Cẩn trọng với nguồn gốc cây “thần dược” xáo tam phân

Cây xáo tam phân tự nhiên đang bị khai thác cạn kiệt khiến cây thuốc "dỏm" đang lan tràn.

Một trong nhiều người cay đắng mua nhầm xáo tam phân “dỏm”, anh Lâm - một sĩ quan quân đội trú ở Bắc Ninh, người không may có vợ bị ung thư tử cung điều trị ở bệnh viện 108. Nghe về nhiều người rỉ tai nhau về công dụng của cây xáo tam phân quá hay, anh Lâm bèn nhờ người bạn ở Nha Trang ra tận Ninh Hòa mua bằng được 10kg xáo tam phân với giá 3.000.000/kg. Loại “cây thần” này được người bán giới thiệu là “người nhà mới đi đào về được nên để lại”, đồng thời đảm bảo 100% hàng thiệt. Anh Lâm được bạn vui mừng báo tin đã mua được xáo tam phân “xịn” và cấp tốc gửi.  Là người cẩn trọng, qua tìm hiểu thêm trên Internet, anh Lâm biết thông tin Dược Liệu Nam Việt (có trụ sở ở Khánh Hòa và chi nhánh ở TPHCM)  là đơn vị dược liệu lớn có nhiều năm tìm hiểu nghiên cứu về xáo tam phân nên gửi mẫu nhờ kiểm tra. Sau khoảng 1 tuần, anh Lâm nhân được thông tin mẫu xáo tam phân anh gửi chỉ là cây cam rừng.

Trồng và khai thác xáo tam phân trên diện rộng là hy vọng của một đơn vị góp phần cải thiện tình trạng cây thuốc "dỏm" lừa người có bệnh.

Chính vì lẽ này mà khu vực Bù Đăng – Bình Phước, dù xuất hiện nhiều “thần dược” xáo tam phân nhưng các vị lương y thuộc Hội Đông y địa phương này không dám mua mà phải lặn lội tìm những đơn vị tiên phong và uy tín ở Khánh Hòa để mua, hầu đảm bảo đúng cây thuốc-vị thuốc, mang lại hiệu quả điều trị tốt nhất cho người bệnh. “Thế sao chị không mua xáo tam phân của Dược Liệu Nam Việt luôn cho chắc”? Chị Hoài nhẹ cười giải thích: “Có chứ nhưng không dễ mua như bên ngoài đâu. Phía Dược Liệu Nam Việt họ không bán 1 lần nhiều xáo tam phân được. Họ giải thích là trong kho không còn nhiều nên phải đảm bảo nguồn thuốc duy trì cung cấp cho những người có bệnh đã sử dụng vị xáo tam phân từ trước, nên chỉ bán tối đa 2kg/lần mua, khi nào hết lại mua tiếp”.

Khan hiếm xáo tam phân là tình trạng có thực bởi loại “thần dược” này đã bị người dân khai thác cạn kiệt trong thời gian qua. “Những năm trước, có ngày thu vào được cả tấn xáo tam phân nhưng hiện nay rất ít. Có ngày cả nhóm 3-4 người đi đào không được cọng nào. Hiện lượng thu gom xáo tam phân ở các núi thuộc khu vực Ninh Hòa chỉ khoảng 10kg/ngày”-đại diện bộ phận thu gôm nguyên liệu thuộc đơn vị Dược Liệu Nam Việt cho biết. Một lãnh đạo Dược Liệu Nam Việt thông tin rằng đơn vị mình đã triển khai trồng gần 40ha xáo tam phân và sẽ khai thác trong thời gian tới. Với chương trình trồng xáo tam phân trên diện rộng, Dược Liệu Nam Việt đặt hy vọng sẽ góp phần “hạ nhiệt” thị trường xáo tam phân, giảm giá thành, hạn chế tình trạng “thừa nước đục thả câu” mua bán xáo tam phân “dỏm” đang lan rộng hiện nay.

Thanh Giang