Hà Nội
23°C / 22-25°C

Những mũi tiêm vaccine của cuộc đời

Thứ ba, 08:10 04/02/2014 | Sống khỏe

GiadinhNet - “Phòng bệnh hơn chữa bệnh”, vì vậy bạn đừng thờ ơ với phương pháp phòng bệnh chủ động, chi phí thấp mà đem lại hiệu quả cao - tiêm chủng.

Cùng điểm qua những loại vaccine nên tiêm ngừa trong suốt cuộc đời để đảm bảo cuộc sống khỏe mạnh từ khi lọt lòng mẹ đến khi trưởng thành.

Những mũi tiêm vaccine của cuộc đời 1
Để an toàn cho sức khỏe, bạn và người thân
nên tuân thủ tiêm chủng đúng lịch.
“Đội quân áo giáp nhân tạo”

Cơ thể được bảo vệ bởi hai loại miễn dịch là tự nhiên và nhân tạo. Trong miễn dịch nhân tạo lại chia thành hai loại:

Miễn dịch chủ động: Được tạo ra do tiêm các loại ̣vaccine đặc hiệu. Vaccine đưa vào cơ thể chính là những loại vi khuẩn, virus (đã được giảm hoạt lực) để kích thích cơ thể tạo kháng thể, phòṇg tránh được bệnh.

Miễn dịch thụ động: Trong trường hợp khẩn cấp như đạp vào kim loại gỉ ́sét hoặc bị động vật nghi ngờ mắc bệnh dại cào cắn thì để phòng bệnh kịp thời, bác sĩ sẽ chỉ định huyết thanh kháng uốn ván hay huyết thanh kháng dại. Kháng huyết thanh khác vaccine ở chỗ kháng thể được trực tiếp đưa vào chứ không phải chờ cơ thể tự tạo.

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Từ năm 1985, chương trình tiêm chủng mở rộng đã được chủng mở rộng đã được triển khai trên phạm vi cả nước. Các mũi vaccine được tiêm vào thời điểm cụ thể là:
- Sơ Sinh: Tiêm vaccine phòng lao (BCG) và viêm gan B trong vòng 24 giờ sau sinh.

- 2 tháng tuổi:  Tiêm vaccine phòng bạch hầu – ho gà - uốn ván (DPT); viêm gan B (VGB), viêm màng não  mủ do Hib mũi 1 và uống vaccine ngừa bại liệt (OPV) lần 1.

- 3 tháng tuổi: Tiêm vaccine phòng DPT - VGB – Hib mũi 2 và uống vaccine ngừa bại liệt lần 2.
-  4  tháng tuổi:  Tiêm vaccine phòng DPT – VGB – Hib mũi 3và uống vaccine ngừa bại liệt lần 3.
9 tháng tuổi: Tiêm vaccine ngừa sởi mũi 1.
18 tháng tuổi: Tiêm vaccine phòng DPT mũi 4 và sởi mũi 2.

Một số loại vaccine không nằm trong chương trình tiêm chủng mở rộng nên tiêm cho trẻ là vaccine ngừa tiêu chảy cấp (cho trẻ từ 2-6 tháng tuổi); vaccine ngừa cúm (trẻ từ 6 tháng tuổi).

Cho trẻ trên 1 tuổi và người lớn

 Bao gồm các loại:

- Vaccine ngừa viêm não Nhật Bản (JEV)

- Vaccine ngừa bệnh thủy đậu

- Vaccine ngừa sởi - quai bị - rubella
 
-  Vaccine viêm gan siêu vi A

Ở người lớn có kết quả xét nghiệm HbsAg (viêm gan siêu vi B) âm tính, cần  tuân thủ lịch tiêm 3 liều vaccine ngừa viêm gan B.

 Lưu ý: Vaccine phòng thủy đậu, rubella và cúm có ý nghĩa quan trọng với phụ nữ độ tuổi sinh đẻ. Do đó, chị em cần được tiêm ngừa trước khi mang thai.

 Trẻ trên 2 tuổi và người  lớn

- Vaccine ngừa viêm não do não mô cầu (A C)

- Vaccine ngừa viêm não, viêm phổi do phế cầu

- Vaccine ngừa thương hàn

- Vaccine ngừa ung thư cổ tử cung (trẻ em từ 9 tuổi).

Vaccine uốn ván (VAT) cho phụ nữ

Thai phụ bị uốn ván có thể gây thai chết lưu và bé sinh ra dễ bị uốn ván rốn sơ sinh, tỷ lệ tử vong cao. Do đó, lưu ý lịch tiêm:

VAT 1: Lần đầu ở phụ nữ 15 đến 35 tuổi hay phụ nữ có thai

VAT 2: Ít nhất 4 tuần sau VAT 1

VAT 3: Ít nhất 6 tháng sau VAT 2 hoặc khi có thai lần sau

VAT 4: Ít nhất 1 năm sau VAT 3 hoặc khi có thai lần sau

VAT 5: Ít nhất 1 năm sau VAT4 hoặc khi có thai lần sau

Trường hợp đặc biệt

 Người bị chó,mèo, khỉ...hay động vật nghi dại cắn, cào cấu làm trầy xước da nên tiêm huyết thanh kháng dại. Nếu bị trầy xước do sắt gỉ cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để tiêm huyết thanh kháng uốn ván.

Tuy nhiên, để an toàn, tiết kiệm và hiệu quả, bạn nên tiêm vaccine phòng chống bệnh dại và vaccine uốn ván. Điều này giúp đề phòng nguy hiểm mà bạn không biết hay không có điều kiện tiêm phòng kịp thời. Huyết thanh có giá thành cao và nhiều tác dụng không mong muốn hơn so với vaccine. 
 
Lưu ý khi tiêm ngừa
 
- Tiêm chủng mở rộng và tiêm chủng ở dịch vụ có khác nhau về các mũi vaccine và giá cả. Ngoài ra, khi đưa bé đi tiêm, bạn đừng quên mang theo sổ chích ngừa của bé để bác sĩ theo dõi và chỉ định chính xác loại và thời điểm tiêm. 
 
- Sau khi tiêm ngừa, bạn nên ngồi lại ít nhất 30 phút để theo dõi các phản ứng. Khi có một số biểu hiện nguy hiểm như: sốt cao, hạ thân nhiệt, đau đầu, chóng mặt, choáng váng, vật vã, khó thở, nôn ói, đau quặn bụng… cần thông báo ngay với bác sĩ, điều dưỡng để được xử lý kịp thời.
 
- Thực tế, không có loại vaccine nào có thể đảm bảo phòng bệnh tuyệt đối. Hiệu quả còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: cơ địa, khả năng bền vững của kháng nguyên, miễn dịch giảm theo thời gian, vaccine không được bảo quản đúng, kỹ thuật tiêm sai sót, không tiêm đúng lịch hoặc bỏ tiêm nhắc…

Gần đây có nhiều thông tin về trường hợp đáng tiếc xảy ra liên quan đến tiêm chủng nhưng đến nay, tiêm ngừa bằng vaccine vẫn là biện pháp phòng bệnh hiệu quả. Thực tế, lợi ích khi tiêm ngừa vaccine vẫn cao hơn nhiều so với những ca gặp phản ứng không mong muốn sau tiêm.

  
 
 Tư vấn chuyên môn: Ths. Bs. Hồ Vĩnh Thắng
Bệnh viện Pasteur TP. HCM
Nhật Minh

 

minhphuongthuctap
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Việt Nam ứng dụng thành công kỹ thuật mới US – HIFU  ‘không dùng dao, không nhìn thấy máu’ điều trị khối u

Việt Nam ứng dụng thành công kỹ thuật mới US – HIFU ‘không dùng dao, không nhìn thấy máu’ điều trị khối u

Y tế - 5 giờ trước

GĐXH – Việc ứng dụng thành công kỹ thuật mới US – HIFU ‘không dùng dao, không nhìn thấy máu’ tại Việt Nam đem tới bước ngoặt mới trong việc điều trị hiệu quả các khối u và nhiều bệnh lý như u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung, tuyến cơ tử cung, u vú lành tính…

Hướng dẫn cách phân biệt bệnh sởi và sốt phát ban ở trẻ

Hướng dẫn cách phân biệt bệnh sởi và sốt phát ban ở trẻ

Sống khỏe - 6 giờ trước

GĐXH - Theo các chuyên gia, sốt phát ban và sởi đều là những bệnh do virus gây ra. Sốt phát ban thường lành tính và tự khỏi, sởi lại có thể dẫn đến những biến chứng như viêm phổi hay viêm não nếu không xử lý kịp thời. Chẩn nhầm bệnh có thể dẫn đến điều trị sai vì vậy, nhận diện đúng dấu hiệu từng bệnh giúp chẩn đoán đúng, từ đó có phương pháp điều trị phù hợp, hiệu quả.

Sau vụ 7 trẻ bị xâm hại ở Đà Lạt: Bộ Y tế đề nghị thanh tra toàn bộ các cơ sở chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ em

Sau vụ 7 trẻ bị xâm hại ở Đà Lạt: Bộ Y tế đề nghị thanh tra toàn bộ các cơ sở chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ em

Y tế - 6 giờ trước

GĐXH - Bộ Y tế đề nghị các địa phương cần tăng cường công tác truyền thông, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của người dân, các cấp, các ngành trong việc phát hiện, báo cáo và xử lý các vụ việc vi phạm quyền trẻ em, phòng chống xâm hại trẻ em.

Người đàn ông có chỉ số men gan cao gấp 38 lần thừa nhận một sai lầm mà nhiều người Việt mắc phải

Người đàn ông có chỉ số men gan cao gấp 38 lần thừa nhận một sai lầm mà nhiều người Việt mắc phải

Sống khỏe - 6 giờ trước

GĐXH - Bệnh nhân nhập viện vì men gan cao cho biết, vì lo lắng uống nhiều loại thuốc để trị cảm cúm sẽ gây hại cho gan nên đã tự ý ngưng thuốc điều trị viêm gan B.

Kỳ tích y học Việt Nam: Lần đầu thực hiện thành công ghép tim nhân tạo bán phần

Kỳ tích y học Việt Nam: Lần đầu thực hiện thành công ghép tim nhân tạo bán phần

Y tế - 9 giờ trước

GĐXH - Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 vừa thực hiện thành công ca ghép tim nhân tạo bán phần thế hệ thứ 3 lần đầu tiên tại Việt Nam.

4 dấu hiệu cho thấy bạn có mỡ nội tạng và 4 thực phẩm là khắc tinh của mỡ

4 dấu hiệu cho thấy bạn có mỡ nội tạng và 4 thực phẩm là khắc tinh của mỡ

Sống khỏe - 9 giờ trước

GĐXH - Những người có mỡ ở bụng thường có lượng mỡ nội tạng quá nhiều, có thể dẫn đến hàng loạt các bệnh như huyết áp cao, đột quỵ và tiểu đường.

Nên uống mấy viên Omega 3 mỗi ngày để mang lợi ích cho sức khỏe?

Nên uống mấy viên Omega 3 mỗi ngày để mang lợi ích cho sức khỏe?

Sống khỏe - 12 giờ trước

GĐXH - Omega 3 là một loại axit béo thiết yếu mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên nên uống mấy viên mỗi ngày để không gặp tác phụ ngoài ý muốn?

8 lợi ích sức khỏe của cà tím có thể bạn chưa biết

8 lợi ích sức khỏe của cà tím có thể bạn chưa biết

Sống khỏe - 12 giờ trước

Ăn cà tím hàng ngày có lợi cho sức khỏe vì đây là nguồn vitamin, chất xơ, nasumin và acid chlorogenic dồi dào.

Thường xuyên ăn thực phẩm giàu vitamin C giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch

Thường xuyên ăn thực phẩm giàu vitamin C giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch

Sống khỏe - 17 giờ trước

Một nghiên cứu mới cho thấy vitamin C từ sản phẩm tươi - không phải thực phẩm bổ sung - có thể giúp bảo vệ những người mắc bệnh đái tháo đường type 2 khỏi bệnh tim, định hình lại cách chúng ta suy nghĩ về chế độ ăn uống và phòng ngừa bệnh mạn tính.

Đo đường huyết, đường huyết cao bao nhiêu là mắc bệnh tiểu đường?

Đo đường huyết, đường huyết cao bao nhiêu là mắc bệnh tiểu đường?

Bệnh thường gặp - 17 giờ trước

GĐXH - Để xác định bạn có bị tiểu đường hay không, bác sĩ sẽ dựa trên các chỉ số xét nghiệm về đường huyết cùng với những dấu hiệu cảnh báo bệnh.

Top