Kỷ niệm 50 năm ngành DS-KHHGĐ Việt Nam (1): Từ một quyết định nhân văn
GiadinhNet - 50 năm trước đây, giữa lúc đất nước còn bị chia cắt, dân tộc Việt Nam phải đồng thời thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược là xây dựng Chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và đấu tranh giải phóng dân tộc ở miền Nam để thống nhất đất nước, Hội đồng Chính phủ đã thông qua một Quyết định đặc biệt, đó là Quyết định số 216/CP, ngày 26/12/1961, về việc hướng dẫn sinh đẻ cho nhân dân, do Thủ tướng Phạm Văn Đồng ký.
> Kỷ niệm 50 năm ngành DS-KHHGĐ Việt Nam (2): Bước ngoặt lịch sử và sự chuyển biến toàn diện/ Kỷ niệm 50 năm ngành DS-KHHGĐ (3): Thành công nhờ sức mạnh tổng hợp/ Kỷ niệm 50 năm ngành DS-KHHGĐ Việt Nam (4): Lửa thử vàng/ Kỷ niệm 50 năm ngành DS-KHHGĐ Việt Nam (5): Nhận diện thách thức mới/ Kỷ niệm 50 năm ngành DS-KHHGĐ Việt Nam (cuối): Đồng hành vì mục tiêu dân số
![]() |
50 năm qua, hàng ngàn, hàng vạn cán bộ, CTV dân số cơ sở đã không quản khó khăn vất vả “đi từng ngõ, gõ cửa từng nhà” truyền thông lợi ích của việc sinh đẻ kế hoạch trong cộng đồng.
Ảnh: Dương Ngọc |
Độc đáo và nhân văn
Tính độc đáo của Quyết định này ở chỗ, trong lúc hầu như phần lớn các nước trên thế giới chưa quan tâm đến vấn đề dân số, đến yếu tố dân số trong phát triển, thì Việt Nam, một nước vừa trải qua cuộc chiến tranh 9 năm ác liệt chống thực dân Pháp, lại rất quan tâm đến vấn đề này.
Khi đó, cả nước vừa hàn gắn các vết thương chiến tranh, vừa chung sức xây dựng cuộc sống mới ở miền Bắc, đồng thời chi viện cho đồng bào miền Nam tiến hành cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc để thống nhất Tổ quốc. Quyết định 216/CP đặt vấn đề điều chỉnh việc sinh đẻ, hay nói một cách rộng hơn là điều chỉnh sự phát triển dân số cho phù hợp với sự phát triển kinh tế- xã hội của đất nước, đã cho thấy sự nhìn xa, trông rộng của một chính sách đối với sự phát triển đất nước trong hiện tại và lâu dài.
Từ ý nghĩa của một quyết định mang tầm chiến lược và còn nguyên giá trị cho đến ngày nay, Thủ tướng Chính phủ đã lấy ngày 26/12 hàng năm làm Ngày Dân số Việt Nam (tại Quyết định số 326, ngày 19/5/1997) và ban hành Quyết định số 2161/QĐ-TTg, ngày 26/11/2010, lấy tháng 12 hằng năm là Tháng Hành động Quốc gia về Dân số. |
Mục tiêu hàng đầu được chính sách dân số lúc bấy giờ nhấn mạnh chính là chất lượng dân số. Đó là sức khỏe người mẹ, là việc nuôi dạy con nên người phù hợp với điều kiện sức khỏe, điều kiện kinh tế - khả năng chăm sóc và nuôi dạy - để tạo nên gia đình hạnh phúc. Đối chiếu lại những điều khoản quy định trong Pháp lệnh Dân số sẽ thấy sự nhất quán của Đảng và Nhà nước ta qua 50 năm thực thi công tác DS-KHHGĐ.
Công tác DS-KHHGĐ có được thành công như hiện nay là nhờ vào sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Đảng và Nhà nước; sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự tự nguyện tham gia của người dân vào chương trình DS-KHHGĐ. Điều 3 của Quyết định 216/CP nêu rõ: ''Các đoàn thể quần chúng gồm Hội Liên hiệp phụ nữ, Đoàn thanh niên Lao động, Tổng Công đoàn và Bộ Y tế sẽ cùng nhau thảo luận chương trình hoạt động nhằm thực hiện tốt đẹp chủ trương trên". Như vậy, ngay từ thuở ban đầu của Chương trình, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị thông qua tính xã hội hóa đã được nhấn mạnh qua việc nêu lên những đoàn thể quần chúng rộng rãi nhất, đại diện cho nguyện vọng và tư tưởng của người dân sẽ cùng với Bộ Y tế (cơ quan chuyên môn của Nhà nước) cùng nhau thảo luận chương trình hoạt động.
(Còn nữa)
Quyết định 216/CP - Hành động chính thức tham gia
chương trình dân số toàn cầu
Ngay tại thời điểm Quyết định 216/CP ra đời, có thể nói đó chính là thời điểm Việt Nam chính thức tuyên bố tham gia chương trình dân số toàn cầu. Trước đó, đứng trước xu thế dân số thế giới ngày một tăng nhanh, nhiều quốc gia còn trong tình trạng đói nghèo, năm 1957, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đã thông qua Nghị quyết về các vấn đề dân số. Đây là một giải pháp được đánh giá là đem lại lợi ích về nhiều mặt và có hiệu quả cao cho công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của nhiều quốc gia sau này.
Tuy nhiên, khi đó phần lớn các nước chưa quan tâm đến yếu tố dân số, gắn dân số với phát triển thì Quyết định 216/CP, ngày 26/12/1961 của Việt Nam đã thể hiện: Việt Nam là một trong những quốc gia sớm đi đầu trong việc thực hiện công tác DS-KHHGĐ. |
Hà Thư

Các chất dinh dưỡng cha mẹ cần bổ sung cho con khi dậy thì
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcChăm sóc dinh dưỡng đúng cách trong tuổi dậy thì không chỉ giúp trẻ phát triển tối ưu về thể chất mà còn đặt nền móng cho sức khỏe tâm lý và tinh thần. Do đó, việc định hướng thói quen ăn uống khoa học, lựa chọn thực phẩm lành mạnh là vô cùng quan trọng.

Phường Hà Đông (Hà Nội) đẩy mạnh công tác truyền thông hưởng ứng Ngày Dân số Thế giới 11/7
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcGĐXH - Sáng nay (11/7), Trạm Y tế phường Hà Đông đã tổ chức truyền thông lưu động hưởng ứng Ngày Dân số Thế giới 11/7.

Thanh Hóa: Nâng tầm chất lượng dân số vì một tương lai bền vững
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcGĐXH - Thanh Hóa đã và đang triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dân số toàn diện, từ chăm sóc sức khỏe, truyền thông, đến hoàn thiện pháp luật, góp phần kiến tạo tương lai bền vững.

Hưởng ứng Ngày Dân số Thế giới 11/7/2025 với chủ đề: 'Quyền tự quyết sinh sản trong bối cảnh toàn cầu thay đổi'
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcNgày Dân số Thế giới (11/7) là sáng kiến của Liên Hợp quốc, được tổ chức hằng năm vào ngày 11/7, nhằm nâng cao nhận thức toàn cầu về các vấn đề liên quan đến Dân số như tăng trưởng dân số, sức khỏe sinh sản, bình đẳng giới và phát triển bền vững.

Trao quyền tự quyết về sinh sản cho các cặp vợ chồng hướng đến sự phát triển bền vững của đất nước
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcGĐXH – Các chuyên gia nhận định, không thể có phát triển bền vững nếu thiếu đi quyền tự quyết về sinh sản. Khi đảm bảo quyền được lựa chọn của mỗi người, chúng ta đang trao quyền cho các gia đình, thúc đẩy bình đẳng giới và mở ra tiềm năng của thay đổi dân số.

Ngày Dân số Thế giới 11/7: Nâng cao nhận thức của cộng đồng về vai trò, quyền lợi và trách nhiệm trong vấn đề sinh sản
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcVăn phòng Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc tại Việt Nam đã công bố thông điệp chính thức của Ngày Dân số Thế giới 11/7/2025: "Quyền tự quyết về sinh sản trong một thế giới đang thay đổi".

Quyền tự quyết sinh sản và hành trình 'gỡ' định kiến ở Nghệ An
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcTrong một thế giới đang chuyển mình, quyền sinh sản không chỉ là lựa chọn cá nhân mà còn là thước đo tiến bộ xã hội. Ở Nghệ An, hành trình phá vỡ định kiến "trọng nam khinh nữ" đang được chính quyền và ngành y tế kiên trì thúc đẩy để mỗi người phụ nữ dù ở vùng sâu hay nơi phố thị đều được trao quyền quyết định tương lai sinh sản của chính mình.

5 điều chị em cần biết về u xơ tử cung
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcU xơ tử cung là một bệnh lý lành tính khá phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, đặc biệt là sau tuổi 30. Nếu bạn đang băn khoăn về u xơ tử cung, hãy tìm hiểu 5 điều quan trọng sau đây để hiểu rõ hơn về tình trạng này.

Sở Y tế TP Huế tổ chức Tọa đàm chào mừng Ngày Dân số Thế giới 11/7
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcGĐXH - Ngày 9/7, Sở Y tế TP Huế tổ chức Tọa đàm chào mừng Ngày Dân số Thế giới 11/7 và lồng ghép triển khai các văn bản, chính sách về công tác Dân số trong tình hình mới.

Hà Nội mít tinh kỷ niệm Ngày Dân số Thế giới 11/7
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcGĐXH - Sáng 8/7, UBND thành phố Hà Nội tổ chức lễ mít tinh kỷ niệm Ngày Dân số Thế giới 11/7 với chủ đề: “Quyền tự quyết về sinh sản trong một thế giới đang thay đổi”.

Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.