Dạy con đúng cách theo Harvard: Không tốn tiền, con vẫn phát triển trí tuệ vượt bậc
GĐXH - Theo nghiên cứu tâm lý học hành vi tại Đại học Harvard, ngoài yếu tố di truyền, môi trường sống và cách dạy con hằng ngày đóng vai trò quyết định trong việc hình thành trí tuệ và nhân cách.
Giáo sư Lisa Feldman Barrett, Giám đốc Trung tâm Trí não và Hành vi của Đại học Harvard, đã đưa ra 4 nguyên tắc nền tảng mà bất kỳ phụ huynh nào cũng có thể áp dụng. Đặc biệt, nguyên tắc thứ ba rất đơn giản nhưng lại bị nhiều cha mẹ bỏ quên.
1. Khuyến khích trẻ bắt chước cha mẹ
Nhiều bậc phụ huynh thường nghĩ việc quét nhà, phơi quần áo, làm vườn… là việc của người lớn, không phù hợp với trẻ nhỏ. Nhưng theo Giáo sư Barrett, chính những hành động đời thường ấy lại là cơ hội để con học tập thông qua bắt chước.
Khi được quan sát và làm theo cha mẹ, trẻ hình thành tư duy học tập chủ động, đồng thời nuôi dưỡng sự tò mò với thế giới xung quanh.
Chẳng hạn, khi cha mẹ làm vườn, có thể cho con cầm một ca nước nhỏ để tưới cây. Khi dọn nhà, hãy đưa cho con chiếc chổi nhỏ để quét góc phòng.
Tuy nhiên, vì trẻ chính là "tấm gương phản chiếu" của cha mẹ nên mỗi hành động, lời nói của bố mẹ đều ảnh hưởng đến con, kể cả thói quen tốt lẫn chưa tốt. Do đó, cha mẹ cần cẩn trọng trong từng hành vi trước mặt con.

Khi được quan sát và làm theo cha mẹ, trẻ hình thành tư duy học tập chủ động, đồng thời nuôi dưỡng sự tò mò với thế giới xung quanh. Ảnh minh họa
2. Dạy con đặt câu hỏi "tại sao" và kiên nhẫn giải đáp
Bộ não trẻ nhỏ không phải phiên bản thu nhỏ của người lớn, mà là một thực thể độc lập với khả năng nhận thức riêng. Vì vậy, giai đoạn tuổi thơ luôn tràn đầy sự tò mò.
Cha mẹ nên khuyến khích trẻ đặt câu hỏi "tại sao", "đây là cái gì", đồng thời trở thành "người bạn đồng hành" kiên nhẫn trả lời. Cách giải thích nên dựa trên sự khách quan và khoa học, thay vì áp đặt.
Ví dụ: khi trẻ hỏi "vì sao con không được ăn nhiều kẹo", thay vì cấm đoán, cha mẹ có thể phân tích kẹo chứa nhiều đường, dễ gây sâu răng, ảnh hưởng sức khỏe.
Cách dạy con này vừa giúp trẻ mở rộng kiến thức, vừa nuôi dưỡng thói quen tìm hiểu và phản biện logic.
3. Thường xuyên trò chuyện với con từ khi còn nhỏ
Ngay cả khi trẻ mới vài tháng tuổi, dù chưa hiểu nghĩa của từ, não bộ vẫn tiếp nhận âm thanh và ngôn ngữ xung quanh.
Vì vậy, trò chuyện với con thường xuyên chính là cách "gieo hạt" ngôn ngữ ngay từ sớm.
Thói quen này giúp trẻ phát triển vốn từ vựng thụ động, tạo nền tảng để con học nói và giao tiếp tốt hơn khi lớn lên.
Đây là nguyên tắc dạy con đơn giản nhất, nhưng lại hay bị nhiều cha mẹ bỏ qua vì nghĩ con chưa biết nói thì không cần trò chuyện.
Thực tế, càng giao tiếp nhiều, trẻ càng dễ phát triển trí tuệ và khả năng biểu đạt sau này.

Trò chuyện với con thường xuyên chính là cách "gieo hạt" ngôn ngữ ngay từ sớm. Ảnh minh họa
4. Dạy con chú trọng quá trình thay vì chỉ nhìn vào kết quả
Một sai lầm phổ biến trong dạy con là cha mẹ thường vội vàng đưa ra kết luận. Ví dụ, khi trẻ làm bạn đau, nhiều cha mẹ gắn nhãn con là "hư" thay vì giải thích vì sao hành động đó không nên lặp lại.
Theo Giáo sư Barrett, việc giúp con hiểu nguyên nhân – quá trình – hậu quả quan trọng hơn rất nhiều so với việc chỉ đánh giá kết quả. Điều này giúp con rèn tư duy logic, biết chịu trách nhiệm cho hành vi của mình.
Tương tự, khi khen thưởng, thay vì chỉ nói "con giỏi quá", cha mẹ nên chỉ rõ hành động nào đáng khen, chẳng hạn: "Con đã biết chia sẻ đồ chơi với em, mẹ rất vui vì con quan tâm đến người khác".
Như vậy, trẻ sẽ hiểu rõ điều gì là tích cực và hình thành nhân cách tốt từ sớm.
Đại học Harvard tiết lộ 4 nguyên tắc vàng trong dạy con
Những nghiên cứu tại Đại học Harvard cho thấy, dạy con phát triển trí tuệ không cần những phương pháp quá phức tạp.
Chỉ với 4 nguyên tắc: khuyến khích bắt chước, nuôi dưỡng sự tò mò, trò chuyện thường xuyên và tập trung vào quá trình, cha mẹ đã có thể xây dựng nền tảng vững chắc để con trưởng thành toàn diện cả về trí tuệ lẫn nhân cách.
Nuôi dạy con là hành trình dài, và chính cha mẹ là người bạn đồng hành quan trọng nhất giúp con khám phá thế giới.
Khi bạo lực gia đình 'dạy' trẻ cách yêu: Yêu là tổn thương hay là an toàn?
Gia đình - 1 ngày trướcGĐXH - Trẻ em học yêu thương từ chính ngôi nhà mình lớn lên. Với những đứa trẻ chứng kiến bạo lực gia đình, tình yêu có thể bị mã hóa thành nỗi đau, sự kiểm soát và bất an để rồi lặp lại vòng xoáy ấy khi trưởng thành, dẫn tới những hệ lụy.
Bi kịch gia đình bắt đầu từ một lời thất hứa với con tưởng chừng rất nhỏ
Nuôi dạy con - 1 ngày trướcGĐXH - Hành động mất kiểm soát của cô con gái không chỉ khiến người đi đường bàng hoàng mà còn làm dấy lên nhiều tranh luận về việc cha mẹ thất hứa với con cái.
Cậu ấm bỏ học, 21 tuổi ly hôn 2 lần dù cha kiếm 59 tỷ mỗi năm: Cái giá đắt của việc thương con mù quáng
Nuôi dạy con - 3 ngày trướcGĐXH - Thương con là bản năng của mọi bậc cha mẹ. Nhưng thương con không đúng cách có thể vô tình đẩy con vào một tương lai mù mờ.
Người Hàn Quốc dạy con đúng một điều, đủ để tạo nên cả một thế hệ thành công
Nuôi dạy con - 5 ngày trướcGĐXH - Đằng sau "kỳ tích sông Hàn" không chỉ là công nghệ hay kỷ luật thép, mà còn là một triết lý dạy con đặc biệt.
Nếu con bạn sở hữu 4 đặc điểm này trước năm 6 tuổi, xin chúc mừng 'thiên tài' tương lai!
Nuôi dạy con - 6 ngày trướcGĐXH - Nếu con bạn sở hữu 4 đặc điểm dưới đây trước năm 6 tuổi, hãy chúc mừng vì bé đang sở hữu tố chất của một "thiên tài" tương lai!
Đến 60 tuổi mới cay đắng nhận ra: 3 điều 'vì con' lại khiến con bất hiếu
Nuôi dạy con - 1 tuần trướcGĐXH - Không ít bậc phụ huynh đến khi tóc bạc mới chua xót nhận ra rằng những điều mình từng tin là "tốt cho con" lại vô tình gieo mầm cho sự vô ơn, bất hiếu.
7 câu nói thần kỳ của cha mẹ giúp con cái có tương lai tốt đẹp hơn
Nuôi dạy con - 1 tuần trướcMỗi lời nói của cha mẹ không chỉ ảnh hưởng đến trẻ ở thời hiện tại mà còn định hình sâu sắc tương lai của chúng; 7 câu nói dành cho con sau đây là món quà quý giá.
Con bị bắt nạt, người mẹ EQ cao nhắn một câu vào group phụ huynh giải quyết gọn gàng mọi việc
Nuôi dạy con - 1 tuần trướcGĐXH - Cách ứng xử tinh tế và EQ cao của một người mẹ khi con bị bắt nạt học đường đã khiến nhiều phụ huynh phải suy ngẫm lại cách họ sẽ phản ứng nếu rơi vào hoàn cảnh tương tự.
Khoảng cách giàu nghèo bắt nguồn từ giáo dục: Những quan điểm mà cha mẹ giàu tránh xa
Nuôi dạy con - 2 tuần trướcGĐXH - Khoảng cách giàu nghèo không chỉ được tạo nên bởi tiền bạc hay xuất phát điểm, mà ngày càng bị nới rộng bởi tư duy giáo dục trong mỗi gia đình.
Những đứa trẻ thường xuyên bị la mắng có những thay đổi đáng kinh ngạc về chỉ số thông minh
Nuôi dạy con - 2 tuần trướcGĐXH - Các nhà khoa học đã quét não của hai nhóm trẻ có độ tuổi, giới tính và hoàn cảnh gia đình tương tự. Kết quả cho thấy, bộ não của những trẻ thường xuyên bị la mắng có dung tích nhỏ hơn rõ rệt so với trẻ ít bị mắng, và trí thông minh cũng bị ảnh hưởng.
Ông bà chăm cháu: 3 thời điểm 'vàng' để rút lui, gia đình êm ấm, phúc khí vẹn toàn
Nuôi dạy conGĐXH - Việc trông nom cháu nội, cháu ngoại vốn là niềm vui ấm áp của các bậc ông bà, nhưng chăm sóc lâu ngày, không ít người lớn tuổi cũng bắt đầu băn khoăn: Khi nào thì nên buông tay, khi nào thì nên lùi lại một bước?
