Bộ Y tế ban hành Kế hoạch hành động thực hiện Chương trình Điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030
GiadinhNet – Kế hoạch chia làm 2 giai đoạn. Giai đoạn 2020-2025: Triển khai các hoạt động của Chương trình trên phạm vi toàn quốc; tại một số tỉnh có mức sinh thấp thí điểm và mở rộng mô hình khuyến khích cặp vợ chồng sinh đủ hai con. Giai đoạn 2026-2030: Đánh giá, điều chỉnh, mở rộng và nâng cao chất lượng các hoạt động; hoàn thiện chính sách, biện pháp điều chỉnh mức sinh.
Ngày 28/4/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 588/QĐ-TTg về việc phê duyệt Chương trình Điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030.
Để triển khai thực hiện có hiệu quả Quyết định này, mới đây, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên đã ký Quyết định số 2324/QĐ-BYT về việc ban hành Kế hoạch hành động thực hiện Chương trình Điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030 nhằm hướng tới ổn định quy mô dân số và cơ cấu dân số hợp lý hơn giữa các vùng, miền trong cả nước góp phần bảo đảm an sinh, phát triển kinh tế - xã hội và công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Kế hoạch thực hiện đồng thời hai mục tiêu chủ yếu: Duy trì mức sinh thay thế trên phạm vi cả nước đồng thời giảm chênh lệch mức sinh giữa các vùng, các nhóm dân cư (giữa nhóm địa phương có mức sinh thấp và các địa phương có mức sinh cao; giữa các địa phương, khu vực có trình độ phát triển kinh tế - xã hội cao và các địa phương khó khăn…).

Chương trình điều chỉnh mức sinh nhằm duy trì mức sinh thay thế trên toàn quốc, giảm chênh lệch mức sinh giữa các vùng. Ảnh minh họa
Đạt được hai mục tiêu này vào năm 2030 và tiếp tục duy trì trong những năm tiếp theo sẽ đảm bảo yêu cầu phát triển bền vững đất nước, đưa lại hiệu quả kinh tế - xã hội rất cao.
Để làm được điều này, Kế hoạch đề ra nhiều nhiệm vụ, giải pháp và các hoạt động cụ thể. Trong đó, với các cấp ủy, chính quyền địa phương, cần ban hành các văn bản của cấp ủy, chính quyền, thống nhất nhận thức, quán triệt sự lãnh đạo, chỉ đạo việc chuyển hướng công tác dân số từ tập trung vào việc giảm sinh sang duy trì mức sinh thay thế và thực hiện cuộc vận động mỗi gia đình, cặp vợ chồng sinh đủ hai con.
Tổ chức hội nghị, hội thảo phổ biến; lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện sinh ít con hơn ở những địa phương có mức sinh còn cao, duy trì kết quả ở những nơi đã đạt mức sinh thay thế, sinh đủ hai con ở những nơi có mức sinh thấp.
Trên cơ sở xác định hiện trạng và xu hướng mức sinh của địa phương, đơn vị để xây dựng, ban hành các văn bản chỉ đạo, kế hoạch với chỉ tiêu cụ thể về việc điều chỉnh mức sinh của địa phương, đơn vị cho từng giai đoạn cụ thể hướng đến mục tiêu đạt mức sinh thay thế - mỗi gia đình, mỗi cặp vợ chồng nên sinh hai con.
Cùng với đó, các địa phương đẩy mạnh tập trung tuyên truyền nội dung chuyển hướng chính sách về quy mô dân số từ tập trung vào nỗ lực giảm sinh sang duy trì mức sinh thay thế trên phạm vi cả nước. Ở địa phương, phải thực hiện "vận động sinh ít con hơn ở nơi mức sinh còn cao, duy trì ở những nơi đã đạt mức sinh thay thế và sinh thêm con ở những nơi mức sinh đã xuống thấp".
Phát triển hệ thống thông điệp truyền thông, nội dung tuyên truyền vận động cho từng khu vực có mức sinh khác nhau. Ví dụ, ở nơi có mức sinh cao, khẩu hiệu vận động là: "Dừng ở hai con để nuôi, dạy cho tốt"; nơi có mức sinh thấp và mức sinh thay thế khẩu hiệu vận động là: "Mỗi gia đình, cặp vợ chồng sinh đủ hai con".
Ngoài ra, tiến hành rà soát, đề xuất sửa đổi các quy định không còn phù hợp với mục tiêu duy trì vững chắc mức sinh thay thế, đặc biệt là các quy định xử lý vi phạm chính sách dân số hiện hành. Đề xuất ban hành quy định về việc đề cao tính tiên phong, gương mẫu của mỗi cán bộ, đảng viên trong việc sinh đủ hai con, nuôi dạy con tốt, xây dựng gia đình hạnh phúc.
Rà soát, bãi bỏ các chính sách khuyến khích sinh ít con ở vùng mức sinh thấp và vùng mức sinh thay thế. Từng bước ban hành, thực hiện các chính sách khuyến khích sinh đủ hai con áp dụng cho các gia đình, cộng đồng. Thí điểm và từng bước mở rộng các biện pháp hỗ trợ các cặp vợ chồng sinh đủ hai con ở vùng mức sinh thấp. Trên cơ sở sơ kết, đánh giá các biện pháp thí điểm hỗ trợ, ban hành các chính sách hỗ trợ phù hợp.
Đồng thời, việc thực hiện Kế hoạch sẽ giúp mở rộng tiếp cận các dịch vụ sức khỏe sinh sản/kế hoạch hóa gia đình và các dịch vụ có liên quan. Phổ cập dịch vụ kế hoạch hoá gia đình, chăm sóc sức khỏe sinh sản tới mọi người dân đảm bảo công bằng, bình đẳng trong tiếp cận, sử dụng dịch vụ, không phân biệt giới, người đã kết hôn, người chưa kết hôn.
Tổ chức cung ứng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản/kế hoạch hóa gia đình thân thiện cho vị thành niên, thanh niên; công nhân khu công nghiệp, khu kinh tế; xây dựng và triển khai các loại hình phòng, tránh vô sinh từ tuổi vị thành niên tại cộng đồng; đẩy mạnh chuyển giao công nghệ, phát triển mạng lưới hỗ trợ sinh sản…
Theo các chuyên gia, thực hiện thành công Chương trình Điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030 sẽ giúp duy trì vững chắc mức sinh thay thế trên phạm vi cả nước, ổn định quy mô dân số, duy trì dân số trong độ tuổi lao động luôn ở mức cao cả về số lượng và tỉ trọng, đáp ứng nhu cầu nhân lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội.
Mặt khác, điều này cũng làm chậm lại tốc độ già hóa dân số. Do vậy, kết quả này sẽ giúp tránh được những hiệu ứng không tích cực của cả hai trạng thái: Quy mô dân số quá đông, mật độ dân số quá cao do mức sinh tăng trở lại hoặc quy mô dân số giảm sớm, giảm nhanh nếu mức sinh giảm xuống dưới mức thay thế.
Kinh nghiệm các nước đi trước cho thấy, nếu không duy trì được mức sinh thay thế, để mức sinh giảm xuống thấp thì rất khó đưa mức sinh tăng trở lại, dù có đầu tư lớn cho chính sách khuyến sinh.
Mời độc giả theo dõi toàn bộ nội dung Kế hoạch hành động thực hiện Chương trình Điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030
Mai Thùy
Mức sinh tại Cần Thơ xuống thấp: Khi người trẻ 'ngại' sinh con và lời giải chính sách
Dân số và phát triển - 9 phút trướcGĐXH - Mức sinh tại TP. Cần Thơ đang thấp hơn nhiều so với mức sinh thay thế, đặc biệt là khu vực nội thành chỉ đạt 1,45 con/phụ nữ. Đằng sau con số báo động này là những rào cản từ áp lực kinh tế, tư duy giữ tự do cá nhân và cả những "hủ tục" chọn tuổi đẹp để sinh con.
6 sự kiện nổi bật của công tác dân số và trẻ em thành phố Hải Phòng năm 2025
Dân số và phát triển - 2 giờ trướcNăm 2025, thành phố Hải Phòng đã hoàn thành chỉ tiêu về nâng cao chất lượng dân số, đẩy mạnh công tác chăm sóc sức khỏe người cao tuổi và ứng dụng chuyển đổi số trong công tác dân số và trẻ em.
Người đàn ông 43 tuổi, Hà Nội mất ham muốn tình dục thừa nhận một sai lầm nhiều người Việt mắc phải
Dân số và phát triển - 5 giờ trướcGĐXH - Đi khám vì mất thói quen tình dục, anh H. thường xuyên ăn đêm, khẩu phần giàu tinh bột, sử dụng nhiều nước ngọt có đường và ít khi vận động.
Nam giới nên làm gì khi có dấu hiệu rối loạn cương dương?
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcRối loạn cương dương là một tình trạng khá phổ biến và hoàn toàn có thể cải thiện được nếu xử trí đúng cách. Do đó thay vì lo lắng, tự ti hay tự ý điều trị, nam giới nên chủ động tìm gặp bác sĩ sớm khi có dấu hiệu rối loạn cương dương.
Phường Hà Đông: Nhiều hoạt động thiết thực hưởng ứng Tháng hành động quốc gia về dân số và Ngày Dân số Việt Nam 26/12
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcGĐXH - Hưởng ứng Tháng hành động quốc gia về dân số và kỷ niệm Ngày Dân số Việt Nam 26/12/2025, Trạm Y tế phường Hà Đông (Hà Nội) đã triển khai đồng bộ, sâu rộng nhiều hoạt động truyền thông, tư vấn và chăm sóc sức khỏe cho nhân dân trên địa bàn phường, qua đó góp phần nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi và từng bước nâng cao chất lượng dân số trong tình hình mới.
Vì sao nhiều người mới ngoài 40 đã bắt đầu có "mùi người già"? Không phải do ở bẩn như nhiều người vẫn nghĩ
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcVà trái với suy nghĩ phổ biến, hiện tượng này không liên quan nhiều đến chuyện vệ sinh cá nhân.
3 bệnh tim mạch dễ mắc nhất ở phụ nữ từng bị u xơ tử cung
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcMặc dù u xơ tử cung là khối u lành tính nhưng các nhà khoa học tin rằng chúng có chung các con đường sinh học với bệnh tim mạch. Nghiên cứu cho thấy, phụ nữ bị u xơ tử cung có nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn đáng kể so với những người không bị bệnh này.
Không phải loãng xương, đây mới là bệnh nguy hiểm dễ mắc ở phụ nữ khi mãn kinh
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcNhiều phụ nữ lo sợ loãng xương khi mãn kinh nhưng bệnh tim mạch mới là 'kẻ giết người thầm lặng' nguy hiểm nhất, vì vậy chị em không nên chủ quan.
Cách nhận biết sớm nhất dấu hiệu thai ngoài tử cung để tránh nguy hiểm
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcNhận biết sớm dấu hiệu thai ngoài tử cung là yếu tố 'sống còn' giúp thai phụ tránh biến chứng. Với sự tham vấn của chuyên gia, bài viết dưới đây sẽ giúp nhận diện chính xác các cơn đau cảnh báo và lộ trình xử trí kịp thời.
Công tác dân số Việt Nam: Từ 'kế hoạch hóa gia đình' đến chiến lược phát triển bền vững
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcGĐXH - Ngày Dân số Việt Nam (26/12) năm nay mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng: Quốc hội vừa thông qua Luật Dân số ngày 10/12/2025, mở đường cho công tác dân số bước vào giai đoạn mới trong bối cảnh với những thành tựu và thách thức đan xen.
Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.