Tags:
Mặn chát “lời ru buồn” trên đất Tây đô
GiadinhNet - Trong khi chưa phát triển toàn diện về mặt thể chất, chưa sẵn sàng để làm vợ, làm mẹ, nhiều em gái vị thành niên đã phải “đi biển mồ côi”, khiến lời ru thêm buồn. Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2017, Bệnh viện Đa khoa quận Thốt Nốt (TP Cần Thơ) tiếp nhận khoảng 200 sản phụ dưới 20 tuổi sinh con tại bệnh viện. Trong đó, 35 trường hợp dưới 18 tuổi. Tương tự, tại Bệnh viện Phụ sản TP Cần Thơ có hơn 100 sản phụ dưới tuổi 20.
Mang thai ở tuổi vị thành niên khiến các em gái đối mặt với nhiều khó khăn trong cuộc sống. Ảnh: PV
Làm mẹ tuổi mười bảy, mười tám
Theo BS Nguyễn Hữu Dự, Giám đốc Bệnh viện Phụ sản TP Cần Thơ, trong 6 tháng đầu năm 2017, có trên 100 trường hợp vị thành niên sinh con ở bệnh viện. Các em đến từ vùng nông thôn, vùng sâu và các tỉnh lân cận thành phố. Ở góc độ chuyên môn, thai phụ tuổi vị thành niên đối mặt với rất nhiều tai biến sản khoa, nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe, tính mạng của mẹ và bé trong suốt thai kỳ và trong cuộc “vượt cạn”. Trẻ vị thành niên mang thai, sinh con có tỷ lệ trẻ dị tật cao. Sau sinh, nếu các em không được người thân quan tâm, dễ dẫn đến trầm cảm, rối loạn tâm thần...
Một ngày cuối tháng 8, Linh (ở huyện Phong Điền) đến Bệnh viện Phụ sản TP Cần Thơ “vượt cạn”. Người mẹ trẻ gầy gò, nhợt nhạt đang ôm con trong tay, đôi mắt đượm buồn. Hỏi về hoàn cảnh gia đình, sản phụ trẻ kể, gia cảnh khó khăn, em nghỉ học sớm. Khoảng hơn một năm trước, Linh đến chợ Phong Điền phụ việc cho một tiệm uốn tóc để kiếm tiền giúp đỡ gia đình. Em quen bạn trai rồi cưới. Từ khi mang thai, Linh nghỉ việc ở nhà, chồng thì làm thuê, cuộc sống thiếu trước hụt sau… Lời than thân của bà mẹ vừa tròn 18 tuổi này khiến ai cũng chạnh lòng cho hoàn cảnh của em.
Các cô gái chưa đủ 20 tuổi đã làm mẹ đa phần do hoàn cảnh gia đình khó khăn, nhận thức pháp luật còn hạn chế. Như trường hợp của Tố Nga (quê ở Bạc Liêu). Nga 21 tuổi, đã có 3 mặt con. Dang dở việc học ở lớp 9, Nga lên TP Cần Thơ ở nhà chị gái và đi làm thuê. Không lâu sau, người quen mai mối, chị gái Nga đốc thúc cha mẹ ở quê, gả chồng cho Nga khi em mới 17 tuổi và những đứa con lần lượt chào đời. Gia đình chồng Nga cũng nghèo. Chồng Nga phải rời quê lên Bình Dương kiếm tiền nuôi vợ con. Ở nhà, Nga vừa chăm sóc cha mẹ chồng, vừa chăm lo cho các con thơ.
Cô gái Bạc Liêu mặn mà, khỏe mạnh ngày nào giờ một nách ba con, héo hắt, xốc xếch vì cuộc sống khốn khó. Các con của Nga thiếu dinh dưỡng, đau ốm thường xuyên. Nga rớt nước mắt kể: “Nhiều khi em nhớ cha mẹ ở quê mà không có tiền về thăm. Thấy bạn bè cùng trang lứa đi học, đi làm, có công việc ổn định, phơi phới, ngẫm lại mình càng tủi thân. Em muốn đi làm ở công ty, xí nghiệp cũng không được vì không ai giữ con. Tương lai mờ mịt…”. Tương lai mờ mịt và một khoảng lặng trong lòng những người mẹ trẻ như Linh, Tố Nga… có một phần trách nhiệm của người lớn và sự đẩy đưa của hoàn cảnh gia đình.
Cần chú trọng giáo dục giới tính ở cả gia đình và nhà trường
Trước thông tin của Bệnh viện Đa khoa quận Thốt Nốt về số lượng thai phụ dưới tuổi 20 sinh con tại bệnh viện, cán bộ dân số địa phương phối hợp với các ban ngành, đoàn thể đến tiếp cận một số gia đình để tìm hiểu thực trạng, có hướng giúp đỡ. Theo chị Nguyễn Thị Ngọc Trân, cán bộ dân số phường Thốt Nốt (quận Thốt Nốt), đa số các em đều xuất thân từ gia đình nghèo khó, cha mẹ làm thuê, không có nghề nghiệp ổn định, dang dở việc học hành.
Điển hình như một sản phụ 17 tuổi, mới học hết lớp 5. Năm trước, em theo người bà con lên TPHCM phụ bán quán cà phê. Không lâu sau, cô gái trẻ trở về với bụng bầu gần 6 tháng. Cô gái cũng không biết cha đứa bé trong bụng mình là ai nên không thể tìm kiếm, liên lạc với “tác giả” của bào thai. Sau khi sinh con, người mẹ trẻ tiếp tục rời quê lên thành phố mưu sinh, bỏ lại con thơ cho ông bà ngoại. Cán bộ địa phương ghi nhận nguyện vọng của các gia đình nhờ tháo gỡ khó khăn, giúp họ làm giấy khai sinh và BHYT cho các bé.
Bàn về thực trạng trẻ vị thành niên mang thai, chuyên gia tâm lý Ngô Thành Thuận cho rằng, quy luật phát triển tự nhiên, những thay đổi về tâm sinh lý khiến các em muốn tìm hiểu về bạn khác giới cũng như các vấn đề về tình yêu, tình dục. Nhiều bậc cha mẹ bận rộn mưu sinh, ít có thời gian quan tâm đến con cái, ít sẻ chia, tâm sự, lắng nghe con để kịp thời hướng dẫn, giúp con vượt qua những bối rối trong giai đoạn phát triển phức tạp của độ tuổi này. Vì thế, nhiều em cô đơn trong chính ngôi nhà của mình. Các em cần có điểm tựa trong giai đoạn tuổi ăn chưa no lo chưa tới này, cha mẹ nên làm bạn cùng con, giúp con nhận biết giá trị bản thân. Nhà trường cần cung cấp những kiến thức chăm sóc sức khỏe sinh sản, lồng ghép trong các hoạt động giáo dục, trang bị cho các em những kiến thức tự bảo vệ mình.
BS Nguyễn Thị Bé Năm, Giám đốc Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản – KHHGĐ TP Cần Thơ cho biết, trong những năm qua, chị và các cán bộ Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản thành phố thường xuyên đến các quận, huyện, tuyên truyền trong trường học cho các em học sinh về các nội dung như sự phát triển tâm sinh lý vị thành niên, KHHGĐ, quan hệ tình dục, những kỹ năng nhận biết và phòng tránh xâm hại tình dục, cũng như vấn đề mang thai tuổi vị thành niên…
Theo các chuyên gia về tâm lý và y tế, vấn đề cốt lõi là chú trọng công tác tuyên truyền giáo dục mang tính dự phòng. Giáo dục giới tính giúp các em hiểu biết đầy đủ về sức khỏe và quyết định hành vi của bản thân, tránh những điều đáng tiếc xảy ra, để những lời ru con ấm áp và hạnh phúc chứ không phải là lời ru buồn!
BS Nguyễn Thị Bé Năm cho biết, trước đây, theo hướng dẫn quốc gia, vị thành niên được quy định độ tuổi từ 10 - 19 tuổi, nhưng năm 2016 có thay đổi, rút ngắn độ tuổi vị thành niên từ 10 - 18 tuổi. Trong độ tuổi này, các em chưa phát triển hoàn chỉnh về thể chất, tâm sinh lý, nên lỡ mang thai, thường tổn thương tâm lý rất lớn, phần lớn trường hợp phải dang dở việc học. Các em gái muốn phá thai lại không biết ở đâu, lo lắng về chi phí, không ai dẫn đi, sợ người xung quanh biết. Nhiều trường hợp tìm đến những cơ sở hoạt động chui, không đảm bảo an toàn, đưa đến tai biến sau phá thai, như nhiễm trùng, thủng tử cung, gây vô sinh về sau.
BS Nguyễn Văn Nành, Chi cục Trưởng Chi cục DS-KHHGĐ TP Cần Thơ cho biết, hiện nay mức sinh trung bình ở một phụ nữ trong độ tuổi sinh sản ở Cần Thơ và các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long thấp so với các vùng miền khác. Số con trung bình của một phụ nữ chỉ khoảng 1,6 con. Tuy nhiên, việc trẻ vị thành niên mang thai, sinh con sớm lại là một khía cạnh phức tạp của xã hội, dẫn đến nhiều hệ lụy cho cả các bà mẹ trẻ và những đứa trẻ. Trong đó, nổi bật hơn cả là vấn đề an sinh xã hội, quyền lợi của trẻ em… Giai đoạn 2010 – 2015, thành phố sôi nổi các hoạt động của 175 câu lạc bộ tuổi hồng và tiền hôn nhân, ở 26 xã, phường, với gần 5.000 thành viên. Tuy nhiên, từ khi kinh phí chương trình mục tiêu quốc gia bị cắt giảm thì các câu lạc bộ cũng “chết” dần. Phải chăng, vì lẽ đó, các em vị thành niên ít được tiếp cận hơn các thông tin về sức khỏe sinh sản từ những sân chơi này?
Thu Sương
Bình luận
Ý kiến của bạn
Ca vỡ tử cung hy hữu, thai nhi nằm trong ổ bụng, bác sĩ cứu sống hai mẹ con ngoạn mục
Dân số và phát triển - 21 giờ trướcKhoa Phụ Sản - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Dương vừa cứu sống sản phụ 23 tuổi đang mang thai ở tuần thứ 37 trong tình trạng vỡ tử cung hoàn toàn – biến chứng sản khoa hiếm gặp nhưng cực kỳ nguy hiểm.
Sàng lọc trước sinh - chìa khóa cho thai kỳ khỏe mạnh
Dân số và phát triển - 22 giờ trướcTrong suốt thời gian mang thai, sức khỏe của cả mẹ và bé luôn là ưu tiên hàng đầu. Để đảm bảo em bé chào đời khỏe mạnh và mẹ có một thai kỳ an toàn, sàng lọc trước sinh đóng một vai trò vô cùng quan trọng.
Mẹ bị thiếu máu khi mang thai, con có nguy cơ dị tật tim
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcThiếu máu khi mang thai có thể gây ra nhiều ảnh hưởng cho sức khỏe cả mẹ và em bé. Đặc biệt, những đứa trẻ sinh ra ở người mẹ bị thiếu máu có nguy cơ dị tật tim cao hơn.
7 thói quen gây hại tinh trùng
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcĐể có sức khỏe tinh trùng tốt nhất, nam giới nên duy trì một lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống cân bằng, tránh các chất độc hại và tham khảo ý kiến bác sĩ nếu có bất kỳ lo ngại nào.
Từ hôm nay, vợ chồng tự quyết thời gian sinh con, số con, khoảng cách các lần sinh
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcVới 100% thành viên biểu quyết tán thành, UBTVQH chính thức thông qua sửa đổi Pháp lệnh sửa đổi Điều 10 của Pháp lệnh Dân số. Theo đó, từ nay người dân tự quyết thời gian sinh con, số con và khoảng cách các lần sinh.
Phụ nữ mang thai ăn dứa có nguy cơ sảy thai hay chuyển dạ sớm không?
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcDứa là loại trái cây thơm ngon, bổ dưỡng nhưng những lời đồn về dứa không an toàn đối với phụ nữ mang thai đã khiến nhiều mẹ bầu lo lắng và tránh ăn dứa.
10 dấu hiệu cảnh báo ung thư tuyến tiền liệt
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcUng thư tuyến tiền liệt là một trong những loại ung thư phổ biến nhất ở nam giới. Ở giai đoạn sớm, ung thư tuyến tiền liệt không có dấu hiệu rõ ràng nên dễ nhầm lẫn với u phì đại lành tính tuyến tiền liệt.
Việt Nam đang có tốc độ già hóa nhanh nhất châu Á
Dân số và phát triển - 6 ngày trướcNgười cao tuổi ở Việt Nam thường mắc trung bình 3-4 bệnh lý mạn tính khi nhập viện. Dự kiến năm 2025, nước ta sẽ có hơn 16 triệu người cao tuổi.
Khắc phục tình trạng giãn âm đạo cách nào?
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcGiãn âm đạo là một vấn đề tế nhị ảnh hưởng đến đời sống tình dục của nhiều phụ nữ. Âm đạo có nhiều hình dạng và kích thước khác nhau ở mỗi người nhưng việc tìm kiếm sự săn chắc để chị em tự tin hơn là nhu cầu chính đáng.
12 kiểu phụ nữ dễ bị ung thư vú
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcCác tế bào vú bình thường có thể trở thành ung thư do những thay đổi đột biến trong gene hoặc do một số yếu tố nguy cơ khác. Vậy ung thư vú dễ xảy ra ở những phụ nữ nào?
Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.
