Bóc mẽ sản phẩm chống cúm, diệt virus chỉ lọc được bụi

Các sản phẩm này được quảng cáo có khả năng tiêu diệt 99% các loại vi khuẩn thường gặp như Salmonella (thương hàn), E.Coli (gây bệnh đường tiêu hóa), S. Aureus (tụ cầu khuẩn), P.aeruginosa (trực khuẩn mủ xanh)…, ngoài ra còn có khả năng phòng, chống, thậm chí là tiêu diệt vi-rút cúm A.

Máy lọc không khí có đủ kích thước và tính năng phù hợp với mọi nhu cầu của người tiêu dùng, có loại dùng ở nhà, loại dùng cho công sở, loại dùng trên xe hơi, trong nhà hàng, khách sạn… Trên thị trường có rất nhiều các thương hiệu máy lọc không khí... với giá từ 2.000.000 đến hơn 10.000.000 đồng/cái.

Trên các trang rao vặt, diễn đàn có thể dễ dàng bắt gặp những mẩu quảng cáo máy lọc không khí: “Thị trường Việt Nam hiện có nhiều thương hiệu máy lọc không khí lớn nhỏ có nguồn gốc xuất xứ từ các nước Hàn Quốc, Nhật, Trung Quốc, Đài Loan… Máy lọc không khí Coway nhập khẩu từ Hàn Quốc được đánh giá cao bởi tính năng diệt đến 99,9% một số loại virus cúm A, khả năng làm sạch không khí, máy lọc không khí Coway đã được các chuyên gia sức khỏe khuyên dùng đặc biệt trong giai đoạn chuyển mùa khi các bệnh về đường hô hấp và cúm có nguy cơ cao.”

Nhiều trang buôn bán máy lọc không khí còn trích cả lời người mua để tăng tính xác thực, ròi mượn lời các nhà chuyên môn để quảng cáo kiểu như: “Lần mình đưa con đi khám tại bệnh viện, gặp một chị y tá cũng có con sinh đôi như mình vừa đi làm trở lại. Thấy bố mẹ khốn khổ với hai nhóc mũi dòng dòng, ho sù sụ, chị đã ra hỏi thăm và khuyên mình dùng máy lọc không khí, việc lọc khí tốt sẽ giúp con phòng ngừa viêm đường hô hấp. Mình đã mua và thấy đó là một quyết định đúng. Phòng ốc thoáng đãng, con đỡ hẳn tần suất mắc bệnh viêm đường hô hấp”, một trang diễn đàn dẫn lời một khách hàng tên tuổi và địa chỉ không rõ ràng.

Nếu theo những lời quảng cáo như thế này thì đầu tư cho máy lọc không khí là một khoản đầu tư “hời” cho sức khỏe và dễ khiến cho nhiều người cả tin.

Thực tế, trên thị trường thị trường máy, hiện có nhiều loại máy quảng cáo chức năng diệt khuẩn, chống cúm từ các sản phẩm của những cái tên còn xa lạ đối với người tiêu dùng đến cả những thương hiệu lớn đều quảng cáo các công nghệ chống cúm như một lợ thế cạnh tranh vượt trội. Các thương hiệu đều tung ra các quảng cáo là có thể bảo vệ người tiêu dùng khỏi các tác nhân gây bệnh khác như vi khuẩn, nấm mốc, bọ ve, các chất gây dị ứng và bụi trong không khí, diệt đến 99,99% virut cúm A/H1N1, tạo ion có lợi đem lại sự trong lành và sức khỏe cho người dùng. Khiến cho những chiếc máy lạnh, máy lọc khí có khả năng phòng và chữa bệnh đầy công hiệu.

Tất nhiên đi kèm với “gắn mác” các công nghệ nói trên, hầu hết các sản phẩm đều bị đội giá thêm vài triệu đồng trong khi thực hư chuyện diệt khuẩn, phòng cúm thì chưa được các cơ quan chức năng công nhận.

Bên cạnh các sản phẩm điện máy thì một loại sản phẩm được quảng cáo là có tác dụng phòng tránh cúm thì khẩu trang là sản phẩm đơn giản và rẻ tiền nhất.

Khẩu trang phòng cúm được bày bán nhan nhản trên thị trường từ hiệu thuốc đến chợ cóc với giá khoảng 30.000 đến 40.000 đồng/chiếc với đủ chủng loại mẫu mã, màu sắc. Chúng được giới thiệu là có xuất xứ từ Hàn Quốc, Nhật Bản… ngoài ngăn chặn bụi, sản phẩm còn có khả năng diệt khuẩn tối ưu, thậm chí có sản phẩm còn được quảng cáo là có thể diệt vi khuẩn và các loại virus cúm A/H1N1, cúm A/H5N1, dioxin…

Lo ngại không khí ô nhiễm, dịch cúm bùng phát, nhiều người tiêu dùng đã không ngần ngại móc hầu bao sắm cho gia đình những chiếc máy điều hòa, máy lọc không khí với hi vọng chúng có thể tiêu diệt vi khuẩn, phòng tránh dịch bệnh trong mùa hè này.

Chị Thùy Dung ở Hoàng Quốc Việt, Hà Nội cho biết: “Năm nào cũng thế cứ đến hè là các con tôi thi nhau ốm, năm nay thấy có máy lọc không khí, diệt vi khuẩn, phòng cúm tôi quyết tâm sắm một cái, chưa biết tác dụng thế nào nhưng hít thở không khí đã qua xử lý thì cũng thấy yên tâm hơn.”

Mỗi khi tiếp cận với các sản phẩm này, người mua thường được người bán hàng tư vấn chung chung rằng, khi không khí chạy qua các màng lọc hầu hết bụi bẩn, nấm mốc, các tạp chất, mùi khó chịu, thậm chí là các loại vi khuẩn và vi rút, sẽ bị giữ lại và chỉ cho phép phần không khí trong lành đã được lọc sạch quay trở lại không gian xung quanh.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia đấy là một cách giải thích rất mơ hồ. Đa phần những người bán hàng đều không nắm rõ nguyên lý lọc của máy để tư vấn cụ thể cho khách hàng nên chỉ nói “lấy được” để bán hàng. Thậm chí, họ còn cung cấp những thông tin làm cho người tiêu dùng hoang mang về những tính năng của máy, hoặc lầm tưởng rằng chỉ cần bỏ ra vài trăm nghìn đến vài triệu đồng là có thể yên tâm hít thở không khí trong lành.

Còn các chuyên gia thì cho rằng, cơ chế hoạt động của các loại máy lọc, khẩu trang khi sử dụng màng lọc là có thể giữ lại một số vi khuẩn bám trên bụi, nhưng hầu hết đó chỉ là bụi thô chứ không phải bụi tinh.

Vì vậy, sản phẩm chỉ có tác dụng ở mức độ tương đối chứ nói đến tiêu diệt virus, vi khuẩn, thậm chí diệt tới 99,9% vi-rút cúm A là chuyện hết sức… viển vông. Virus là một loại vi khuẩn siêu nhỏ hiện nay chưa thể diệt bằng kháng sinh. Nếu sử dụng tác nhân vật lý như nhiệt độ cao hoặc phản ứng hóa học cực mạnh thì có khả năng diệt được nhưng cũng đồng nghĩa với việc tác động ngược lại tới sức khỏe con người.