“Vin” giá điện “móc túi” khách hàng

 

Sau ngày 1/3, nhiều kẻ trục lợi đã biến giá điện thành áp lực tăng giá trên hầu hết các ngành hàng. Trong khi đó, theo tính toán của các chuyên gia, căn cứ vào mức tăng của giá điện thì chi phí tăng thêm ở đa số các ngành sản xuất chỉ ở mức dưới 1% giá thành.

 

Theo khảo sát của PV Báo GĐ&XH tại TP Hà Nội, những mặt hàng tăng giá trong tháng 3 gồm dụng cụ gia đình (inox, thủy tinh...) tăng 5-10%, thực phẩm tăng 5- 20% các loại dầu ăn tăng 500 - 1.000 đồng/lít, gạo tăng từ 200- 500 đồng/kg. Các mặt hàng hóa mỹ phẩm như bột giặt, sữa tắm, dầu gội... cũng tăng từ 5-15%. Tăng mạnh nhất là thực phẩm tươi sống như thịt thăn lợn tăng từ 65.000 đồng/kg lên 70.000 đồng/kg, thịt bò tăng từ 100.000 đồng/kg lên 110.000 đồng/kg. Cá trắm đen tăng từ 65.000 đồng/kg lên đến 70.000 – 80.000 đồng/kg.

 

Rau xanh tăng giá mạnh nhất trong tháng 3. Ảnh: M.H

Đứng đầu bảng về tăng giá, nhưng cũng tăng giá vô lối nhất ở nhóm thực phẩm tươi sống là rau xanh, tăng tới hơn 200%. Cách đây nửa tháng, một củ su hào chỉ được bán với giá 500 đồng thì hiện đang được bán với giá 2.500 đồng/củ; súp lơ xanh cũng có mức tăng từ 3.000 đồng/cái lên 7.000 đồng/cái; cải thảo tăng từ 4.000 đồng/kg lên 10.000 đồng/kg... Hỏi về nguyên nhân tăng giá rau, phần lớn chủ hàng giải thích rau đông hết vụ nên đắt và muốn tưới rau cũng phải dùng đến điện.

Bên cạnh đó, theo thông tin từ Hội siêu thị Hà Nội, hiện đã có một số nhà sản xuất gửi thông báo tăng giá với mức tăng từ 5- 10% có gửi kèm theo bảng tính toán rất “thuyết phục”.

Theo tính toán của Bộ Công Thương, với mức giá điện mới chỉ khiến chi phí tăng thêm ở đa số các ngành sản xuất ở mức dưới 1% giá thành. Ngay cả những ngành khá tốn kém điện năng như cán thép, xi măng... giá thành dự kiến chỉ tăng thêm khoảng 5.000 - 7.000 đồng/tấn. Những ngành quá tiêu hao điện năng (điện chiếm 40 - 50% giá thành sản xuất) như cấp nước, điện phân... cũng chỉ tăng tối đa 3- 4% giá thành sản phẩm. Còn với nhóm hàng hóa thiết yếu sinh hoạt hàng ngày như thực phẩm, may mặc, nhiên liệu xăng dầu... tỷ trọng chi phí tiền điện trong giá thành rất nhỏ, do đó việc tăng giá các mặt hàng này do tăng giá điện là không đáng kể.

Tuy nhiên, trên thực tế việc tăng giá điện đã trở thành hệ lụy xấu do thói quen tăng giá kiểu “tát nước theo mưa”. Ông Nguyễn Trọng Tuấn, GĐ thu mua miền Bắc, siêu thị BigC thừa nhận: “Tác động từ việc tăng giá dây chuyền đang lớn hơn nhiều so với mức tăng của giá điện. Thậm chí, nhiều mặt hàng tiêu dùng không liên quan nhiều đến điện cũng theo đó tăng giá”.

Theo phân tích của ông Nghiêm Chí Mỳ, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu phát triển kinh tế xã hội Hà Nội, điện là một yếu tố cấu thành nên giá thành trong sản xuất sản phẩm. Giá điện tăng, sẽ ảnh hưởng đến việc tăng giá nhiều loại thành phẩm. Do đó, biện pháp hiệu quả là các cơ quan chức năng cần đưa ra những biện pháp xem xét, kiểm soát việc tăng dây chuyền này có đúng, có hợp lý không. Đồng thời tiến hành niêm yết giá, đăng ký giá công khai, loại bỏ những yếu tố tăng giá bất hợp lý.

Hiệp hội Siêu thị Hà Nội đang tiến hành kiểm tra giá cả tại một số siêu thị và chợ đầu mối trên địa bàn Hà Nội. Hiệp hội sẽ lấy kết quả kiểm tra làm bằng chứng kiến nghị các cơ quan chức năng trong việc hoạch định chính sách giá đối với thị trường trong nước, kiến nghị các vấn đề kiểm soát và lưu thông hàng hoá.

Theo các chuyên gia, từ trước đến nay, thị trường trong nước vẫn thường xảy ra hệ lụy tăng giá khi giá hàng thiết yếu tăng. Do đó, trong hoàn cảnh hiện nay cần có một cơ quan phản biện độc lập, đánh giá lại mức độ tăng giá. Cần tính đến cả hiệu ứng tâm lý thành hiệu ứng kinh tế đẩy giá lên cao khiến nền kinh tế thêm phần khó khăn. Đồng thời, xử phạt thật nặng để tránh vin vào giá điện lợi dụng “té nước theo mưa”.