Nữ tỷ phú mù chữ: Tìm cái chết để thoát nợ

Nhìn cơ ngơi tiền tỷ hiện nay, ít ai biết rằng có những lúc người phụ nữ này đã phải mua thuốc ngủ để cả nhà tự tử vì không trả nổi mấy trăm bạc nợ.

 

Khởi nguồn từ con tàu nhỏ, sắt vụn nay chị Thiết được người ta biết đến là một phụ nữ thành đạt và giàu có.

 

Tuổi thơ của Nguyễn Thị Thiết gắn liền với đồng quê, lao động chân lấm tay bùn. Năm 6 tuổi, Thiết không được đến trường như những đứa trẻ trong làng mà phải cắt cỏ chăn trâu. Cùng trong một gia đình 5 anh chị em, nhưng Thiết vất vả nhất chỉ vì một suy nghĩ trọng nam khinh nữ, nghi ngờ con riêng con chung của người cha.

Suy nghĩ cổ hủ lạc hậu của người cha đã vô tình gieo vào tuổi thơ của Thiết nỗi buồn tủi. Ông nghi ngờ với chính người vợ đôn hậu của mình chỉ vì miệng lưỡi thế gian. Sự ghen tuông, bực tức của người cha biến thành những trận đòn mà Thiết phải  gánh chịu, dù đôi khi chỉ là những lỗi nho nhỏ của trẻ con như mải đánh chuyền để trâu ăn lúa, chưa kịp thổi cơm...

 

Có lần, Thiết chăn trâu bên cạnh trường làng, thấy các bạn học trong lớp, Thiết lấy gai nhọn tập viết chữ lên mặt tàu lá chuối. Mải tập tô chữ mà không chăn trâu, Thiết đã bị ông bố trói vào gốc bưởi góc vườn để kiến càng vây đốt kín thân chỉ vì “dám bỏ trâu học chữ”. Thương con người mẹ đã cắt dây, đuổi kiến cho con thì ông sôi tiết đánh cả mẹ. Thiết đã nhiều lần nghĩ đến quyên sinh, nhưng phải đến năm 16 tuổi, ý định bồng bột ấy mới được cô bé “lựa chọn” cho mình. Thiết đã nhảy xuống sông tự vẫn, nhưng may thay được người dân phát hiện. Sau lần đó, Thiết quyết định dứt áo ra đi.

Năm 1977, vừa tròn 16 tuổi, nhờ sự giúp đỡ của một người bác họ, Nguyễn Thị Thiết trở thành nữ công nhân xây dựng tại TP Việt Trì. Nói thì dễ vậy, nhưng lần đầu tiên trở thành người làm công việc ấy, chị đã không dưới một lần rơi nước mắt. Người cha biết được ý định của Thiết đã nhiều lần tìm đến để cho “ăn đòn”. Ông chú đã phải đến gặp nhà máy xin can thiệp, không cho ông bố Thiết biết chỗ cô làm. Thân phận của Thiết đã được cả công ty thông cảm. Để tránh gặp sự tìm hỏi của người cha, Thiết đã không làm cố định ở công trường nào, mà nay đây mai đó các công trình dọc sông Lô.  Thế nhưng, bằng mọi cách người cha ấy vẫn tìm đến để bắt Thiết phải về quê chăn trâu cắt cỏ.

Trở lại quê nhưng Thiết vẫn đau đáu một sự giải thoát. Thế rồi, nhân một chuyến phà ngang qua ngã ba Hạc -  Trì, cơ hội đó bất ngờ đến với Thiết. Khi ấy, người con trai chất phác buôn mía tên Hưng đã quen cô công nhân xây dựng chỉ qua lời trêu đùa vào buổi nắng gắt trên bến sông “anh chở mía ơi, có yêu em thì mang một vài cây lên đây”. Chính Thiết cũng không thể tin lời bông đùa ấy mà lại thành tình yêu chân chính trong cuộc đời mình.

 

Bến sông Lô nơi mà cuộc đời chị lặn ngụp để có được như ngày hôm nay.

Những lần đến thăm cô, anh Hưng đều có quà là... mía. Có người yêu, Thiết lại càng buồn hơn, chỉ vì mỗi lần anh Hưng viết thư nhắn nhủ thì chị không biết chữ, đều phải nhờ bạn đọc hộ. Mỗi khi như vậy, quá khứ tuổi thơ trong chị lại dội về. Nhưng tất cả nỗi buồn ấy đã bị sức mạnh tình yêu và sự vị tha của người con gái chiến thắng để đi đến bến đậu hạnh phúc.   

Chị Thiết bảo: “Tôi nghĩ mình chẳng bao giờ lấy được chồng. Thế nhưng chẳng hiểu định mệnh tình duyên thế nào tôi lại gặp được anh Hưng, anh ấy thương tôi chân thành lắm!”. Chị lặng lẽ, đưa ánh mắt qua khung cửa sổ nhìn bụi tre già trên bến sông Lô. Khoảng lặng như làm câu chuyện thăng trầm theo cung bậc như chính cuộc sống của chị. Chị nói nhỏ đủ nghe: “Khi tôi lấy chồng là cả vấn đề, cũng buồn lắm, nhưng buồn theo kiểu đi làm dâu... Thôi, chú đừng ghi vào sổ vì chuyện nhà chồng nàng dâu mà nói anh ấy biết được lại buồn, mặc dù bây giờ chúng tôi đã hiểu nhau và rất hạnh phúc...”.

 

Chị Thiết chỉ thoảng qua: “Tôi không hợp bên nhà anh ấy vì xưa kia tôi không được các cụ đồng ý làm con dâu”. Vì thế mà chị lại phải vất vả bươn chải nuôi con. Anh chị ở góc nhỏ căn nhà bếp được thời gian thì nó xiêu vẹo. Hai vợ chồng ngày đêm đóng gạch để xây lại khu nhà lấy chỗ chui ra chui vào. Thế nhưng, kế hoạch mộng mơ đã không thành hiện thực, vợ chồng chị phải chọn con đường ở riêng.

Thơ ấu đã khổ, khi lớn lên càng khổ hơn và chị bảo thậm tệ khổ sở tột cùng nhất là khi đã có gia đình và con cái. Đó là năm 1986, khi vợ chồng mẹ con chị ra ở riêng. “Căn nhà” của gia đình chị là chiếc thuyền ọp mui lợp bằng phên nứa. Chiếc thuyền vá chằng vá đụp là tài sản lớn nhất trong gia đình chị. Tiền mua thuyền cũng đang phải nợ người ta. Lênh đênh một kiếp thương hồ, đầu óc luôn trĩu nặng vì nghèo, vì nợ. Cuộc mưu sinh trên con thuyền cũ ấy vẫn cứ phải tiếp diễn theo từng ngày giông bão nắng mưa. Thương con, gia đình chị đã phải vội vã lên gầm cầu Việt Trì để căng vải ni lông vào những ngày trái gió. Thế rồi, lâu dần, dưới gầm cầu ấy trở thành nơi sinh hoạt chính của gia đình chị trong suốt nhiều năm trời.

Năm 1987, một năm sau khi ra ở riêng. Đã đến lúc, số tiền nợ phải trả, cho dù không nhiều nhặn nhưng với gia đình chị thì 800 nghìn đồng khi ấy là tài sản khổng lồ không dễ gì có được. Chủ thuyền đến tìm chị, nay đe  mai dọa, nếu không trả sau vài ngày hẹn sẽ đòi lại thuyền. Lấy gì ăn đây khi mất “cần cầu cơm” ấy? Nay chở thuê mai kiếm con cá, nếu mất thuyền thì coi như... chết. Hai vợ chồng van xin, khất lần, khất mãi...

Trước đêm phải trả tiền nợ cho người ta, chị đã nghĩ đến con đường cùng đen tối. Tâm trí của chị đã quẫn hẳn, mịt mùng không lối ra. Lúc đó con đường “sáng” nhất đối với chị là... chết! Nhưng chị không thể ra đi một mình khi nhìn hai đứa con nhỏ nằm trong khoang thuyền ngủ một cách ngon lành. Ngã ba sông Bạch Hạc dường như có giông tố, mây vần vũ u ám  quẩn quanh trên đầu người đàn bà kham khổ. Mặc cho tiếng còi tàu hú cập bến rền rĩ nhưng không làm cho người đàn bà thức tỉnh được. Chị với tay chèo hết sức về phía bờ. Chị tìm đến hiệu tân dược mua thuốc ngủ để giải thoát cho cả gia đình mình. 

 

Chị cùng bạn thường ra ngắm lại bến sông vào những lúc rảnh rỗi.

Đêm buông xuống, ngã ba sông Bạch Hạc hiu hắt. Bóng người, ánh đèn thưa thớt dần trên bến sông. Người đàn bà đợi đến khi ánh đèn tắt hẳn, vắng người qua lại rồi  liền lấy thuốc ngủ chia cho chồng. Hai cậu con chị đã được bón thuốc, chúng đang say giấc ngủ mà không biết thần Chết đang đến dần qua lời mời điên loạn của bố và mẹ. Đến lượt hai vợ chồng, chị bảo chồng hãy để thật khuya, nếu uống ngay sợ người qua sông còn thức sẽ cứu sống. Họ nằm trên mui thuyền nhìn mây trời sống nước lần cuối như để quên đi những khổ cực tủi hờn.

 

Chị không nhớ mình đã bao nhiêu đêm mất ngủ. Giấc ngủ ngày thơ dại luôn giật mình vì những lằn roi của người cha, sợ ẩn ức không thể lý giải. Giấc ngủ của một người vợ, người mẹ luôn bị đè nát bởi những nỗi lo cơm áo gạo tiền, của sự tủi nhục. Vậy mà lúc nằm trên mũi thuyền chờ đợi cái chết chị thấy thanh thản đến lạ. Chỉ phút giây nữa thôi tất cả sẽ được giải thoát. Đêm đó trời mát lạ. Gió phả hơi nước vào người, tiếng sóng vỗ rì rào khe khẽ dưới mạn thuyền như tấu lên khúc tiễn biệt ngọt ngào. Chẳng hiểu trời xui đất khiến thế nào, mát quá khiến hai vợ chồng chị ngủ thiếp đi lúc nào không biết. Đêm qua nhanh,  bình minh ló rạng. Ánh nắng xuyên qua và tiếng còi tàu tu làm anh chị giật mình tỉnh giấc. Anh chị thất thanh trong cơn hoảng loạn cầu cứu con trẻ đang sùi bọt mép trên khoang thuyền...