Đắng lòng làm mẹ tuổi teen tại Nghệ An (2): Tìm giải pháp ”đặc trị”
GiadinhNet - Mấy năm gần đây, Nghệ An đã triển khai Dự án SKSS, trong đó tiểu phần chăm sóc SKSS cho VTN/TN được đặc biệt quan tâm.
![]() |
Việc ra đời các CLB kỹ năng sống và SKSS đã góp phần không nhỏ
vào việc nâng cao kiến thức chăm sóc sức khỏe
cho giới trẻ. Ảnh: Hồ Hà |
Bác sĩ Hoàng Thị Thu kể: “Trong những lần đi tư vấn, nhiều khi tôi được chứng kiến những câu “cười ra nước mắt”. Nhiều em hỏi em bé được sinh ra từ đâu? Để đẻ được em bé thì mẹ phải đau đến mức như thế nào? Tại sao em uống thuốc tránh thai rất nhiều lần nhưng vẫn “dính”? Đáng lo hơn nữa, hiện tượng có thai ngoài ý muốn ở lứa tuổi VTN/TN trong các trường học xuất hiện ngày càng nhiều hơn chứ chưa có xu hướng giảm...”. |
Nhiều năm làm bác sĩ tại Trung tâm chăm sóc SKSS tỉnh Nghệ An, BSCK 1 Hoàng Thị Thu đã hàng trăm lần hỏi chuyện, tư vấn cho những bà mẹ mang thai dưới 20 tuổi.
Chị nhớ nhất là một bé gái mới 13 tuổi, ở huyện Yên Thành, đến Trung tâm xin được "giải quyết" khi thai đã 12 tuần. Người "bảo lãnh" cho em hôm đó là cô giáo chủ nhiệm. Chính cô giáo là người đã phát hiện ra "dấu hiệu khác thường" của học trò. Cô gặng hỏi thì được biết em đã quan hệ tình dục nhiều lần với một bạn trai cùng trường. Khi dắt nhau xuống Trung tâm, cô luôn miệng phải trấn an cô bé này và hứa không để bố mẹ em biết chuyện!
Một em gái khác, vốn là học sinh khá giỏi của Trường H.T.K (TP Vinh) được mẹ dẫn đến Trung tâm siêu âm khi thấy bụng ngày một to. Sau khi được biết con gái đang mang thai tới tuần thứ 25, các bác sĩ khuyên không thể phá bỏ mà nên để em sinh con, người mẹ bị sốc, ngất ngay tại phòng khám. Sau này, em gái phải xin tạm nghỉ học để... làm mẹ một thời gian.
Một học sinh vốn rất ngoan ngoãn, học khá ở Trường THPT Diễn Châu 2, đang ngồi học trong lớp thì bất ngờ kêu đau bụng và được mọi người đưa đến bệnh viện. Không lâu sau nữ sinh được sự giúp đỡ của các bác sĩ đã sinh hạ một bé gái trong sự bất ngờ của toàn thể bạn bè, thầy cô và gia đình…
“Tuổi mới lớn, thích tò mò, ưa khám phá những điều mới lạ. Và điều giới trẻ muốn khám phá nhất lại chính là bản thân mình, cơ thể mình. Trong khi đó, những hiểu biết, kiến thức về SKSS cũng như kỹ năng phòng tránh của họ lại quá non nớt, mơ hồ”, BS Thu nói.
Ở các nước phương Tây, với quan niệm thoáng về vấn đề tình dục nên việc gần gũi trước hôn nhân khá phổ biến. Nhiều người lý giải: Do ảnh hưởng nền văn hóa phương Tây nên thanh niên, giới trẻ bây giờ có lối sống thoáng hơn thế hệ trước (?!). Thế nhưng chúng ta cũng phải đặt câu hỏi ngược lại: Tại sao với một lối sống thoáng như thế mà tỷ lệ nạo phá thai ở các nước phương Tây thấp hơn rất nhiều Việt Nam? Bởi vì họ ý thức được việc mình làm, họ có đầy đủ các hiểu biết về sức khỏe sinh sản, biết quan hệ tình dục an toàn để bảo vệ sức khỏe của mình. Điều đó trái ngược với VTN/TN ở nước ta hiện nay “chưa học bắt chuột đã vội leo giàn”.
Mấy năm gần đây, Nghệ An đã triển khai Dự án SKSS, trong đó tiểu phần chăm sóc SKSS cho VTN/TN được đặc biệt quan tâm. Nghệ An cũng đã khẩn trương thực hiện Dự án đảm bảo hậu cần, dịch vụ KHHGĐ và cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho trẻ em. Các dự án đã đầu tư khá lớn cho công tác truyền thông nhằm giúp các em nhận biết, đề phòng các nguy hại và kinh nghiệm tự chăm sóc bản thân liên quan đến SKSS. BS Lê Xuân Cương - Hội KHHGĐ tỉnh chia sẻ: “Tại Trung tâm, chúng tôi đã có thêm “Góc thân thiện - không ồn ào - bí mật” vừa đảm bảo an toàn, lại thân thiện, bí mật nên các em vào đây một lần thì lần sau cũng sẽ tự tin vào hơn”.
Ông Dương Xuân Hồng - Hiệu trưởng Trường THCS Nghi Phú (TP Vinh) cũng cho biết: “Khi triển khai hoạt động CLB SKSS vị thành niên ở trường học, chúng tôi gặp không ít trở ngại. Đa số các em còn rụt rè, e ngại. Cùng với đó là áp lực học hành, rào cản từ phụ huynh thậm chí có cả giáo viên cho rằng như thế là “vẽ đường cho hươu chạy”. Nhưng với phương pháp tư vấn “mưa dầm thấm lâu”, giờ đây nhận thức của các em được nâng cao biểu hiện ngay trong cách ăn mặc, nói năng, ứng xử. Tôi cho rằng mô hình này cần được duy trì và nhân rộng hơn nữa”.
BS Lê Xuân Cương cho hay, công tác chăm sóc SKSS vị thành niên ở Nghệ An có hiệu quả tốt, tuy nhiên phạm vi tác động của nó mới chỉ những hạt nhân tiêu biểu chứ chưa được nhân rộng, phổ biến ra toàn tỉnh. Các Trung tâm chăm sóc SKSS chỉ mới phối hợp với chính quyền, đoàn thể như Hội Phụ nữ, Đoàn thanh niên vì những người này có cơ hội tiếp cận và tuyên truyền cho đối tượng VTN/TN, nhưng chủ yếu là qua tài liệu chứ chưa thâm nhập vào thực tế. Tư vấn tại Trung tâm cũng chủ yếu qua điện thoại. Hơn nữa kinh phí để duy trì hoạt động cũng là cả vấn đề!

Phụ nữ mang thai cần làm gì để phòng ngừa tiền sản giật
Dân số và phát triển - 3 giờ trướcGĐXH - Tiền sản giật có nhiều biến chứng đối với cả mẹ và thai nhi. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong mẹ, tử vong chu sinh trên toàn thế giới.

Sản phụ 22 tuổi ở Hà Nội bàng hoàng khi biết tin bị dị tật thai vô sọ
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcGĐXH - Chỉ nghĩ đơn thuần là một buổi đi siêu âm khám thai bình thường, nhưng sản phụ không ngờ phải đối mặt với căn bệnh hiếm gặp đó là dị tật thai vô sọ.

Dấu hiệu nguy hiểm ở mắt cần được khám sớm
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcGĐXH - Các bác sĩ khuyến cáo, người dân khi gặp các triệu chứng như đau nhức mắt, đỏ mắt, cộm xốn, chảy nước mắt nhiều hoặc hạn chế vận động mắt, cần đến cơ sở y tế để được khám và điều trị đúng cách.

Người phụ nữ 48 tuổi ở Phú Thọ phát hiện u xơ tử cung nặng hơn 1,5kg từ dấu hiệu nhiều chị em Việt bỏ qua
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcGĐXH - Trước khi phát hiện khối u xơ tử cung khủng, người phụ nữ này thường xuyên bị đau tức vùng hạ vị, mệt mỏi, rối loạn kinh nguyệt...

8 nguyên nhân phổ biến gây đau vú ở phụ nữ
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcĐau ngực (đau vú) là một vấn đề khó chịu của khá nhiều phụ nữ. Mặc dù hiếm khi là dấu hiệu của một tình trạng bệnh lý nghiêm trọng tiềm ẩn nhưng chị em vẫn nên biết những nguyên nhân chính của tình trạng này.

Cảnh báo tai nạn mùa hè của trẻ từ chính ngôi nhà và thói quen thường nhật
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcCác bệnh viện tại TP Hồ Chí Minh liên tục tiếp nhận ca trẻ gặp tai nạn nghiêm trọng trong những ngày đầu hè. Bác sĩ cảnh báo nguy cơ không chỉ từ ao hồ hay pháo tự chế mà còn xuất phát từ thói quen sinh hoạt, môi trường ngay trong nhà.

Người trẻ bị suy thận mạn do uống thuốc không rõ nguồn gốc, được quảng cáo trên mạng
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcTheo nhận định của các chuyên gia y tế, đáng lo ngại nhất hiện nay trong điều trị suy thận mạn là số lượng bệnh nhân phải chạy thận gia tăng và ngày càng trẻ hóa. Một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến thực trạng này là người bệnh tự ý sử dụng các loại thuốc không rõ nguồn gốc, thường được quảng cáo tràn lan trên mạng, truyền miệng trong dân gian khiến tình trạng bệnh càng trầm trọng hơn.

Cụ bà sống thọ 92 tuổi có thói quen gây kinh ngạc
Dân số và phát triển - 6 ngày trướcCụ bà 92 dễ dàng hoàn thành 200 lần chống đẩy và 100 lần gập bụng mỗi ngày.

Đại hội Đảng bộ Cục Dân số nhiệm kỳ 2025 - 2030
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcGĐXH - Ngày 11/6/2025, tại Hà Nội, Đảng bộ Cục Dân số long trọng tổ chức Đại hội nhiệm kỳ 2025 - 2030. Đồng chí Nguyễn Thị Liên Hương, Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy, Thứ trưởng Bộ Y tế, dự và phát biểu chỉ đạo tại Đại hội.

Can thiệp bào thai 'cứu' thai nhi bị tràn dịch màng phổi, nguy cơ tử vong sau sinh
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcGĐXH - Các bác sĩ cho biết, thai nhi bị tràn dịch màng phổi trái gây xẹp phổi chèn ép tim. Đây là một biến chứng hiếm gặp, dẫn đến thiểu sản phổi, suy hô hấp nặng, tử vong sau sinh nếu không được điều trị trong bào thai.

Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.