Các cơn đau và những dấu hiệu nguy hiểm

Thế nào là có cảm giác đau

Đau là cảm giác khó chịu, nhức nhối về thể chất, vượt ngưỡng chịu đựng của cơ thể, do thương tích và bệnh tật gây nên.

Theo y học, đau là phản ứng của cơ thể trước một kích thích. Kích thích được dây thần kinh ngoại vi tiếp nhận, truyền vào tủy sống rồi đưa lên phần Thalamus của não bộ, nơi mà cảm giác đau được ghi nhận. Sau đó Thalamus lại chuyển tín hiệu đau tới vùng não phụ trách về cảm giác thể chất, cảm giác xúc động và sự suy tư.

Các yếu tố ảnh hưởng đến cảm giác đau đó là:Sức chịu đựng đau, bản lĩnh, ý chí, địa vị xã hội của con người khi phải nhận cảm giác đau, tâm trạng, thái độ đối với đau, ấn tượng đau trong quá khứ; trình độ văn hóa, tuổi tác và giới tính...

Khái niệm “ngưỡng đau” là một giới hạn mà mọi tác động dưới đó chưa làm chúng ta đau, nó rất khác nhau ở mọi người.

Phân biệt các loại đau

Đau cấp tính là một hỗn hợp nhiều cảm giác và xúc động khó chịu với mấy đặc tính là: đau khi tế bào bị tổn thương và hết đau khi vết thương lành; khởi phát đột ngột, rất mạnh kèm theo vài phản ứng của cơ thể như kêu khóc, vã mồ hôi, tăng huyết áp, tim đập nhanh, tức giận.

Nguyên nhân thông thường của đau này là do thương tích, bỏng, gãy xương, bong gân, giải phẫu, sinh đẻ, bệnh hoạn ở tình trạng nặng. Bên cạnh sự khó chịu, cơn đau cấp tính còn có tác dụng: báo hiệu, bảo vệ cho cơ thể về nguy cơ và mức độ tổn thương tế bào.

Từ đó cơ thể sẽ có một số phản xạ tự vệ như rút tay chân về, co bắp thịt hoặc thay đổi vị trí cơ thể để giảm đau như ôm bụng, nằm ngửa nằm nghiêng, gò lưng, ưỡn người...

Đau mạn tính là đau với thời gian kéo dài, sau thời gian lành của thương tích, bệnh tật hoặc có thể hết đau rồi lại tái đau. Việc điều trị khó khăn vì không chữa dứt được nguyên nhân gây ra đau. Đau mạn tính còn kèm theo các hậu quả như gây ra mất ngủ, khó khăn trong nếp sống, sức khỏe giảm sút, tinh thần suy sụp.

Nguyên nhân có thể là do chấn thương, sau mổ ung thư, viêm xương khớp, bệnh dây thần kinh, tổn thương cột sống...

Hậu quả đau không điều trị: Khi cơn đau kéo dài, cơ thể có một số đáp ứng sinh học để bảo vệ nhưng nếu kéo dài lâu hơn thì lại không tốt. Khi đau tim không chữa thì tăng nhịp tim, huyết áp, có thể nguy hiểm đến tính mạng. Đau dạ dày không chữa có thể viêm loét ngày càng nặng, ăn kém dẫn đến gầy yếu, suy sụp sức khỏe...

Khó khăn điều trị: Đau là những cảm giác chủ quan nên chưa xác định được bằng đo lường của máy móc hay xét nghiệm, người bệnh diễn tả nhiều ít ra sao thì thầy thuốc theo đó mà điều trị nên khó đánh giá mức độ đau và liều lượng thuốc có tác dụng:

Điều trị đau như thế nào

Có thể dùng một trong các thuốc chống đau: không steroid, thuốc chống đau có thuốc phiện, các thuốc giảm đau hỗ trợ như thuốc điều trị bệnh trầm cảm, thuốc gây tê tại chỗ;

Phương pháp không dùng thuốc như tâm lý trị liệu, thư giãn, thôi miên, châm cứu, vật lý trị liệu, xoa bóp, chườm nóng lạnh, tập luyện, bó bất động;

Phẫu thuật như thay khớp, cắt bỏ cung sau (lamicectomy) để giảm áp suất trên dây thần kinh, kết nối đốt sống (spinal fusion), cắt dây thần kinh dẫn cảm giác đau; các kỹ thuật hiện đại: máy kích thích điện tử được cài vào cơ thể người bệnh để chặn không cho cảm giác đau lên não bộ; một máy bơm rỏ từng giọt thuốc giảm đau vào chỗ đau vừa tiết kiệm thuốc vừa tránh tác dụng ngoại ý.

Theo Sức khỏe & Đời sống