Hà Nội
23°C / 22-25°C

Những mũi tiêm vaccine của cuộc đời

Thứ ba, 08:10 04/02/2014 | Sống khỏe

GiadinhNet - “Phòng bệnh hơn chữa bệnh”, vì vậy bạn đừng thờ ơ với phương pháp phòng bệnh chủ động, chi phí thấp mà đem lại hiệu quả cao - tiêm chủng.

Cùng điểm qua những loại vaccine nên tiêm ngừa trong suốt cuộc đời để đảm bảo cuộc sống khỏe mạnh từ khi lọt lòng mẹ đến khi trưởng thành.

Những mũi tiêm vaccine của cuộc đời 1
Để an toàn cho sức khỏe, bạn và người thân
nên tuân thủ tiêm chủng đúng lịch.
“Đội quân áo giáp nhân tạo”

Cơ thể được bảo vệ bởi hai loại miễn dịch là tự nhiên và nhân tạo. Trong miễn dịch nhân tạo lại chia thành hai loại:

Miễn dịch chủ động: Được tạo ra do tiêm các loại ̣vaccine đặc hiệu. Vaccine đưa vào cơ thể chính là những loại vi khuẩn, virus (đã được giảm hoạt lực) để kích thích cơ thể tạo kháng thể, phòṇg tránh được bệnh.

Miễn dịch thụ động: Trong trường hợp khẩn cấp như đạp vào kim loại gỉ ́sét hoặc bị động vật nghi ngờ mắc bệnh dại cào cắn thì để phòng bệnh kịp thời, bác sĩ sẽ chỉ định huyết thanh kháng uốn ván hay huyết thanh kháng dại. Kháng huyết thanh khác vaccine ở chỗ kháng thể được trực tiếp đưa vào chứ không phải chờ cơ thể tự tạo.

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Từ năm 1985, chương trình tiêm chủng mở rộng đã được chủng mở rộng đã được triển khai trên phạm vi cả nước. Các mũi vaccine được tiêm vào thời điểm cụ thể là:
- Sơ Sinh: Tiêm vaccine phòng lao (BCG) và viêm gan B trong vòng 24 giờ sau sinh.

- 2 tháng tuổi:  Tiêm vaccine phòng bạch hầu – ho gà - uốn ván (DPT); viêm gan B (VGB), viêm màng não  mủ do Hib mũi 1 và uống vaccine ngừa bại liệt (OPV) lần 1.

- 3 tháng tuổi: Tiêm vaccine phòng DPT - VGB – Hib mũi 2 và uống vaccine ngừa bại liệt lần 2.
-  4  tháng tuổi:  Tiêm vaccine phòng DPT – VGB – Hib mũi 3và uống vaccine ngừa bại liệt lần 3.
9 tháng tuổi: Tiêm vaccine ngừa sởi mũi 1.
18 tháng tuổi: Tiêm vaccine phòng DPT mũi 4 và sởi mũi 2.

Một số loại vaccine không nằm trong chương trình tiêm chủng mở rộng nên tiêm cho trẻ là vaccine ngừa tiêu chảy cấp (cho trẻ từ 2-6 tháng tuổi); vaccine ngừa cúm (trẻ từ 6 tháng tuổi).

Cho trẻ trên 1 tuổi và người lớn

 Bao gồm các loại:

- Vaccine ngừa viêm não Nhật Bản (JEV)

- Vaccine ngừa bệnh thủy đậu

- Vaccine ngừa sởi - quai bị - rubella
 
-  Vaccine viêm gan siêu vi A

Ở người lớn có kết quả xét nghiệm HbsAg (viêm gan siêu vi B) âm tính, cần  tuân thủ lịch tiêm 3 liều vaccine ngừa viêm gan B.

 Lưu ý: Vaccine phòng thủy đậu, rubella và cúm có ý nghĩa quan trọng với phụ nữ độ tuổi sinh đẻ. Do đó, chị em cần được tiêm ngừa trước khi mang thai.

 Trẻ trên 2 tuổi và người  lớn

- Vaccine ngừa viêm não do não mô cầu (A C)

- Vaccine ngừa viêm não, viêm phổi do phế cầu

- Vaccine ngừa thương hàn

- Vaccine ngừa ung thư cổ tử cung (trẻ em từ 9 tuổi).

Vaccine uốn ván (VAT) cho phụ nữ

Thai phụ bị uốn ván có thể gây thai chết lưu và bé sinh ra dễ bị uốn ván rốn sơ sinh, tỷ lệ tử vong cao. Do đó, lưu ý lịch tiêm:

VAT 1: Lần đầu ở phụ nữ 15 đến 35 tuổi hay phụ nữ có thai

VAT 2: Ít nhất 4 tuần sau VAT 1

VAT 3: Ít nhất 6 tháng sau VAT 2 hoặc khi có thai lần sau

VAT 4: Ít nhất 1 năm sau VAT 3 hoặc khi có thai lần sau

VAT 5: Ít nhất 1 năm sau VAT4 hoặc khi có thai lần sau

Trường hợp đặc biệt

 Người bị chó,mèo, khỉ...hay động vật nghi dại cắn, cào cấu làm trầy xước da nên tiêm huyết thanh kháng dại. Nếu bị trầy xước do sắt gỉ cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để tiêm huyết thanh kháng uốn ván.

Tuy nhiên, để an toàn, tiết kiệm và hiệu quả, bạn nên tiêm vaccine phòng chống bệnh dại và vaccine uốn ván. Điều này giúp đề phòng nguy hiểm mà bạn không biết hay không có điều kiện tiêm phòng kịp thời. Huyết thanh có giá thành cao và nhiều tác dụng không mong muốn hơn so với vaccine. 
 
Lưu ý khi tiêm ngừa
 
- Tiêm chủng mở rộng và tiêm chủng ở dịch vụ có khác nhau về các mũi vaccine và giá cả. Ngoài ra, khi đưa bé đi tiêm, bạn đừng quên mang theo sổ chích ngừa của bé để bác sĩ theo dõi và chỉ định chính xác loại và thời điểm tiêm. 
 
- Sau khi tiêm ngừa, bạn nên ngồi lại ít nhất 30 phút để theo dõi các phản ứng. Khi có một số biểu hiện nguy hiểm như: sốt cao, hạ thân nhiệt, đau đầu, chóng mặt, choáng váng, vật vã, khó thở, nôn ói, đau quặn bụng… cần thông báo ngay với bác sĩ, điều dưỡng để được xử lý kịp thời.
 
- Thực tế, không có loại vaccine nào có thể đảm bảo phòng bệnh tuyệt đối. Hiệu quả còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: cơ địa, khả năng bền vững của kháng nguyên, miễn dịch giảm theo thời gian, vaccine không được bảo quản đúng, kỹ thuật tiêm sai sót, không tiêm đúng lịch hoặc bỏ tiêm nhắc…

Gần đây có nhiều thông tin về trường hợp đáng tiếc xảy ra liên quan đến tiêm chủng nhưng đến nay, tiêm ngừa bằng vaccine vẫn là biện pháp phòng bệnh hiệu quả. Thực tế, lợi ích khi tiêm ngừa vaccine vẫn cao hơn nhiều so với những ca gặp phản ứng không mong muốn sau tiêm.

  
 
 Tư vấn chuyên môn: Ths. Bs. Hồ Vĩnh Thắng
Bệnh viện Pasteur TP. HCM
Nhật Minh

 

minhphuongthuctap
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Loại rau ở chợ Việt nhiều sắt hơn thịt bò, chuyên gia Mỹ đánh giá bổ bậc nhất: Giúp kiểm soát đường huyết và thải độc gan hiệu quả

Loại rau ở chợ Việt nhiều sắt hơn thịt bò, chuyên gia Mỹ đánh giá bổ bậc nhất: Giúp kiểm soát đường huyết và thải độc gan hiệu quả

Bệnh thường gặp - 4 giờ trước

GĐXH - Cải bó xôi với hàm lượng chất dinh dưỡng phong phú, được nhiều chuyên gia dinh dưỡng đánh giá cao.

Bổ sung gì để khỏe khi giao mùa? Những thực phẩm 'vàng' giúp tăng sức đề kháng cực nhanh

Bổ sung gì để khỏe khi giao mùa? Những thực phẩm 'vàng' giúp tăng sức đề kháng cực nhanh

Bệnh thường gặp - 9 giờ trước

GĐXH - Giao mùa, cơ thể dễ mệt mỏi và bệnh vặt. Chỉ cần bổ sung những thực phẩm giàu dưỡng chất này, sức đề kháng của bạn sẽ được ‘nâng cấp’ ngay lập tức.

Đột ngột đau đầu trong lúc đang quét nhà, người phụ nữ 48 tuổi đi khám phát hiện vỡ túi phình động mạch não

Đột ngột đau đầu trong lúc đang quét nhà, người phụ nữ 48 tuổi đi khám phát hiện vỡ túi phình động mạch não

Bệnh thường gặp - 20 giờ trước

GĐXH - Người phụ nữ bị vỡ túi phình động mạch não nhập viện với biểu hiện đau đầu dữ dội mà không có dấu hiệu báo trước, cũng không giống bất kỳ cảm giác nào chị từng trải qua.

Người phụ nữ 40 tuổi bị cường giáp nhập viện nguy kịch thừa nhận một sai lầm nhiều người Việt mắc phải

Người phụ nữ 40 tuổi bị cường giáp nhập viện nguy kịch thừa nhận một sai lầm nhiều người Việt mắc phải

Bệnh thường gặp - 23 giờ trước

GĐXH - Nghĩ bệnh cường giáp đã được kiểm soát tốt nên người bệnh ngưng thuốc và bỏ tái khám. Sau một năm bị biến chứng đe dọa vào cơn bão giáp, nguy hiểm tính mạng.

5 loại quả ăn cả vỏ còn bổ hơn cả ruột

5 loại quả ăn cả vỏ còn bổ hơn cả ruột

Sống khỏe - 23 giờ trước

GĐXH - Nhiều nghiên cứu đã chứng minh rằng vỏ của nhiều loại trái cây chứa hàm lượng chất chống oxy hóa cao hơn so với phần ruột.

Bộ Y tế chỉ đạo khẩn xử lý sự cố y khoa khiến bé trai 13 tháng tuổi ở Tây Ninh tử vong

Bộ Y tế chỉ đạo khẩn xử lý sự cố y khoa khiến bé trai 13 tháng tuổi ở Tây Ninh tử vong

Y tế - 23 giờ trước

Ngày 18/8, Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) đã có văn bản gửi Sở Y tế Tây Ninh về việc xử lý sự cố y khoa nghiêm trọng tại BVĐK Tây Ninh.

Người đàn ông 56 tuổi do dai dẳng suốt 1 năm không khỏi, đi khám phát hiện 'thủ phạm' bất ngờ

Người đàn ông 56 tuổi do dai dẳng suốt 1 năm không khỏi, đi khám phát hiện 'thủ phạm' bất ngờ

Bệnh thường gặp - 1 ngày trước

GĐXH - "Thủ phạm” khiến người bệnh ho dai dẳng chính là hạt sapoche mắc kẹt trong phế quản mà ông không hề hay biết.

Thời tiết 'dở dở ương ương' và những căn bệnh rình rập mỗi khi giao mùa

Thời tiết 'dở dở ương ương' và những căn bệnh rình rập mỗi khi giao mùa

Bệnh thường gặp - 1 ngày trước

GĐXH - Đừng lơ là khi thời tiết đổi mùa, loạt bệnh thường gặp sau có thể “ghé thăm” bất cứ lúc nào nếu bạn không biết cách phòng tránh.

3 cách dùng mỡ lợn hiệu quả, ai được ăn nhiều nhất?

3 cách dùng mỡ lợn hiệu quả, ai được ăn nhiều nhất?

Sống khỏe - 1 ngày trước

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, việc sử dụng mỡ lợn đúng cách sẽ mang lại lợi ích rất tốt cho sức khỏe, giúp các món ăn ngon hơn.

Không chỉ do di truyền: Ung thư vú đang gia tăng vì 5 thói quen này, bạn đã biết chưa?

Không chỉ do di truyền: Ung thư vú đang gia tăng vì 5 thói quen này, bạn đã biết chưa?

Bệnh thường gặp - 1 ngày trước

GĐXH - Ung thư vú là căn bệnh ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ. Phát hiện sớm và thay đổi lối sống có thể giúp phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

Top