Cần có giải pháp kịp thời, tránh việc tăng sinh trở lại ở Thái Nguyên

Mới đây, tại buổi làm việc với Đoàn công tác của Tổng cục Dân số (Bộ Y tế) về một số vấn đề liên quan đến công tác dân số trên địa bàn tỉnh, bà Hồ Thị Thanh Thủy, Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh Thái Nguyên cho biết, trong những năm qua được sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, công tác DS-KHHGĐ của tỉnh đã được triển khai thực hiện có hiệu quả.

Bộ máy tổ chức từ tỉnh đến cơ sở được kiện toàn, củng cố, chất lượng cán bộ được tăng cường, có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, có tính chủ động, tinh thần trách nhiệm cao, cơ bản đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Theo báo cáo, mức giảm sinh ở Thái Nguyên chưa ổn định và có nguy cơ tăng sinh trở lại. Ảnh: N.Mai

Các chỉ tiêu dân số cơ bản đều hoàn thành kế hoạch đề ra, góp phần tích cực vào thành tựu phát triển kinh tế và đảm bảo an sinh xã hội. Công tác truyền thông chuyển đổi hành vi được các cấp các ngành quan tâm và được sự đồng thuận của nhân dân, các đề án, dự án nâng cao chất lượng dân số được tổ chức triển khai có hiệu quả đem lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng...

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả trên, Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh Thái Nguyên cũng thẳng thắn cho biết, công tác dân số trên địa bàn tỉnh đang gặp nhiều khó khăn, thách thức, nhất là việc mức giảm sinh chưa ổn định và có nguy cơ tăng sinh trở lại.

Cụ thể, tỷ lệ tăng dân số giai đoạn 2009-2019 trung bình 1,36%/năm, trong đó tỷ lệ tăng dân số tự nhiên trung bình hàng năm là 10,7‰. Theo kết quả Tổng điều tra Dân số và Nhà ở 01/4/2019, quy mô dân số tỉnh Thái Nguyên là 1.286.751 người, tăng 163.635 người so với năm 2009 (trung bình mỗi năm tăng trên 16 nghìn người).

Năm 2015 tổng tỷ suất sinh trên địa bàn tỉnh là 2,52 con/phụ nữ; năm 2018 giảm xuống là 2,05 con nhưng lại tăng lên 2,14 con vào năm 2019; tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên có xu hướng tăng (từ 6,5% năm 2015 tăng lên 11,5% năm 2019, đặc biệt, 5 tháng đầu năm 2020 tỷ lệ này là 14,6%).

Đáng chú ý, số cán bộ, công chức, viên chức, đảng viên sinh con thứ 3 trở lên có xu hướng tăng nhanh (năm 2015 có 59 trường hợp cán bộ, đảng viên sinh con thứ 3 trở lên, đến năm 2019 tăng lên 116 trường hợp).

Theo bà Hồ Thị Thanh Thủy, nguyên nhân dẫn đến thực trạng mức sinh có xu hướng gia tăng là do số người trong độ tuổi sinh sản từ 20-34 chiếm gần 25% dân số trên địa bàn tỉnh dẫn đến tiềm năng sinh sản lớn.

Cùng với đó, tâm lý, tập quán muốn có đông con vẫn còn tồn tại trong nhân dân; trình độ dân trí của một bộ phận người dân còn thấp, phong tục, tập quán lạc hậu, chậm chuyển đổi (tư tưởng trọng nam hơn nữ, tảo hôn, ỷ lại, bao cấp...).

Theo TS Phạm Vũ Hoàng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số, tỉnh Thái Nguyên cần tăng cường hơn nữa việc truyền thông chuyển đổi hành vi và cung cấp dịch vụ KHHGĐ tới người dân để sớm đạt mức sinh thay thế. Ảnh: N.Mai

Một bộ phận cán bộ, đảng viên, những gia đình có điều kiện có xu hướng muốn sinh con thứ 3 trở lên… Những điều này đã tác động trực tiếp đến mục tiêu giảm sinh dẫn đến tình trạng Thái nguyên chưa đạt mức sinh thay thế trên địa bản tỉnh.

Nhận thức được thực trạng mức sinh đang có xu hướng gia tăng và thực hiện Quyết định số 588/QĐ-TTg ngày 28/4/2020 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chương trình điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030, vừa qua, UBND tỉnh Thái Nguyên đã giao cho ngành Y tế, phối hợp với các Sở, ban, ngành và UBND các huyện/thành phố/thị xã xây dựng Kế hoạch trình UBND tỉnh.

Trên cơ sở Quyết định số 2324/QĐ-BYT ngày 5/6/2020 của Bộ Y tế về việc ban hành Kế hoạch hành động thực hiện Quyết định 588/QĐ-TTg, hiện ngành Y tế Thái Nguyên đang xây dựng dự thảo Kế hoạch, sau đó xin ý kiến các ngành, UBND các huyện/TP/Thị xã (dự kiến bằng hình thức hội thảo tổ chức vào cuối tháng 6/2020).

Liên quan đến vấn đề mức sinh của Thái Nguyên, tại buổi làm việc, bà Đặng Quỳnh Thư, Vụ trưởng Vụ Quy mô Dân số (Tổng cục Dân số) cho biết, theo Chương trình điều chỉnh mức sinh phù hợp các vùng, đối tượng đến năm 2030, Thái Nguyên là 1 trong 33 tỉnh có mức sinh cao. Trong khi đó, mức sinh trên địa bàn lại đang có chiều hướng gia tăng; số người trong độ tuổi sinh đẻ lại lớn, tiềm ẩn nguy cơ tăng sinh trở lại rất cao.

Do đó, việc cần làm là tiếp tục thực hiện chính sách giảm sinh, vận động người dân không sinh con thứ 3, dừng lại 2 con để nuôi dạy cho tốt, đảm bảo chất lượng cuộc sống.

Nhấn mạnh hơn nữa về vấn đề này, TS Phạm Vũ Hoàng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Dân số đề nghị, thời gian tới, tỉnh Thái Nguyên cần có những giải pháp kịp thời, tránh việc tăng sinh trở lại. Bên cạnh đó, tăng cường hơn nữa việc truyền thông chuyển đổi hành vi và cung cấp dịch vụ KHHGĐ tới người dân để sớm đạt mức sinh thay thế.

Mai Thùy