Ngộ độc nấm: Làm sao tránh được tử vong?
GiadinhNet - Chỉ gần 10 ngày, từ 9/3, Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) đã tiếp 3 nhóm ca, với 14 nạn nhân nhập viện trong tình trạng nguy kịch vì ăn phải nấm độc. Đến nay, 2 trong số 14 ca này đã tử vong, chỉ duy nhất 1 ca tiên lượng khả quan. Số còn lại, tính mạng luôn trong tình trạng thập tử nhất sinh. Đáng tiếc là, trong số này, lại có một cán bộ y tế xã.
 Một trường hợp bị ngộ độc nấm ở Thái Nguyên đang được điều trị tại Trung tâm Chống độc |
GS.TS Phạm Duệ - Giám đốc Trung tâm Chống độc cho biết: "Cả 14 bệnh nhân gồm 10 ở Thái Nguyên (đều ở huyện Võ Nhai), 4 ở Tuyên Quang đều dương tính với độc tố của nấm tán trắng. Đây là loại nấm có màu trắng muốt, giống như nấm lành ăn được. Bà con cũng kể lại là nấu lên ăn ngọt không cần mì chính".
Ông Duệ cũng cho biết: Trong số bệnh nhân ngộ độc nấm có một nhân viên làm ở trạm y tế, đã từng được tập huấn về nấm độc. Cán bộ y tế xã này hái nấm từ rừng về còn cẩn thận mang về hỏi già làng xem có ăn được không.
Vì tin tưởng kinh nghiệm của người già, rằng có thể ăn được, nữ cán bộ y tế này đã nấu cho cả nhà ăn. Hậu quả là cả 4 người trong gia đình đều trong tình trạng thập tử nhất sinh vì ăn nấm độc.
Rất khó để phân biệt nấm độc – nấm thường
 "Ngay cả trong một đám nấm mọc ở rừng vẫn lẫn lộn nấm lành và nấm độc vì bào tử nấm trôi theo gió, nước và đọng lại. Do đó, người dân cần tuyệt đối không hái nấm rừng về để sử dụng, tránh bệnh vạ vì miệng" - TS Phạm Duệ nói. |
PGS.TS. Hoàng Công Minh - Trung tâm Phòng chống nhiễm độc - Học viện Quân y cho biết, ở Việt Nam có khoảng 50 - 100 loài nấm độc khác nhau, các loài nấm này được người dân vùng cao thường xuyên sử dụng. Vì thế, số vụ ngộ độc chủ yếu xảy ra ở những khu vực này.
Nhận định của các chuyên gia cho thấy, so với các loại ngộ độc khác thì ngộ độc nấm xảy ra ít hơn về số ca, nhưng tỷ lệ tử vong lại rất cao. Nguyên nhân là do nhiều người dân không biết cách nhận biết các loại nấm độc mọc ở quanh vườn nhà, ở rừng nên hái về ăn dẫn đến tình trạng này.
Theo TS Phạm Duệ, thực tế, để phân biệt loại nấm độc tán trắng với các loại nấm trắng ăn được không đơn giản.
“Việc phân biệt bằng kinh nghiệm rất mạo hiểm, nhất là trong điều kiện thời tiết mưa ẩm lại rất nhiều nấm độc như hiện nay” – ông Duệ nói.
Chính vì vậy, Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế cũng như các chuyên gia về chống độc đều khuyến cáo người dân tuyệt đối không hái nấm hoang dại để ăn.
Người dân cần lưu ý, ngay cả trong một đám nấm mọc ở rừng vẫn lẫn lộn nấm lành và nấm độc vì bào tử nấm trôi theo gió, nước và đọng lại. Do đó, người dân cần tuyệt đối không hái nấm rừng về để sử dụng, tránh bệnh vạ vì miệng.
Không ăn nấm có màu sắc sặc sỡ, có mùi thơm hấp dẫn vì nấm này thường là nấm độc; không ăn các loại nấm hoang dại lúc còn non, vì lúc còn non chúng rất giống nhau (giống cúc áo), khó phân biệt; không ăn loại nấm khi cắt, vết cắt có rỉ ra chất trắng như sữa; không ăn nấm quá già, nấm có nghi ngờ, không rõ địa chỉ... Cũng có những loại nấm độc giống nấm ăn (nấm trồng), rất khó phát hiện nhưng nếu quan sát kỹ sẽ thấy gốc có bao và có vòng cổ.
 Nấm tán trắng (Amanita verna) hay mọc ở ven rừng, ven đường hoặc trên bãi cỏ. Loại này rất độc và đặc biệt là hình thức rất “hiền lành” nên dễ khiến người ta nhầm. |
Xử trí người ngộ độc nấm thế nào để hạn chế tử vong?
Biểu hiện của ngộ độc nấm tùy theo từng loại. Loại biểu hiện ngộ độc sớm: Thường biểu hiện sau ăn 30 phút đến 2 giờ, tối đa là 6 giờ. Loại biểu hiện ngộ độc muộn, xuất hiện sau khi ăn 6 - 40 giờ (trung bình 12 giờ).
Nạn nhân thấy nôn nao, khó chịu, có khi đau bụng dữ dội hoặc nôn ra máu, đi ngoài nhiều lần, phân có mùi hôi tanh; người mệt nhừ, lạnh toát, có khi nổi mẩn đỏ; nếu nặng thì co giật, hôn mê. Các triệu chứng xuất hiện càng chậm thì mức ngộ độc càng nặng, có thể nguy hiểm đến tính mạng
“Bệnh sẽ nặng và có nguy cơ tử vong cao nếu đưa người bệnh đến viện muộn, xử trí ban đầu không đúng cách. Trên thực tế, trong 14 bệnh nhân, đã có 4 bệnh nhân được chuyển đến sau hơn 50 giờ, lúc này, độc tố đã ngấm, người bệnh đã bị suy gan, đe dọa hôn mê gan” – ông Duệ cho biết.
Nếu trước 6 tiếng từ thời điểm ăn nấm có biểu hiện ngộ độc: Y tế cơ sở có thể để lại để điều trị triệu chứng, truyền dịch, bù nước.
Nếu sau 6 tiếng: Những trường hợp xảy ra ngộ độc chậm sau 6 tiếng là nấm rất độc, lúc này, nếu không hôn mê thì cần phải gây nôn cho người bệnh, uống than hoạt tính để hấp thụ độc tố.
- Gây nôn (bằng biện pháp cơ học): Lấy ngón tay sạch hoặc lông gà rửa sạch để ngoáy họng cho buồn nôn, nôn cho đến khi ra nước trong mới thôi;
- Cho bệnh nhân uống than hoạt tính: liều 1gam/kg cân nặng người bệnh. Than hoạt có hiệu quả hấp thụ độc tố tốt, giúp giảm tình trạng ngộ độc. Tuy nhiên, nhiều cơ sở y tế tuyến xã không có sẵn than hoạt tính, thường chỉ cấp cứu “chay”; chỉ có điều kiện truyền dịch và vận chuyển lên tuyến trên. Trong khoảng thời gian vận chuyển này, độc tố rất có thể ngấm sâu vào cơ thể người bệnh;
- Cho bệnh nhân uống đủ nước, tốt nhất là dùng oresol;
- Nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất.
Lưu ý: Người bệnh không tự về nhà trong 1 - 2 ngày đầu, kể cả khi các biểu hiện ngộ độc ban đầu đã hết.
Khuyến cáo của Cục ATTP - Bộ Y tế về dự phòng ngộ độc nấm
- Người dân tuyệt đối không được ăn nấm lạ, không ăn thử nấm; không hái nấm non chưa xòe mũ vì chưa bộc lộ hết đặc điểm của nấm độc.
- Nấm tươi mới hái nên nấu ăn ngay, nếu để ôi, nát có thể thành nấm độc.
- Nấm có sâu bọ ăn hoặc cho gà, chó ăn không chết nhưng vẫn có thể gây ngộ độc với người.
Q.A
Bình luận
Ý kiến của bạn
Bé gái sơ sinh bị bỏ trong túi bóng đặt trước cửa bệnh viện ở Hà Nội
Y tế - 19 giờ trướcGĐXH – Trẻ bị bỏ vào túi bóng đặt tại cửa khoa cấp cứu của bệnh viện trong tình trạng tím tái toàn thân, không tự thở, tim mờ.
Mâu thuẫn với chồng, người phụ nữ 19 tuổi vào rừng hái lá ngón để ăn
Y tế - 1 ngày trướcDo mâu thuẫn với chồng, người phụ nữ trẻ ở Quảng Nam đã vào rừng hái 6 lá ngón ăn để tự tử, rất may được cứu sống kịp thời.
Ăn thịt chó bị đánh bả, 8 người phải nhập viện
Y tế - 3 ngày trướcSau khi ăn thịt một con chó bị đánh bả, 8 người dân tại TP Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk) có biểu hiện sốt, đau bụng, nôn mửa, tiêu chảy phải nhập viên cấp cứu.
Thanh niên 32 tuổi ở Vĩnh Phúc bị nhồi máu cơ tim vì làm điều này khi tập thể thao
Y tế - 3 ngày trướcGĐXH - Huấn luyện viên thể hình 32 tuổi nhập viện trong tình trạng đau tức ngực dữ dội, khó thở, vã mồ hôi… Ngay khi tiếp nhận người bệnh, các bác sĩ bệnh viện E nhận thấy ở người bệnh có những triệu chứng điển hình của nhồi máu cơ tim cấp.
Tai nạn bất ngờ trong vườn nhà khiến người đàn ông trẻ 'chạy không kịp'
Y tế - 3 ngày trướcNam thanh niên 23 tuổi nhập viện cấp cứu trong tình trạng đau đớn, mất vận động đùi trái, xương đùi vỡ nát thành nhiều mảnh sau khi bị cây đổ đè trúng.
Loại thịt khiến anh tử vong, em gái nguy kịch sau khi ăn
Y tế - 3 ngày trướcTrong lúc bố mẹ vắng nhà, 2 anh em ruột ở Đắk Lắk đã bắt cóc làm thịt. Sau khi ăn xong, cả hai đều bị ngộ độc, người anh tử vong còn em gái đang nguy kịch.
Sốt cao liên tục, người đàn ông 36 tuổi nguy kịch vì căn bệnh nguy hiểm này
Y tế - 3 ngày trướcGĐXH - Bệnh nhân làm việc trong môi trường tiếp xúc trực tiếp với đất và nước ô nhiễm đã tạo điều kiện cho vi khuẩn gây bệnh Whitmore.
Vi phẫu tạo hình cho bé trai 11 tuổi bị pháo nổ làm vỡ hàm, mất môi và những ca tổn thương nặng vùng hàm mặt
Y tế - 4 ngày trướcGĐXH - Đây là ca bệnh đặc biệt và nhỏ tuổi nhất được thăm khám tại chương trình Phẫu thuật vi phẫu quốc tế được tổ chức thực hiện tại Bệnh viện E.
Nam thanh niên 26 tuổi vào viện tâm thần 2 lần vì sở thích nguy hiểm
Y tế - 4 ngày trướcNam thanh niên 26 tuổi phải vào viện tâm thần 2 lần do thường xuyên hút thuốc lá điện tử pha với cần sa.
Người phụ nữ 41 tuổi ở Phú Thọ vỡ tử cung nguy kịch khi mang thai lần 2
Y tế - 4 ngày trướcGĐXH – Tại bệnh viện, bệnh nhân có biểu hiện choáng, sắc mặt tái nhợt, tim thai giảm thấp, huyết áp không đo được.
Sốt cao không dứt, người đàn ông đi khám phát hiện mắc bệnh Whitmore
Y tếSốt cao, mua thuốc uống không đỡ, anh T. nhập viện tại Bệnh viện Trung ương Huế cơ sở 2, xác định dương tính với Whitmore.
