Hà Nội
23°C / 22-25°C

Đề xuất cấm cầm cố, mua bán sổ BHXH

Thứ ba, 06:20 16/05/2023 | Đời sống

BHXH Việt Nam đề xuất bổ sung hành vi cấm cầm cố, mua bán sổ BHXH; hành vi mượn hồ sơ, giấy tờ của người khác để tham gia BHXH.

Tại dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) đang được lấy ý kiến, Bộ LĐ-TB&XH đã đề xuất tám nhóm hành vi bị nghiêm cấm trong thực hiện chính sách BHXH. Trong góp ý mới đây, BHXH Việt Nam đề xuất bổ sung hành vị cấm cầm cố, mua bán sổ BHXH; mượn hồ sơ, giấy tờ của người khác để tham gia BHXH.

Đề xuất cấm cầm cố, mua bán sổ BHXH - Ảnh 1.

Nhân viên BHXH Việt Nam giải thích các chính sách về BHXH cho người lao động.

Bảo đảm tối đa quyền lợi người lao động

Trên thực tế, hiện nay có không ít người lao động (NLĐ) cầm cố, mua bán sổ BHXH dưới hình thức ủy quyền làm thủ tục đề nghị giải quyết hưởng BHXH một lần hoặc thậm chí không có ủy quyền. Việc này dẫn đến quyền lợi của NLĐ bị ảnh hưởng, phát sinh tranh chấp dân sự, khiếu nại, tố cáo trong việc cho vay, cầm cố… nhưng cơ quan BHXH không có căn cứ để giải quyết.

Khoản 2 Điều 2 BLDS quy định: “Quyền dân sự chỉ có thể bị hạn chế theo quy định của luật trong trường hợp cần thiết vì lý do quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng”. Như vậy, quyền mua bán, cầm cố là quyền dân sự, do đó khi phát sinh tranh chấp thì một trong những cơ sở pháp lý để cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp là căn cứ vào việc hành vi này có bị pháp luật nghiêm cấm hoặc hạn chế quyền hay không.

Sổ BHXH không thể xem là một loại tài sản thuộc sở hữu của NLĐ có quyền định đoạt như mua bán, cầm cố, thế chấp.

Sổ BHXH không phải là một loại giấy tờ tùy thân, một loại tài sản hoặc một loại giấy tờ chứng nhận quyền sở hữu đối với tài sản (như giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cổ phiếu hay sổ tiết kiệm…). Sổ BHXH là một loại giấy tờ ghi nhận quá trình tham gia BHXH, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), BHYT của NLĐ mà quá trình đó có sự tham gia đóng góp của cả NLĐ, người sử dụng lao động và sự hỗ trợ của Nhà nước (nếu có). Do đó, sổ BHXH không thể xem là một loại tài sản thuộc sở hữu của NLĐ có quyền định đoạt như mua bán, cầm cố, thế chấp…

Ngoài ra, nếu coi sổ BHXH là một loại tài sản và không thể quy định hạn chế quyền định đoạt đối với tài sản của NLĐ thì họ không chỉ có quyền mua bán, cầm cố, thế chấp sổ BHXH mà còn có quyền tặng cho, thừa kế… sổ BHXH. “Như vậy, việc chính sách BHXH quy định chế độ tuất sẽ không còn ý nghĩa. Điều này không phù hợp với bản chất của BHXH, đó là đảm bảo an sinh xã hội và có sự chia sẻ giữa những người cùng tham gia và khiến sổ BHXH trở nên giống với hợp đồng bảo hiểm thương mại...” - BHXH nêu.

Cần cấm mượn giấy tờ, hồ sơ đi làm

Trước tình trạng nhiều NLĐ mượn các loại giấy tờ như giấy khai sinh, bằng cấp, chứng chỉ, sơ yếu lý lịch… của người thân, bạn bè để tham gia BHXH, BHXH Việt Nam đề xuất cần cấm hành vi này do dễ dẫn đến trùng thông tin tham gia BHXH với “chính chủ” hoặc có sự không thống nhất trong hồ sơ, giấy tờ khi giải quyết hưởng các chế độ BHXH.

Theo pháp luật dân sự, hợp đồng được giao kết trên sự giả tạo, lừa dối được coi là hợp đồng vô hiệu, hệ quả pháp lý của hợp đồng vô hiệu là các bên phải khôi phục tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận. Như vậy, chỉ khi pháp luật có quy định xác định hành vi mượn hồ sơ, giấy tờ của người khác để tham gia quan hệ lao động và tham gia BHXH là hành vi vi phạm pháp luật thì mới có cơ sở xác định việc tham gia quan hệ lao động và tham gia BHXH của NLĐ trong trường hợp này có “vô hiệu” hay không.

Trong Công văn 1767/LĐTBXH-BHXH, Bộ LĐ-TB&XH nêu rõ: Trường hợp NLĐ mượn hồ sơ của người khác để giao kết hợp đồng lao động là hành vi vi phạm nguyên tắc “trung thực” theo quy định tại khoản 1 Điều 15 của Bộ luật Lao động và vi phạm nghĩa vụ cung cấp thông tin khi giao kết hợp đồng lao động.

Như vậy, hành vi mượn hồ sơ, giấy tờ của người khác để tham gia quan hệ lao động và tham gia BHXH là hành vi gian dối, có nguy cơ gây thiệt hại đến lợi ích của cá nhân, tổ chức và Nhà nước. Căn cứ quy định tại điểm b khoản 1 Điều 49 Bộ luật Lao động thì đây là trường hợp hợp đồng lao động vô hiệu toàn bộ.•

Cần xem lại tuổi nghỉ hưu

Tám hiệp hội doanh nghiệp và ngành hàng vừa có văn bản gửi Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan liên quan đề nghị xem lại tuổi nghỉ hưu của NLĐ. Theo đó, đa số NLĐ Việt Nam làm việc chân tay, nhiều người tham gia BHXH từ sớm, có thời gian đóng BHXH dài với mức đóng cao. Khi nữ tới 55 tuổi, nam 60 tuổi sức khỏe giảm sút, khó đáp ứng được yêu cầu công việc, nguy cơ mất việc làm cao. Nếu NLĐ phải chờ đến đủ tuổi nghỉ hưu (nữ 60 tuổi, nam 62 tuổi) sẽ gặp khó trong đảm bảo cuộc sống trong thời gian đủ tuổi nghỉ hưu.

Đại diện Bộ LĐ-TB&XH cho biết việc điều chỉnh tuổi nghỉ hưu đã được Quốc hội, Chính phủ đánh giá tác động rất kỹ, nhất là trong bối cảnh nước ta đang bước vào giai đoạn già hóa dân số. Tuy nhiên, luật cũng tạo điều kiện cho NLĐ làm các công việc nặng nhọc, độc hại… được nghỉ hưu trước tuổi mà không bị giảm trừ lương hưu.

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Mỹ phẩm tên nước ngoài lẫn trong rác thải tại dự án đường dang dở ở Hà Nội

Mỹ phẩm tên nước ngoài lẫn trong rác thải tại dự án đường dang dở ở Hà Nội

Đời sống - 1 giờ trước

GĐXH - Hàng loạt hộp mỹ phẩm mang tên nước ngoài, không rõ nguồn gốc xuất xứ, vẫn còn nguyên hộp vận chuyển hoặc bị bóc vỏ, nằm ngổn ngang tại một bãi rác tự phát trên tuyến đường dang dở ở phường Từ Liêm, Hà Nội. Thực trạng này tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường, đồng thời đặt ra nghi vấn về hành trình của những lô hàng "bí ẩn" này.

Thời tiết Hà Nội 3 ngày tới: Áp thấp nhiệt đới khả năng mạnh thành bão, Thủ đô mưa to có bị ngập lụt?

Thời tiết Hà Nội 3 ngày tới: Áp thấp nhiệt đới khả năng mạnh thành bão, Thủ đô mưa to có bị ngập lụt?

Đời sống - 2 giờ trước

GĐXH - Theo dự báo của cơ quan khí tượng, áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông giật cấp 9 khả năng mạnh lên thành bão. Trên đất liền nhiều khu vực, trong đó có Thủ đô Hà Nội có mưa to đến rất to.

Người đàn ông bị ô tô tông tử vong khi đi xe đạp ngược chiều trên cầu Nhật Tân

Người đàn ông bị ô tô tông tử vong khi đi xe đạp ngược chiều trên cầu Nhật Tân

Đời sống - 7 giờ trước

GĐXH - Rạng sáng 17/9, người đàn ông trong lúc điều khiển xe đạp đi ngược chiều trên cầu Nhật Tân (TP Hà Nội) đã xảy ra va chạm trực diện với xe ô tô đang đi tới. Hậu quả, vụ tai nạn khiến người đi xe đạp tử vong tại chỗ.

Tháng sinh Âm lịch tiết lộ người kiếm tiền siêu đỉnh, cả đời phú quý

Tháng sinh Âm lịch tiết lộ người kiếm tiền siêu đỉnh, cả đời phú quý

Đời sống - 10 giờ trước

GĐXH - Những người sinh vào 3 tháng Âm lịch dưới đây thường có khả năng kiếm tiền vượt trội, càng trưởng thành càng giàu có, sung túc, phúc lộc song toàn.

Quy định mới về mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, hàng triệu người tham gia nên biết để hưởng chế độ lương hưu

Quy định mới về mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, hàng triệu người tham gia nên biết để hưởng chế độ lương hưu

Đời sống - 11 giờ trước

GĐXH - Mua bảo hiểm xã hội tự nguyện, người tham gia được hưởng các quyền lợi khi về già như lương hưu hoặc chế độ tử tuất khi qua đời.

Top con giáp may mắn từ trong trứng, cả đời gặp dữ hóa lành

Top con giáp may mắn từ trong trứng, cả đời gặp dữ hóa lành

Đời sống - 23 giờ trước

GĐXH - Trong 12 con giáp, có những tuổi dường như sinh ra đã mang sẵn phúc khí, được quý nhân phù trợ, dù gặp khó khăn cũng dễ dàng vượt qua.

Mua bán vàng phải nộp thuế thu nhập cá nhân?

Mua bán vàng phải nộp thuế thu nhập cá nhân?

Đời sống - 1 ngày trước

GĐXH - Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 278/NQ-CP, yêu cầu quy định rõ thu nhập từ hoạt động giao dịch mua bán vàng thuộc diện chịu thuế, nhằm nâng cao tính minh bạch của thị trường và hạn chế đầu cơ.

Không khí lạnh sắp tràn xuống miền Bắc, tâm điểm rét đậm, rét hại khi nào?

Không khí lạnh sắp tràn xuống miền Bắc, tâm điểm rét đậm, rét hại khi nào?

Đời sống - 1 ngày trước

GĐXH - Theo dự báo thời tiết, ngay từ cuối tháng 9 đến đầu tháng 10 sẽ có những đợt không khí lạnh yếu tác động đến khu vực Bắc Bộ. Từ tháng 12, có thể xuất hiện những đợt không khí lạnh mạnh gây rét đậm, rét hại tại khu vực Bắc Bộ.

Các con giáp Tý, Sửu, Mão, Thìn, Mùi, Thân, Dậu, Tuất tuần mới từ 15/9 đến 21/9/2025 có thay đổi bất ngờ

Các con giáp Tý, Sửu, Mão, Thìn, Mùi, Thân, Dậu, Tuất tuần mới từ 15/9 đến 21/9/2025 có thay đổi bất ngờ

Đời sống - 1 ngày trước

GĐXH – Chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà đã có dự báo tử vi tuần mới từ 15/9 đến 21/9/2025, các con giáp Tý, Sửu, Mão, Thìn, Mùi, Thân, Dậu, Tuất sẽ đón nhận những thay đổi bất ngờ dưới đây.

Top ngày sinh Âm lịch may mắn nhất cuối năm 2025: Tài lộc hanh thông, tiền tài dư dả

Top ngày sinh Âm lịch may mắn nhất cuối năm 2025: Tài lộc hanh thông, tiền tài dư dả

Đời sống - 1 ngày trước

GĐXH - Những ai sinh vào các ngày Âm lịch sau đây sẽ đón nhận nhiều may mắn từ nay cho đến hết năm 2025. Tài lộc dồi dào, công việc hanh thông, cuộc sống sung túc và viên mãn hơn.

Top