Tags:
Bước tiến mới giúp Việt Nam nhanh chóng chạm đến mục tiêu không còn ung thư cổ tử cung
Dự phòng HPV, sàng lọc và điều trị các tổn thương tiền ung thư đều là những hoạt động hiệu quả để các quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam tiến đến mục tiêu không còn ung thư cổ tử cung.
Ung thư cổ tử cung và những con số đáng quan tâm
Ung thư cổ tử cung là loại ung thư phổ biến thứ tư ở phụ nữ với khoảng 660.000 ca mắc mới và 350.000 trường hợp tử vong vào năm 2022 (1). Chỉ riêng tại Việt Nam, mỗi ngày có 7 phụ nữ qua đời vì căn bệnh này (2).
Ung thư cổ tử cung gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng với phụ nữ, gia đình và xã hội.
Nhiều phụ nữ và gia đình của họ đã và đang trải qua nỗi đau thể xác lẫn tinh thần khi không may mắc phải ung thư cổ tử cung. Tuy nhiên, căn bệnh này hoàn toàn có thể chủ động ngăn ngừa được. Các týp HPV với nguy cơ cao được phát hiện trong gần 100% trường hợp ung thư cổ tử cung (3). Với mục tiêu hướng tới một cộng đồng không còn ung thư cổ tử cung, năm 2020, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) kêu gọi tất cả các quốc gia cần có kế hoạch đến đảm bảo 90% trẻ em gái trước 15 tuổi được dự phòng HPV, 70% phụ nữ trước 35 tuổi được khám sàng lọc ung thư cổ tử cung, 90% phụ nữ tiền ung thư, đang mắc bệnh được chữa trị đầy đủ đến năm 2030 (4).
Theo UNFPA Việt Nam (quỹ dân số Liên Hợp Quốc), Việt Nam hoàn toàn có thể xoá bỏ ung thư cổ tử cung trong 30 năm tới với việc hoạch định, áp dụng chiến lược dự phòng HPV, khám sàng lọc của WHO (5). Thoát khỏi gánh nặng bệnh tật cũng đồng nghĩa hạnh phúc nhiều gia đình sẽ không còn xáo trộn, phụ nữ có thể yên tâm vui sống, chăm lo gia đình hoặc thậm chí phát triển sự nghiệp trong những năm tháng tươi đẹp nhất của cuộc đời. Điều này đồng thời cũng đóng góp vào lợi ích kinh tế, giáo dục và bình đẳng giới trong xã hội.
Hướng đến xã hội không còn ung thư cổ tử cung là mục tiêu của các quốc gia trên thế giới
Tuy nhiên, tỷ lệ dự phòng HPV và sàng lọc ung thư cổ tử cung tại Việt Nam vẫn còn thấp. Chỉ 7,5% phụ nữ và trẻ em gái trong độ tuổi 15- 29 đã được dự phòng HPV, 28,2% phụ nữ từ 30 - 49 tuổi đã được khám sàng lọc ung thư (6). Những con số này phản ánh quá trình hướng đến mục tiêu không còn ung thư cổ tử cung tại Việt Nam trong 30 năm tới sẽ còn nhiều gian nan.
Bước tiến mới trong dự phòng ung thư cổ tử cung
Thời gian qua, Việt Nam đã và đang triển khai nhiều chiến dịch, hoạt động nhằm hướng đến mục tiêu giảm thiểu tỷ lệ mắc ung thư cổ tử cung như: Đưa dự phòng HPV vào Chương trình Tiêm chủng Mở rộng từ năm 2026, cho phép các địa phương có thể triển khai sớm hơn cho người dân nếu bố trí được kinh phí (7); phát động chương trình Tầm soát ung thư cổ tử cung ngày hôm nay… Các dự án, chiến dịch phổ cập kiến thức về HPV và ung thư cổ tử cung cũng được giới thiệu đến công chúng. Để đạt được mục tiêu không còn ung thư cổ tử cung trong 30 năm tới, cần rất nhiều sự chung tay của cộng đồng. Bước sang tuổi 30, phái nữ nên sàng lọc ung thư cổ tử cung từ 5 - 10 năm; sàng lọc ung thư hiệu suất cao ở tuổi 35, một lần nữa vào tuổi 45. Dự phòng HPV trong độ tuổi 9 - 14 được xem là phương pháp dự phòng phổ biến để ngăn ngừa nhiễm HPV, ung thư cổ tử cung và bệnh ung thư khác liên quan đến virus này (8).
Chưa bao giờ là quá muộn để mỗi phụ nữ cần chủ động dự phòng HPV, tầm soát ung thư cổ tử cung (*Hình ảnh chỉ mang tính chất minh hoạ)
Nếu như trước đây, dự phòng HPV được chỉ định cho độ tuổi từ 9 - 26 tuổi và chưa quan hệ tình dục, thì hiện nay, bước tiến mới trong việc dự phòng ung thư cổ tử cung đã xoá bỏ toàn bộ rào cản này, mở ra cơ hội dự phòng cho độ tuổi từ 27 - 45 dù đã thực hiện quan hệ tình dục. Vì vậy, không bao giờ là quá muộn để chủ động bảo vệ tương lai, hạnh phúc của bản thân.
Các quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam đều đang nỗ lực đạt mục tiêu loại bỏ ung thư cổ tử cung trong những thập kỷ tới. Với sự chung tay của cộng đồng, phụ nữ dù trong độ tuổi nào cũng có sự chủ động bảo vệ bản thân ở hiện tại và tương lai khỏi HPV cũng như ung thư cổ tử cung.
* Nguồn tham khảo:
(1) (3) (8) World Health Organization (WHO). Cervical cancer. Updated Mar 2024 [https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/cervical-cancer] [20-4-2024]
(2) HPV Information Centre. Viet Nam: Human Papillomavirus and Related Diseases, Summary Report 2023.
[https://hpvcentre.net/statistics/reports/VNM.pdf] [18-3-2024]
(3) WHO. Cervical Cancer Elimination Initiative.
[https://www.who.int/initiatives/cervical-cancer-elimination-initiative] [7-5-2024]
(4) UNFPA. Đã đến lúc phải đầu tư nhân rộng toàn quốc tiêm chủng HPV, sàng lọc và điều trị ung thư cổ tử cung. 10 May, 2023.
[https://vietnam.unfpa.org/vi/news/da-den-luc-phai-dau-tu-nhan-rong-toan-quoc-tiem-chung- hpv-sang-loc-va-dieu-tri-ung-thu-co-tu] [5-5-2024]
(5) Tổng cục Thống kê & UNICEF. Kết quả tóm tắt điều tra các mục tiêu phát triển bền vững về trẻ em và phụ nữ Việt Nam 2020-2021. [https://www.unicef.org/vietnam/media/8716/file/B%C3%A1o%20c%C3%A1o%20t%C3%B 3m%20t%E1%BA%AFt%20-%20MICS%206.pdf] [7-5-2024]
(6) Cổng thông tin điện tử Chính phủ. Nghị quyết về lộ trình tăng số lượng vắc xin trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng giai đoạn 2021 - 2030. [https://datafiles.chinhphu.vn/cpp/files/vbpq/2022/08/104-cp.signed.pdf] [18-5-2024]
Nội dung này do Hội Y Học Dự Phòng Việt Nam cung cấp và được MSD tài trợ vì mục đích giáo dục.
VN-GSL-00884 14062025
PV
Bình luận (0)
Ý kiến của bạn
3 thực phẩm quen thuộc giúp bảo vệ gan, theo lời khuyên của bác sĩ Harvard
Sống khỏe - 4 giờ trướcGĐXH - Gan là cơ quan âm thầm làm việc suốt ngày đêm để lọc độc tố và duy trì hoạt động sống của cơ thể. Theo các bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng từ Đại học Harvard, chỉ cần lựa chọn đúng thực phẩm trong bữa ăn hằng ngày cũng có thể giúp gan hoạt động hiệu quả hơn và giảm nguy cơ tổn thương lâu dài. Vậy đâu là những thực phẩm được khuyến nghị?
Cô gái 22 tuổi bị đột quỵ xuất huyết não, từng xuất hiện dấu hiệu này nhưng đã bỏ qua
Bệnh thường gặp - 7 giờ trướcGĐXH - Cô gái nhập viện trong tình trạng hôn mê sâu do đột quỵ xuất huyết não. Đáng chú ý, trước đó cô phát hiện mắc dị dạng mạch máu não nhưng chưa điều trị.
Người phụ nữ 32 tuổi bất ngờ phát hiện u thần kinh nội tiết từ một việc nhiều người Việt bỏ qua
Bệnh thường gặp - 10 giờ trướcGĐXH - Kiểm tra sức khỏe định kỳ, người phụ nữ tình cờ phát hiện u thần kinh nội tiết đại tràng, dù trước đó không có bất kỳ triệu chứng bất thường.
Tế bào ung thư 'thích' gì nhất? 4 nhóm thực phẩm được nghiên cứu có lợi trong việc giảm nguy cơ ung thư
Sống khỏe - 12 giờ trướcGĐXH - Tế bào ung thư trong cơ thể sẽ tiến triển rất nhanh khi gặp điều kiện thuận lợi.
6 loại thực phẩm phổ biến gây đầy hơi và chướng bụng
Sống khỏe - 12 giờ trướcĐôi khi, những gì chúng ta ăn có thể ảnh hưởng khó chịu đến đường ruột. Tìm hiểu sáu loại thực phẩm dễ gây đầy hơi hoặc chướng bụng.
Nước ép nha đam: Tưởng lành tính nhưng không phải ai cũng dùng được
Sống khỏe - 14 giờ trướcGĐXH - Không chỉ là thức uống giải nhiệt quen thuộc, nước ép nha đam còn được nhiều người lựa chọn nhờ những tác động tích cực với làn da, hệ tiêu hóa và sức khỏe tổng thể. Khi dùng đúng cách, nha đam có thể trở thành một phần hữu ích trong chế độ ăn uống hàng ngày. Vậy nước ép nha đam mang lại những lợi ích gì và nên sử dụng thế nào để phát huy hiệu quả?
Người phụ nữ 46 tuổi phát hiện đột quỵ từ dấu hiệu cảnh báo sớm nhiều người Việt thường bỏ qua
Bệnh thường gặp - 17 giờ trướcGĐXH - Trước khi phát hiện đột quỵ, người phụ nữ xuất hiện cơn đau đầu dữ dội kèm toát mồ hôi, tay chân bủn rủn sau khi đi vệ sinh tại công ty.
5 món ăn giúp cơ thể ‘đốt cháy calo’ nhanh hơn để giảm cân
Sống khỏe - 18 giờ trướcNhững người có quá trình trao đổi chất chậm có thể gặp khó khăn hơn trong việc giảm cân vì họ đốt cháy ít calo hơn những người có quá trình trao đổi chất nhanh. Vậy có món ăn nào giúp cơ thể đốt cháy calo nhanh hơn không?
Tế bào ung thư hình thành như thế nào? Cơ thể cần gì để chống lại sự phát triển của chúng?
Sống khỏe - 1 ngày trướcGĐXH - Thay vì chết đi khi đã không còn hữu ích như các tế bào bình thường, tế bào ung thư lại tiếp tục phát triển và phân chia vượt khỏi tầm kiểm soát.
Bệnh gì khiến người phụ nữ 27 tuổi cao 1,6m nhưng chỉ nặng 17,5kg bị "teo dạ dày" và qua đời: BS khuyến cáo loại vi khuẩn có liên quan
Bệnh thường gặp - 1 ngày trướcĐối với nhiều cô gái, giảm cân là một bước thiết yếu để trở nên xinh đẹp hơn. Tuy nhiên, giảm cân quá mức có thể gây hại cho sức khỏe.
Tế bào ung thư hình thành như thế nào? Cơ thể cần gì để chống lại sự phát triển của chúng?
Sống khỏeGĐXH - Thay vì chết đi khi đã không còn hữu ích như các tế bào bình thường, tế bào ung thư lại tiếp tục phát triển và phân chia vượt khỏi tầm kiểm soát.
