Các chất dinh dưỡng cha mẹ cần bổ sung cho con khi dậy thì
Chăm sóc dinh dưỡng đúng cách trong tuổi dậy thì không chỉ giúp trẻ phát triển tối ưu về thể chất mà còn đặt nền móng cho sức khỏe tâm lý và tinh thần. Do đó, việc định hướng thói quen ăn uống khoa học, lựa chọn thực phẩm lành mạnh là vô cùng quan trọng.
Tuổi dậy thì là giai đoạn bản lề trong cuộc đời, khi cơ thể bước vào quá trình phát triển thể chất và tâm sinh lý mạnh mẽ. Đây là thời điểm trẻ không chỉ tăng trưởng nhanh về chiều cao, cân nặng mà còn hình thành các đặc điểm giới tính thứ phát. Chính vì vậy, việc cung cấp đầy đủ và đúng các chất dinh dưỡng thiết yếu có vai trò vô cùng quan trọng trong việc hỗ trợ sự phát triển toàn diện, phòng ngừa rối loạn nội tiết, cũng như tạo nền tảng cho sức khỏe lâu dài.
Trong khi nhu cầu dinh dưỡng tuổi dậy thì cũng chứa hầu hết các chất dinh dưỡng là tương tự như các nhóm tuổi khác, thì có một số chất dinh dưỡng mà thanh thiếu niên cần nhiều hơn để đáp ứng giai đoạn tăng trưởng.
1. Protein – vật liệu xây dựng cơ thể
Protein là thành phần không thể thiếu trong cấu trúc tế bào, đặc biệt là mô cơ. Trong tuổi dậy thì, khi khối lượng cơ bắp và xương tăng nhanh, nhu cầu protein cũng tăng đáng kể. Thiếu protein có thể dẫn đến suy giảm tăng trưởng, mệt mỏi, kém tập trung và suy giảm hệ miễn dịch.
Nguồn protein tốt nên bao gồm:
Động vật : thịt nạc, cá, trứng, sữa, các sản phẩm từ sữa.
Thực vật : đậu nành, đậu lăng, hạt chia, yến mạch.
Một chế độ ăn cân bằng giữa protein động vật và thực vật giúp trẻ hấp thu amino acid đa dạng, hỗ trợ quá trình phát triển tối ưu.

Những thực phẩm giàu protein
2. Canxi và vitamin D – bộ đôi phát triển xương
Trong giai đoạn dậy thì, mật độ xương được hình thành nhanh chóng, chiếm khoảng 90% khối lượng xương trưởng thành. Canxi là khoáng chất chủ chốt giúp xương chắc khỏe, nhưng để hấp thu tốt canxi, cơ thể cần vitamin D như một “người vận chuyển”.
Thiếu hụt canxi và vitamin D dễ dẫn đến thấp còi, gù lưng, cong vẹo cột sống và nguy cơ loãng xương sớm ở tuổi trưởng thành.
Nguồn bổ sung:
Canxi: sữa, phô mai, rau lá xanh (cải bó xôi, cải xoăn), cá mòi, hạnh nhân.
Vitamin D: ánh sáng mặt trời buổi sáng, cá hồi, trứng, gan, sữa tăng cường vitamin D.
3. Sắt – yếu tố quan trọng cho máu và trí não
Ở tuổi dậy thì, nhu cầu sắt tăng cao, đặc biệt là ở nữ giới do bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt. Thiếu sắt dễ gây thiếu máu thiếu sắt, biểu hiện qua triệu chứng mệt mỏi, chóng mặt, kém tập trung, và giảm hiệu quả học tập.
Nguồn sắt:
Sắt heme (dễ hấp thu) : có trong thịt đỏ, gan, lòng đỏ trứng.
Sắt non-heme (khó hấp thu hơn) : rau chân vịt, đậu phụ, ngũ cốc nguyên cám.
Lưu ý: Vitamin C giúp tăng khả năng hấp thu sắt thực vật. Kết hợp sắt với nước cam hoặc cà chua sẽ hiệu quả hơn.

Các chất dinh dưỡng cần quan tâm trong độ tuổi dậy thì
4. Kẽm – khoáng chất điều hòa nội tiết và miễn dịch
Kẽm (Zinc) có vai trò trong tổng hợp hormon tăng trưởng, điều hòa hoạt động của hormon sinh dục, đồng thời tăng cường khả năng miễn dịch. Thiếu kẽm có thể gây chậm lớn, chậm dậy thì, rối loạn vị giác và dễ mắc bệnh.
Nguồn thực phẩm giàu kẽm : hàu, thịt bò, hạt bí, hạt hướng dương, ngũ cốc nguyên hạt.
5. Chất béo lành mạnh – nền tảng cho phát triển trí não và hormone
Không phải tất cả chất béo đều xấu. Chất béo không bão hòa (như omega-3, omega-6) cần thiết cho sự phát triển của não bộ, hệ thần kinh và sản xuất hormon giới tính.
Nguồn chất béo tốt : dầu ô-liu, cá béo (cá thu, cá hồi), quả bơ, hạt óc chó.
Ngược lại, nên hạn chế chất béo bão hòa và chất béo Trans (trans fat hay trans fatty acid) có trong thức ăn nhanh, bánh kẹo công nghiệp – những “thủ phạm” gây rối loạn chuyển hóa và béo phì sớm.
6. Chất xơ và nước – bộ đôi hỗ trợ tiêu hóa
Chất xơ giúp ngăn ngừa táo bón, kiểm soát đường huyết và tạo cảm giác no, giúp hạn chế ăn vặt không lành mạnh. Đồng thời, nước tham gia vào mọi hoạt động trao đổi chất và giúp điều hòa nhiệt độ cơ thể, đặc biệt trong giai đoạn tăng hoạt động thể chất.
Nguồn chất xơ : rau củ quả, ngũ cốc nguyên cám, đậu đỗ.
Nên uống đủ từ 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày, có thể tăng nếu hoạt động nhiều hoặc chơi thể thao.
Có thể nói, dinh dưỡng là nền móng cho tương lai. Chăm sóc dinh dưỡng đúng cách trong tuổi dậy thì không chỉ giúp trẻ phát triển tối ưu về thể chất mà còn đặt nền móng cho sức khỏe tâm lý và tinh thần. Vai trò của cha mẹ, nhà trường và truyền thông là vô cùng quan trọng trong việc định hướng thói quen ăn uống khoa học, lựa chọn thực phẩm lành mạnh, và tạo môi trường hỗ trợ sự phát triển toàn diện.
Trong một thế giới ngày càng chịu nhiều tác động từ thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn nhanh, việc lựa chọn một chế độ dinh dưỡng khoa học, cân bằng và tự nhiên chính là chìa khóa để tuổi dậy thì trở thành bệ phóng vững chắc cho một thế hệ tương lai khỏe mạnh và thông minh.

Thanh Hóa: Nâng tầm chất lượng dân số vì một tương lai bền vững
Dân số và phát triển - 3 giờ trướcGĐXH - Thanh Hóa đã và đang triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dân số toàn diện, từ chăm sóc sức khỏe, truyền thông, đến hoàn thiện pháp luật, góp phần kiến tạo tương lai bền vững.

Hưởng ứng Ngày Dân số Thế giới 11/7/2025 với chủ đề: 'Quyền tự quyết sinh sản trong bối cảnh toàn cầu thay đổi'
Dân số và phát triển - 4 giờ trướcNgày Dân số Thế giới (11/7) là sáng kiến của Liên Hợp quốc, được tổ chức hằng năm vào ngày 11/7, nhằm nâng cao nhận thức toàn cầu về các vấn đề liên quan đến Dân số như tăng trưởng dân số, sức khỏe sinh sản, bình đẳng giới và phát triển bền vững.

Trao quyền tự quyết về sinh sản cho các cặp vợ chồng hướng đến sự phát triển bền vững của đất nước
Dân số và phát triển - 4 giờ trướcGĐXH – Các chuyên gia nhận định, không thể có phát triển bền vững nếu thiếu đi quyền tự quyết về sinh sản. Khi đảm bảo quyền được lựa chọn của mỗi người, chúng ta đang trao quyền cho các gia đình, thúc đẩy bình đẳng giới và mở ra tiềm năng của thay đổi dân số.

Ngày Dân số Thế giới 11/7: Nâng cao nhận thức của cộng đồng về vai trò, quyền lợi và trách nhiệm trong vấn đề sinh sản
Dân số và phát triển - 9 giờ trướcVăn phòng Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc tại Việt Nam đã công bố thông điệp chính thức của Ngày Dân số Thế giới 11/7/2025: "Quyền tự quyết về sinh sản trong một thế giới đang thay đổi".

Quyền tự quyết sinh sản và hành trình 'gỡ' định kiến ở Nghệ An
Dân số và phát triển - 22 giờ trướcTrong một thế giới đang chuyển mình, quyền sinh sản không chỉ là lựa chọn cá nhân mà còn là thước đo tiến bộ xã hội. Ở Nghệ An, hành trình phá vỡ định kiến "trọng nam khinh nữ" đang được chính quyền và ngành y tế kiên trì thúc đẩy để mỗi người phụ nữ dù ở vùng sâu hay nơi phố thị đều được trao quyền quyết định tương lai sinh sản của chính mình.

5 điều chị em cần biết về u xơ tử cung
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcU xơ tử cung là một bệnh lý lành tính khá phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, đặc biệt là sau tuổi 30. Nếu bạn đang băn khoăn về u xơ tử cung, hãy tìm hiểu 5 điều quan trọng sau đây để hiểu rõ hơn về tình trạng này.

Sở Y tế TP Huế tổ chức Tọa đàm chào mừng Ngày Dân số Thế giới 11/7
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcGĐXH - Ngày 9/7, Sở Y tế TP Huế tổ chức Tọa đàm chào mừng Ngày Dân số Thế giới 11/7 và lồng ghép triển khai các văn bản, chính sách về công tác Dân số trong tình hình mới.

Hà Nội mít tinh kỷ niệm Ngày Dân số Thế giới 11/7
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcGĐXH - Sáng 8/7, UBND thành phố Hà Nội tổ chức lễ mít tinh kỷ niệm Ngày Dân số Thế giới 11/7 với chủ đề: “Quyền tự quyết về sinh sản trong một thế giới đang thay đổi”.

Ai dễ mắc herpes sinh dục?
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcHerpes sinh dục là một bệnh nhiễm trùng phổ biến gây ra các vết loét hoặc mụn nước ở bộ phận sinh dục. Tìm hiểu những người dễ mắc herpes sinh dục.

5 lý do chị em nên ăn dứa trong kỳ kinh nguyệt
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcDứa không chỉ là một loại quả ngon miệng cho chế độ ăn uống mà còn có thể giúp kiểm soát những vấn đề khó chịu mỗi kỳ kinh nguyệt.

Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.