Hà Nội
23°C / 22-25°C

Giải mã những cơn đau như bể bụng

Thứ tư, 16:27 07/04/2010 | Sống khỏe

Nếu bạn bất chợt cảm thấy đau nhiều ở bụng và cơn đau tăng dần đến mức gập người quằn quại, sờ vào vùng bụng dưới thấy như có một khối u căng, đập mạnh theo nhịp mạch… thì hãy coi chừng, nhiều khả năng bạn đang bị phình động mạch chủ bụng.

 
Nếu không kịp thời điều trị, động mạch sẽ vỡ toang và nguy cơ tử vong là khó tránh khỏi.
 
Theo hiệp hội phẫu thuật mạch máu quốc gia Mỹ, động mạch được gọi là phình khi đường kính động mạch đo được qua chụp động mạch cắt lớp bằng điện toán lớn hơn đoạn động mạch bình thường chỗ bên trên 1,5 lần. Ở Việt Nam, đường kính trung bình của động mạch chủ bụng là 1,9cm ở phụ nữ và 2,2cm ở đàn ông. Động mạch chủ được gọi là phình khi đường kính trên 3cm, tới 4cm là phình rõ và trên 5cm là phình lớn, có chỉ định mổ nếu không sẽ bị vỡ đột ngột và tử vong.

Đa phần người bệnh là nam giới

Một nghiên cứu của Mỹ cho thấy, ở độ tuổi từ 60 trở lên có ít nhất 5% số người bị phình động mạch chủ bụng và bệnh này đứng thứ mười về các nguyên nhân gây tử vong ở nam giới trên 55 tuổi. Tần suất mắc bệnh ở nam giới cũng cao hơn gấp bốn lần nữ giới. Tỷ lệ mắc bệnh tăng dần theo tuổi thọ, càng lớn tuổi nguy cơ phình động mạch chủ bụng càng cao. Những nghiên cứu mới nhất trong thời gian gần đây còn cho thấy số người bị phình động mạch chủ bụng ở nhóm hút thuốc lá cao gấp tám lần so với nhóm không hút thuốc.
 
Trong số các ca phình động mạch chủ bụng, có đến 40% bị cao huyết áp và nguyên nhân do xơ vữa động mạch chiếm 95%. Một số trường hợp khác có nguyên nhân hiếm gặp hơn như nhiễm trùng mạch máu, bóc tách động mạch chủ mạn, bệnh tự miễn Takayasu, giang mai, nấm, chấn thương hoặc bẩm sinh trong hội chứng Marfan...
 
Thực tế điều trị cho thấy, khoảng 2/3 số người bệnh bị phình động mạch chủ bụng đã nhập viện vì một bệnh lý khác hoặc phát hiện ra bệnh rất tình cờ do đi khám một bệnh hoàn toàn không liên quan gì đến bệnh mạch máu. Khi khám bụng bác sĩ thấy có một khối u, đập theo nhịp tim hoặc trong lúc làm siêu âm bụng, phẫu thuật bụng đã tình cờ phát hiện ra. Những trường hợp này gọi là thể không có triệu chứng của phình động mạch chủ bụng. Chính vì không có hay rất ít có triệu chứng như vậy nên người bệnh rất chủ quan và chưa hiểu hết tác hại của bệnh.
 
Ảnh minh họa.
 
Dễ nhầm với đau dạ dày
 
Triệu chứng thường gặp nhất của phình động mạch chủ bụng là đau bụng. Đau từ thượng vị và đau lan ra sau lưng, đôi khi xuống mông hoặc bẹn làm nhiều người tưởng là đau dạ dày và tự đi mua thuốc về uống, có lúc đỡ lúc không. Nếu đau đột ngột tăng lên hoặc trở nên liên tục thì phải coi chừng khả năng vỡ của túi phình. Ngoài ra cũng cần để ý một số triệu chứng về tình trạng thiếu máu mãn tính của hai chân như đi lặc cách hồi, hoại tử đầu chi, vọp bẻ, tắc động mạch nuôi chi cấp tính…
 
Và quan trọng nhất là sự xuất hiện của khối u ở bụng, giới hạn nhiều khi cũng không rõ ràng và đập mạnh theo nhịp mạch. Cũng cần chú ý trường hợp bệnh nhân bị hẹp môn vị, dạ dày căng to cũng tạo cho ta cảm giác khối đập theo nhịp mạch. Một số bệnh nhân vào bệnh viện trong tình trạng cấp cứu, mạch tăng nhanh, huyết áp hạ, tay chân lạnh, bụng đau dữ dội…

Một biến chứng thường gặp của phình động mạch chủ bụng chính là kết quả của sự tiến triển tự nhiên của bệnh này: vỡ túi phình. Chỗ vỡ có thể ra sau phúc mạc và tạo thành lỗ dò, biến chứng vỡ của phình động mạch chủ có thể được báo trước bằng cơn đau kịch phát. Ngoài ra phình động mạch chủ bụng còn có thể vỡ vào các cơ quan nội tạng khác nhau như: vỡ vào tá tràng gây nôn ra máu ồ ạt, vỡ vào tĩnh mạch chủ dưới gây dò động tĩnh mạch và người bệnh sẽ tử vong vì suy tim cấp. Một số biến chứng khác ít gặp và không trầm trọng bằng như thiếu máu cấp tính hai chi dưới, hoặc chèn ép vào các cơ quan khác như chèn vào tá tráng gây hẹp môn vị, niệu quản trái… gây cơn đau quặn thận và ứ nước thận trái.

Nhập viện càng sớm, khả năng sống càng cao

Phình động mạch chủ bụng trong mọi trường hợp đều phải mổ để lấy đi toàn bộ túi phình và thay vào đó là một đoạn động mạch nhân tạo. Tuy nhiên khi chỉ định phẫu thuật cũng cần phải cân nhắc đến các yếu tố nguy cơ và các bệnh đi kèm mà người bệnh mắc phải do tuổi tác lớn. Trong trường hợp túi phình bị vỡ, việc chỉ định mổ cấp cứu là bắt buộc. Nếu bị vỡ trong bệnh viện, việc phát hiện sớm có thể giúp cho phẫu thuật viên cứu sống được bệnh nhân.
 
Chỉ đáng lo ngại là những trường hợp vỡ động mạch chủ bụng tại nhà do phát hiện trễ, thời gian chuyển viện kéo dài nên khi đến phòng phẫu thuật thì tình trạng đã rất nặng, mạch nhanh, huyết áp hạ. Có khi bác sĩ vừa phải bơm máu qua đường động mạch, vừa mổ nhưng cũng chỉ cứu sống được chừng 50% số ca bệnh dạng này.
 
Có một số trường hợp bị phình động mạch chủ bụng có thể trì hoãn phẫu thuật được với điều kiện phải điều trị nội khoa tích cực và theo dõi sát diễn tiến của túi phình. Đó là những người có túi phình không có triệu chứng cơ năng, kích thước của túi phình đo được trên siêu âm không quá 5cm, người bệnh có một số bệnh đi kèm nặng như thiếu máu cơ tim, tâm phế mạn, ung thư giai đoạn cuối…
 
Theo SGTT
hoaianh
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Lòng bàn tay cũng dự báo được tuổi thọ một người? Bác sĩ nói thẳng: Người sống trường thọ thường có 3 đặc điểm này

Lòng bàn tay cũng dự báo được tuổi thọ một người? Bác sĩ nói thẳng: Người sống trường thọ thường có 3 đặc điểm này

Bệnh thường gặp - 10 giờ trước

(Tổ Quốc) - Lòng bàn tay cũng có thể là “tài liệu tham khảo” cho thấy tình trạng sức khỏe tổng thể của chúng ta.

Dưa hấu là 'vua giải nhiệt' mùa hè nhưng ăn cùng 4 thứ này có thể biến thành "thuốc độc"

Dưa hấu là 'vua giải nhiệt' mùa hè nhưng ăn cùng 4 thứ này có thể biến thành "thuốc độc"

Bệnh thường gặp - 13 giờ trước

Dưa hấu ngọt, mát, nhiều nước nên rất được yêu thích vào mỗi mùa hè. Tuy nhiên, không phải thực phẩm nào cũng có thể kết hợp cùng loại trái cây này.

Một số bài tập tốt cho người suy giáp

Một số bài tập tốt cho người suy giáp

Sống khỏe - 15 giờ trước

Điều trị suy giáp bao gồm thuốc, các phương pháp không dùng thuốc và điều chỉnh chế độ ăn theo hướng dẫn của bác sĩ. Trong đó, các bài tập dưỡng sinh sẽ hỗ trợ tốt trong việc điều trị triệu chứng.

Cô gái 17 tuổi bị tổn thương gan nặng, suýt tử vong vì chủ quan với căn bệnh lành tính này

Cô gái 17 tuổi bị tổn thương gan nặng, suýt tử vong vì chủ quan với căn bệnh lành tính này

Bệnh thường gặp - 16 giờ trước

GĐXH - Thủy đậu là bệnh lành tính, có thể hồi phục sau khi phát bệnh. Tuy nhiên nếu không điều trị đúng thì thủy đậu cũng có thể gây ra nhiều biến chứng nguy đến sức khỏe.

7 thức uống giúp cấp ẩm, chống nắng, trẻ hóa da từ bên trong

7 thức uống giúp cấp ẩm, chống nắng, trẻ hóa da từ bên trong

Sống khỏe - 18 giờ trước

GĐXH - Tăng cường uống nước lọc, trà xanh, trà thảo mộc để tăng mức độ hydrate hóa cho làn da, giúp da trẻ trung, mịn màng, chống nắng tốt hơn.

Bài tập hỗ trợ trị tăng động giảm chú ý

Bài tập hỗ trợ trị tăng động giảm chú ý

Sống khỏe - 21 giờ trước

Tăng động giảm chú ý là một rối loạn phát triển thần kinh ảnh hưởng đến khả năng tập trung chú ý và kiểm soát hành vi. Những bài tập luyện cho người bệnh tập trung khắc phục và hạn chế tình trạng này.

Đũa dùng sai cách sẽ thành 'ổ vi khuẩn' huỷ hoại sức khoẻ, từ loét dạ dày, bệnh gan đến ung thư đều có thể 'gõ cửa'

Đũa dùng sai cách sẽ thành 'ổ vi khuẩn' huỷ hoại sức khoẻ, từ loét dạ dày, bệnh gan đến ung thư đều có thể 'gõ cửa'

Bệnh thường gặp - 22 giờ trước

Đũa là vật dụng phổ biến trong mọi gia đình Việt. Tuy nhiên, nếu lựa chọn và sử dụng sai cách có thể dẫn đến nhiều mối nguy hại cho sức khỏe.

6 'thủ phạm' giấu mặt làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, người Việt cần cảnh giác

6 'thủ phạm' giấu mặt làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, người Việt cần cảnh giác

Sống khỏe - 22 giờ trước

GĐXH - Người bệnh tiểu đường cần cảnh giác với những thực phẩm thoạt nhìn có vẻ vô hại với đường huyết, nhưng trên thực tế chúng có chứa một lượng đường nhất định hoặc chất béo bão hòa có thể dẫn tới các vấn đề về đường huyết.

5 cách điều trị viêm nướu tại nhà

5 cách điều trị viêm nướu tại nhà

Sống khỏe - 1 ngày trước

Viêm nướu là tình trạng viêm do mảng bám và vi khuẩn trên răng, nướu gây ra, gây chảy máu hoặc sưng nướu…

Cô gái 28 tuổi bị ung thư dạ dày thừa nhận có thói quen giảm cân mà nhiều người Việt mắc phải

Cô gái 28 tuổi bị ung thư dạ dày thừa nhận có thói quen giảm cân mà nhiều người Việt mắc phải

Sống khỏe - 1 ngày trước

GĐXH - Bác sĩ cho biết việc cô giảm cân có thể một phần do ăn kiêng nhưng cũng có thể do bệnh ung thư dạ dày gây ra.

Top