Hà Nội
23°C / 22-25°C

Dạy con đúng cách theo Harvard: Không tốn tiền, con vẫn phát triển trí tuệ vượt bậc

Thứ sáu, 19:55 26/09/2025 | Nuôi dạy con

GĐXH - Theo nghiên cứu tâm lý học hành vi tại Đại học Harvard, ngoài yếu tố di truyền, môi trường sống và cách dạy con hằng ngày đóng vai trò quyết định trong việc hình thành trí tuệ và nhân cách.

Giáo sư Lisa Feldman Barrett, Giám đốc Trung tâm Trí não và Hành vi của Đại học Harvard, đã đưa ra 4 nguyên tắc nền tảng mà bất kỳ phụ huynh nào cũng có thể áp dụng. Đặc biệt, nguyên tắc thứ ba rất đơn giản nhưng lại bị nhiều cha mẹ bỏ quên.

1. Khuyến khích trẻ bắt chước cha mẹ

Nhiều bậc phụ huynh thường nghĩ việc quét nhà, phơi quần áo, làm vườn… là việc của người lớn, không phù hợp với trẻ nhỏ. Nhưng theo Giáo sư Barrett, chính những hành động đời thường ấy lại là cơ hội để con học tập thông qua bắt chước.

Khi được quan sát và làm theo cha mẹ, trẻ hình thành tư duy học tập chủ động, đồng thời nuôi dưỡng sự tò mò với thế giới xung quanh.

Chẳng hạn, khi cha mẹ làm vườn, có thể cho con cầm một ca nước nhỏ để tưới cây. Khi dọn nhà, hãy đưa cho con chiếc chổi nhỏ để quét góc phòng.

Tuy nhiên, vì trẻ chính là "tấm gương phản chiếu" của cha mẹ nên mỗi hành động, lời nói của bố mẹ đều ảnh hưởng đến con, kể cả thói quen tốt lẫn chưa tốt. Do đó, cha mẹ cần cẩn trọng trong từng hành vi trước mặt con.

Dạy con đúng cách theo Harvard: Không tốn tiền, con vẫn phát triển trí tuệ vượt bậc - Ảnh 1.

Khi được quan sát và làm theo cha mẹ, trẻ hình thành tư duy học tập chủ động, đồng thời nuôi dưỡng sự tò mò với thế giới xung quanh. Ảnh minh họa

2. Dạy con đặt câu hỏi "tại sao" và kiên nhẫn giải đáp

Bộ não trẻ nhỏ không phải phiên bản thu nhỏ của người lớn, mà là một thực thể độc lập với khả năng nhận thức riêng. Vì vậy, giai đoạn tuổi thơ luôn tràn đầy sự tò mò.

Cha mẹ nên khuyến khích trẻ đặt câu hỏi "tại sao", "đây là cái gì", đồng thời trở thành "người bạn đồng hành" kiên nhẫn trả lời. Cách giải thích nên dựa trên sự khách quan và khoa học, thay vì áp đặt.

Ví dụ: khi trẻ hỏi "vì sao con không được ăn nhiều kẹo", thay vì cấm đoán, cha mẹ có thể phân tích kẹo chứa nhiều đường, dễ gây sâu răng, ảnh hưởng sức khỏe.

Cách dạy con này vừa giúp trẻ mở rộng kiến thức, vừa nuôi dưỡng thói quen tìm hiểu và phản biện logic.

3. Thường xuyên trò chuyện với con từ khi còn nhỏ

Ngay cả khi trẻ mới vài tháng tuổi, dù chưa hiểu nghĩa của từ, não bộ vẫn tiếp nhận âm thanh và ngôn ngữ xung quanh.

Vì vậy, trò chuyện với con thường xuyên chính là cách "gieo hạt" ngôn ngữ ngay từ sớm.

Thói quen này giúp trẻ phát triển vốn từ vựng thụ động, tạo nền tảng để con học nói và giao tiếp tốt hơn khi lớn lên.

Đây là nguyên tắc dạy con đơn giản nhất, nhưng lại hay bị nhiều cha mẹ bỏ qua vì nghĩ con chưa biết nói thì không cần trò chuyện.

Thực tế, càng giao tiếp nhiều, trẻ càng dễ phát triển trí tuệ và khả năng biểu đạt sau này.

Dạy con đúng cách theo Harvard: Không tốn tiền, con vẫn phát triển trí tuệ vượt bậc - Ảnh 2.

Trò chuyện với con thường xuyên chính là cách "gieo hạt" ngôn ngữ ngay từ sớm. Ảnh minh họa

4. Dạy con chú trọng quá trình thay vì chỉ nhìn vào kết quả

Một sai lầm phổ biến trong dạy con là cha mẹ thường vội vàng đưa ra kết luận. Ví dụ, khi trẻ làm bạn đau, nhiều cha mẹ gắn nhãn con là "hư" thay vì giải thích vì sao hành động đó không nên lặp lại.

Theo Giáo sư Barrett, việc giúp con hiểu nguyên nhân – quá trình – hậu quả quan trọng hơn rất nhiều so với việc chỉ đánh giá kết quả. Điều này giúp con rèn tư duy logic, biết chịu trách nhiệm cho hành vi của mình.

Tương tự, khi khen thưởng, thay vì chỉ nói "con giỏi quá", cha mẹ nên chỉ rõ hành động nào đáng khen, chẳng hạn: "Con đã biết chia sẻ đồ chơi với em, mẹ rất vui vì con quan tâm đến người khác".

Như vậy, trẻ sẽ hiểu rõ điều gì là tích cực và hình thành nhân cách tốt từ sớm.

Đại học Harvard tiết lộ 4 nguyên tắc vàng trong dạy con

Những nghiên cứu tại Đại học Harvard cho thấy, dạy con phát triển trí tuệ không cần những phương pháp quá phức tạp.

Chỉ với 4 nguyên tắc: khuyến khích bắt chước, nuôi dưỡng sự tò mò, trò chuyện thường xuyên và tập trung vào quá trình, cha mẹ đã có thể xây dựng nền tảng vững chắc để con trưởng thành toàn diện cả về trí tuệ lẫn nhân cách.

Nuôi dạy con là hành trình dài, và chính cha mẹ là người bạn đồng hành quan trọng nhất giúp con khám phá thế giới.

Tiến sĩ Harvard vạch mặt 3 câu nói quen thuộc của cha mẹ âm thầm biến con thành người EQ thấpTiến sĩ Harvard vạch mặt 3 câu nói quen thuộc của cha mẹ âm thầm biến con thành người EQ thấp

GĐXH - Mong con thông minh, giỏi giang nhưng nhiều cha mẹ lại vô tình nói những câu khiến trẻ mất tự tin, giao tiếp kém – dấu hiệu điển hình của EQ thấp.

Tường Vy (t/h)
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Tags:
Những đứa trẻ được yêu thương sẽ có cuộc đời thế nào?: Cha mẹ cần biết ngay 3 điều này để không phải hối tiếc

Những đứa trẻ được yêu thương sẽ có cuộc đời thế nào?: Cha mẹ cần biết ngay 3 điều này để không phải hối tiếc

Nuôi dạy con - 5 ngày trước

GĐXH - Bạn có nhận thấy rằng có những đứa trẻ vừa xuất hiện đã có sức hút đặc biệt? Không phải là vì chúng quá đẹp trai, xinh gái, cũng không phải thành tích quá tốt, mà là cái cảm giác vững vàng, tự tin và thư thái toát ra từ tận bên trong.

Con bị bắt nạt, mẹ chỉ biết hỏi 'Tại sao không phản kháng?' trong bất lực

Con bị bắt nạt, mẹ chỉ biết hỏi 'Tại sao không phản kháng?' trong bất lực

Nuôi dạy con - 6 ngày trước

GĐXH - Khi một đứa trẻ bị bắt nạt, cách ứng xử của cha mẹ có thể quyết định liệu con có đứng dậy được hay mãi mãi sống trong sợ hãi.

'Con không muốn học': Câu trả lời của bạn sẽ thay đổi cả cuộc đời con

'Con không muốn học': Câu trả lời của bạn sẽ thay đổi cả cuộc đời con

Nuôi dạy con - 2 tuần trước

GĐXH - Người mẹ gần như phát điên vì đã cố gắng đầu tư, chăm lo cho con nhưng đứa trẻ lại nói "con không muốn học".

Dù cuộc sống khó khăn đến đâu, cha mẹ có tầm nhìn xa sẽ không bao giờ yêu cầu con cái mình 3 điều này

Dù cuộc sống khó khăn đến đâu, cha mẹ có tầm nhìn xa sẽ không bao giờ yêu cầu con cái mình 3 điều này

Nuôi dạy con - 2 tuần trước

GĐXH - Bất kể cuộc sống có khó khăn đến đâu, cha mẹ thực sự có tầm nhìn xa sẽ không bao giờ yêu cầu con cái mình ba điều này.

‘Buông tay’ khi con gái 15 tuổi, người mẹ TPHCM xúc động nhận cuộc gọi từ Mỹ

‘Buông tay’ khi con gái 15 tuổi, người mẹ TPHCM xúc động nhận cuộc gọi từ Mỹ

Nuôi dạy con - 3 tuần trước

Có lẽ, giây phút người mẹ đặt tay lên vai con và nói “con cứ đi đi” chính là khoảnh khắc vừa ấm áp, vừa xé lòng nhất. Bởi phía sau lời dặn tưởng chừng đơn giản ấy là cả một hành trình của niềm tin, nỗi lo và sự trưởng thành trong tình mẫu tử.

Dạy con điều này, cả đời sau cha mẹ không phải hối tiếc, con cái sống hạnh phúc hơn

Dạy con điều này, cả đời sau cha mẹ không phải hối tiếc, con cái sống hạnh phúc hơn

Nuôi dạy con - 3 tuần trước

GĐXH - Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, những người biết ơn thường sống hạnh phúc hơn. Biết ơn người khác không chỉ là phép lịch sự cơ bản, mà còn là nền tảng để xây dựng nhân cách cao đẹp, hướng tới một cuộc sống hạnh phúc và khỏe mạnh.

Trẻ bị bạn bè bắt nạt, đừng dại dột dạy con 'đánh trả': Học thuộc 2 câu này, hiệu quả hơn cả đòn đánh!

Trẻ bị bạn bè bắt nạt, đừng dại dột dạy con 'đánh trả': Học thuộc 2 câu này, hiệu quả hơn cả đòn đánh!

Nuôi dạy con - 4 tuần trước

GĐXH - Khi con trẻ bị bắt nạt, cả thế giới của con dường như sụp đổ. Lúc này, phản ứng của cha mẹ đóng vai trò then chốt, quyết định khả năng con vượt qua khủng hoảng và phục hồi tâm lý.

Thông minh chưa chắc đã thành công nhưng với 3 phẩm chất này, con bạn sẽ phát triển rực rỡ dù ở bất cứ đâu

Thông minh chưa chắc đã thành công nhưng với 3 phẩm chất này, con bạn sẽ phát triển rực rỡ dù ở bất cứ đâu

Nuôi dạy con - 4 tuần trước

GĐXH - Làm cha mẹ, ai cũng mong con cái mình thông minh, lanh lợi. Nhưng bạn có nhận ra không, những người thực sự thành công, ngược lại, không phải lúc nào cũng là người thông minh nhất.

Những đứa trẻ 'ít được ôm ấp' khi lớn lên có thực sự độc lập hơn không?: Câu trả lời sẽ khiến bạn phải khóc!

Những đứa trẻ 'ít được ôm ấp' khi lớn lên có thực sự độc lập hơn không?: Câu trả lời sẽ khiến bạn phải khóc!

Nuôi dạy con - 4 tuần trước

GĐXH - Ôm ấp là ngôn ngữ đơn giản nhất nhưng cũng sâu sắc nhất. Đối với trẻ nhỏ, những lần được bế bồng, ôm ấp có thể gieo vào lòng chúng hạt giống của sự an toàn. Vậy, những đứa trẻ "ít được ôm ấp" sẽ xây dựng mối quan hệ khác biệt nào với thế giới này?

Trẻ càng thông minh càng khó bảo?: Đừng lo lắng nếu con có 4 biểu hiện này

Trẻ càng thông minh càng khó bảo?: Đừng lo lắng nếu con có 4 biểu hiện này

Nuôi dạy con - 1 tháng trước

GĐXH - Những đứa trẻ thông minh thường có những suy nghĩ riêng, tính cách khác biệt, thích tìm tòi, khám phá, hành động nên nhiều lúc khiến bố mẹ đau đầu để tìm cách nuôi dạy phù hợpp.

Top