Hà Nội
23°C / 22-25°C

Những mũi tiêm vaccine của cuộc đời

Thứ ba, 08:10 04/02/2014 | Sống khỏe

GiadinhNet - “Phòng bệnh hơn chữa bệnh”, vì vậy bạn đừng thờ ơ với phương pháp phòng bệnh chủ động, chi phí thấp mà đem lại hiệu quả cao - tiêm chủng.

Cùng điểm qua những loại vaccine nên tiêm ngừa trong suốt cuộc đời để đảm bảo cuộc sống khỏe mạnh từ khi lọt lòng mẹ đến khi trưởng thành.

Những mũi tiêm vaccine của cuộc đời 1
Để an toàn cho sức khỏe, bạn và người thân
nên tuân thủ tiêm chủng đúng lịch.
“Đội quân áo giáp nhân tạo”

Cơ thể được bảo vệ bởi hai loại miễn dịch là tự nhiên và nhân tạo. Trong miễn dịch nhân tạo lại chia thành hai loại:

Miễn dịch chủ động: Được tạo ra do tiêm các loại ̣vaccine đặc hiệu. Vaccine đưa vào cơ thể chính là những loại vi khuẩn, virus (đã được giảm hoạt lực) để kích thích cơ thể tạo kháng thể, phòṇg tránh được bệnh.

Miễn dịch thụ động: Trong trường hợp khẩn cấp như đạp vào kim loại gỉ ́sét hoặc bị động vật nghi ngờ mắc bệnh dại cào cắn thì để phòng bệnh kịp thời, bác sĩ sẽ chỉ định huyết thanh kháng uốn ván hay huyết thanh kháng dại. Kháng huyết thanh khác vaccine ở chỗ kháng thể được trực tiếp đưa vào chứ không phải chờ cơ thể tự tạo.

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Từ năm 1985, chương trình tiêm chủng mở rộng đã được chủng mở rộng đã được triển khai trên phạm vi cả nước. Các mũi vaccine được tiêm vào thời điểm cụ thể là:
- Sơ Sinh: Tiêm vaccine phòng lao (BCG) và viêm gan B trong vòng 24 giờ sau sinh.

- 2 tháng tuổi:  Tiêm vaccine phòng bạch hầu – ho gà - uốn ván (DPT); viêm gan B (VGB), viêm màng não  mủ do Hib mũi 1 và uống vaccine ngừa bại liệt (OPV) lần 1.

- 3 tháng tuổi: Tiêm vaccine phòng DPT - VGB – Hib mũi 2 và uống vaccine ngừa bại liệt lần 2.
-  4  tháng tuổi:  Tiêm vaccine phòng DPT – VGB – Hib mũi 3và uống vaccine ngừa bại liệt lần 3.
9 tháng tuổi: Tiêm vaccine ngừa sởi mũi 1.
18 tháng tuổi: Tiêm vaccine phòng DPT mũi 4 và sởi mũi 2.

Một số loại vaccine không nằm trong chương trình tiêm chủng mở rộng nên tiêm cho trẻ là vaccine ngừa tiêu chảy cấp (cho trẻ từ 2-6 tháng tuổi); vaccine ngừa cúm (trẻ từ 6 tháng tuổi).

Cho trẻ trên 1 tuổi và người lớn

 Bao gồm các loại:

- Vaccine ngừa viêm não Nhật Bản (JEV)

- Vaccine ngừa bệnh thủy đậu

- Vaccine ngừa sởi - quai bị - rubella
 
-  Vaccine viêm gan siêu vi A

Ở người lớn có kết quả xét nghiệm HbsAg (viêm gan siêu vi B) âm tính, cần  tuân thủ lịch tiêm 3 liều vaccine ngừa viêm gan B.

 Lưu ý: Vaccine phòng thủy đậu, rubella và cúm có ý nghĩa quan trọng với phụ nữ độ tuổi sinh đẻ. Do đó, chị em cần được tiêm ngừa trước khi mang thai.

 Trẻ trên 2 tuổi và người  lớn

- Vaccine ngừa viêm não do não mô cầu (A C)

- Vaccine ngừa viêm não, viêm phổi do phế cầu

- Vaccine ngừa thương hàn

- Vaccine ngừa ung thư cổ tử cung (trẻ em từ 9 tuổi).

Vaccine uốn ván (VAT) cho phụ nữ

Thai phụ bị uốn ván có thể gây thai chết lưu và bé sinh ra dễ bị uốn ván rốn sơ sinh, tỷ lệ tử vong cao. Do đó, lưu ý lịch tiêm:

VAT 1: Lần đầu ở phụ nữ 15 đến 35 tuổi hay phụ nữ có thai

VAT 2: Ít nhất 4 tuần sau VAT 1

VAT 3: Ít nhất 6 tháng sau VAT 2 hoặc khi có thai lần sau

VAT 4: Ít nhất 1 năm sau VAT 3 hoặc khi có thai lần sau

VAT 5: Ít nhất 1 năm sau VAT4 hoặc khi có thai lần sau

Trường hợp đặc biệt

 Người bị chó,mèo, khỉ...hay động vật nghi dại cắn, cào cấu làm trầy xước da nên tiêm huyết thanh kháng dại. Nếu bị trầy xước do sắt gỉ cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để tiêm huyết thanh kháng uốn ván.

Tuy nhiên, để an toàn, tiết kiệm và hiệu quả, bạn nên tiêm vaccine phòng chống bệnh dại và vaccine uốn ván. Điều này giúp đề phòng nguy hiểm mà bạn không biết hay không có điều kiện tiêm phòng kịp thời. Huyết thanh có giá thành cao và nhiều tác dụng không mong muốn hơn so với vaccine. 
 
Lưu ý khi tiêm ngừa
 
- Tiêm chủng mở rộng và tiêm chủng ở dịch vụ có khác nhau về các mũi vaccine và giá cả. Ngoài ra, khi đưa bé đi tiêm, bạn đừng quên mang theo sổ chích ngừa của bé để bác sĩ theo dõi và chỉ định chính xác loại và thời điểm tiêm. 
 
- Sau khi tiêm ngừa, bạn nên ngồi lại ít nhất 30 phút để theo dõi các phản ứng. Khi có một số biểu hiện nguy hiểm như: sốt cao, hạ thân nhiệt, đau đầu, chóng mặt, choáng váng, vật vã, khó thở, nôn ói, đau quặn bụng… cần thông báo ngay với bác sĩ, điều dưỡng để được xử lý kịp thời.
 
- Thực tế, không có loại vaccine nào có thể đảm bảo phòng bệnh tuyệt đối. Hiệu quả còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: cơ địa, khả năng bền vững của kháng nguyên, miễn dịch giảm theo thời gian, vaccine không được bảo quản đúng, kỹ thuật tiêm sai sót, không tiêm đúng lịch hoặc bỏ tiêm nhắc…

Gần đây có nhiều thông tin về trường hợp đáng tiếc xảy ra liên quan đến tiêm chủng nhưng đến nay, tiêm ngừa bằng vaccine vẫn là biện pháp phòng bệnh hiệu quả. Thực tế, lợi ích khi tiêm ngừa vaccine vẫn cao hơn nhiều so với những ca gặp phản ứng không mong muốn sau tiêm.

  
 
 Tư vấn chuyên môn: Ths. Bs. Hồ Vĩnh Thắng
Bệnh viện Pasteur TP. HCM
Nhật Minh

 

minhphuongthuctap
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Hồi sinh sự sống cho bé gái mắc suy giảm miễn dịch nặng bằng ghép tế bào gốc

Hồi sinh sự sống cho bé gái mắc suy giảm miễn dịch nặng bằng ghép tế bào gốc

Sống khỏe - 55 phút trước

18 tháng tuổi, bé T.L mắc suy giảm miễn dịch bẩm sinh thể nặng kết hợp - một thể bệnh nặng nhất trong nhóm rối loạn miễn dịch bẩm sinh đã vượt qua hành trình ghép tế bào gốc tủy xương đầy thách thức để được hồi sinh.

Nên ăn gì giúp hệ tiêu hóa hoạt động tối ưu?

Nên ăn gì giúp hệ tiêu hóa hoạt động tối ưu?

Sống khỏe - 2 giờ trước

Hệ tiêu hóa khỏe mạnh là nền tảng của một cơ thể khỏe mạnh. Việc lựa chọn đúng loại thực phẩm không chỉ giúp hệ tiêu hóa làm việc trơn tru mà còn hỗ trợ sức khỏe tổng thể.

Đi bộ là bài thuốc trường thọ nhưng nên chú ý tới tốc độ hay số bước chân? Nghiên cứu hé lộ điều bất ngờ

Đi bộ là bài thuốc trường thọ nhưng nên chú ý tới tốc độ hay số bước chân? Nghiên cứu hé lộ điều bất ngờ

Sống khỏe - 4 giờ trước

Nhiều người lựa chọn đi bộ để cải thiện sức khỏe, kéo dài tuổi thọ. Nhưng khi đi bộ, nên chú ý vào tốc độ hay số bước chân để có được lợi ích?

Dấu hiệu cảnh báo bệnh tuyến giáp cần khám ngay, tuyệt đối không chủ quan

Dấu hiệu cảnh báo bệnh tuyến giáp cần khám ngay, tuyệt đối không chủ quan

Bệnh thường gặp - 4 giờ trước

GĐXH - Bác sĩ khuyến cáo, người dân khi có biểu hiện bất thường vùng cổ như cổ to nhanh, nuốt vướng, khó thở, khàn tiếng kéo dài nên đến khám sớm để được tư vấn, chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Bác sĩ cảnh báo: 5 món quen thuộc trên mâm cơm âm thầm đẩy mỡ máu tăng vù vù

Bác sĩ cảnh báo: 5 món quen thuộc trên mâm cơm âm thầm đẩy mỡ máu tăng vù vù

Bệnh thường gặp - 15 giờ trước

GĐXH - Nhiều món ăn quen thuộc trên mâm cơm Việt tưởng bổ dưỡng nhưng lại là “kẻ giấu mặt” khiến mỡ máu tăng nhanh không ngờ.

Thời điểm ăn sáng lý tưởng để sống thọ khỏe mạnh

Thời điểm ăn sáng lý tưởng để sống thọ khỏe mạnh

Sống khỏe - 16 giờ trước

Một nghiên cứu mới tại Vương quốc Anh cho thấy những người lớn tuổi ăn sáng muộn có nguy cơ tử vong sớm cao hơn.

Thoát đột quỵ nhờ đi khám do biểu hiện lạ sau khi ăn sáng

Thoát đột quỵ nhờ đi khám do biểu hiện lạ sau khi ăn sáng

Sống khỏe - 20 giờ trước

Một người đàn ông ngoài 60 tuổi sau khi ăn sáng bất ngờ chóng mặt, buồn nôn, nôn ói.

Người phụ nữ 46 tuổi nguy kịch do nhiễm loại vi khuẩn hay gặp mùa mưa bão

Người phụ nữ 46 tuổi nguy kịch do nhiễm loại vi khuẩn hay gặp mùa mưa bão

Sống khỏe - 21 giờ trước

GĐXH - Bệnh nhân được đưa vào viện trong tình trạng sốt cao liên tục 39-40 độ C, huyết áp tụt, nhanh chóng chuyển sang sốc, suy đa tạng.

Cảnh báo: 10 loại thực phẩm khiến huyết áp lên như 'diều gặp gió', nhiều người bệnh vẫn ăn hàng ngày

Cảnh báo: 10 loại thực phẩm khiến huyết áp lên như 'diều gặp gió', nhiều người bệnh vẫn ăn hàng ngày

Bệnh thường gặp - 21 giờ trước

GĐXH - 10 loại thực phẩm tưởng quen thuộc nhưng lại là ‘kẻ thù giấu mặt’ khiến huyết áp tăng vọt, người bị tăng huyết áp cần tránh xa.

Bác sĩ cảnh báo: U tuyến cận giáp dễ bị bỏ sót, nhiều người phát hiện khi đã biến chứng nặng

Bác sĩ cảnh báo: U tuyến cận giáp dễ bị bỏ sót, nhiều người phát hiện khi đã biến chứng nặng

Bệnh thường gặp - 1 ngày trước

GĐXH - U tuyến cận giáp gây tăng canxi máu, dễ nhầm với loãng xương, sỏi thận. Phát hiện muộn có thể dẫn đến suy thận, gãy xương, rối loạn nhịp tim.

Top