TP HCM: Hậu tái định cư hay tạm cư?

Đó là câu chuyện tái định cư - hậu tái định cư của người dân bị giải tỏa nhà ở TPHCM.

 

 

Trong căn hộ 304 lô B thuộc khu 120 căn An Phú - An Khánh, khu tái định cư phục vụ công tác giải tỏa khu đô thị mới Thủ Thiêm, bà Trịnh Thị Thu ngao ngán: “Bây giờ tôi được ngồi trong đây là một kỳ tích chứ chẳng phải chuyện chơi đâu”.

 

“Kỳ tích” bà Cúc đề cập chính là nghèo như bà, một người phụ bán căn- tin nuôi con nhỏ, chồng mất sớm lại có thể “xoay” được số tiền lớn mua nhà tái định cư. Bà Cúc cho biết: “Năm 2004, nhà tôi bị giải tỏa để phát triển khu đô thị mới Thủ Thiêm nên được bồi thường hơn 28 triệu đồng (40m² x 714.000đ). Hai mẹ con đùm bọc vào khu tạm cư lay lắt sống.

 

Đến năm 2006, tôi được Ban bồi thường giải phóng mặt bằng thông báo có 2 lựa chọn chính sách: Hoặc nhận tiền hỗ trợ tự lo nhà, hoặc được hỗ trợ mua căn hộ tái định cư. Dĩ nhiên tôi chọn căn hộ để nhanh chóng ổn định cuộc sống, con tôi ổn định học tập. Nhưng hỗ trợ mua nhà mà buộc tôi phải đóng 150 triệu đồng mới giao nhà. Trong 30 ngày không có tiền đóng là coi như xong, khỏi khiếu nại”.

 

Vị chi, tổng số tiền bà Cúc phải nộp theo đơn giá tạm tính là hơn 150 triệu đồng. Trong thời gian 30 ngày, nếu không nộp đủ tiền, giấc mơ tái định cư sẽ “không được giải quyết”. Cuối cùng bà cũng vay mượn đắp đổi qua ngày để mua được căn nhà đó.

 

Tuy nhiên, niềm vui nhà mới của bà Cúc chưa được bao lâu thì tháng 5/2008, Ban bồi thường giải phóng mặt bằng quận 2 quyết định bán đứt căn hộ nói trên cho bà Cúc với... giá chính thức. Theo đó, bà Cúc phải đóng thêm 60 triệu đồng nữa, cũng trong thời gian 30 ngày. Vậy là nợ cũ chưa dứt, nợ mới lại đến. Và theo bà Cúc, chuyến lo tiền lần này lại là “kỳ tích”. “Trong số hơn 100 hộ dọn đến đây, vào thời điểm đóng tiền lần 2 đã có hơn 40 hộ ra đi vì không đủ tiền. Họ phải bán lại căn hộ cho người khác với giá rẻ”, bà Cúc cho biết thêm.

 

Khu chung cư An Phú - An Khánh.  (Ảnh: T.G)

 

 

Chính vì “trầy vi tróc vảy” lo tiền tái định cư mà bà Cúc không giấu nỗi thất vọng với cơ quan chức năng trong chuyện cấp chủ quyền căn nhà. “Rõ ràng là chúng tôi bị ép, bị thúc đủ chuyện khi thuộc diện giải tỏa - tái định cư. Nhưng khi chúng tôi lo tròn bổn phận của mình thì cơ quan chức năng có lo tròn bổn phận của họ đâu. Chủ quyền nhà hứa từ lúc tui nhận nhà đến nay đã gần 4 năm nhưng chẳng thấy đâu cả!”, bà Cúc phàn nàn.

 

Hiện, không chỉ bà Cúc mà cả khu tái định cư 120 căn An Phú - An Khánh không ai có chủ quyền nhà. Những người tái định cư chỉ có duy nhất một văn bản là “quyết định” của UBND quận 2 về việc bố trí tái định cư làm cơ sở pháp lý.

 

Liên quan đến chuyện chủ quyền nhà tại khu An Phú - An Khánh, nhiều người băn khoăn liệu chuyện bồi thường bổ sung theo quyết định 06 được UBND TPHCM ban hành có “dây mơ rễ má” với chuyện kéo dài cấp chủ quyền hay không?

 

Theo ông Nguyễn Xuân Đề (Ban quản trị chung cư An Phú - An Khánh), toàn bộ các hộ dân tái định cư nơi đây đang rất bức xúc chuyện bồi thường bổ sung theo Quyết định 06/QĐ-UBND thành phố, bởi đến nay người dân chưa nhận được thông báo gì.

 

Ông Đề nói: “Mấy bữa nay các hộ dân gặp tôi, hỏi có phải họ sợ cấp chủ quyền nhà cho mình xong thì buộc phải thực hiện bồi thường bổ sung. Còn chúng ta chưa có chủ quyền nhà hợp pháp mà đòi tiền bổ sung thì người ta có cớ này cớ nọ để khất lần không? Nói thật tôi cũng chẳng biết trả lời bà con thế nào. Nhưng liên hệ với cơ quan chức năng để hỏi cũng chẳng ai trả lời”.

 

Thông báo của Công ty cổ phần cấp nước Thủ Đức về việc chung cư của ông Nguyễn Xuân Đề chưa có đường ống cái nước máy. (Ảnh: T.G)

 

 

Câu chuyện của bà Cúc, ông Đề và bà con sống đời tái định cư tại khu 120 căn An Phú - An Khánh đang là vấn đề “thời sự” của người dân tái định cư tại TPHCM. Hàng loạt chung cư phục vụ tái định cư như: An Dương Vương, Bùi Minh Trực, Nguyễn Tri Phương, Bình Đăng, H1, H2, H3, H4 Chu Văn An, Phước Định... đều đang đối mặt với các bất ổn về chủ quyền căn hộ, nguy cơ xuống cấp chất lượng nhanh chóng của công trình. Cộng hưởng với phần “cứng” ấy là các phần “mềm” thuộc chính sách như bồi thường bổ sung, hỗ trợ việc làm, hỗ trợ thất nghiệp (vì rời bỏ địa phương dọn đến nơi sinh sống mới) còn lắm bất cập, thậm chí chẳng ai quan tâm.

 

“Chúng tôi bị “mang con bỏ chợ”. Từ khi chúng tôi đến đây với các hợp đồng mua - bán hẳn hoi, không còn cơ quan chức năng nào ngó ngàng đến nữa. Chúng tôi bị ép mua một sản phẩm với danh nghĩa hỗ trợ, không như chúng tôi mong muốn và giờ đây chẳng biết kêu ai, dù trước đó họ hứa rất nhiều”, ông Nguyễn Xuân Đề nói.

 

Ông Đề, một thương binh 2/4 quyết lòng tuân thủ, ủng hộ mọi chính sách của chính quyền đưa ra, giờ phải thốt lời chua chát với chuyện “hậu tái định cư”. Có thể hiểu vì sao trong 3 năm trở lại đây, người dân TPHCM thuộc diện tái định cư phải rời bỏ chung cư hàng loạt. Tại chung cư Thạnh Mỹ Lợi (quận 2) phục vụ tái định cư với quy mô 1.000 hộ, sau khi đón nhận gần 500 hộ đến ở từ năm 2007, chỉ trong vòng 2 năm nay có hơn 60% số hộ ra đi.

 

TPHCM đang có hàng loạt dự án cần giải tỏa nhằm cải thiện hạ tầng, thế nhưng câu chuyện hậu tái định cư đang được những người đã trải nghiệm “đời tái định cư” lan truyền rộng rãi. Có lẽ chính quyền thành phố cần có đoạn kết cho chuyện dài nhiều tập này.