Tiếng vọng từ trong “lô cốt”

Phía sau những tấm tôn vây quanh mỏng manh kia là những mảnh đời chất chứa bao u hoài lúc nửa đêm về sáng.

 

10h đêm, khi đường phố đã ngớt bóng người thì các “lô cốt” bắt đầu vào cuộc. Những công nhân sẽ vào ca đến 4 giờ sáng. Đêm nay lại một đêm thức trắng nữa đối với họ.

 

Trên đường Phan Đăng Lưu (Q.Bình Thanh), hai lô cốt nằm cạnh nhau gần khúc cua vào đường Vạn Kiếp cũng sáng đèn như mọi khi. Một nhóm công nhân xa quê ngồi trên dải phân cách rít một hơi thuốc lá dài cùng ly cà phê đậm đặc đắng ngắt để “chiến đấu” với cơn buồn ngủ đang kéo tới. Minh (quê Hà Tĩnh), công nhân của gói thầu 12B1, thuộc dự án vệ sinh môi trường TP.HCM tâm sự. Anh là “lính”  mới của nhà thầu Tổng Công ty Xây dựng số 1 (Cienco 1). Minh là một trong những anh em luôn chịu trận khi người đi đường say xỉn cứ hò nhau chửi anh em công nhân làm “lô cốt” nên khiến họ khó cưỡi xe máy qua lại.

 

Phút nghỉ ngơi của công nhân Minh trên lô cốt đường Phan Đăng Lưu (Q. Bình Thạnh).

 

Trẻ hơn Minh, Hiền (28 tuổi) cũng người Hà Tĩnh. Rời bỏ quê nhà xã Kỳ Bắc, huyện Kỳ Anh (Hà Tĩnh), Hiền “một mình một ngựa” vào thành phố với hai bàn tay trắng. Theo lời rủ rê của bạn bè, Hiền cũng được nhận vào làm công nhân như các bạn mình.  Không có một nghề ngỗng lận lưng, chàng trai 28 tuổi này chỉ biết đào đất, và chờ ngày lắp bi thoát nước. Mới làm được 1,5 tháng, mùa này lại mưa nhiều nên Hiền đã bao ngày đẫm mình trong mưa. Căn bệnh hen suyễn từ thuở còn thơ lại có dịp trỗi dậy, khiến sức khỏe anh giảm sút nghiêm trọng. “Nhưng phải làm anh ơi, không làm có cái gì mà ăn”- Hiền tâm sự bằng giọng buồn khi những giọt mồ hôi lăn dài trong đêm hoang lạnh.

 

Ở “dãy phố lô cốt” trên đường Phan Đăng Lưu, hẳn ai cũng biết tình cảnh của chú bảo vệ tên Sơn. 55 tuổi, quê quán ở huyện Đạ Tẻ (Lâm Đồng), đã đi quá nửa đời người nhưng chú vẫn bỏ chốn quê nghèo để đi tìm miền đất hứa cho có tiền hơn.

 

Công việc của chú bắt đầu từ 8 giờ tối kéo dài tới 6 giờ sáng hôm sau lại thay ca cho anh bảo vệ tên Tôn. Thông thường, cứ mỗi lô cốt có cả thảy 2 bảo vệ thay phiên, 8 điều phối giao thông chia hai ca sẽ có nhiệm vụ mặc một loại áo chuyên dùng để phân luồng chống kẹt xe. Nhưng mỗi khi có xảy ra kẹt xe vào giờ cao điểm, chính các anh chịu trận trên những tiếng ca thán, thậm chí chửi bới của người đi qua lại. “Bị chửi hoài riết cũng quen. Công việc của bọn tôi cũng đỡ hơn các anh em trẻ, lương tính theo ngày (90.000đ/ngày) nên cũng sống đỡ hơn ở quê nhà rất nhiều”- người đàn ông 55 tuổi, nhưng tóc đã bạc trắng vì khổ cực, bộc bạch.

 

Những mảnh đời xa quê tập trung trước giờ bắt đầu đêm trắng làm việc.

 

Dãy lô cốt trên đường Nguyễn Kiệm (Q. Gò Vấp) chỉ tính từ ngã 3 giao lộ với đường Thích Quảng Đức cho tới ngã 5 Chuồng Chó có tới 3,4 công trình đang thi công. Và phía sau bức tôn ấy có biết bao mảnh đời đang gắng gượng đến bình minh trong công việc đào đường. Thành, một công nhân trong “đoàn quân xa quê” tiêu biểu nhất trong số ấy.

 

Hơn 40 tuổi, trong khi ở quê nhà Nghệ An ai cũng tay đùm tay đuề các con nhỏ thì anh vẫn chưa có một mảnh tình vắt vai. Học đến lớp 7, anh nghỉ ngang vì không có tiền đóng học phí. Suốt ngày anh lại “bán mặt cho đất, bán lưng cho trời” với nghề trồng lạc (đậu phộng). Mảnh đất màu mỡ  không cho anh một cuộc sống an bình nên chuyện tình duyên đành gác lại. Anh vào Sài Gòn với giấc mơ đổi đời với một công việc ổn định để có tiền. Lương một tháng hơn 3 triệu đồng, nhà trọ đã có công ty thuê cho công nhân ở, những mảnh đời như anh phải cố gắng tích cóp, đặng hàng tháng còn phải gửi về nhà cho cha mẹ đau ốm ở quê xa.

 

Hình ảnh một “lô cốt” trong đêm.

 

“Cứ 2 tuần một lần, có người của công ty xuống phát tiền công cho chúng tôi nên thu nhập “ngon” hơn ở quê là cái chắc. Dù làm một ngày, nghỉ một ngày nhưng tôi phải xung phong làm quần quật luôn để có tiền. Đạo hiếu vẫn là cái quan trọng nhất trong đời người, phải không em?”- câu hỏi của Thành rơi vào khoảng không mà thật khó có câu trả lời đổi đời cho anh.

 

Các “lô cốt” tại TP HCM hiện thuộc các dự án: vệ sinh môi trường, cải thiện môi trường, chống ngập... Ngoài khả năng làm đường chống ngập, các dự án còn có tác dụng khử sạch nước thải trước khi đổ ra kênh Nhiêu Lộc-Thị Nghè.   Và chúng ta có quyền hy vọng, một mai đưa ra vào vận hành, thành phố sẽ hết ngập cũng như đôi bờ kênh sẽ không còn ô nhiễm, mà như một dải lụa đào vắt ngang lòng đô thị lớn nhất nước.

Anh công nhân tên Dũng mà tôi gặp trên “lô cốt” đường Trần Hưng Đạo (Q.1) thì chất chứa bao tâm sự trên đất khách. Dũng bảo rằng vào đây phải tốn tiền mọi thứ, không như ở quê nhà. Dẫu khổ ải bao nhiêu anh cũng cố chịu đựng để hai con nhỏ được đến trường, chứ không thể vì nghèo cái chữ mà khổ luôn cả cuộc đời. Chỉ dám ăn cơm bụi, uống nước máy, mỗi tháng anh cũng gửi được hai triệu về quê Nghệ An cho các con, trong khi anh chỉ dám sinh sống trong khoảng một triệu đồng đổ lại. Chủ thầu cứ tính 12 giờ là một công được 90.000đ, nên anh lúc nào cũng cố xin làm 1,5 công (18 giờ) để có tiền lao động nhiều hơn. Mới 30 tuổi, nhưng đôi mắt anh thâm quầng vì làm đêm mất ngủ thường xuyên.

 

Suốt những đêm thức trắng cùng công nhân đang thi công phía bên trong “lô cốt”, điều tôi cảm nhận được là sức gắng gượng của những người cha nơi đất khách. Từ những giọt mồ hôi ướt đẫm lưng áo hôm nay, họ chỉ mong một ngày mai các con sẽ gắng học tấn tới, để làm người và biết đâu sẽ thay đổi được cuộc sống khổ ải hiện nay. Ngày mai tươi sáng của gia đình họ bắt đầu từ những đêm thức trắng. Thầm nghĩ đến năm 2009, một khi các “lô cốt” sẽ hoàn thành, hoàn trả mặt đường “ngon lành”, không biết những đời cha xa quê như trên sẽ làm gì khi trong tay họ không có nổi một nghề?