Hà Nội
23°C / 22-25°C

Dị tật bẩm sinh (cuối): Mẹ nhận thức tốt, con khỏe mạnh

Thứ tư, 08:30 18/08/2010 | Dân số và phát triển

GiadinhNet - Trình độ và nhận thức của người mẹ quyết định lớn đến việc sinh con khỏe mạnh.

 
Trong một kết quả khảo sát của Tổng cục DS-KHHGĐ, nhóm bà mẹ có nhận thức kém có tỷ lệ sinh con dị tật bẩm sinh cao hơn 190,8% so với các bà mẹ có nhận thức tốt.

Đừng để quá muộn

Có thai đến tuần thứ 11, chị Hoài Nhung ở Hoài Đức (Hà Nội) được bà hàng xóm khuyến cáo nên đi sàng lọc trước sinh bởi cả 3 thế hệ trong gia đình nhà chồng đều có người sinh con bị dị tật.

Biết chuyện có lời khuyên đó, gia đình bố mẹ chồng chị thực sự... khó chịu. Bà mẹ chồng cho rằng bà hàng xóm "nói gở", ghen ăn tức ở chỉ muốn "quở" nhà mình. "Nhà ta ăn ở có đức, chuyện con cái khôn dở, lành què gì đều do phúc đức của cha ông để lại. Chị đừng có tin người ta mà mang vạ vào thân" - bà nói. Nghe mẹ nói vậy, song chị Nhung thực sự vẫn lo lắng.
 

Hãy nâng cao nhận thức trong chăm sóc sức khỏe để cho ra đời những em bé khỏe mạnh. Ảnh: Quỳnh An

 
Đúng là trong phạm vi 3 đời nhà chồng, thế hệ nào cũng có 1 hoặc 2 người sinh con có dị tật. Tuy ông nội, bố chồng và chồng chị đều mạnh khỏe nhưng theo các tài liệu mà chị được tham khảo, các yếu tố di truyền có ở gene lặn và có thể trội ở các đời sau. Dù nghĩ được như vậy nhưng do sợ nhà chồng không ủng hộ, sợ nhỡ đi sàng lọc kết quả không đúng,... nên chị cứ lần lữa. Phải đến tuần thai thứ 23, nhân dịp cơ quan tổ chức khám chữa bệnh cho chị em phụ nữ trong cơ quan, chị Nhung mới quyết định khám sàng lọc. Kết quả đáng buồn, thai nhi trong bụng chị được các bác sĩ chẩn đoán bị dị tật thần kinh (hở đốt sống).

Thiếu men G6PD là bệnh di truyền, do nhiễm sắc thể (NST) X bị dị dạng không còn khả năng tổng hợp được men G6PD. Trẻ thiếu men G6PD có thể bị vàng da từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 8 sau khi sinh, nếu nặng sẽ kéo dài hơn và gây biến chứng vàng da, dẫn đến bệnh lý về não có thể gây tử vong, hay biến chứng thần kinh, chậm phát triển tâm thần, vận động...

Thiếu men G6PD là bệnh di truyền lặn trên nhiễm sắc thể X nên nam giới có khả năng mắc bệnh cao hơn nữ. Mẹ mang gene bệnh có thể truyền cho con trai, con gái chỉ có thể bị bệnh khi cả bố và mẹ đều mang gene bệnh.   
 
M.V
Khác với trường hợp chị Hoài Nhung, chị Mỹ Lan ở phường 6, quận Tân Bình  (TPHCM) làm tốt các siêu âm chẩn đoán trước sinh. Được biết thai nhi khỏe mạnh, gia đình chị rất mừng. Tuy nhiên, đến khi sinh con các bác sĩ tiến hành lấy mẫu máu gót chân bé để sàng lọc sau sinh thì cả gia đình chị phản đối. Bà ngoại thì sợ chọc gót chân sẽ làm liệt chân, bà nội thì sợ cháu mất máu... Kết quả là sau 3 ngày ở viện về, cả nhà tá hỏa khi thấy bé bị vàng da. Quay lại bệnh viện khám, khi các bác sĩ cho biết, cháu bị thiếu men G6PD mà nếu được sàng lọc ngay sau sinh đã có thể ngăn ngừa được, cả hai bà khóc lóc ầm ĩ.

Nhận thức kém, sinh con dị tật cao

Trong chương trình trực tuyến "Sàng lọc trước sinh và sơ sinh để sinh con khỏe mạnh" do Báo điện tử Giadinh.net.vn của Báo Gia đình & Xã hội tổ chức, TS Lê Anh Tuấn - Phó Giám đốc Bệnh viện Phụ sản TƯ cho biết: "Càng trả lời, chúng tôi thấy số lượng câu hỏi càng nhiều hơn. Qua đó nói lên nhu cầu thông tin về chẩn đoán trước sinh và sơ sinh được nhiều người quan tâm, đặc biệt khi người dân chấp nhận việc sinh ít con thì chất lượng dân số được đặt lên hàng đầu".

Tuy nhiên, nhu cầu thông tin lớn song khả năng tiếp cận thông tin của nhiều người còn hạn chế. Chính vì vậy, họ không nhận thức được nguy cơ cao sinh con dị tật bẩm sinh do không sàng lọc hoặc đến với chương trình này quá muộn như trường hợp của chị Nhung và chị Lan nêu trên. Trên thực tế, các sản phụ thường đi khám muộn, có những thai dị tật được phát hiện thì đã hơn 22 tuần tuổi, không thể  chấm dứt thai kỳ. Về thái độ của gia đình không cho lấy mẫu máu gót chân để sàng lọc bệnh, TS Tuấn cho hay, sàng lọc sơ sinh là sàng lọc trên những trẻ hoàn toàn bình thường về mặt hình thái nên cảm nhận ban đầu của gia đình không nghĩ là con mình bị bệnh. Vì vậy, nhiều người không muốn ai đụng đến con mình dù là chích một giọt máu ở gót chân để xét nghiệm.

Với sự phát triển của khoa học ngày nay, nhiều dị tật được phát hiện rất sớm từ khi tuổi thai còn nhỏ và có thể điều trị được một số dị tật mà trước đây không can thiệp được. Điều này có thể giúp cho các thầy thuốc quyết định sớm cách xử trí đúng đắn để giảm thiểu các tai biến cho mẹ và con. Để các bậc cha mẹ và người thân hiểu được tầm quan trọng của sàng lọc trước sinh và sơ sinh, nhằm giảm bớt gánh nặng cho gia đình và xã hội, theo TS Lê Anh Tuấn cần nhất là vấn đề tuyên truyền, tư vấn cho tất cả người dân trong cộng đồng để mọi người chấp nhận việc này cũng giống như một chương trình tiêm chủng mở rộng.
 
TS.BS Lê Anh Tuấn, Phó Giám đốc BV Phụ sản TƯ

Nếu ngay sau khi đứa trẻ sinh ra được sàng lọc sơ sinh, sẽ phát hiện một số bệnh về rối loạn chuyển hóa cơ bản cũng như rối loạn về gene, rối loạn nhiễm sắc thể. Từ đó, các bác sĩ có thể điều trị và can thiệp sớm. Thời gian lấy mẫu máu gót chân của trẻ lý tưởng nhất là từ 24 - 36 tiếng sau sinh, tối đa là 48 tiếng.

TS. BS Trần Danh Cường, Phó Giám đốc Trung tâm Chẩn đoán trước sinh, BV Phụ sản TƯ

Điều quan trọng nhất là các sản phụ cần có kiến thức tốt về thai nghén và thái độ đúng đắn trong việc khám bệnh. Đặc biệt, cần nâng cao kiến thức và thái độ của người dân, cộng đồng về việc khám sức khỏe của mình và trách nhiệm với cả những đứa trẻ sẽ được sinh ra.

 
* Tên các nhân vật trong bài viết đã được thay đổi.

 Hà Thư

thuhuyen
Bình luận (0)
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
4 loại viêm âm đạo thường gặp trong thai kỳ và cách xử lý

4 loại viêm âm đạo thường gặp trong thai kỳ và cách xử lý

Dân số và phát triển - 10 giờ trước

Viêm âm đạo có thể xảy ra trong thai kỳ và thường được điều trị bằng các biện pháp như thuốc kháng sinh hoặc kem chống nấm. Dưới đây là 4 loại nhiễm trùng âm đạo phổ biến khi mang thai cần lưu ý.

Quảng Ninh triển khai giải pháp đồng bộ, nâng cao chất lượng dân số

Quảng Ninh triển khai giải pháp đồng bộ, nâng cao chất lượng dân số

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

GĐXH - Để hoàn thành các mục tiêu dân số trong năm 2025, Quảng Ninh đã triển khai nhiều giải pháp từ cấp tỉnh tới cơ sở; trong đó chú trọng công tác tuyên truyền về mất cân bằng giới tính, phổ biến pháp luật, giáo dục kỹ năng sống… Qua đó, nâng cao chất lượng dân số, thích ứng với già hóa dân số và phát triển bền vững trong những năm tiếp theo.

Thai phụ vỡ khối u thận nguy kịch may mắn được cứu sống

Thai phụ vỡ khối u thận nguy kịch may mắn được cứu sống

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

GĐXH - Thai phụ nhập viện trong tình trạng đau bụng, chóng mặt, tụt huyết áp. Các bác sĩ phát hiện khối máu chảy xuất phát từ vị trí khối u 1/3 dưới thận trái bị vỡ, gây mất máu cấp.

Tháng hành động quốc gia về Dân số năm 2025 ở Quảng Ninh: Thực hiện hiệu quả chính sách dân số trong tình hình mới

Tháng hành động quốc gia về Dân số năm 2025 ở Quảng Ninh: Thực hiện hiệu quả chính sách dân số trong tình hình mới

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

GĐXH - Hưởng ứng Tháng hành động quốc gia về Dân số và kỷ niệm Ngày Dân số Việt Nam (26/12), Trạm Y tế xã Đường Hoa (Quảng Ninh) tổ chức Hội nghị truyền thông về công tác dân số, qua đó góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành và người dân trong việc thực hiện hiệu quả chính sách dân số trong tình hình mới.

Vi khuẩn 'sát thủ' sống 1 năm ở âm 20°C trong tủ lạnh, bỏ ngay cách bảo quản sai

Vi khuẩn 'sát thủ' sống 1 năm ở âm 20°C trong tủ lạnh, bỏ ngay cách bảo quản sai

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

Nguy cơ nhiễm khuẩn từ thói quen bảo quản thực phẩm sai cách trong tủ lạnh đang khiến nhiều gia đình đối mặt rối loạn tiêu hóa, ngộ độc và các biến chứng nặng.

Đi tìm biện pháp tránh thai hiện đại phù hợp với nàng

Đi tìm biện pháp tránh thai hiện đại phù hợp với nàng

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Việc chọn đúng biện pháp tránh thai không chỉ giúp tránh được tình trạng mang thai ngoài ý muốn, mà còn đảm bảo sức khỏe cho các bạn nữ. Tuy nhiên, giữa vô vàn biện pháp tránh thai hiện đại, đâu sẽ là lựa chọn phù hợp với nàng? Hãy cùng tìm hiểu ngay tại bài viết bên dưới nhé!

Giáo sư Nhật chỉ mặt 10 món ăn người Việt “nghiện” mỗi ngày đang âm thầm "phá thận"

Giáo sư Nhật chỉ mặt 10 món ăn người Việt “nghiện” mỗi ngày đang âm thầm "phá thận"

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

GS Masahiro Kozuki, chuyên gia thận học hàng đầu Nhật Bản mới đây đã chia sẻ “danh sách đen” 10 thực phẩm gây hại thận mà nhiều người mê ăn hàng ngày.

Hà Nội phát động hưởng ứng Tháng hành động quốc gia về Dân số và kỷ niệm Ngày Dân số Việt Nam 26/12

Hà Nội phát động hưởng ứng Tháng hành động quốc gia về Dân số và kỷ niệm Ngày Dân số Việt Nam 26/12

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

GĐXH - Sáng 10/12, Sở Y tế Hà Nội tổ chức Lễ phát động Tháng hành động quốc gia về Dân số và kỷ niệm Ngày Dân số Việt Nam (26/12), với chủ đề “Đầu tư cho công tác dân số là đầu tư cho phát triển bền vững”.

ĐBQH bấm nút thông qua Luật Dân số: Chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển

ĐBQH bấm nút thông qua Luật Dân số: Chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

GĐXH - Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh, dự án Luật Dân số đánh dấu sự thay đổi căn bản, chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển.

Loại thuốc phổ biến nếu dùng dài ngày có thể gây thiếu hụt dinh dưỡng và tăng nguy cơ loãng xương

Loại thuốc phổ biến nếu dùng dài ngày có thể gây thiếu hụt dinh dưỡng và tăng nguy cơ loãng xương

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

Thuốc ức chế bơm proton (PPI) được dùng rộng rãi để giảm ợ nóng và acid dạ dày. Tuy nhiên, việc lạm dụng kéo dài có thể dẫn đến thiếu vitamin B12, hạ magiê và tăng nguy cơ loãng xương, gãy xương – đặc biệt ở người cao tuổi.

Top