Việt Nam hướng tới đầu tư mạnh cho y tế cơ sở

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến cho biết: "Y tế cơ sở là nền tảng, là xương sống của hệ thống y tế Việt Nam. Mạng lưới y tế cơ sở bao gồm y tế tuyến huyện và tuyến xã là tuyến y tế gần dân nhất, bảo đảm cho người dân được chăm sóc sức khỏe cơ bản với chi phí thấp, góp phần thực hiện công bằng trong chăm sóc, bảo vệ sức khỏe và bảo đảm an sinh xã hội. Ngay từ khi mới giành được độc lập, Đảng, Nhà nước đã quan tâm đầu đến y tế cơ sở vì vậy mạng lưới y tế cơ sở đã được hình thành và phát triển đến tận thôn, bản với đội ngũ cán bộ ngày càng được tăng cường cả về số lượng và chất lượng chuyên môn.

Bộ trưởng Bộ Y tế phát biểu tại Hội nghị

Cũng theo Bộ trưởng, mặc dù đạt được nhiều thành tựu, tuy nhiên, hiện còn nhiều tồn tại, khó khăn, thách thức như: Mô hình bệnh tật thay đổi theo hướng gia tăng nhanh chóng gánh nặng các bệnh không lây nhiễm và tai nạn thương tích, đan xen với bệnh nhiễm trùng; tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, mang tính toàn cầu; vấn đề kiểm soát yếu tố nguy ảnh hưởng đến sức khỏe còn gặp nhiều khó khăn (như ngộ độc thực phẩm, ô nhiễm môi trường, tệ nạn xã hội), trong khi khả năng đáp ứng về dịch vụ y tế còn hạn chế, đặc biệt là ở y tế cơ sở; Chênh lệch về chỉ số sức khỏe giữa các vùng ngày càng cao. Tình trạng sức khoẻ của nhân dân miền núi, vùng sâu, vùng xa tuy đã có cải thiện, nhưng tiến bộ chậm hơn so với mức chung của cả nước; Hệ thống y tế cơ sở vẫn bộc lộ nhiều điểm bất cập; Chất lượng nguồn nhân lực y tế cơ sở ở nhiều nơi chưa đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng cao của nhân dân, việc thu hút các cán bộ y tế có trình độ chuyên môn giỏi về công tác tại tuyến cơ sở còn gặp khó khăn do chính sách đãi ngộ chưa thỏa đáng; đầu tư cho y tế cơ sở cả về cơ sở hạ tầng và trang thiết bị chưa đáp ứng được yêu cầu....

Vì vậy các giải pháp đột phá, khả thi và hiệu quả cho việc xây dựng y tế cơ sở về các mặt: nhân lực, cơ sở hạ tầng, cơ chế tài chính, chính sách thu hút và đãi ngộ cán bộ nhằm đẩy mạnh việc chăm sóc sức khỏe ban đầu, hướng tới bao phủ sức khỏe toàn dân, tiến tới xây dựng một nền y tế công bằng, hiệu quả và phát triển.

Đây là hội nghị quốc tế về y tế cơ sở hướng đến bao phủ y tế toàn dân lần đầu được tổ chức tại Việt Nam

Phát biểu tại Hội nghị, ông Ông Takeshi Kasai - Giám đốc Lĩnh vực Kế hoạch và Quản lý, Văn phòng WHO Khu vực Tây Thái Bình dương (WPRO) nhấn mạnh: "Việt Nam là một trong những cộng đồng dân số có sức khỏe tốt nhất tại khu vực, Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng kể trong lĩnh vực y tế nhờ mạng lưới y tế cơ sở mạnh.Sự phát triển kinh tế nhanh chóng làm thay đổi tình hình liên quan đến y tế và hệ thống y tế cần phải đổi mới. Ngoài ra, mạng lưới y tế cơ sở đóng vai trò then chốt giúp hệ thống y tế mới ứng phó với thách thức và nhu cầu mới, việc đổi mới y tế cơ sở cần phải tập trung vào vùng sâu vùng xa, lấy con người làm trung tâm, đồng thời thiết lập mối quan hệ chặt chẽ của y tế cơ sở; tiếp tục tăng cường năng lực cho y tế cơ sở tuyến dưới, đầu tư vào quản lý nguồn nhân lực, cơ chế tài chính, tối ưu hóa các biện pháp can thiệp trong lĩnh vực y tế. Đổi mới mạng lưới y tế cơ sở không phải là một quá trình tách biệt mà cần phải đi cùng với việc thiết kế toàn bộ hệ thống y tế cơ sở và Tổ chức Y tế thế giới cam kết tiếp tục hỗ trợ cho lĩnh vực này tại Việt Nam".

Khẳng định tầm quan trọng của Hội nghị, ông Franz Jessen, Đại sứ - Trưởng phái đoàn Liên minh Châu Âu cho rằng, với vai trò là đối tác quan trọng của Việt Nam, Liên min Châu Âu đánh giá cao những thành tựu y tế của Việt Nam, đặc biệt là y tế cơ sở đạt được những thành tựu y tế rất ấn tượng, tin tưởng trong tương lai triển vọng của y tế Việt Nam rất lạc quan do có sự lãnh đạo của Chínhphủ, sự nỗ lực của toàn ngành y tế. Hội nghị là dấu mốc quan trọng để đánh giá kết quả đạt được trong CSSK toàn dân tại Việt Nam.

Tại Phiên khai mạc toàn thể sáng nay, Thứ trưởng Bộ y tế Phạm Lê Tuấn cũng đã chia sẻ về vấn đề y tế cơ sở Việt Nam: Kết quả thực hiện, bài học kinh nghiệm, thách thức và định hướng. Theo đó, mạng lưới y tế cơ sở bao gồm y tế thôn, bản, xã, phường, quận, huyện, thị xã trực tiếp gần dân nhất, bảo đảm cho mọi người dân được CSSK cơ bản với chi phí hợp lý.

Chăm sóc sức khoẻ ban đầu tại tuyến cơ sở đóng vài trò quan trọng

Mặc dù đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận, nhưng hệ thống y tế nói chung và mạng lưới y tế cơ sở đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Nhu cầu chăm sóc sức khỏe của nhân dân ngày càng cao, mô hình bệnh tật thay đổi với bệnh không lây nhiễm, tại nạn, thương tích ngày càng tăng, các dịch bệnh mới nổi diễn biến phức tạp, tình trạng già hóa dân số, sẽ là thách thức đối với ngành y tế thời gian tới. Do vậy, giải pháp để tăng cường y tế cơ sơ cho chăm sóc sức khỏe ban đầu hướng tới bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân là cần có các chính sáchưu tiên đầu tư phù hợp cho y tế cơ sở; Công tác truyền thông vận động nhân dân hiểu và tham gia vào CSSKBĐ; Có sự cam kết và hỗ trợ tích cực của các đối tác phát triển; Sự cam kết chính trị mạnh mẽ và nhất quán xuyên suốt qua các thời kỳ cho đầu tư và phát triển y tế cơ sở làm nền tảng cho việc thực hiện công tác CSSKBĐ ở Việt Nam;Phát huy sự tham gia liên ngành và huy động cộng đồng tham gia vào công tác CSSKBĐ: trong đó sự tham gia của cộng đồng, chính quyền và các ban ngành đoàn thể là một yếu tố quan trọng đảm bảo sự thành công trong công tác CSSKBĐ ở Việt Nam...

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam hoan nghênh Bộ Y tế lần đầu tiên phối hợp với các tổ chức quốc tế WHO, Eropean Union, The World Bank đã tổ chức Hội nghị về tăng cường y tế cơ sở hướng tới bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân. Chính phủ yêu cầu, trên cơ sử những thảo luận, kết quả của Hội nghi sẽ là tiền đề để Bộ Y tế tiếp tục xây dựng Đề án Quy hoạch mạng lưới y tế cơ sở VN, tập trung vào những nhiệm vụ trọng tâm: Xác định vai trò, phạm vi của mạng lưới y tế cơ sở và mối quan hệ giữa y tế cơ sở và hệ thống bác sĩ gia đình. Xác định những dịch vụ kỹ thuật được cung cấp tại tuyến y tế cơ sở đồng thời chuẩn hóa và có hệ thống đánh giá nghiêm ngặt các dịch vụ kỹ thuật này. Đào tạo, chú trọng nâng cao năng lực cho cán bộ y tế cơ sở làm việc tại cộng đồng. Nghiên cứu, đề xuất chế độ chính sách đãi ngộ phù hợp cho cán bộ y tế cơ sở trên toàn quốc.Đề xuất cơ chế tài chính cho các hoạt động chăm sóc sức khỏe ban đầu cho tuyến y tế cơ sở. Thực hiện lộ trình bảo hiểm y tế toàn dân, đảm bảo cho người bệnh được chữa trị, chăm sóc bằng những nguồn lực tốt nhất nhưng với mức chi phí người bệnh phải chi trả thấp nhất….

Phó Thủ tướng cũng yêu cầu các Bộ, ngành và chính quyền địa phương quan tâm đầu tư cho y tế cơ sở, đồng thời tuyên truyền vận động người dân tham gia bảo hiểm y tế như là một phương thức tốt nhất cho chăm sóc sức khỏe ban đầu.

HP