Lòng tự trọng của người giàu

Chính xác là vừa hài vừa bi hài. Hài hước là những người có biệt thự hàng chục tỷ, dùng sim điện thoại siêu VIP, ôtô xịn... lại lọt qua khe cửa hẹp trong cuộc cạnh tranh suất mua nhà ở xã hội trong sự chọn lọc được cho là "nghiêm túc, chặt chẽ, đúng đối tượng" của hàng tá cơ quan chức năng?! Nghĩa là, đã có ít nhất 3 gia đình khó khăn thực sự bị tước đoạt mất cơ hội an cư mà có thể họ chỉ nghĩ được rằng, 3 suất này được dành cho 3 gia đình nào đó còn khó khăn hơn họ. Hài hước là chuyện này bật mí việc "chấm điểm" để chọn đối tượng mua nhà hóa ra, đôi lúc, cũng như diễn trò hài.

Chả thế mà tại dự án nhà ở xã hội đầu tiên ở Ngô Thì Nhậm (Hà Đông, Hà Nội), trong số những người ùn ùn đi đăng ký mua, có người ung dung cưỡi xế hộp đến "cạnh tranh" với người nghèo. Không ít trong số họ đã giành "thắng lợi". Lòng tham của người có tiền cũng đã tước đoạt đi khá nhiều cơ hội của người nghèo đang khát khao một tổ ấm nhỏ. Rồi các cơ quan chức năng phát hiện và xử lý được vài ba trường hợp. Như thế chẳng phải sự kiểm soát của các cơ quan hữu trách, đôi lúc, hài hước quá còn gì?

Vậy bi hài là gì? Đó là sự tự trọng dường như thành khái niệm "xa xỉ", kể cả với những người có khả năng, điều kiện để giữ gìn tốt... tự trọng. Theo từ điển Tiếng Việt, “tự trọng” là coi trọng và giữ gìn phẩm cách, danh dự của mình, là ý thức coi trọng giá trị bản thân. Và một trong những giá trị của người giàu khắp thế giới luôn bám đuổi thực hiện là tạo ra của cải và cơ hội cho cả những người kém may mắn trong xã hội.

Lòng tham con người là vô đáy, điều này có thể "cảm thông", nhưng người có tự trọng không bao giờ hạ giá bản thân mình xuống để "hớt" cơ hội của người nghèo để thỏa mãn lòng tham.

Nhưng cái bi hài này là cảm xúc. Chúng ta không thể chờ đợi xã hội tốt đẹp lên bằng cảm xúc được. Chính những người có trách nhiệm cũng phải tự hổ thẹn khi vô tình hoặc cố ý tiếp tay cho những cuộc tranh đoạt không lành mạnh giữa người giàu với người nghèo như thế. Chính các cơ quan nhà nước phải thấy xấu hổ khi để cho người ở biệt thự hưởng ưu đãi mua nhà giá rẻ. Họ phải kiểm soát được chứ trông chờ gì từ lòng tự trọng.

Việt Nguyễn