Dạy trẻ phát triển tài năng (3): Ép con thành thần đồng là một sai lầm
GiadinhNet - Theo các chuyên gia tâm lí giáo dục, có thể can thiệp bằng giáo dục sớm để trẻ phát triển thông minh, tài năng. Song, nếu phụ huynh tạo áp lực cho trẻ, hay thiếu khoa học thì sẽ là hại trẻ mà không biết. Ép trẻ “chín non” thành thần đồng là một sai lầm mà không ít các bậc phụ huynh đang phạm phải.
Đừng bắt trẻ phải học thành giáo sư, tiến sĩ
Chỉ ra một thực tế hiện nay nhiều gia đình đang có xu hướng ép trẻ “chín non”, TS Nguyễn Tùng Lâm, Chủ tịch Hội Tâm lý giáo dục Hà Nội cho rằng, hiện nhiều phụ huynh bắt trẻ học quá nhiều, không có thời gian nghỉ ngơi nên trẻ căng thẳng, stress. Bởi vậy, phụ huynh cần ủng hộ và tạo hứng thú cho trẻ trong mọi hoạt động của trẻ. Phụ huynh hãy dành những lời khen ngợi, tán dương trẻ để trẻ có động lực tiếp tục phấn đấu. Phụ huynh có thể kỳ vọng ở trẻ nhưng phải biết hài lòng với những cố gắng của chúng. Trẻ nào thích thú với Toán học thì cứ cho tiếp cận dần. Trẻ nào thích học chữ, thích đọc, thích vẽ thì cứ tạo điều kiện cho các cháu phát triển một cách tự nhiên.
“Đừng ép con trẻ làm những điều không đúng với tâm lý lứa tuổi của chúng. Đừng ép trẻ phải học để trở thành nhà khoa học, hay bác sĩ, kỹ sư như tâm nguyện của các ông bố bà mẹ, mà hãy giúp trẻ tiếp cận kiến thức theo cách chúng thích. Nếu chúng ta thấy một cháu nhỏ chỉ 3 - 4 tuổi đã đọc được báo, hay làm được nhiều phép tính khó thì xin đừng ảo tưởng cho đó là thần đồng, mà đơn giản là vì chúng có khả năng và thích thú với những điều ấy nên chúng tập trung và làm được”, TS Nguyễn Tùng Lâm lưu ý.
Còn PGS.TS Nguyễn Võ Kỳ Anh, Trung tâm Nghiên cứu giáo dục phát triển tiềm năng con người cũng cho rằng: “Hiện nay bố mẹ vì đẻ ít (1-2 con) nên rất kỳ vọng vào con, muốn con thành người tài. Thấy con người ta học được thì phải bắt con mình học bằng được. Phụ huynh chạy theo phong trào mà gây áp lực lên con cái. Nhiều phụ huynh không tiếc tiền chạy theo quảng cáo, thị trường mà mua đồ chơi đắt tiền cho con trẻ mà chưa nắm tới yếu tố khoa học, sở thích của con, gây lãng phí, có khi còn phản tác dụng”.
Dạy trẻ theo tư duy, sở thích
Cũng theo PGS.TS Nguyễn Võ Kỳ Anh, các bà mẹ hiện nay cứ đọc sách, tham khảo trên mạng và chạy theo trào lưu để nuôi dạy trẻ thành thần đồng là một sai lầm và sẽ thất bại. Do đó, phụ huynh cũng cần có người hướng dẫn, chỉ bảo và phải theo phương pháp khoa học cụ thể.
Lấy ví dụ từ chính người cháu trước khi vào lớp 1 đã thuộc tới hơn 1.000 từ tiếng Anh, PGS Trần Xuân Nhĩ - nguyên Thứ trưởng Bộ GD&ĐT cho rằng: “Gia đình tôi không hề ép cháu học, mà đó là do cháu thích thú với các trò chơi, xem tranh, đĩa hình… Từ đó, cháu nhớ được các từ mới tiếng Anh. Một đứa trẻ học được nhiều điều bổ ích, điều đó không có gì xấu. Vấn đề là ở phương pháp thế nào để làm cho trẻ tiếp cận với kiến thức ấy một cách thích thú, chứ không bắt trẻ ngồi vào bàn học một cách máy móc như thời xa xưa được”.
Cũng theo PGS Trần Xuân Nhĩ: “Ngày nay, trẻ được chăm sóc tốt hơn, rất thông minh và lại có điều kiện tiếp cận nhanh với khoa học hiện đại. Các trường mầm non của nhiều nước trên thế giới đã áp dụng phương pháp giáo dục cho trẻ tự do lựa chọn học và chơi những gì chúng thích. Việc giáo dục trẻ chủ động tìm tòi, phát huy những gì đam mê sẽ giúp chúng có sự chủ động hơn khi học lên các cấp cao hơn, rất thực tế và bắt nhịp với cuộc sống nhanh”.
Sáu bước cần thiết để nuôi dưỡng trẻ có năng khiếu
Theo BS Phạm Ngọc Thanh, Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP HCM), để nuôi dưỡng một trẻ có năng khiếu, các phụ huynh cần làm những bước sau:
1. Theo sự hướng dẫn của trẻ: Trẻ thích gì? Trẻ có vẻ giỏi về điều gì? Phụ huynh hãy tạo cơ hội cho trẻ làm việc với những điều trẻ thích hoặc có năng khiếu. Ví dụ, nếu trẻ thích khủng long thì hãy cho trẻ đọc sách về khủng long; cho trẻ chơi với trò chơi và hình lắp ghép khủng long; cho trẻ xem khủng long trong viện bảo tàng. Nếu trẻ giỏi nhạc hoặc thể thao, hãy cho trẻ có cơ hội học một nhạc cụ hoặc chơi một môn thể thao.
2. Giúp trẻ quan tâm đến nhiều lĩnh vực rộng hơn: Trong khi điều quan trọng là cung cấp cơ hội cho trẻ làm việc với những điều trẻ quan tâm hoặc có sở trường, phụ huynh cũng cần cho trẻ tiếp cận với những điều mới. Nếu trẻ không được tiếp cận với điều mới, ví dụ như âm nhạc, thì không thể biết là trẻ có thích hay không. Trẻ không cần bị ép buộc để thử những điều mới , nhưng trẻ cần được khuyến khích. Phụ huynh không áp đặt, tuy nhiên cần nhấn mạnh để trẻ không bỏ cuộc sau 2 ngày.
3. Hãy sáng tạo: Trẻ có năng khiếu suy nghĩ và giải quyết vấn đề, vì thế phụ huynh hãy cho trẻ cơ hội để thực hiện việc đó. Ví dụ, nếu một trẻ nhỏ thích đọc thì nên ghi vài chữ cho trẻ đọc. Nếu trẻ thích khoa học, phụ huynh có thể cho trẻ cùng nấu ăn với mình rồi hỏi trẻ, tại sao rau trở thành mềm khi được luộc và bánh phồng lên khi được nướng…
4. Cho trẻ sinh hoạt dã ngoại: Khuyến khích trẻ thăm viện bảo tàng, vườn thú, nhà hát, trường học, di tích lịch sử, vườn hoa.
5. Có nhiều dụng cụ đa dạng tại nhà: Những dụng cụ này không cần phải đắt tiền mà chỉ cần giúp trẻ tiếp cận với những điều mới. Ví dụ, để khuyến khích năng khiếu nghệ thuật của trẻ, phụ huynh chỉ cần mua hộp màu, cọ vẽ, giấy trắng, bút chì...
6. Trắc nghiệm thông minh: Trắc nghiệm đo chỉ số thông minh có thể giúp phụ huynh xác định trẻ có năng khiếu. Tuy nhiên cần lưu ý, nếu trẻ chỉ nổi trội trong một vài lĩnh vực (biết đọc, đếm số sớm) nhưng lại chậm phát triển ở những lĩnh vực khác (chậm nói, ít giao tiếp bằng ánh mắt, thích chơi một mình) thì cần đưa trẻ đến gặp chuyên viên tâm lý càng sớm càng tốt để phát hiện những vấn đề tâm lý và được hướng dẫn về cách nuôi dưỡng trẻ.
Quang Anh
Đón gió mùa Đông Bắc dồn xuống, miền Bắc rét đậm kéo dài?
Thời sự - 1 giờ trướcGĐXH – Theo dự báo thời tiết hôm nay, đợt không khí lạnh mạnh tăng cường tràn xuống miền Bắc, nền nhiệt hạ còn khoảng 16-18 độ, riêng vùng núi cao dưới 10 độ. Đây là đợt rét đậm nhất từ đầu mùa.
Đội tuyển Việt Nam tỏa sáng tại Robothon Quốc tế 2024
Giáo dục - 1 giờ trướcNgày 24/11, cuộc thi Robothon Quốc tế 2024 đã diễn ra thành công rực rỡ tại thủ đô Bangkok, Thái Lan. Đội tuyển Việt Nam đã xuất sắc ghi dấu ấn với nhiều giải thưởng quan trọng trong hạng mục thi đấu Leanbot.
Tìm kiếm bé 2 tuổi mất tích hơn 2 ngày, nghi rơi xuống suối
Đời sống - 1 giờ trướcLực lượng chức năng Quảng Nam đang tìm kiếm bé 2 tuổi ở miền núi mất tích hơn 2 ngày qua, nghi do rơi xuống suối, bị nước cuốn trôi.
Tin sáng 25/11: Đạt bao nhiêu điểm để được phục hồi điểm giấy phép lái xe từ 2025? Từng về nhà chờ chết, chàng trai trẻ hồi sinh kỳ diệu sau 2 tháng nằm viện
Thời sự - 1 giờ trướcGĐXH - Thông tư 65/2024 của Bộ Công an quy định chi tiết kết quả kiểm tra đạt yêu cầu để được phục hồi điểm giấy phép lái xe từ 2025; Sau 2 tháng điều trị ở bệnh viện, sự hồi phục của chàng trai bị tai nạn như một "kỳ tích".
Lái xe có thể bị trừ hết 12 điểm bằng lái nếu vi phạm lỗi này
Đời sống - 8 giờ trướcGĐXH - Trường hợp giấy phép lái xe bị trừ hết điểm, lái xe sẽ không được điều khiển phương tiện tham gia giao thông. Vậy những hành vi vi phạm giao thông nào sẽ bị trừ hết điểm bằng lái xe?
Quảng Nam: Đồi núi sạt lở làm sập một ngôi trường mới xây
Thời sự - 9 giờ trướcMột điểm trường mới khánh thành, đưa vào sử dụng cách đây hơn 2 tháng, tuy nhiên những ngày qua mưa lớn đã khiến đồi núi sạt lở, làm sập ngôi trường.
Nội dung bức thư của Bộ trưởng Bộ GD&ĐT gửi 1 học sinh Đắk Nông
Giáo dục - 11 giờ trướcBộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn đã viết thư động viên, khích lệ một nữ sinh tại tỉnh Đắk Nông.
Nước lũ dâng cao khiến nhiều nơi bị ngập sâu, Quảng Ngãi ra công điện khẩn
Thời sự - 11 giờ trướcChủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi vừa ban hành công điện khẩn về việc ứng phó, khắc phục thiệt hại do mưa lũ trên địa bàn.
Lời khai của đối tượng cầm đầu đường dây mua bán pháo 'khủng'
Pháp luật - 12 giờ trướcGĐXH - Hoàng Khắc Phi khai nhận đã móc nối với một số đối tượng rồi liên hệ mua pháo từ Campuchia vận chuyển về tập kết tại kho ở Gia Lai để đóng gói mang đi tiêu thụ.
Người đàn ông tử vong thương tâm do xuồng bị lật
Đời sống - 12 giờ trướcGĐXH - Khi đi qua khu vực nước sâu, chiếc xuồng bất ngờ bị lật khiến người đàn ông ở Thừa Thiên Huế tử vong thương tâm.
Chiêu trò chuyển tiền mua hàng nhầm để chiếm đoạt
Pháp luậtGĐXH - Các đối tượng lợi dụng việc đổi tiền, mua hàng rồi chuyển khoản để chiếm đoạt tài sản của người dân. Đây là thủ đoạn không mới nhưng vẫn có nhiều người dân mắc bẫy của chúng.