Tranh cãi về poster phim "Cánh đồng bất tận"

 

Không ghi tên vì "chật đất"?

Phải công nhận một điều rằng, những hình ảnh đẹp trong quá trình quay phim "Cánh đồng bất tận" đã tác động không nhỏ trong việc mang lại doanh thu gần 10 tỉ đồng cho bộ phim dù mới chỉ gần 1 tháng công chiếu. Vậy nhưng, nếu tác giả không lên tiếng thì hầu như không ai biết người làm ra nó là một nhà nhiếp ảnh mà tên tuổi còn khá mới.

 

Poster phim "Cánh đồng bất tận" với ảnh do Đặng Minh Tùng chụp

Phản hồi về những ý kiến của Trần Huy Hoan cho rằng, người làm poster hoàn toàn có quyền sử dụng hình ảnh của người khác mà không phải ghi tên đồng tác giả, vì quan trọng nhất là việc nghĩ ra ý tưởng để thực hiện nên một poster, Đặng Minh Tùng cho biết: "Tôi đồng ý với anh Hoan là không ai ghi tên nhiếp ảnh hiện trường lên poster nhưng vấn đề ở đây là anh Hoan sử dụng hình ảnh của tôi để làm design thì chỉ có thể ghi trên poster là designer chứ không thể ghi là "nhiếp ảnh" được. Ghi như thế sẽ đánh đồng với việc anh là người chụp nên những bức ảnh đó. Hoặc ít nhất anh phải hỏi ý kiến của tác giả trước khi đưa vào poster thì mọi việc chẳng có gì phải bàn cãi. Cả tôi và anh Hoan đều ký hợp đồng với BHD, tôi cũng đồng ý để BHD được toàn quyền sử dụng những bức ảnh của tôi trong hoạt động quảng bá phim. Nhưng dùng những bức ảnh đó mà lại đứng tên người khác là vi phạm quyền tác giả với tác phẩm".

Bà Ngô Bích Hạnh, Phó Giám đốc Công ty BHD cho biết: Một bộ phim nếu hoàn thành được cần có sự nỗ lực, công sức của hàng trăm con người. Theo thông lệ, toàn bộ danh sách đoàn phim này sẽ được ghi danh trong credit phía cuối phim. Với phim "Cánh đồng bất tận", tên của Đặng Minh Tùng  với chức danh là nhiếp ảnh hiện trường có ghi rất rõ ràng. Còn poster phim thì không thể trưng hết tất cả tên hàng trăm con người, bởi đơn giản poster là thứ để quảng cáo phim và cái gì bán được vé thì người ta cho vào. Chính vì vậy mà tên diễn viên ngôi sao bao giờ cũng lớn hơn tên của đạo diễn, giám đốc hình ảnh...

 

(Ảnh: Đặng Minh Tùng)

Bản quyền ảnh thuộc về nhà sản xuất

Về việc nhiếp ảnh gia Minh Tùng cho rằng, lẽ ra nhà sản xuất phải ghi rõ tác giả của poster là "Designer: Trần Huy Hoan", bởi trên thực tế, toàn bộ những bức hình đó đều là của anh chụp, bà Bích Hạnh trả lời: Nếu xem các poster phim trên thế giới, bạn sẽ không thể tìm được tên của nhiếp ảnh phim trên poster. Trường hợp của nhiếp ảnh gia Trần Huy Hoan, tên anh được chúng tôi đặt lên poster vì anh không chỉ làm công việc của một nhiếp ảnh gia đơn thuần trong phim. Trần Huy Hoan đã cùng đạo diễn đi chọn cảnh, chụp ảnh bối cảnh, chụp ảnh cho diễn viên, chụp ảnh hiện trường trong một số bối cảnh quan trọng, lên tinh thần poster và cố vấn cho đạo diễn trong một số cảnh "nóng" trong phim. Vì vậy, anh là nhiếp ảnh của phim và tên anh có trên poster chính của phim là điều dễ hiểu.

"Chúng tôi đánh giá rất cao những đóng góp của Minh Tùng trong phim và sử dụng rất nhiều ảnh do Minh Tùng chụp. Nhưng trong hợp đồng của Minh Tùng với công ty BHD, việc chụp ảnh hiện trường là để công ty sử dụng tư liệu trong mọi hoạt động quảng bá và PR cho phim. Và bản quyền của toàn bộ ảnh thuộc về nhà sản xuất", bà Bích Hạnh nói.

Bà Bích Hạnh cũng cho biết, khi gửi thông tin đến báo chí, công ty đều ghi rất rõ tác giả ảnh, nhưng do thói quen, các tờ báo chỉ ghi nguồn ảnh bằng tên nhà sản xuất. Tuy nhiên, đây cũng là thông lệ bình thường của quốc tế. "Cũng như các bạn thấy rất nhiều ảnh báo chí sẽ ghi nguồn "ảnh do Reuters cung cấp” mà cũng không ghi rõ tên tác giả", bà Hạnh ví von.

 

(Ảnh: Đặng Minh Tùng)

 

Lỗi thuộc về nhà sản xuất? Theo một nhiếp ảnh gia khá nổi tiếng (xin được giấu tên), nếu anh "mượn" ảnh của ai đó để làm poster thì anh cũng phải nói với tác giả ảnh một tiếng trước khi sử dụng chứ không thể nói như Trần Huy Hoan được. Trần Huy Hoan nói "trong thiết kế poster, anh có thể mượn hình ảnh, thậm chí là lấy ảnh từ trên mạng xuống để tổ chức thành ý tưởng mà không cần phải ghi tên tác giả, bởi những người làm poster chuyên nghiệp đều hiểu rằng, điều quan trọng nhất là tổ chức thành ý tưởng". Điều này là không đúng. Không có ảnh, làm sao có poster? Tuy nhiên, xét cho cùng thì lỗi này thuộc về nhà sản xuất nhiều hơn chứ không phải lỗi anh Trần Huy Hoan vì in poster là nhà sản xuất.