Quẫn trí vì giấc mơ của cha mẹ: Bệnh của con, chữa cho cha mẹ
Hầu hết trẻ bị trầm cảm đều xuất phát từ kỳ vọng quá lớn của cha mẹ. Để chữa lành bệnh cho con cái, các bậc cha mẹ cũng cần thay đổi nhận thức trong việc giáo dục trẻ.
Hơn 1 năm trước, bác sĩ La Đức Cương, Giám đốc Bệnh viện Tâm thần trung ương I, đã mất rất nhiều thời gian kiên trì thuyết phục mới được cha một nam sinh lớp 12, quê ở Hải Phòng đồng ý tiếp xúc.
Chuyện trò, sẻ chia
Lúc cha mẹ đưa đến bệnh viện, em này đang chuẩn bị thi tốt nghiệp THPT. Gia đình khá giả, chỉ có 2 người con nên cha mẹ rất kỳ vọng em sẽ thi đậu vào một trường ĐH hàng đầu cả nước.

Trong nghề nghiệp, cha mẹ chỉ nên định hướng cho con. Trong ảnh: Thí sinh dự thi kỳ thi THPT quốc gia 2015 tại TP HCM.Ảnh: HOÀNG TRIỀU
Ngay từ khi còn học lớp 11, em đã phải ôn luyện rất nhiều. Là một học sinh có lực học khá nhưng do người cha - vốn là doanh nhân - liên tục tạo áp lực, thậm chí mắng mỏ cay nghiệt, nên em đâm ra chán nản, lao vào chơi game. Những lúc căng thẳng đỉnh điểm, em bỏ nhà đi nhiều ngày không xin phép cha mẹ. Người mẹ đành một mình đưa con từ Hải Phòng lên Hà Nội gặp bác sĩ Cương, bởi ông bố vì quá thất vọng, không muốn nhìn mặt đứa con bất trị này nữa.
Sau khi trò chuyện với 2 mẹ con, bác sĩ Cương đề nghị được gặp người cha nhưng ông thẳng thừng từ chối. Không nản lòng, bác sĩ Cương vừa tư vấn cho người mẹ cách chăm sóc con trai vừa kiên trì gửi email cho người cha mỗi ngày.
Những email với nhiều câu chuyện có thực về trẻ mê chơi game đã cai nghiện thành công gửi đi không nhận được phản hồi. Suốt nhiều tháng liền, cuối cùng, người cha đã chấp nhận trò chuyện, chia sẻ với cậu con trai.
Khoảng 6 tháng sau, bác sĩ Cương nhận được một cuộc điện thoại đầy xúc động. Người cha gọi đến cảm ơn bác sĩ và kể rằng con trai ông đã từ bỏ game, chú tâm hơn vào học hành. Năm nay, cậu nam sinh trầm cảm ngày nào đã thi đậu vào Trường ĐH Thủy lợi.
Theo bác sĩ Cương, nhiều bậc phụ huynh khăng khăng cho rằng mình không sai, những yêu cầu đối với con là bình thường, trước đây cha mẹ họ cũng giáo dục như thế. “Nếu cha mẹ không thay đổi quan niệm thì có thể trẻ khỏi trầm cảm lần này nhưng sẽ tái diễn bệnh tật vào lúc khác” - ông khuyến cáo.
Ép quá, trẻ sẽ “bung”
Bác sĩ La Đức Cương cho biết với các trường hợp trẻ bị trầm cảm do áp lực học tập, trước tiên, thầy thuốc phải tiếp xúc và trò chuyện, đồng thời bác sĩ điều trị cũng phải làm cả “cuộc cách mạng” để thay đổi nhận thức đối với từng thành viên trong gia đình bởi mỗi trẻ có một ngưỡng nhận thức. Có thể cha mẹ là tiến sĩ, giáo sư nhưng không phải đứa con nào của họ cũng thông minh, xuất chúng.
Nếu cha mẹ đã hướng dẫn, dạy dỗ cẩn thận mà trẻ vẫn không thể đột phá thì cũng đừng quá ép uổng. Chỉ khi cha mẹ nhận thức được điều đó, con cái mới có cơ hội thoát khỏi những ám ảnh về học tập và dần dần hết triệu chứng trầm cảm.
Rất nhiều phụ huynh đã đặt mơ ước, khát vọng của mình lên vai con. Nhiều người quan niệm cứ cho con mình học nhiều, học ở lớp chọn, trường điểm, trường chuyên thì chúng sẽ thành tài. Chính việc cha mẹ đặt kỳ vọng lớn nhưng lại không đánh giá đúng khả năng, không quan tâm đến tâm sinh lý của con khiến trẻ bị rối loạn, khủng hoảng tâm lý, stress và đã có những hành vi dại dột, thậm chí tự sát. Điều đáng nói là nếu tự sát bất thành, trẻ sẽ càng bị tổn thương tâm lý sâu sắc khi phải đối diện áp lực từ gia đình, bạn bè, xã hội.
ThS-BS Nguyễn Thị Hồng Thương, Trưởng Phòng Kế hoạch tổng hợp Trung tâm Giám định pháp y tâm thần khu vực TP HCM, ví von việc học tập quá nhiều giống như cố gắng dồn tất cả đồ đạc vào một căn phòng khiến nó lộn xộn mà chẳng chứa được bao nhiêu. Trong khi đó, nếu mỗi ngày xếp đồ đạc một ít thì phòng sẽ gọn gàng, ngăn nắp..
Hoạt động sinh lý của con người cũng có thời gian, giới hạn riêng. Học theo kiểu cố dồn, lúc nào cha mẹ cũng bắt con học vì sợ chưa đủ thì trẻ sẽ không tiếp thu nổi và càng bị áp lực. “Khi con tôi đang ôn thi, tôi còn mua truyện cho cháu đọc. Chính sự thư giãn đó giúp cháu học tốt hơn, học được nhiều hơn mà không cảm thấy đuối sức. Trẻ em như một cái lò xo, đừng cố ép vì càng ép sẽ càng bật dậy. Áp đặt trẻ bước tiếp giấc mơ của cha mẹ, làm nghề cha mẹ thích trong khi chúng không hề thấy hứng thú là điều tuyệt đối không nên” - BS Thương phân tích.
Ý KIẾN
Đừng tạo gánh nặng cho con!
Tôi đã nghe nhiều câu chuyện buồn từ hệ quả của áp lực phải đậu ĐH. Nhiều em bị trầm cảm, phát ốm vì bố mẹ la rầy khi có kết quả thi không tốt. Có em xấu hổ vì thi trượt đã phải bỏ nhà đi bụi, thậm chí tự tử, vì không muốn đối mặt với người nhà.
Hiện nay, nhiều bậc cha mẹ coi nặng về thành tích, bằng cấp và kỳ thi ĐH, CĐ tạo nên gánh nặng ghê gớm với con cái. Một số vụ việc các em phát điên, tự tử do trượt ĐH cũng là sự cảnh báo cho cuộc sống có quá nhiều áp lực, đồng thời là bài học nhắc nhở các bậc phụ huynh.
TS Trịnh Hòa Bình
(Giám đốc Trung tâm Điều tra Dư luận xã hội - Viện Xã hội học)
Học nhiều vẫn thụ động
Tại các thành phố lớn, trẻ đôi khi mất đi phần nào tính tự lập cũng vì việc học. Con cái đã 15-16 tuổi mà cha mẹ vẫn phải đưa đi đón về, không làm gì khác ngoài học và học. Vô tình, cuộc sống của trẻ bị thụ động hóa. Học nhiều quá nên bị tù túng trong một nề nếp hạn hẹp, thiếu thốn về kỹ năng xã hội thì nguy cơ phát sinh rối loạn lo âu, trầm cảm cũng tăng lên.
ThS-BS Nguyễn Ngọc Quang
(Giám đốc Trung tâm Giám định Pháp y tâm thần khu vực TP HCM)
Theo Ngọc Dung - Anh Thư (Nld.com.vn
Danh tính nam diễn viên trộm túi xách của Hoa hậu Mexico tại Đà Lạt
Pháp luật - 8 phút trướcGĐXH - Công an phường Xuân Hương - Đà Lạt (tỉnh Lâm Đồng) đã bắt giữ Nguyễn Lâm Thái (25 tuổi, trú tại TP.HCM). Thái là kẻ lấy trộm túi xách của Hoa hậu Mexico khi tham dự sự kiện tại Quảng trường Lâm Viên.
Miền Bắc sắp đón đợt không khí lạnh rất mạnh, nhiều nơi mưa dông, rét đậm?
Thời sự - 10 phút trướcGĐXH - Theo dự báo thời tiết hôm nay, khu vực miền Bắc có mưa nhỏ, rét về đêm và sáng. Từ khoảng 11/12, miền Bắc có khả năng đón một đợt không khí lạnh rất mạnh gây mưa dông, trời rét đậm.
Đáp ứng điều kiện bắt buộc này, người dân mới được đăng ký tạm trú
Đời sống - 39 phút trướcGĐXH - Đăng ký tạm trú không chỉ là chấp hành pháp luật mà còn là cách để người dân bảo vệ quyền lợi của bản thân khi sinh sống và làm việc tại một nơi mới. Để đăng ký tạm trú nơi ở mới người dân cần đáp ứng điều kiện gì?
Tin sáng 7/12: Miền Bắc chuyển rét đậm khi đón đợt không khí lạnh mạnh; camera và đèn tín hiệu AI đồng loạt vận hành tại Hà Nội từ 10/12
Thời sự - 1 giờ trướcGĐXH - Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, miền Bắc chịu tác động của một đợt không khí lạnh gây rét về đêm và sáng; Từ ngày 10/12, toàn thành phố Hà Nội dự kiến sẽ vận hành hệ thống 1.837 camera và đèn tín hiệu AI...
Đại học Quốc gia TP.HCM công bố lịch thi đánh giá năng lực năm 2026
Giáo dục - 1 giờ trướcĐại học Quốc gia TP.HCM thông tin kỳ thi đánh giá năng lực năm 2026 sẽ được tổ chức thành hai đợt, diễn ra vào tháng 4 và tháng 5.
Khởi tố, bắt tạm giam thêm một đối tượng liên quan vụ án Lê Trung Khoa
Pháp luật - 11 giờ trướcGĐXH - Mở rộng điều tra vụ án liên quan đến Lê Trung Khoa, Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã khởi tố thêm một bị can là Phạm Quang Thiện.
Tháng sinh Âm lịch tiết lộ người giao tiếp tinh tế nên vượng quý nhân
Đời sống - 12 giờ trướcGĐXH - Theo tử vi, có những tháng sinh Âm lịch đem lại cho con người khí chất thiện lương, thông minh và một sức hút rất riêng.
Phương án tuyển sinh 2026 của 6 trường đại học lớn phía Nam với nhiều thay đổi
Giáo dục - 12 giờ trướcCác trường ĐH Nha Trang, ĐH Công Thương TPHCM, ĐH Bách khoa TPHCM, ĐH Ngân hàng TPHCM, ĐH Công nghiệp TPHCM, ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch đã công bố phương án tuyển sinh 2026 với nhiều thay đổi so với 2025.
Dự báo vận khí tốt cho con giáp tuổi Hợi tháng 10 âm lịch 2025, càng cuối tháng càng may
Đời sống - 13 giờ trướcGĐXH – Chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà đã dự báo tử vi tháng 10 âm lịch 2025 với con giáp Hợi. Bạn có thể chủ động trước mọi vận hạn và hành động quyết liệt cho những vận may trong những ngày cuối tháng khi biết điều này.
Thâm nhập hậu trường một ca mổ lấy thai ở Ninh Bình: Hành trình đưa 'thiên thần' ra đời
Đời sống - 13 giờ trướcGĐXH - Mỗi ngày, Bệnh viện Sản Nhi Ninh Bình lại đón chào 50 đến 70 em bé cất tiếng khóc đầu đời. Phía sau con số ấy là nhịp làm việc khẩn trương của đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng, là những giọt mồ hôi nơi phòng sinh và những nụ cười khi mẹ tròn con vuông.
Miền Bắc trời rét, dự báo diễn biến thời tiết xấu trong 2 ngày tới
Đời sốngGĐXH - Dự báo thời tiết 6/12/2025, không khí lạnh tiếp tục ảnh hưởng khiến miền Bắc và Bắc Trung Bộ trời rét, vùng núi có nơi rét đậm.