Người Hà Nội gàn dở vào Quảng Bình dựng ngôi làng “kỳ lạ”
Đang sống nhà ấm cửa êm ở Hà Nội, ông Nguyễn Xuân Liên đùng đùng bỏ vào rừng rú Quảng Bình để xây dựng “Làng sinh thái chiến tranh”, khiến ai cũng cho ông là gàn dở.
Ngôi làng “kỳ lạ”
Cách TP. Đồng Hới (Quảng Bình) 7km theo đường Hồ Chí Minh có một tấm biển ghi dòng chữ: “Làng sinh thái chiến tranh”.
![]() |
|
Tấm bia ca ngợi chiến công của người dân Quảng Bình và các mốc lịch sử quan trọng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. |
Dưới chân cột cờ là tấm bia ca ngợi chiến công của người dân Quảng Bình và các mốc lịch sử quan trọng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ của nhân dân ta. Sau tấm bia có hố bom lớn. Xung quanh hố bom ngổn ngang vỏ bom tấn của giặc Mỹ. 8 vỏ bom dựng gần nhau, mỗi vỏ ghi một chữ: “Quyết - tâm - đánh - thắng - giặc - Mỹ - xâm - lược”.
![]() |
|
Cầu phao ghép bằng thùng phuy. |
Từ chân đồi, đi trên con đường mòn bên phải sẽ được chứng kiến những hố bom nham nhở. Cạnh những hố bom ấy, loài hoa dẻ bản địa tỏa mùi man mác. Dưới những tán thông, keo rậm rạp, loài trạc trìu phả hương dịu mát.
![]() |
|
Mỗi quả bom là một chữ: Quyết - tâm - đánh - thắng - giặc - mỹ - xâm - lược. |
Nhà tưởng niệm có tấm bia đá rất lớn khắc tên tuổi, địa chỉ các liệt sĩ trên khắp đất nước đã ngã xuống ở mảnh đất Quảng Bình. Một tập tài liệu đóng bằng giấy khổ A4 ghi thông tin hàng vạn liệt sĩ đặt trang trọng trong tủ kính. Tập tài liệu có tên: “Mộ chí liệt sĩ tại các nghĩa trang liệt sĩ”.
Để tập hợp được số lượng địa chỉ này, ông Liên đã phải lang thang đến các nghĩa trang trong khắp cả nước để ghi chép. Ông hy vọng những người tham quan vô tình thấy tên tuổi liệt sĩ là thân nhân của mình thì sẽ tìm được phần mộ.
Đêm đêm, ông vẫn chong đèn dưới khói hương nghi ngút trong nhà tưởng niệm viết thư gửi thông tin các liệt sĩ theo địa chỉ ghi trên bia mộ trong nghĩa trang. Phần lớn thư quay ngược lại vì những địa chỉ đó đã không còn chính xác. Qua bao nhiêu năm bể dâu, tên làng, tên phố đã khác. Nhưng cũng đã có hàng trăm người tìm thấy mộ liệt sĩ nhờ ông.
Con đường mòn theo hướng tay trái từ chiếc cầu phao xuyên qua những cánh rừng heo hút, rậm rì. Làng chiến tranh với những ngôi nhà mái rạ thấp lè tè, lụp xụp chìm trong đất, lẫn với những tán cây bưởi, cây cam.
Khắp làng là những đường hầm, những giao thông hào sâu quá đầu người chạy ngang dọc, quanh co. Ngay đầu làng, 7 vỏ bom “đứng” sừng sững, mỗi vỏ có một chữ: “Chiến - đấu - giỏi - sản - xuất - cũng - giỏi”.
Cứ đi dưới giao thông hào du khách sẽ đến từng địa điểm: những trận địa pháo, những căn hầm chữ A chống bom mà nhân dân đã sáng tạo ra trong thực tiễn chiến đấu, những ngôi nhà tranh tre nửa chìm nửa nổi, những bệnh viện dã chiến dưới lòng đất, chiếc xe đạp cũ nát của Liên Xô có củ đèn để các y tá đạp cho điện sáng soi cho bác sĩ phẫu thuật…
![]() |
|
Mỗi vỏ bom là một chữ: “Chiến - đấu - giỏi - sản - xuất - cũng - giỏi” |
Những lớp học dã chiến với đầy đủ bàn ghế, bảng viết. Khách tham quan như nghe đâu đó tiếng học sinh bi bô đọc bài, tiếng cô giáo lảnh lót giảng bài mặc cho trên đầu là mưa bom bão đạn. Ở góc lớp có tấm bia khắc tên những thầy giáo, cô giáo đã ngã xuống vì nền giáo dục nước nhà.
![]() |
|
Địa đạo do ông Liên phục dựng ở "Làng chiến tranh" |
Cả một cảnh tượng chiến tranh sống động, hiện hữu trước mắt, lột tả chân thực hơn bất cứ một trang sách, một thước phim lịch sử nào.
Ông Nguyễn Xuân Liên cứ đi, cứ kể, cứ giải thích tỉ mỉ cho du khách từng li từng tý một. Cái bếp cũ kỹ, cái cánh cửa bị mảnh bom găm nát, cái nôi cháy xém vì bom napal, cái đèn dầu bằng vỏ bom bi, cái đuôi tên lửa Sam 2, loại tên lửa mà bộ đội ta đã bắn hạ chiếc máy bay B52 đầu tiên của Mỹ... đều gắn với những câu chuyện thời chiến.
Tất cả những thứ đó tái hiện từ trí nhớ của ông hồi ở chiến trường, sống giữa bom đạn, trong sự bao bọc của người Quảng Bình.
Tất nhiên, chẳng ai trả tiền cho cái công việc hướng dẫn du lịch của ông. Ông nhọc công làm hướng dẫn viên du lịch, cũng như nhọc công tốn của làm ra cái “làng chiến tranh” này là tri ân với người dân Quảng Bình đã bao bọc, nuôi nấng ông trong những ngày chiến tranh khốc liệt nhất.
Người gàn dở
Ông Nguyễn Xuân Liên sinh năm 1942, là dân Hà Nội gốc. 19 tuổi ông vào tuyến lửa Quảng Bình và phục vụ trong ngành y tế suốt từ năm 1961 đến 1970. Cả tuổi trẻ sống và chiến đấu giữa chiến tuyến các liệt nhất của bom đạn.
![]() |
|
Ông Liên và cháu nội. |
Năm 1992, kinh tế khá giả, ông ba lô túi xách thăm lại chiến trường xưa. Ông vui mừng vì cuộc sống của người dân vùng cát trắng đã ấm no hơn xưa, nhưng ông chợt ngậm ngùi vì hầu như dấu tích chiến tranh khốc liệt đã bị xóa sạch.
Ông Liên và cháu nội
Cả trong ý nghĩ của lớp trẻ, những khái niệm của chiến tranh cũng rất mờ nhạt. Nhiều cô giáo không biết hầm chữ A là gì, các con ông cũng không tin chuyện cả làng có thể sống triền miên hết năm này qua năm khác trong trong lòng đất.
Trở về Hà Nội, ông cứ lăn tăn phải làm gì để lớp trẻ hiểu được những điều ông kể về chiến tranh là thật? Làm sao để lớp người sau nữa có thể hình dung ra được người Quảng Bình đã tồn tại và chiến đấu kiên cường thế nào trong cảnh triệu triệu tấn bom ngày đêm dội xuống đầu?
Thế là ông nảy ra ý tưởng xây dựng một bảo tàng thu nhỏ thời máu lửa, họa may lớp trẻ sẽ không quên được cha ông chúng, những người vẫn sống khỏe mạnh sờ sờ ra đấy.
Cái ý tưởng ấy cứ nung nấu và nó lớn dần trong ông. Ông không dám thổ lộ với ai, vì mỗi lần kể ra người ta lại bảo ông rồ, ông dại.
Năm 2003, nhận sổ hưu, ông bàn với vợ bán nhà vào Quảng Bình sống và thực hiện ước mơ của ông. Vợ ông nhảy dựng lên đòi ly dị.
Ông bán căn nhà vợ chồng đang ở được 2 tỷ đồng. Ông chia cho vợ 1 tỷ để về Đức Thọ (Hà Tĩnh) dưỡng già, còn ông khăn gói, ba lô vào Quảng Bình ở nhờ nhà người đồng đội xưa.
Hàng tháng trời lăn lộn khắp chốn, ông cũng chọn mua được một mảnh đồi rừng rộng 10ha với giá một tỷ đồng, phù hợp với ý đồ của ông. Quả đồi này ở khu vực Quành, xã Nghĩa Ninh, vùng đất phía tây cuối cùng của TP Đồng Hới.
Theo VTCNews
Truy nã đối tượng thuê ô tô tự lái rồi bỏ trốn
Pháp luật - 2 phút trướcGĐXH - Đối tượng Ngũ Trọng Hiền bị Cơ quan Công an tỉnh An Giang truy nã về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.
Thời tiết Hà Nội 3 ngày tới: Không khí lạnh mạnh bao trùm, người dân Hà Nội có phải chịu “rét cắt da cắt thịt”?
Thời sự - 2 giờ trướcGĐXH - Theo dự báo thời tiết Hà Nội của cơ quan khí tượng, do ảnh hưởng của không khí lạnh mạnh, thời tiết Hà Nội trời rét kèm mưa. Sau đó, thời tiết Hà Nội thay đổi không mưa, trời có nắng mức nhiệt tăng dần.
Bảo vệ trẻ em trên không gian mạng: 87% trẻ em online hằng ngày nhưng chỉ 36% biết tự bảo vệ
Đời sống - 2 giờ trướcGĐXH - Trước thực trạng trẻ em Việt Nam truy cập internet hằng ngày và hàng loạt rủi ro mới như lừa đảo, "bắt cóc online" đang gia tăng, Cục Báo chí (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) đã tổ chức buổi tập huấn cho phóng viên, biên tập viên nhằm tăng cường hiệu quả tuyên truyền bảo vệ trẻ em trong kỷ nguyên số.
Cục Cảnh sát giao thông thông tin quy định về thiết bị an toàn cho trẻ dưới 10 tuổi và cao dưới 1,35m trên ô tô
Đời sống - 2 giờ trướcGĐXH - Cục Cảnh sát giao thông cho biết, người dân có thể sử dụng đai trẻ em, ghế hoặc đệm trẻ em cho trẻ nhỏ trên ô tô phù hợp với điều kiện của trẻ, của gia đình.
4 vị trí nốt ruồi dễ khiến tài vận biến động, tiền bạc khó tụ
Đời sống - 3 giờ trướcGĐXH - 4 vị trí nốt ruồi dưới đây theo Nhân tướng học được xem là dấu hiệu hao tài, khó giữ tiền, cuộc sống nhiều biến động. Đặc điểm nhận diện và cách cải vận để cuộc sống ổn định hơn.
"Mẹ Nhung" và hai thập kỷ trao sự sống cho những thiên thần mang vết thương vô hình HIV
Xã hội - 3 giờ trướcGĐXH –‘Mẹ Nhung’ – hai tiếng gọi giản dị mà thân thương vẫn được những đứa trẻ bị bỏ rơi vì HIV gọi người phụ nữ ấy. Không mang nặng đẻ đau nhưng chị đã dành cả cuộc đời cùng những đồng nghiệp của mình nuôi nấng, dạy dỗ, yêu thương những đứa trẻ mang trong mình 'căn bệnh thế kỷ'. Từ vòng tay ‘Mẹ Nhung’, hàng trăm đứa trẻ thiệt thòi đã được sống, được yêu thương, được hòa nhập.
100 người tìm kiếm tài xế xe đầu kéo vượt rào chắn bị lũ cuốn mất tích
Đời sống - 3 giờ trướcNước rút chiếc xe đầu kéo bị cuốn trôi được xác định nằm cách cầu khoảng 100m, khoảng 100 người đang tìm tài xế bị lũ cuốn trôi nhưng đến nay chưa có kết quả.
Bạo lực học đường: Khi những va chạm nhỏ trở thành bi kịch
Giáo dục - 7 giờ trướcGĐXH - Những vụ việc đau lòng, hành vi bạo lực, lệch chuẩn trong học sinh liên tục xuất hiện thời gian gần đây phản ánh rõ những rạn nứt về nhân cách, sự khủng hoảng tâm lý và khoảng trống đáng báo động trong giáo dục đạo đức, kỹ năng ứng xử học đường.
Sửa chữa tỉnh lộ giăng kín ‘ổ voi, ổ gà’ sau nhiều năm xuống cấp
Xã hội - 8 giờ trướcGĐXH – Cơ quan chức năng tỉnh Thanh Hóa bắt đầu nâng cấp, sửa chữa tuyến đường tỉnh lộ 530D xuống cấp nghiêm trọng suốt nhiều năm qua.
Số cuối ngày sinh Âm lịch của người có tiền bạc dư dả nhưng tình cảm truân chuyên
Đời sống - 9 giờ trướcGĐXH - Người có ngày sinh Âm lịch kết thúc bằng các số dưới đây thường được dự báo giàu có, có địa vị xã hội nhưng lại dễ trắc trở trong tình yêu.
Số cuối ngày sinh Âm lịch của người có tiền bạc dư dả nhưng tình cảm truân chuyên
Đời sốngGĐXH - Người có ngày sinh Âm lịch kết thúc bằng các số dưới đây thường được dự báo giàu có, có địa vị xã hội nhưng lại dễ trắc trở trong tình yêu.





