Hà Nội
23°C / 22-25°C

Cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt: Nhà lãnh đạo tâm huyết với sự nghiệp DS

Thứ sáu, 08:24 29/04/2011 | Dân số và phát triển

GiadinhNet - Nói đến cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt là nói đến một bản lĩnh quyết đoán, tự tin, một con người giàu lòng nhiệt huyết, luôn biết lắng nghe và thấu hiểu.

LTS: Nhiều lớp cán bộ, nhất là thế hệ cán bộ, thanh niên trưởng thành trong cuộc chuyển giao vĩ đại của một đất nước từ chiến tranh sang hoà bình, từ bao cấp sang đổi mới, gọi ông trìu mến: Chú Sáu, chú Sáu Dân. Còn người dân cả nước gọi ông đơn giản hơn, nhưng bằng thái độ tôn xưng: Ông Kiệt. Đó chính là cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt. Cách xưng gọi ấy cũng nói lên một phần tình cảm của nhân dân và cán bộ đối với vị cố Thủ tướng nổi tiếng không chỉ trong nước mà trên cả thế giới. Báo GĐ&XH kỳ này trân trọng giới thiệu bài viết của PGS.TS Trần Văn Chiến - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ về cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt - vị lãnh đạo tài ba của đất nước.

Nhân dịp kỷ niệm 50 năm công tác DS- KHHGĐ và 4 năm ngày mất của Ông (11/6/2008), tôi ghi lại những kỷ niệm không thể nào quên liên quan đến công tác chỉ đạo Tổng điều tra dân số và sinh đẻ có kế hoạch năm 1989 của cố Thủ  tướng Võ Văn Kiệt - người mà chúng tôi vẫn thường gọi một cách thân thương là chú Sáu Dân.

Nói đến cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt là nói đến một bản lĩnh quyết đoán, tự tin, một con người giàu lòng nhiệt huyết, luôn biết lắng nghe và thấu hiểu. Trong số các lá thư công tác mà Ông thường ký với bút danh Sáu Dân, có một lá thư liên quan đến “số phận” của tôi, tạo nên một bước ngoặt định mệnh, bởi nó có giá trị như một quyết định điều động, luân chuyển tôi về ngành dân số... Và cũng với bút danh thân thương ấy, trước khi ra đi, Ông đã để lại những dòng tâm huyết về công tác DS-KHHGĐ, từ tìm hiểu phương pháp triệt sản đến việc chỉ ra những sơ hở của Pháp lệnh Dân số cũng như yêu cầu bức thiết phải đảm bảo tính ổn định lâu dài cho hệ thống tổ chức bộ máy làm công tác DS-KHHGĐ...
 

Đối với công tác DS-KHHGĐ, khi là Thủ tướng kiêm Chủ tịch Uỷ ban DS-SĐKH, trên cơ sở nghiên cứu kinh nghiệm của một số nước, trong đó có công tác dân số Indonesia, Thủ tướng Võ Văn Kiệt đặc biệt quan tâm đến mô hình tổ chức và cán bộ. Ảnh: T.L

Kỷ vật quý giá

Năm 1987, sau khi bảo vệ thành công luận án PTS kinh tế, chuyên ngành dân số tại Đại học Tổng hợp Matxcơva, tôi được giao nhiệm vụ Phó Văn phòng Ban Chỉ đạo Tổng điều tra Dân số Trung ương (TĐTDSTW), phụ trách nghiệp vụ, khi đó chú Sáu là Phó Thủ tướng, kiêm Trưởng ban Chỉ đạo TĐTDSTW, do vậy tôi có may mắn thường xuyên lên báo cáo tình hình công tác điều tra cho Trưởng ban.

Mọi chi tiết tôi đều trình lên chú Sáu, từ công tác nghiệp vụ, hậu cần, chuẩn bị cho điều tra, tổ chức các Hội nghị, xin kinh phí mua ôtô cho địa phương cho đến các việc cụ thể, chi tiết như mua lụa tơ tằm Vạn Phúc và đường sữa để thay mặt Chính phủ tặng các Cụ thượng thọ trên 100 tuổi (qua kết quả Tổng điều tra dân số 1/4/1989)... và cuối cùng là Hội nghị tổng kết TĐTDS năm 1991 tại Dinh Độc lập. Những lần được lên báo cáo vẫn là một lần hồi hộp, mặc dầu mỗi lần tiếp xúc với Chú đều để lại trong tôi những ấn tượng đặc biệt trước tình cảm thân mật, gần gũi và rất rõ ràng, mạch lạc trong chỉ đạo với sự quyết đoán kịp thời, sáng suốt.

Tôi nhớ như in việc chú Sáu dặn đi dặn lại khi chuẩn bị tặng quà cho các Cụ thượng thọ trên 100 tuổi theo truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta. Ông bảo, chính Bác Hồ và Thủ tướng Phạm Văn Đồng cũng đã thay mặt Chính phủ tặng quà các Cụ sau các cuộc TĐTDS (ngày 1/3/1960, 1/10/1974 và 1/10/1979). Chú chỉ đạo phải chu đáo từ kích thước, số lượng đến chất lượng từng tấm vải. Món quà phải có dấu đỏ  và đóng gói cẩn thận. Việc trao tặng phải thật sự có ý nghĩa, vì đây là quà tặng của Chính phủ...
 
Có lẽ nhờ cơ duyên qua những lần được tiếp xúc với Chú mà Chú đã có cảm tình với tôi rồi viết thư gửi Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê để điều động tôi sang giúp việc cho Phó Chủ tịch Nguyễn Lực ở Ủy ban Dân số - Sinh đẻ có kế hoạch, mặc dù tôi không hề thưa chuyện này với Chú. Một số cán bộ có năng lực như anh Trần Tiến Đức, Vụ trưởng Vụ Truyền thông Giáo dục, cũng được Chú cất nhắc “đầu tư” cho sự nghiệp Dân số như vậy. Khi trao lá thư viết tay của Chú cho Tổng cục trưởng TCTK, lúc đó là TS. Lê Văn Toàn, tôi không hình dung được là mình đang trao cho người khác một kỷ vật quý giá mà sẽ không bao giờ tìm lại được.  
 
Tổ chức bộ máy và bố trí cán bộ phải đủ tầm là vấn đề tiên quyết
 

Nhớ về cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt, tôi không bao giờ quên hình ảnh một cán bộ lãnh đạo cao cấp luôn gần gũi, ấm áp với cán bộ cấp dưới và đặc biệt trong Ông luôn sôi động những nhịp đập tâm huyết dành cho sự nghiệp dân số.

TS.Trần Văn Chiến

Đối với công tác DS-KHHGĐ, khi là Thủ tướng kiêm Chủ tịch Ủy ban DS-SĐKH, trên cơ sở nghiên cứu kinh nghiệm của một số nước, trong đó có công tác dân số Indonesia, Chú đã đặc biệt quan tâm đến mô hình tổ chức và cán bộ.
 
Ngay từ tháng 6/1991, Thủ tướng đã có quyết định thành lập một Uỷ ban độc lập, do một Phó Chủ tịch thường trực điều hành (TS. Nguyễn Lực, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê- một chuyên gia tin học, được Thủ tướng điều động về đảm nhận nhiệm vụ này). Bộ máy tổ chức ở Trung ương ban đầu được củng cố trên cơ sở Ban Thư ký đã có sẵn.  Các cán bộ ngành y và cán bộ có trình độ chuyên môn ở các ngành khác như kinh tế, thống kê, ngoại ngữ, tin học... đã được điều động về.
 
Ủy ban DS-SĐKH ban đầu có các ban: Hợp tác quốc tế, Truyền thông giáo dục, Dịch vụ KHHGĐ và Văn phòng (bao gồm cả Nghiên cứu khoa học)... Sau hơn một năm, Thủ tướng lại có quyết định điều động GS. Mai Kỷ, một nhà quản lý tài ba có chuyên môn về luyện kim về làm Bộ trưởng, Chủ nhiệm Uỷ ban. Tôi đã nhiều lần cố luận giải về việc điều động này, bởi từ trước đến nay vẫn có nhiều người nghĩ rằng công tác dân số thuần túy chỉ là  vấn đề của chuyên môn y tế, từ việc thực hiện các biện pháp tránh thai cho đến công tác quản lý vĩ mô, đặc biệt thời bấy giờ, mục tiêu quan trọng nhất là tỷ lệ phần trăm dân số mang vòng tránh thai.
 
Thủ tướng Võ Văn Kiệt luận giải rằng, phải có luận cứ khoa học từ số liệu chính xác để xác định đúng thực trạng vấn đề, rồi mới đưa ra các giải pháp (như Chương trình mục tiêu và cơ chế thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia) và xây dựng chiến lược thực hiện... Như vậy, để tổ chức thực hiện phải có nhà quản lý đủ tầm với mô hình tổ chức và đội ngũ cán bộ tác nghiệp tốt. Và ngay từ đầu Chú đã nhìn thấy yếu tố thành công nếu có Ban Chỉ đạo các cấp và có sự lồng ghép phối hợp tốt giữa các bộ ngành. Thật đáng tự hào vì một số đồng chí từng là thành viên Ban Chỉ đạo Trung ương ngày ấy, nay đã trở thành ủy viên BCT, Ban Bí thư TW...
 
Không ít cán bộ lãnh đạo chuyên trách dân số đã trở thành thành viên Chính phủ, lãnh đạo Đảng và chính quyền các cấp.  Ngay từ đầu, Chú đã quan tâm đến vai trò quan trọng của công tác IEC (Thông tin Giáo dục, Truyền thông) đối với việc chuyển đổi hành vi của người dân từ những quan niệm, phong tục tập quán không đúng về sinh đẻ có kế hoạch. Thực tế khi đó chiến lược IEC được ban hành trước chiến lược DS-KHHGĐ. Sau rất nhiều năm suy ngẫm, tôi lại càng thấm thía và kính phục về những quyết sách vượt tầm thời đại của Chú. Có lẽ đây là bài học sâu sắc trong công tác cán bộ, đặc biệt trong việc tuyển dụng đội ngũ cán bộ cho ngành dân số, không nhất thiết phải là cán bộ có chuyên môn y tế.
 
PGS.TS Trần Văn Chiến
(Phó Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ)
thuhuyen
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Người phụ nữ 56 tuổi nhập viện vì u buồng trứng xoắn khủng, chị em cảnh giác khi có dấu hiệu này

Người phụ nữ 56 tuổi nhập viện vì u buồng trứng xoắn khủng, chị em cảnh giác khi có dấu hiệu này

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

GĐXH - Đau bụng nhiều vùng hạ vị kèm theo nôn ói, người phụ nữ đi khám phát hiện khối u buồng trứng xoắn kích thước khủng.

6 món ăn ngon bổ sung collagen tốt cho da và khớp

6 món ăn ngon bổ sung collagen tốt cho da và khớp

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

Collagen là yếu tố quan trọng giúp da săn chắc, đàn hồi và khớp linh hoạt. Bổ sung collagen qua thực phẩm là cách hiệu quả để hỗ trợ sức khỏe da và khớp từ bên trong.

Vì sao hạt bí ngô tốt cho nam giới?

Vì sao hạt bí ngô tốt cho nam giới?

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Hạt bí ngô giàu chất chống oxy hóa, vitamin, khoáng chất rất tốt cho tim mạch và hệ miễn dịch, đồng thời giảm viêm. Lợi ích của hạt bí ngô với nam giới có thể giúp giảm nguy cơ ung thư, cải thiện sức khỏe tuyến tiền liệt, sức mạnh tinh trùng.

4 biện pháp lối sống giúp giảm triệu chứng tiền mãn kinh

4 biện pháp lối sống giúp giảm triệu chứng tiền mãn kinh

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Khi bước vào tuổi 40, cơ thể phụ nữ trải qua những biến đổi đáng kể ở thời kỳ chuyển tiếp trước khi mãn kinh. Giai đoạn tiền mãn kinh mang đến nhiều thách thức như thay đổi tâm trạng, tăng cân, kinh nguyệt không đều và giảm khối lượng cơ.

Các chất dinh dưỡng cha mẹ cần bổ sung cho con khi dậy thì

Các chất dinh dưỡng cha mẹ cần bổ sung cho con khi dậy thì

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

Chăm sóc dinh dưỡng đúng cách trong tuổi dậy thì không chỉ giúp trẻ phát triển tối ưu về thể chất mà còn đặt nền móng cho sức khỏe tâm lý và tinh thần. Do đó, việc định hướng thói quen ăn uống khoa học, lựa chọn thực phẩm lành mạnh là vô cùng quan trọng.

Phường Hà Đông (Hà Nội) đẩy mạnh công tác truyền thông hưởng ứng Ngày Dân số Thế giới 11/7

Phường Hà Đông (Hà Nội) đẩy mạnh công tác truyền thông hưởng ứng Ngày Dân số Thế giới 11/7

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

GĐXH - Sáng nay (11/7), Trạm Y tế phường Hà Đông đã tổ chức truyền thông lưu động hưởng ứng Ngày Dân số Thế giới 11/7.

Thanh Hóa: Nâng tầm chất lượng dân số vì một tương lai bền vững

Thanh Hóa: Nâng tầm chất lượng dân số vì một tương lai bền vững

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

GĐXH - Thanh Hóa đã và đang triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dân số toàn diện, từ chăm sóc sức khỏe, truyền thông, đến hoàn thiện pháp luật, góp phần kiến tạo tương lai bền vững.

Hưởng ứng Ngày Dân số Thế giới 11/7/2025 với chủ đề: 'Quyền tự quyết sinh sản trong bối cảnh toàn cầu thay đổi'

Hưởng ứng Ngày Dân số Thế giới 11/7/2025 với chủ đề: 'Quyền tự quyết sinh sản trong bối cảnh toàn cầu thay đổi'

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

Ngày Dân số Thế giới (11/7) là sáng kiến của Liên Hợp quốc, được tổ chức hằng năm vào ngày 11/7, nhằm nâng cao nhận thức toàn cầu về các vấn đề liên quan đến Dân số như tăng trưởng dân số, sức khỏe sinh sản, bình đẳng giới và phát triển bền vững.

Trao quyền tự quyết về sinh sản cho các cặp vợ chồng hướng đến sự phát triển bền vững của đất nước

Trao quyền tự quyết về sinh sản cho các cặp vợ chồng hướng đến sự phát triển bền vững của đất nước

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

GĐXH – Các chuyên gia nhận định, không thể có phát triển bền vững nếu thiếu đi quyền tự quyết về sinh sản. Khi đảm bảo quyền được lựa chọn của mỗi người, chúng ta đang trao quyền cho các gia đình, thúc đẩy bình đẳng giới và mở ra tiềm năng của thay đổi dân số.

Ngày Dân số Thế giới 11/7: Nâng cao nhận thức của cộng đồng về vai trò, quyền lợi và trách nhiệm trong vấn đề sinh sản

Ngày Dân số Thế giới 11/7: Nâng cao nhận thức của cộng đồng về vai trò, quyền lợi và trách nhiệm trong vấn đề sinh sản

Dân số và phát triển - 6 ngày trước

Văn phòng Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc tại Việt Nam đã công bố thông điệp chính thức của Ngày Dân số Thế giới 11/7/2025: "Quyền tự quyết về sinh sản trong một thế giới đang thay đổi".

Top