Hà Nội
23°C / 22-25°C

Chăm sóc trẻ sơ sinh đúng cách các bà mẹ cần biết

Thứ bảy, 09:30 16/09/2023 | Dân số và phát triển

Những chăm sóc chính trong suốt thời kỳ sơ sinh bao gồm giữ ấm cho trẻ. Cho trẻ luôn được nằm cạnh mẹ; Bú mẹ hoàn toàn và bú theo nhu cầu của trẻ…

Cho trẻ bú càng sớm càng tốt

Theo Vụ Sức khỏe Bà mẹ - Trẻ em, Bộ Y tế, thời kì sơ sinh của trẻ được tính từ khi trẻ bắt đầu sinh ra đến 28 ngày sau sinh. Chăm sóc trẻ sơ sinh tốt sẽ giúp trẻ có khởi đầu khỏe mạnh, làm nền tảng cho sự phát triển thể chất và tinh thần, giảm bệnh tật và tử vong trẻ sơ sinh. Đặt trẻ da kề da với mẹ ngay sau sinh ít nhất 90 phút và cho trẻ bú mẹ sớm trong 1 giờ đầu sau sinh.Trẻ cần được theo dõi tại cơ sở y tế ít nhất 24 giờ đầu sau sinh.

Sau bữa bú đầu tiên, trẻ cần được chăm sóc đặc biệt cẩn thận, bao gồm giữ ấm cho trẻ sơ sinh;cân trọng lượng lúc sinh, đo vòng đầu; tiêm phòng viêm gan B; tiêm vitamin K1 phòng xuất huyết não, màng não; theo dõi màu da, nhịp thở, tình trạng đái, ỉa, tình trạng rốn; phát hiện các dấu hiệu bất thường khác…

Chăm sóc trẻ sơ sinh đúng cách các bà mẹ cần biết - Ảnh 2.

Cho trẻ bú mẹ càng sớm càng tốt.

Những chăm sóc chính trong suốt thời kỳ sơ sinh bao gồm giữ ấm cho trẻ. Cho trẻ luôn được nằm cạnh mẹ; Bú mẹ hoàn toàn và bú theo nhu cầu của trẻ; Chăm sóc rốn, da, mắt; Tiêm phòng lao; Theo dõi phát hiện những bất thường và dấu hiệu nguy hiểm ở trẻ.

Đưa ngay trẻ sơ sinh đến cơ sở y tế khi thấy có dấu hiệu nguy hiểm để được cứu chữa kịp thời.Đừng vì sợ dịch bệnh mà chậm đưa trẻ đến cơ sở y tế vì có thể nguy hiểm đến tính mạng. Không tự ý dùng bất cứ loại thuốc nào cho trẻ sơ sinh khi không có hướng dẫn của cán bộ y tế. Người chồng và các thành viên trong gia đình cần hỗ trợ bà mẹ theo dõi và chăm sóc trẻ sơ sinh.

Không cho trẻ sơ sinh lên nương rẫy

Trong ngày đầu tiên khi trẻ mới sinh ra, trẻ còn yếu ớt. Số trẻ tử vong trong ngày đầu là cao nhất. Vì vậy, gia đình và cán bộ y tế cần chăm sóc trẻ mới sinh ngày đầu đặc biệt cẩn thận. Việc chăm sóc trẻ ngày đầu bao gồm: Giữ ấm, cho trẻ bú mẹ, được cán bộ y tế chăm sóc và theo dõi trẻ tại cơ sở y tế.

Ủ ấm cho trẻ bằng cách lau khô toàn thân ngay sau khi lọt lòng mẹ, sau đó cho trẻ nằm trên ngực mẹ, tiếp xúcda – kề - da với mẹ  trong vòng 90 phút đầu sau sinh. Sau khi tiếp xúc da - kề - da,cần mặc ấm cho trẻ, đặt trẻ nằm cạnh mẹ cả ngày và đêm.         Mẹ và trẻ nằm trong phòng ấm đủ ánh sáng, tránh gió lùa. Không để trẻ bị lạnh hoặc tiếp xúc trực tiếp dưới ánh nắng mặt trời. Cho trẻ bú mẹ ngay trong vòng 1 giờ đầu sau sinh và chỉ cho bú mẹ, không cho bất cứ thức ăn, nước uống nào khác.

Trẻ được cán bộ y tế chăm sóc, cân và đo, chăm sóc rốn, mắt; tiêm vitamin K1, tiêm phòng viêm gan B. Theo dõi xem trẻ thở có bình thường không? Da có hồng không? Có chảy máu rốn không? Bàn chân có bị lạnh không? Có bỏ bú không? Có đi đái, đi ỉa không?

Nếu thấy trẻ có 1 trong các dấu hiệu: không bú, thở khó hay không thở, tím tái, chảy máu ở rốn cần báo ngay cho cán bộ y tế. Kiểm tra tã lót để theo dõi phân su, nước tiểu của trẻ. Nếu sau 1 ngày thấy trẻ vẫn không ỉa hay không đái thì cần báo ngay cho cán bộ y tế. Trẻ cần được theo dõi tại cơ sở y tế ít nhất 24 giờ đầu sau sinh.

Khi sinh tại nhà, nếu thấy trẻ có một trong các dấu hiệu nguy hiểm thì cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế để được cấp cứu kịp thời. Trên đường đưa trẻ đến cơ sở y tế cần ủ ấm cho trẻ, tốt nhất là đặt trẻ tiếp xúc da-kề-da với mẹ (hoặc người nhà – nếu mẹ không thể đi cùng) trên đường vận chuyển.

Các chăm sóc chính trong thời kỳ sơ sinh

Trong suốt thời kỳ sơ sinh, trẻ vẫn cần được chăm sóc chu đáo. Những chăm sóc chính trong thời kỳ sơ sinh bao gồm: Giữ ấm, bú mẹ hoàn toàn, tiêm phòng lao, chăm sóc rốn, mắt và vệ sinh cho trẻ.

Cách giữ ấm cho trẻ sơ sinh:

Trẻ sơ sinh dễ bị mất nhiệt, nếu bị lạnh quá trẻ có thể bị tử vong. Trẻ sơ sinh không tự điều chỉnh được nhiệt độ của mình như người lớn nên có thể bị nóng và lạnh rất nhanh. Vì vậy, trong thời kỳ sơ sinh vẫn cần tiếp tục giữ ấm cho trẻ.

Có thể giữ ấm cho trẻ vừa sinh ra bằng phương pháp da-kề-da với mẹ ( hay còn gọi là phương pháp Căng-gu-ru: trẻ ở trần, nằm trên ngực mẹ, da trẻ tiếp xúc trực tiếp với da mẹ). Ông bố hoặc người nhà cũng có thể cho trẻ tiếp xúc da-kề-da thay cho bà mẹ.

Lợi ích của tiếp xúc da-kề-da: Trẻ được ủ ấm bằng hơi ấm từ cơ thể mẹ. Kích thích con tìm vú mẹ và kích thích mẹ tiết sữa sớm. Trẻ được ôm ấp trong vòng tay của mẹ, làm tăng cường tình cảm mẹ con.

Thực hiện bằng cách mặc ấm, đội mũ, đi tất (vớ) cho trẻ. Nên mặc đồ vải mềm và thoáng cho trẻ. Không nên mặc đồ vải có nilông. Cho trẻ luôn nằm cạnh mẹ để được mẹ ủ ấm và bú mẹ bất cứ khi nào trẻ muốn. Giữ phòng ở của bà mẹ và trẻ sơ sinh thoáng, đủ ánh sáng, không có gió lùa, ấm áp cả ngày lẫn đêm, cả về mùa hè.

Những lưu ý không được làm với trẻ sơ sinh gồm: Không để quạt thổi trực tiếp vào trẻ; Không tắm hoặc lau rửa cho trẻ trước 24 giờ đầu sau sinh. Không dùng nước lạnh để tắm hoặc lau rửa cho trẻ. Nếu trời rét, trẻ bị lạnh, trẻ nhẹ cân, trẻ không khỏe thì không cần phải tắm hàng ngày.

Không sưởi bằng than, không nằm gần bếp vì sẽ có hại cho sức khoẻ của mẹ và con. Có thể sưởi ấm bằng túi chườm hoặc lò sưởi điện. Không cho trẻ ra ngoài trời nếu thời tiết lạnh dưới 20 độ C. Đặc biệt là không cho trẻ sơ sinh lên nương rẫy. Việc đưa trẻ lên nương rẫy theo mẹ rất nguy hiểm bởi lúc này thể trạng trẻ còn yếu, rất dễ bị tác động bởi môi trường bên ngoài.

Có thể tắm cho trẻ từ ngày thứ 2 sau sinh bằng nước ấm. Không nhất thiết phải tắm hàng ngày, đặc biệt khi thời tiết lạnh. Khi tắm, trẻ có nguy cơ bị mất nhiệt nên phải tắm trong phòng kín gió, nên có lò sưởi điện về mùa lạnh.  Cần chuẩn bị mọi thứ sẵn sàng như áo, mũ, tã, khăn, tất (vớ), xà phòng dùng cho trẻ sơ sinh, chậu sạch, nước ấm (35-37 độ C).

Khi tắm cần gội đầu cho trẻ trước, lau khô tóc, sau đó tắm phần thân của trẻ.  Cho phần thân trẻ ngập trong chậu nước ấmđể đảm bảo trẻ không bị nhiễm lạnh trong khi tắm, một tay giữ đầu trẻ bên trên mặt nước, tay còn lại kỳ cọ nhẹ nhàng trên da trẻ. Dùng khăn mềm khi tắm, không chà xát mạnh gây xây xát da trẻ. Lau khô, mặc ấm cho trẻ ngay sau tắm.   Thời gian tắm không nên kéo dài quá 10 phút.

PV
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
5 cách đơn giản bảo vệ gan, thận thúc đẩy giải độc nên làm mỗi ngày

5 cách đơn giản bảo vệ gan, thận thúc đẩy giải độc nên làm mỗi ngày

Dân số và phát triển - 9 giờ trước

Gan, thận hoạt động suốt ngày đêm để lọc độc tố, xử lý chất dinh dưỡng... Tuy nhiên, nhiều yếu tố bên ngoài tác động làm cản trở và suy yếu chức năng của gan, thận.

Nên cắt bao quy đầu ở độ tuổi nào?

Nên cắt bao quy đầu ở độ tuổi nào?

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

Việc cắt bao quy đầu là một quyết định quan trọng và thường phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chỉ định y tế, văn hóa và ý muốn của gia đình...

Nạo phá thai tuổi vị thành niên: Những trăn trở suốt hơn 2 thập kỷ của bác sĩ sản khoa

Nạo phá thai tuổi vị thành niên: Những trăn trở suốt hơn 2 thập kỷ của bác sĩ sản khoa

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

GĐXH – Suốt hơn 25 năm gắn bó với nghề, bác sĩ Nguyễn Thị Thảo đã từng đối mặt với không ít trường hợp nạo phá thai ở tuổi vị thành niên. Mỗi ca bệnh là một mảnh đời đầy trăn trở, để lại trong bà những nỗi day dứt, xót xa mỗi khi nhớ lại.

Thạc sĩ sinh con không cắt dây rốn, ngâm nhau trong muối, viêm phổi không cho tiêm

Thạc sĩ sinh con không cắt dây rốn, ngâm nhau trong muối, viêm phổi không cho tiêm

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

Tin theo trào lưu sinh con “thuận tự nhiên” tại nhà, sản phụ ở Đồng Nai từ chối can thiệp y tế, giữ nguyên dây rốn, khiến bé trai sơ sinh có dấu hiệu viêm phổi.

Ca vỡ tử cung hy hữu, thai nhi nằm trong ổ bụng, bác sĩ cứu sống hai mẹ con ngoạn mục

Ca vỡ tử cung hy hữu, thai nhi nằm trong ổ bụng, bác sĩ cứu sống hai mẹ con ngoạn mục

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Khoa Phụ Sản - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Dương vừa cứu sống sản phụ 23 tuổi đang mang thai ở tuần thứ 37 trong tình trạng vỡ tử cung hoàn toàn – biến chứng sản khoa hiếm gặp nhưng cực kỳ nguy hiểm.

Sàng lọc trước sinh - chìa khóa cho thai kỳ khỏe mạnh

Sàng lọc trước sinh - chìa khóa cho thai kỳ khỏe mạnh

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Trong suốt thời gian mang thai, sức khỏe của cả mẹ và bé luôn là ưu tiên hàng đầu. Để đảm bảo em bé chào đời khỏe mạnh và mẹ có một thai kỳ an toàn, sàng lọc trước sinh đóng một vai trò vô cùng quan trọng.

Mẹ bị thiếu máu khi mang thai, con có nguy cơ dị tật tim

Mẹ bị thiếu máu khi mang thai, con có nguy cơ dị tật tim

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Thiếu máu khi mang thai có thể gây ra nhiều ảnh hưởng cho sức khỏe cả mẹ và em bé. Đặc biệt, những đứa trẻ sinh ra ở người mẹ bị thiếu máu có nguy cơ dị tật tim cao hơn.

7 thói quen gây hại tinh trùng

7 thói quen gây hại tinh trùng

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Để có sức khỏe tinh trùng tốt nhất, nam giới nên duy trì một lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống cân bằng, tránh các chất độc hại và tham khảo ý kiến bác sĩ nếu có bất kỳ lo ngại nào.

Từ hôm nay, vợ chồng tự quyết thời gian sinh con, số con, khoảng cách các lần sinh

Từ hôm nay, vợ chồng tự quyết thời gian sinh con, số con, khoảng cách các lần sinh

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

Với 100% thành viên biểu quyết tán thành, UBTVQH chính thức thông qua sửa đổi Pháp lệnh sửa đổi Điều 10 của Pháp lệnh Dân số. Theo đó, từ nay người dân tự quyết thời gian sinh con, số con và khoảng cách các lần sinh.

Phụ nữ mang thai ăn dứa có nguy cơ sảy thai hay chuyển dạ sớm không?

Phụ nữ mang thai ăn dứa có nguy cơ sảy thai hay chuyển dạ sớm không?

Dân số và phát triển - 6 ngày trước

Dứa là loại trái cây thơm ngon, bổ dưỡng nhưng những lời đồn về dứa không an toàn đối với phụ nữ mang thai đã khiến nhiều mẹ bầu lo lắng và tránh ăn dứa.

Top