Hà Nội
23°C / 22-25°C

Phổ biến kiến thức chăm sóc SKSS vị thành niên, thanh niên: Đừng giáo điều, khó hiểu

Thứ sáu, 05:00 10/01/2014 | Dân số và phát triển

GiadinhNet - Nhiều em gái mang thai ngoài ý muốn do quan hệ tình dục (QHTD) sớm, tình dục không an toàn. Khi có thai, các em thường không có cách xử lý phù hợp, thường đến bệnh viện khi tuổi thai đã quá lớn… Thực tế trên đang đặt ra nhiều thách thức đối với công tác giáo dục sức khỏe sinh sản trong trường học, khi vị thành niên, thanh niên có quan niệm cởi mở hơn về QHTD trước hôn nhân.

Phổ biến kiến thức chăm sóc SKSS vị thành niên, thanh niên: Đừng giáo điều, khó hiểu 1

Một buổi truyền thông kiến thức chăm sóc SKSS cho học sinh tại Thủ đô Hà Nội. Ảnh: P.V

 
Gia tăng QHTD trước hôn nhân

Điều tra quốc gia vị thành niên, thanh niên (VTN,TN) Việt Nam lần thứ 2 (viết tắt là SAVY 2- PV) cho thấy tuổi dậy thì ở trẻ VTN đến sớm hơn so với trước đây. Đa số các em nam có tuổi mộng tinh/xuất tinh lần đầu dưới tuổi 15, các em nữ có kinh lần đầu dưới tuổi 14.

Tuổi dậy thì sớm cùng với những tác động của thông tin ngày càng nhanh, nhiều em trai và em gái đã có những cảm xúc giới tính mạnh mẽ. Chuyện các em gái tuổi VTN tò mò ăn “trái cấm” rồi lỡ mang thai không phải hiếm xảy ra và cũng không phải bây giờ mới có. Nó xảy ra ở cả nông thôn và thành thị, ở cả những em vốn chăm ngoan học giỏi.

Theo SAVY 2 thì trung bình có 9,5% thanh niên đã từng có QHTD trước hôn nhân, trong đó nam là 13,6%, nữ là 5,2%. Thanh niên ở đô thị có tỷ lệ QHTD trước hôn nhân cao hơn vùng nông thôn và tuổi trung bình QHTD lần đầu đối với nam là 18,2 và đối với nữ là 18 tuổi.
 
Tuy nhiên, trong một hội thảo toàn quốc nghiên cứu tình dục và SKSS gần đây, BS Nguyễn Duy Tài - Trưởng bộ môn phụ sản (ĐH Y dược TP HCM) cho biết: Tỷ lệ VTN có thai ngoài ý muốn có xu hướng gia tăng, năm 2008 là 2,15%, năm 2009 lên 2,45% (khảo sát được thực hiện tại 3 cơ sở y tế công ở TP HCM là Bệnh viện Hùng Vương, Bệnh viện Từ Dũ và Trung tâm Chăm sóc SKSS).
 
Theo BS Tài, khảo sát trong nhóm VTN có thai ngoài ý muốn, tuổi bắt đầu có quan hệ tình dục trung bình là 14 (sớm hơn nhiều so với con số trong SAVY 2 năm 2010 là 18,1 tuổi, còn trước đó 5 năm ở SAVY 1 là hơn 19 tuổi). Thậm chí, có những bé gái có QHTD lần đầu (tự nguyện) khi mới 10 tuổi.
 
Theo một số thống kê tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 70.000 ca phá thai ở lứa tuổi VTN chưa có gia đình. Chỉ riêng tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương, hàng năm có trên 5.000 ca phá thai, trong đó có 30% thai phụ dưới 24 tuổi. Tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, tỷ lệ này khoảng 18% nhưng tuổi đời của thai phụ trẻ hơn (trung bình 20 tuổi).
 
 Khi có thai, các em thường không biết cách xử lý phù hợp, thường đến bệnh viện khi tuổi thai đã quá lớn. Chính vì vậy, khi thai to tiến hành phá thai rất có thể gây biến chứng nguy hiểm.

Vạch đường cho “hươu” chạy đúng

Theo BS Vũ Minh Phượng, chuyên gia tư vấn SKSS VTN, thực tế cho thấy, tỷ lệ các em gái mang thai ngoài ý muốn từ QHTD không an toàn ngày càng tăng cao. Dù bản thân không muốn nhưng các em vẫn có thai “ngoài ý muốn”. Điều đó cho thấy các em thiếu kiến thức về SKSS và kiến thức về tình dục an toàn.

Theo BS Phượng, trong chương trình Sinh học lớp 8, sách giáo khoa cũng có đưa khá nhiều nội dung về SKSS VTN, tuy nhiên những nội dung này đưa khá sâu về kiến thức chuyên môn, giống như một giáo trình chuyên ngành y về sản khoa và SKSS. Trong khi các kiến thức về SKSS có thể giúp các em ứng dụng trong cuộc sống hàng ngày lại quá ít.
 
Có tới 44% thanh, thiếu niên được hỏi chấp nhận với QHTD trước hôn nhân, trong đó nhóm tuổi 14 - 17 là 36%, nhóm tuổi 18 - 21 là 51% và nhóm 22 - 25 là 54%. Quan niệm này có sự khác nhau giữa các nhóm dân tộc và các vùng, miền.
Có tới 22,2% thanh thiếu niên đã lập gia đình có QHTD trước hôn nhân, 21,5% nam thanh niên chưa lập gia đình có QHTD với gái mại dâm. 
(Theo SAVY 2)
 
Bà Nguyễn Thị Hiền, Vụ trưởng Vụ Truyền thông – Giáo dục (Tổng cục DS-KHHGĐ) cho biết: Mặc dù đã được quan tâm và đầu tư nhưng việc tuyên truyền, giáo dục về giới tính, tình dục và cung cấp kiến thức về chăm sóc SKSS cho VTN,TN còn nhiều hạn chế và thiếu đồng bộ giữa gia đình, nhà trường và xã hội. Nhiều cha, mẹ lúng túng chưa biết bắt đầu từ đâu khi tâm sự về giới tính, tình dục với các con và bản thân họ cũng còn thiếu kiến thức về lĩnh vực này.
 
Việc giáo dục về dân số, SKSS/KHHGĐ đã được đưa vào chương trình giáo dục trong nhà trường qua các bài giảng riêng hoặc lồng ghép ở một số môn học. Tuy nhiên, thời lượng dành cho các bài học này còn rất khiêm tốn. Hầu hết giáo viên dạy các tiết học này là kiêm nhiệm nên kiến thức và kinh nghiệm thực tế còn hạn hẹp, do đó kết quả chưa cao. Trong khi đó, có nhiều kênh cung cấp, phổ biến kiến thức về giới tính, tình dục ở lứa tuổi VTN, TN qua mạng Internet, mạng xã hội với những thông tin không chính thống, gây tò mò, ngộ nhận và sai lầm đối với VTN, TN trong vấn đề này.
 
Ông Nguyễn Văn Tân – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ cho rằng, để ngăn chặn tình trạng này, cần cung cấp kiến thức về SKSS và kỹ năng phòng tránh cho VTN. “Chúng tôi không cho rằng đây là "vạch đường cho hươu chạy" bởi không "vạch đường" thì "hươu vẫn chạy".
 
Vấn đề là chúng ta phải vạch ra con đường đúng cho "hươu chạy" cho đúng, cụ thể đó là cần trang bị những kiến thức về SKSS trong chương trình giáo dục cho học sinh, kỹ năng sống trong chương trình đào tạo sinh viên, cung cấp rộng rãi các thông tin và kiến thức về SKSS cho các nhóm TN, VTN khác trên các kênh thích hợp (Internet, trung tâm tư vấn, câu lạc bộ...), đồng thời tạo điều kiện để các bạn thanh niên dễ dàng tiếp cận được các phương tiện và biện pháp tránh thai thích hợp khi cần”.

Theo bà Nguyễn Thị Hiền, những chương trình ngoại khóa về dân số, SKSS VTN trong giai đoạn 2008 – 2013 đã có những kết quả nhất định, tuy nhiên để việc giáo dục SKSS cho VTN đạt hiệu quả lớn, bắt đầu từ năm 2014 cần phải xây dựng mô hình giáo dục ngoại khóa về giáo dục dân số và SKSS VTN trong trường phổ thông trung học phù hợp với đặc điểm lứa tuổi và từng vùng, miền. Điều đó đòi hỏi tiếp tục sự phối hợp chặt chẽ giữa ngành Dân số với ngành Giáo dục và vai trò của Đoàn Thanh niên từ Trung ương tới các địa phương. Sự hưởng ứng và tham gia tích cực của các bậc phụ huynh và của các em VTN, TN.

Hà Anh
hoangthanhthuctap
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Chú trọng chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, đảm bảo thích ứng với già hóa dân số

Chú trọng chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, đảm bảo thích ứng với già hóa dân số

Dân số và phát triển - 4 giờ trước

GĐXH – Thời gian tới, TP Hà Nội sẽ tập trung củng cố, phát triển hệ thống cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu, khám chữa bệnh cho người cao tuổi, đồng thời, triển khai và nhân rộng các mô hình chăm sóc sức khỏe người cao tuổi nhằm chăm sóc sức khỏe thể chất và nâng cao tinh thần cho người cao tuổi trên địa bàn…

Thật bất ngờ, mãn kinh có thể làm thay đổi giọng nói của phụ nữ

Thật bất ngờ, mãn kinh có thể làm thay đổi giọng nói của phụ nữ

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

Nghiên cứu mới phát hiện ra một vấn đề sức khỏe thường bị bỏ qua ở phụ nữ trong thời kỳ mãn kinh, đó là thay đổi giọng nói, thường là kết quả của việc giảm nồng độ estrogen và progesterone.

Đưa kiến thức về dân số - kế hoạch hóa gia đình tới từng bản làng, cồn bãi

Đưa kiến thức về dân số - kế hoạch hóa gia đình tới từng bản làng, cồn bãi

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

GĐXH - Hoạt động truyền thông lồng ghép cung cấp dịch vụ dân số - kế hoạch hóa gia đình đến các xã có mức sinh cao, tỉ lệ sinh con thứ 3 trở lên cao và xã thuộc địa bàn khó khăn đang được thực hiện tại Quảng Trị.

2 bệnh viện chạy đua cứu mẹ con sản phụ 34 tuần bị vỡ ruột thừa nguy kịch

2 bệnh viện chạy đua cứu mẹ con sản phụ 34 tuần bị vỡ ruột thừa nguy kịch

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

GĐXH - Theo các bác sĩ, nếu xử trí chậm, sản phụ sẽ diễn biến thành nhiễm trùng nhiễm độc do viêm phúc mạc toàn thể dẫn đến tử vong cả mẹ và con chỉ sau vài giờ đồng hồ.

4 bài tập dưỡng sinh tốt cho sức khỏe vào mùa thu

4 bài tập dưỡng sinh tốt cho sức khỏe vào mùa thu

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Tập dưỡng sinh vào mùa thu là phương pháp hữu ích để điều hòa khí huyết, tăng cường chức năng hô hấp và giúp tinh thần thư thái, hỗ trợ việc chăm sóc sức khỏe toàn diện.

6 mẹo chăm sóc ‘vùng kín’ - mọi phụ nữ nên biết

6 mẹo chăm sóc ‘vùng kín’ - mọi phụ nữ nên biết

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

Chăm sóc sức khỏe ‘vùng kín’ là vấn đề quan trọng đối với tất cả phụ nữ. Chị em nên biết rõ các phương pháp chăm sóc vùng kín đúng cách để ngăn ngừa các biến chứng có thể xảy ra.

Người phụ nữ 42 tuổi suýt mất mạng do chủ quan khi bị đau bụng dưới âm ỉ, ra máu bất thường suốt 3 tuần

Người phụ nữ 42 tuổi suýt mất mạng do chủ quan khi bị đau bụng dưới âm ỉ, ra máu bất thường suốt 3 tuần

Dân số và phát triển - 6 ngày trước

GĐXH - Bệnh nhân được đưa đến viện trong tình trạng đau bụng dữ dội, mạch nhanh, huyết áp tụt, sốc mất máu nặng do khối chửa ở vòi tử cung bị vỡ.

Sức khỏe răng miệng thai kỳ: Những điều mẹ bầu không thể bỏ qua

Sức khỏe răng miệng thai kỳ: Những điều mẹ bầu không thể bỏ qua

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Khám nha khoa an toàn cho mẹ bầu là rất quan trọng trong thai kỳ. Cùng tìm hiểu cách chăm sóc răng miệng thai kỳ để bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và bé.

Người phụ nữ 35 tuổi 'thoát' ung thư cổ tử cung nhờ thói quen làm một việc quan trọng này

Người phụ nữ 35 tuổi 'thoát' ung thư cổ tử cung nhờ thói quen làm một việc quan trọng này

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

GĐXH – Theo các bác sĩ, phát hiện sớm ung thư cổ tử cung mang lại ý nghĩa quan trọng giúp tăng đáng kể tỷ lệ chữa khỏi bệnh, giảm nguy cơ tử vong, giảm thiểu biến chứng và gánh nặng điều trị.

Bụng to nhanh bất thường, cụ bà ở Hà Nội phát hiện mắc ung thư buồng trứng

Bụng to nhanh bất thường, cụ bà ở Hà Nội phát hiện mắc ung thư buồng trứng

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

GĐXH - Tại bệnh viện, kết quả chẩn đoán xác định, bệnh nhân mắc ung thư biểu mô nhầy buồng trứng - một thể hiếm gặp của ung thư buồng trứng.

Top