Hà Nội
23°C / 22-25°C

Phổ biến kiến thức chăm sóc SKSS vị thành niên, thanh niên: Đừng giáo điều, khó hiểu

Thứ sáu, 05:00 10/01/2014 | Dân số và phát triển

GiadinhNet - Nhiều em gái mang thai ngoài ý muốn do quan hệ tình dục (QHTD) sớm, tình dục không an toàn. Khi có thai, các em thường không có cách xử lý phù hợp, thường đến bệnh viện khi tuổi thai đã quá lớn… Thực tế trên đang đặt ra nhiều thách thức đối với công tác giáo dục sức khỏe sinh sản trong trường học, khi vị thành niên, thanh niên có quan niệm cởi mở hơn về QHTD trước hôn nhân.

Phổ biến kiến thức chăm sóc SKSS vị thành niên, thanh niên: Đừng giáo điều, khó hiểu 1

Một buổi truyền thông kiến thức chăm sóc SKSS cho học sinh tại Thủ đô Hà Nội. Ảnh: P.V

 
Gia tăng QHTD trước hôn nhân

Điều tra quốc gia vị thành niên, thanh niên (VTN,TN) Việt Nam lần thứ 2 (viết tắt là SAVY 2- PV) cho thấy tuổi dậy thì ở trẻ VTN đến sớm hơn so với trước đây. Đa số các em nam có tuổi mộng tinh/xuất tinh lần đầu dưới tuổi 15, các em nữ có kinh lần đầu dưới tuổi 14.

Tuổi dậy thì sớm cùng với những tác động của thông tin ngày càng nhanh, nhiều em trai và em gái đã có những cảm xúc giới tính mạnh mẽ. Chuyện các em gái tuổi VTN tò mò ăn “trái cấm” rồi lỡ mang thai không phải hiếm xảy ra và cũng không phải bây giờ mới có. Nó xảy ra ở cả nông thôn và thành thị, ở cả những em vốn chăm ngoan học giỏi.

Theo SAVY 2 thì trung bình có 9,5% thanh niên đã từng có QHTD trước hôn nhân, trong đó nam là 13,6%, nữ là 5,2%. Thanh niên ở đô thị có tỷ lệ QHTD trước hôn nhân cao hơn vùng nông thôn và tuổi trung bình QHTD lần đầu đối với nam là 18,2 và đối với nữ là 18 tuổi.
 
Tuy nhiên, trong một hội thảo toàn quốc nghiên cứu tình dục và SKSS gần đây, BS Nguyễn Duy Tài - Trưởng bộ môn phụ sản (ĐH Y dược TP HCM) cho biết: Tỷ lệ VTN có thai ngoài ý muốn có xu hướng gia tăng, năm 2008 là 2,15%, năm 2009 lên 2,45% (khảo sát được thực hiện tại 3 cơ sở y tế công ở TP HCM là Bệnh viện Hùng Vương, Bệnh viện Từ Dũ và Trung tâm Chăm sóc SKSS).
 
Theo BS Tài, khảo sát trong nhóm VTN có thai ngoài ý muốn, tuổi bắt đầu có quan hệ tình dục trung bình là 14 (sớm hơn nhiều so với con số trong SAVY 2 năm 2010 là 18,1 tuổi, còn trước đó 5 năm ở SAVY 1 là hơn 19 tuổi). Thậm chí, có những bé gái có QHTD lần đầu (tự nguyện) khi mới 10 tuổi.
 
Theo một số thống kê tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 70.000 ca phá thai ở lứa tuổi VTN chưa có gia đình. Chỉ riêng tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương, hàng năm có trên 5.000 ca phá thai, trong đó có 30% thai phụ dưới 24 tuổi. Tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, tỷ lệ này khoảng 18% nhưng tuổi đời của thai phụ trẻ hơn (trung bình 20 tuổi).
 
 Khi có thai, các em thường không biết cách xử lý phù hợp, thường đến bệnh viện khi tuổi thai đã quá lớn. Chính vì vậy, khi thai to tiến hành phá thai rất có thể gây biến chứng nguy hiểm.

Vạch đường cho “hươu” chạy đúng

Theo BS Vũ Minh Phượng, chuyên gia tư vấn SKSS VTN, thực tế cho thấy, tỷ lệ các em gái mang thai ngoài ý muốn từ QHTD không an toàn ngày càng tăng cao. Dù bản thân không muốn nhưng các em vẫn có thai “ngoài ý muốn”. Điều đó cho thấy các em thiếu kiến thức về SKSS và kiến thức về tình dục an toàn.

Theo BS Phượng, trong chương trình Sinh học lớp 8, sách giáo khoa cũng có đưa khá nhiều nội dung về SKSS VTN, tuy nhiên những nội dung này đưa khá sâu về kiến thức chuyên môn, giống như một giáo trình chuyên ngành y về sản khoa và SKSS. Trong khi các kiến thức về SKSS có thể giúp các em ứng dụng trong cuộc sống hàng ngày lại quá ít.
 
Có tới 44% thanh, thiếu niên được hỏi chấp nhận với QHTD trước hôn nhân, trong đó nhóm tuổi 14 - 17 là 36%, nhóm tuổi 18 - 21 là 51% và nhóm 22 - 25 là 54%. Quan niệm này có sự khác nhau giữa các nhóm dân tộc và các vùng, miền.
Có tới 22,2% thanh thiếu niên đã lập gia đình có QHTD trước hôn nhân, 21,5% nam thanh niên chưa lập gia đình có QHTD với gái mại dâm. 
(Theo SAVY 2)
 
Bà Nguyễn Thị Hiền, Vụ trưởng Vụ Truyền thông – Giáo dục (Tổng cục DS-KHHGĐ) cho biết: Mặc dù đã được quan tâm và đầu tư nhưng việc tuyên truyền, giáo dục về giới tính, tình dục và cung cấp kiến thức về chăm sóc SKSS cho VTN,TN còn nhiều hạn chế và thiếu đồng bộ giữa gia đình, nhà trường và xã hội. Nhiều cha, mẹ lúng túng chưa biết bắt đầu từ đâu khi tâm sự về giới tính, tình dục với các con và bản thân họ cũng còn thiếu kiến thức về lĩnh vực này.
 
Việc giáo dục về dân số, SKSS/KHHGĐ đã được đưa vào chương trình giáo dục trong nhà trường qua các bài giảng riêng hoặc lồng ghép ở một số môn học. Tuy nhiên, thời lượng dành cho các bài học này còn rất khiêm tốn. Hầu hết giáo viên dạy các tiết học này là kiêm nhiệm nên kiến thức và kinh nghiệm thực tế còn hạn hẹp, do đó kết quả chưa cao. Trong khi đó, có nhiều kênh cung cấp, phổ biến kiến thức về giới tính, tình dục ở lứa tuổi VTN, TN qua mạng Internet, mạng xã hội với những thông tin không chính thống, gây tò mò, ngộ nhận và sai lầm đối với VTN, TN trong vấn đề này.
 
Ông Nguyễn Văn Tân – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ cho rằng, để ngăn chặn tình trạng này, cần cung cấp kiến thức về SKSS và kỹ năng phòng tránh cho VTN. “Chúng tôi không cho rằng đây là "vạch đường cho hươu chạy" bởi không "vạch đường" thì "hươu vẫn chạy".
 
Vấn đề là chúng ta phải vạch ra con đường đúng cho "hươu chạy" cho đúng, cụ thể đó là cần trang bị những kiến thức về SKSS trong chương trình giáo dục cho học sinh, kỹ năng sống trong chương trình đào tạo sinh viên, cung cấp rộng rãi các thông tin và kiến thức về SKSS cho các nhóm TN, VTN khác trên các kênh thích hợp (Internet, trung tâm tư vấn, câu lạc bộ...), đồng thời tạo điều kiện để các bạn thanh niên dễ dàng tiếp cận được các phương tiện và biện pháp tránh thai thích hợp khi cần”.

Theo bà Nguyễn Thị Hiền, những chương trình ngoại khóa về dân số, SKSS VTN trong giai đoạn 2008 – 2013 đã có những kết quả nhất định, tuy nhiên để việc giáo dục SKSS cho VTN đạt hiệu quả lớn, bắt đầu từ năm 2014 cần phải xây dựng mô hình giáo dục ngoại khóa về giáo dục dân số và SKSS VTN trong trường phổ thông trung học phù hợp với đặc điểm lứa tuổi và từng vùng, miền. Điều đó đòi hỏi tiếp tục sự phối hợp chặt chẽ giữa ngành Dân số với ngành Giáo dục và vai trò của Đoàn Thanh niên từ Trung ương tới các địa phương. Sự hưởng ứng và tham gia tích cực của các bậc phụ huynh và của các em VTN, TN.

Hà Anh
hoangthanhthuctap
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Người phụ nữ 56 tuổi nhập viện vì u buồng trứng xoắn khủng, chị em cảnh giác khi có dấu hiệu này

Người phụ nữ 56 tuổi nhập viện vì u buồng trứng xoắn khủng, chị em cảnh giác khi có dấu hiệu này

Dân số và phát triển - 4 giờ trước

GĐXH - Đau bụng nhiều vùng hạ vị kèm theo nôn ói, người phụ nữ đi khám phát hiện khối u buồng trứng xoắn kích thước khủng.

6 món ăn ngon bổ sung collagen tốt cho da và khớp

6 món ăn ngon bổ sung collagen tốt cho da và khớp

Dân số và phát triển - 9 giờ trước

Collagen là yếu tố quan trọng giúp da săn chắc, đàn hồi và khớp linh hoạt. Bổ sung collagen qua thực phẩm là cách hiệu quả để hỗ trợ sức khỏe da và khớp từ bên trong.

Vì sao hạt bí ngô tốt cho nam giới?

Vì sao hạt bí ngô tốt cho nam giới?

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

Hạt bí ngô giàu chất chống oxy hóa, vitamin, khoáng chất rất tốt cho tim mạch và hệ miễn dịch, đồng thời giảm viêm. Lợi ích của hạt bí ngô với nam giới có thể giúp giảm nguy cơ ung thư, cải thiện sức khỏe tuyến tiền liệt, sức mạnh tinh trùng.

4 biện pháp lối sống giúp giảm triệu chứng tiền mãn kinh

4 biện pháp lối sống giúp giảm triệu chứng tiền mãn kinh

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

Khi bước vào tuổi 40, cơ thể phụ nữ trải qua những biến đổi đáng kể ở thời kỳ chuyển tiếp trước khi mãn kinh. Giai đoạn tiền mãn kinh mang đến nhiều thách thức như thay đổi tâm trạng, tăng cân, kinh nguyệt không đều và giảm khối lượng cơ.

Các chất dinh dưỡng cha mẹ cần bổ sung cho con khi dậy thì

Các chất dinh dưỡng cha mẹ cần bổ sung cho con khi dậy thì

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Chăm sóc dinh dưỡng đúng cách trong tuổi dậy thì không chỉ giúp trẻ phát triển tối ưu về thể chất mà còn đặt nền móng cho sức khỏe tâm lý và tinh thần. Do đó, việc định hướng thói quen ăn uống khoa học, lựa chọn thực phẩm lành mạnh là vô cùng quan trọng.

Phường Hà Đông (Hà Nội) đẩy mạnh công tác truyền thông hưởng ứng Ngày Dân số Thế giới 11/7

Phường Hà Đông (Hà Nội) đẩy mạnh công tác truyền thông hưởng ứng Ngày Dân số Thế giới 11/7

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

GĐXH - Sáng nay (11/7), Trạm Y tế phường Hà Đông đã tổ chức truyền thông lưu động hưởng ứng Ngày Dân số Thế giới 11/7.

Thanh Hóa: Nâng tầm chất lượng dân số vì một tương lai bền vững

Thanh Hóa: Nâng tầm chất lượng dân số vì một tương lai bền vững

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

GĐXH - Thanh Hóa đã và đang triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dân số toàn diện, từ chăm sóc sức khỏe, truyền thông, đến hoàn thiện pháp luật, góp phần kiến tạo tương lai bền vững.

Hưởng ứng Ngày Dân số Thế giới 11/7/2025 với chủ đề: 'Quyền tự quyết sinh sản trong bối cảnh toàn cầu thay đổi'

Hưởng ứng Ngày Dân số Thế giới 11/7/2025 với chủ đề: 'Quyền tự quyết sinh sản trong bối cảnh toàn cầu thay đổi'

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Ngày Dân số Thế giới (11/7) là sáng kiến của Liên Hợp quốc, được tổ chức hằng năm vào ngày 11/7, nhằm nâng cao nhận thức toàn cầu về các vấn đề liên quan đến Dân số như tăng trưởng dân số, sức khỏe sinh sản, bình đẳng giới và phát triển bền vững.

Trao quyền tự quyết về sinh sản cho các cặp vợ chồng hướng đến sự phát triển bền vững của đất nước

Trao quyền tự quyết về sinh sản cho các cặp vợ chồng hướng đến sự phát triển bền vững của đất nước

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

GĐXH – Các chuyên gia nhận định, không thể có phát triển bền vững nếu thiếu đi quyền tự quyết về sinh sản. Khi đảm bảo quyền được lựa chọn của mỗi người, chúng ta đang trao quyền cho các gia đình, thúc đẩy bình đẳng giới và mở ra tiềm năng của thay đổi dân số.

Ngày Dân số Thế giới 11/7: Nâng cao nhận thức của cộng đồng về vai trò, quyền lợi và trách nhiệm trong vấn đề sinh sản

Ngày Dân số Thế giới 11/7: Nâng cao nhận thức của cộng đồng về vai trò, quyền lợi và trách nhiệm trong vấn đề sinh sản

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Văn phòng Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc tại Việt Nam đã công bố thông điệp chính thức của Ngày Dân số Thế giới 11/7/2025: "Quyền tự quyết về sinh sản trong một thế giới đang thay đổi".

Top