Nếu bỏ Chương trình Mục tiêu Quốc gia DS-KHHGĐ sẽ là bài học đáng buồn

Thứ tư, 08:15 27/10/2010 | Dân số và phát triển

Sự kiện: CHẤT LƯỢNG DÂN SỐ QUYẾT ĐỊNH TƯƠNG LAI CỦA ĐẤT NƯỚC

GiadinhNet - Phó chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề Xã hội của Quốc hội - Ông Nguyễn Văn Tiên đã có cuộc trao đổi với Báo GĐ&XH.

“Những năm qua, ngành dân số đã hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. Nhưng như thế không phải là đã hết việc. Nếu chỉ đơn giản nhìn vào kiềm chế gia tăng mức sinh thì đơn giản quá. Ở đất nước có gần 90 triệu dân như nước ta, làm dân số là không được ngơi nghỉ...” - Ông Nguyễn Văn Tiên mở đầu cuộc trao đổi với Báo GĐ&XH.

Với vai trò là Phó chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội, xin ông đánh giá về công tác DS-KHHGĐ thời gian qua?

Ông Nguyễn Văn Tiên

- Có thể thấy được những thành công của công tác DS-KHHGĐ từ kết quả điều tra dân số, nhà ở năm 2009. Tỉ lệ gia tăng dân số giảm xuống còn 1,2%, thấp nhất trong vòng 50 năm qua... Lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ, dân số tăng không quá 1 triệu người/năm; 63/63 địa phương hoàn thành chỉ tiêu về công tác dân số. Liên Hợp Quốc đánh giá Việt Nam là một trong những quốc gia đạt nhiều tiến bộ trong thực hiện các mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ...

Các kết quả này có được là nhờ thực hiện tốt Chương trình mục tiêu quốc gia về DS-KHHGĐ. Chương trình này đã được thực hiện rất nề nếp, khoa học và có hiệu quả cao. Có được thành tựu hiện nay không phải chỉ là mấy năm qua, mà là sự chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và sự cố gắng và bền bỉ của hệ thống cán bộ dân số trong suốt mấy chục năm qua kể từ khi thực hiện chủ trương KHHGĐ.

Thời gian tới, công tác DS-KHHGĐ đứng trước các khó khăn như thế nào, thưa ông?

- Chúng ta cũng cần thẳng thắn nhìn nhận rằng, công tác dân số vẫn còn nhiều thách thức. Năm 2008, tuổi thọ bình quân đạt 72 tuổi, nhưng tuổi thọ bình quân khỏe mạnh chỉ là 60,2 tuổi; tỷ lệ người khuyết tật trên 6% dân số, trong đó có tới 1/3 khuyết tật bẩm sinh; tỷ lệ dân số thiểu năng trí tuệ và thể lực chiếm 1,5% và từng năm đang tăng lên. Tính bền vữngcủa mức sinh thay thế vẫn hết sức mong manh (tỷ lệ người dân có nguyện vọng sinh con thứ 3 còn cao).

Hàng loạt vấn đề về chất lượng dân số, biến động dân số, mất cân bằng giới tính khi sinh, dân số ở các vùng biển, đảo, vùng miền núi dân tộc, vùng sâu đang là thách thức phía trước. Bên cạnh đó, sự chủ quan, tâm lý thỏa mãn đang xuất hiện đâu đó trong tư duy của các nhà quản lý, trong các cấp ủy đảng cũng là những khó khăn không nhỏ...

Năm 2009, tỷ lệ gia tăng dân số là 1,2% - thấp nhất trong vòng

50 năm qua. Ảnh: C.H

Ông có thể nói gì về Chương trình Mục tiêu Quốc gia DS-KHHGĐ và sự cần thiết duy trì của Chương trình này?

- Đầu tư cho công tác dân số nhằm duy trì vững chắc mức sinh thay thế, từng bước nâng cao chất lượng dân số, kiểm soát tốt các biến động dân số và cơ cấu dân số là yêu cầu bức thiết, nhiệm vụ quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Công tác Dân số hiện nay không đơn thuần chỉ là giảm tỷ lệ sinh mà còn khá nhiều việc phải làm và toàn là những việc khó giải quyết, ví dụ như: Rất khó để chống mất cân bằng giới tính khi sinh (hiện nay là 112 bé trai/100 bé gái; bình thường chỉ có 106/100, nguy cơ 20 năm sau sẽ có 2-3 triệu nam giới không lấy được vợ); Đó là hiện nay mới thực hiện sàng lọc sức khỏe bà mẹ và trẻ sơ sinh ở 14 tỉnh thành, chủ yếu là đô thị và vùng lân cận, vì vậy nếu không đầu tư nguồn lực khó có thể giảm tỷ lệ trên 6% dân số là người khuyết tật.

Trong thời gian 2007-2009 khi thực hiện giải thể Ủy ban Dân số, Gia đình và Trẻ em, công tác DS-KHHGĐ đã gặp nhiều khó khăn. Trong thời gian đó, Đảng, Quốc hội và Chính phủ đều phải ra tay chỉ đạo bằng các giải pháp khác nhau.

Nguyên nhân chính đã được thể hiện trong Kết luận 44-KL/TƯ của Bộ Chính trị, đó là mục tiêu chưa cụ thể, rõ ràng từ TƯ đến địa phương, thiếu chỉ đạo tập trung kiên quyết, nguồn lực đầu tư chưa đáp ứng yêu cầu... Vì vậy mỗi địa phương chỉ đạo thực hiện công tác DS-KHHGĐ theo một kiểu cho đến khi tới tấp các công văn chỉ thị của Thủ tướng, thông tư của bộ ngành và các nghị quyết HĐND tỉnh thì công tác DS-KHHGĐ mới dần lấy lại được phong độ.

Cho nên, Bộ Chính trị đã có Kết luận 44-KL/TƯ và lưu ý những vấn đề trọng tâm, trong đó có việc tiếp tục tổ chức thực hiện có hiệu quả Chương trình Mục tiêu Quốc gia DS-KHHGĐ.

Gần đây khi tiếp đoàn Đại biểu Quốc hội Indonesia, tôi có hỏi thăm về những thành tựu xuất sắc của công tác DS-KHHGĐ mà Indonesia đạt được trong thời kỳ 1985-2005. Bạn buồn rầu nói rằng Indonesia đã sai lầm lớn về công tác DS-KHHGĐ khi không duy trì chương trình mục tiêu quốc gia về DS-KHHGĐ vì nghĩ rằng nó đã ổn định, đạt mục tiêu. Indonesia đã giao công tác DS-KHHGĐ cho chính quyền các tỉnh, thế là mỗi tỉnh làm một kiểu và cho rằng trung ương đã không quan tâm thì địa phương việc gì phải lo nữa...

Thế là sau 2-3 năm và cho đến nay tỷ lệ sinh tăng cao, rồi Tổng thống có đến 2-3 sắc lệnh để giải quyết nhưng đến nay vẫn chưa lấy lại phong độ như xưa.. Đó cũng là kinh nghiệm tốt cho Việt Nam khi xem xét quyết định về Chương trình Mục tiêu Quốc gia về DS-KHHGĐ.

Vì vậy tôi nghĩ rằng nếu vì sợ tốn ít tiền, sợ kéo dài Chương trình gây khó khăn cho điều hành ngân sách mà bỏ Chương trình Mục tiêu Quốc gia DS-KHHGĐ thì sẽ là bài học đáng buồn và khó chữa thứ hai sau bài học kinh nghiệm giải thể Ủy ban DS-GD-TE (thực tế sau khi giải thể Ủy ban DS-GD-TE, số cán bộ làm công tác DS đã tăng hơn trước ít nhất 10%, chưa kể biến cán bộ dân số cơ sở từ chỗ tự nguyện thành viên chức, đi ngược chủ trương cải cách hành chính và xã hội hóa).

- Xin cảm ơn ông!

Ngọc Tước

kimvan

Chia sẻ facebook

Bình luận

Xem thêm bình luận

Ý kiến của bạn

Cùng chuyên mục

11 loại thực phẩm tốt nhất giúp phụ nữ sau sinh phục hồi sức khỏe

Dân số và phát triển - 2 giờ trước

Một chế độ ăn giàu chất dinh dưỡng sẽ giúp tăng tốc độ phục hồi sức khỏe cho phụ nữ sau sinh, giúp bà mẹ có đủ sữa cho em bé và chịu được các áp lực khi chăm sóc con nhỏ. Vậy phụ nữ sau sinh nên ăn gì để đáp ứng được những điều đó?

Tăng cường kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh tại Thanh Hóa

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

GĐXH - Để kiểm soát tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, thời gian qua, tỉnh Thanh Hóa đã chỉ đạo các cấp, các ngành địa phương tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho Nhân dân, từng bước đưa tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng.

8 điều cha mẹ cần biết về tinh hoàn ẩn ở trẻ

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

Tinh hoàn ẩn là bệnh lý bẩm sinh gặp ở bé trai với tỷ lệ 3-4% khi sinh, tỷ lệ này cao hơn ở trẻ sinh thiếu cân, đẻ non, sinh đôi...

Sự khác biệt giữa thụ tinh trong tử cung và thụ tinh trong ống nghiệm

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

Mang thai không phải lúc nào cũng dễ dàng. Đối với nhiều cặp vợ chồng không có khả năng mang thai tự nhiên, việc thụ thai cần thêm một số công sức và sự can thiệp của y tế là thụ tinh nhân tạo trong tử cung (IUI) và thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

Chế độ ăn cho phụ nữ tiền mãn kinh

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Tiền mãn kinh thường bắt đầu từ 40 đến 50 tuổi. Chế độ ăn lành mạnh góp phần làm giảm bớt một số triệu chứng khó chịu mà thời kỳ tiền mãn kinh gây ra.

Cắt bao quy đầu cho trẻ sơ sinh có lợi ích và rủi ro gì?

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

Nhiều cha mẹ băn khoăn về việc có nên cắt bao quy đầu cho trẻ sơ sinh. Vậy trường hợp nào nên và không nên cắt bao quy đầu cho trẻ?

Con dâu hỏi vay toàn bộ 5 tỷ tiết kiệm của tôi để buôn bất động sản

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

Tôi thấy thật sai lầm khi nhờ con dâu đi gửi tiết kiệm. Giờ nó hỏi vay toàn bộ 5 tỷ tiết kiệm dưỡng già của tôi để buôn bất động sản, tôi chưa biết cách nào để từ chối.

Bạn gái đòi chia tay chỉ vì tôi mua nhẫn cầu hôn không đúng ý

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

Tôi đã lên kế hoạch cho 1 buổi cầu hôn lãng mạn, thế nhưng khi vừa nhìn thấy chiếc nhẫn cầu hôn, bạn gái liền giận dỗi, thế rồi chúng tôi cãi nhau mà tôi không hiểu lý do là gì. Sau đó tôi mới biết bạn gái dỗi đòi chia tay chỉ vì tôi mua chiếc nhẫn không đúng ý cô ấy.

Tư vấn chăm sóc sức khỏe sinh sản để 'hươu chạy đúng đường'

Dân số và phát triển - 6 ngày trước

GĐXH- Việc tư vấn chăm sóc sức khỏe sinh sản cho lứa tuổi vị thành niên, thanh niên là cách để chúng ta vẽ đường cho "hươu chạy đúng đường".

Quảng Bình: Nỗ lực nâng cao nhận thức về phòng chống bệnh tan máu bẩm sinh

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

GĐXH - Với loại bệnh tan máu bẩm sinh, nếu không được điều trị thường xuyên, đầy đủ, bệnh nhân sẽ gặp nhiều biến chứng khiến chậm phát triển thể trạng, giảm sức học tập, lao động. Một số trường hợp không được phát hiện và điều trị sớm, bệnh nhân có thể tử vong từ khi còn nhỏ.

Xem nhiều

Khi nào thời kỳ mãn kinh bắt đầu?

Dân số và phát triển

Quá trình chuyển đổi mãn kinh tự nhiên là một quá trình diễn ra dần dần trong vài năm. Nó thường bắt đầu khi một người ở độ tuổi 40 - 50, với độ tuổi mãn kinh trung bình là 52 tuổi.