Nghệ An: Khi chính sách dân số đi vào cuộc sống

Trong 5 năm qua, nhờ làm tốt công tác tham mưu xây dựng được chính sách cũng như thực hiện nghiêm sự chỉ đạo từ NQ 20 và chỉ thị 09 về đẩy mạnh công tác DS-KHHGĐ nên công tác này của tỉnh Nghệ An đã có nhiều chuyển biến tích cực.

Lễ ra quan Chiến dịch Chăm sóc SKSS/KHHGĐ tại huyện Con Cuông - Nghệ An. Ảnh: Hồ Hà

Sự vào cuộc rốt ráo của các cấp chính quyền

Ngọc Lâm, huyện Thanh Chương- Nghệ An là xã tái định cư của đồng bào dân tộc vùng lòng hồ thủy điện Bản Vẽ, huyện Tương Dương. Nhiều tập quán sinh hoạt, quan niệm cũ vẫn còn gắn chặt trong tư tưởng người dân nơi đây. Tuy nhiên, được sự giúp đỡ của các cấp ủy Đảng, chính quyền, các đơn vị xã hội , Ngọc Lâm đã đổi thay rất nhiều, trong đó có công tác DS- KHHGĐ. 5 năm qua công tác dân số của xã Ngọc Lâm có nhiều kết quả cao, được đánh giá tốt, được UBND tỉnh tặng bằng khen qua đợt tổng kết thực hiện nghị quyết số 20 của Ban thường vụ Tỉnh ủy.

Tháng 3/2015 đã diễn ra Lễ phát động ra quân chiến dịch truyền thông dân số, ký cam kết thực hiện chính sách DS- KHHGĐ của 14 trưởng bản trong xã, và các cơ quan, đoàn thể tại địa bàn, xây dựng xã không sinh con thứ 3 trở lên. Ông Lô Hoài Dung- Chủ tịch UBND xã chia sẻ: Xã xác định công tác DS- KHHGĐ là một nhiệm vụ chính trị quan trọng của Đảng bộ, chính quyền, nhiệm vụ của các đoàn thể cơ quan, và là trách nhiệm của mỗi người dân.

Đảm bảo cho công tác DS- KHHGĐ được thực hiện có hiệu quả, sự vào cuộc của chính quyền là một yếu tố rất quan trọng. Ông Trình Văn Nhã , Phó Chủ tịch UBND huyện Thanh Chương cũng đã yêu cầu Trung tâm DS- KHHGĐ huyện tiếp tục tham mưu cho UBND huyện, Ban chỉ đạo công tác dân số - KHHGĐ huyện chỉ đạo theo hướng nhiều xã xây dựng Đề án “Xã không có người sinh con thứ 3 trở lên”. Ngọc Lâm nhiều năm qua là đơn vị dẫn đầu của huyện về lĩnh vực dân số với cách làm khá hay- Đó là: Tổ chức gặp mặt các gia đình chưa dừng ở 2 con, các cặp vợ chồng có 2 con trở lên chưa sử dụng các BPTT để động viên họ áp dụng các BPTT hiện đại để có điều kiện nuôi dạy con chu đáo.

Còn huyện Nghi Lộc, là địa bàn có cả vùng biển, đồng bằng và trung du, tình hình dân cư phức tạp, nhưng nhiều năm qua công tác dân số đều đạt kết quả tốt. Theo bà Lê Thị Hiền- Giám đốc Trung tâm DS- KHHGĐ Nghi Lộc: Huyện Ủy, HĐND và UBND huyện rất quan tâm đến công tác dân số, đã tìm hiểu khó khăn của ngành, hỗ trợ thêm kinh phí hoạt động của các đề án khi nguồn kinh phí từ ngân sách Nhà nước bị cắt giảm.

Huyện ủy Nghi Lộc luôn xác định công tác DS/KHHGĐ và việc triển khai chỉ thị 09 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy là một việc làm quan trọng, xuyên suốt. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, xử lý nghiêm minh các trường hợp vi phạm, nhất là đối tượng cán bộ đảng viên. Đặc biệt, là việc ký cam kết ở tất cả các cơ quan, trường học và các tầng lớp nhân dân trên địa bàn.

Vì thế, hoạt động của ngành cũng như việc triển khai các đề án Nâng cao năng lực quản lý hoạt động của đội ngũ CTV DS huyện Nghi Lộc giai đoạn 2010- 2015; Đề án can thiệp giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh; Đề án kiểm soát dân số vùng biển, ven biển năm 2014 (đề án 52)… được động viên kịp thời và duy trì hiệu quả.

Ngành dân số cũng phối hợp lồng ghép hoạt động dân số vào trong các hoạt động của cơ quan, ban, ngành, đoàn thể của huyện như: huyện đoàn, các trường THCS, THPT, Hội phụ nữ, Hội Nông dân…

Lễ ký cam kết xã không có người sinh con thứ 3 tại xã Ngọc Lâm- Thanh Chương - Nghệ An. Ảnh: Hồ Hà

Truyền thông cần sinh động, phong phú hơn nữa!

Có thể nói, sau 5 năm triển khai Chỉ thị 09 của BTV Tỉnh ủy và Quyết định 76 của UBND tỉnh, công tác DS/KHHGĐ trên địa bàn có nhiều chuyển biến tích cực.

Huyện Hưng Nguyên là một trong những đơn vị làm nghiêm công tác xử phạt vi phạm chính sách dân số. Các trường hợp vi phạm đều bị xử lý, nhiều đơn vị hạ và cắt danh hiệu Đảng bộ trong sạch vững mạnh, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ nếu có cán bộ, đảng viên vi phạm sinh con thứ 3. Đồng thời, Trung tâm DS/KHHGĐ cũng tham mưu với UBND huyện, và tự trích quỹ khen thưởng cho các gia đình, xóm, xã nhiều năm liên không sinh con thứ 3.

Tuy nhiên, bên cạnh đó, việc triển khai chỉ thị 09 và quyết định 76, công tác DS-KHHGĐ vẫn có những hạn chế. Công tác tuyên truyền tuy được tổ chức thường xuyên, hình thức phong phú, đa dạng song hiệu quả chưa cao, người dân nắm vững quy định của nhà nước nhưng cố tình vi phạm; Việc xử lý vi phạm chính sách DS-KHHGĐ có lúc, có nơi chưa nghiêm túc, triệt để; Một số bộ phận cán bộ đảng viên thiếu gương mẫu trong việc thực hiện chính sách dân số; Chất lượng dân số được nâng cao nhưng chưa đồng điều; Đội ngũ cán bộ dân số cơ sở luôn biến động, trình độ thiếu đồng đều, kỹ năng truyền thông, tư vấn còn hạn chế, năng lực tham mưu đôi lúc thiếu kịp thời, chưa quyết liệt…

Công tác dân số vẫn còn nhiều khó khăn thách thức như: mức sinh giảm nhưng chưa bền vững, tổng số trẻ sinh ra vẫn nhiều, kết quả thực hiện các chỉ tiêu chưa cao. Nhiều địa phương tiếp tục gia tăng tỉ lệ sinh con thứ 3 như Hoàng Mai, Thanh Chương, Nghĩa Đàn, Yên Thành, Con Cuông, Kỳ Sơn….

Bà Nguyễn Thị Hồng Hoa- Phó Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, nguyên Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ chia sẻ: Công tác truyền thông vận động được tập trung tiên phong và đồng hành cùng với triển khai các hoạt động của công tác dân số, nhất là triển khai quyết liệt các chủ trương, Nghị quyết, chính sách được tuyên truyền sâu rộng đa dạng cách làm, có sự phối kết hợp, lồng ghép trong các phong trào hoạt động, chương trình công tác, nhiệm vụ kinh tế - xã hội của các cấp các ngành, đơn vị, khu dân cư, tạo được sự lan tỏa lớn, nêu cao vai trò gương mẫu của cán bộ, đảng viên trong thực hiện chính sách dân số, tạo thành cuộc vận động lớn trong xã hội.

Hồ Hà