Hà Nội
23°C / 22-25°C

Dị tật bẩm sinh (cuối): Mẹ nhận thức tốt, con khỏe mạnh

Thứ tư, 08:30 18/08/2010 | Dân số và phát triển

GiadinhNet - Trình độ và nhận thức của người mẹ quyết định lớn đến việc sinh con khỏe mạnh.

 
Trong một kết quả khảo sát của Tổng cục DS-KHHGĐ, nhóm bà mẹ có nhận thức kém có tỷ lệ sinh con dị tật bẩm sinh cao hơn 190,8% so với các bà mẹ có nhận thức tốt.

Đừng để quá muộn

Có thai đến tuần thứ 11, chị Hoài Nhung ở Hoài Đức (Hà Nội) được bà hàng xóm khuyến cáo nên đi sàng lọc trước sinh bởi cả 3 thế hệ trong gia đình nhà chồng đều có người sinh con bị dị tật.

Biết chuyện có lời khuyên đó, gia đình bố mẹ chồng chị thực sự... khó chịu. Bà mẹ chồng cho rằng bà hàng xóm "nói gở", ghen ăn tức ở chỉ muốn "quở" nhà mình. "Nhà ta ăn ở có đức, chuyện con cái khôn dở, lành què gì đều do phúc đức của cha ông để lại. Chị đừng có tin người ta mà mang vạ vào thân" - bà nói. Nghe mẹ nói vậy, song chị Nhung thực sự vẫn lo lắng.
 

Hãy nâng cao nhận thức trong chăm sóc sức khỏe để cho ra đời những em bé khỏe mạnh. Ảnh: Quỳnh An

 
Đúng là trong phạm vi 3 đời nhà chồng, thế hệ nào cũng có 1 hoặc 2 người sinh con có dị tật. Tuy ông nội, bố chồng và chồng chị đều mạnh khỏe nhưng theo các tài liệu mà chị được tham khảo, các yếu tố di truyền có ở gene lặn và có thể trội ở các đời sau. Dù nghĩ được như vậy nhưng do sợ nhà chồng không ủng hộ, sợ nhỡ đi sàng lọc kết quả không đúng,... nên chị cứ lần lữa. Phải đến tuần thai thứ 23, nhân dịp cơ quan tổ chức khám chữa bệnh cho chị em phụ nữ trong cơ quan, chị Nhung mới quyết định khám sàng lọc. Kết quả đáng buồn, thai nhi trong bụng chị được các bác sĩ chẩn đoán bị dị tật thần kinh (hở đốt sống).

Thiếu men G6PD là bệnh di truyền, do nhiễm sắc thể (NST) X bị dị dạng không còn khả năng tổng hợp được men G6PD. Trẻ thiếu men G6PD có thể bị vàng da từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 8 sau khi sinh, nếu nặng sẽ kéo dài hơn và gây biến chứng vàng da, dẫn đến bệnh lý về não có thể gây tử vong, hay biến chứng thần kinh, chậm phát triển tâm thần, vận động...

Thiếu men G6PD là bệnh di truyền lặn trên nhiễm sắc thể X nên nam giới có khả năng mắc bệnh cao hơn nữ. Mẹ mang gene bệnh có thể truyền cho con trai, con gái chỉ có thể bị bệnh khi cả bố và mẹ đều mang gene bệnh.   
 
M.V
Khác với trường hợp chị Hoài Nhung, chị Mỹ Lan ở phường 6, quận Tân Bình  (TPHCM) làm tốt các siêu âm chẩn đoán trước sinh. Được biết thai nhi khỏe mạnh, gia đình chị rất mừng. Tuy nhiên, đến khi sinh con các bác sĩ tiến hành lấy mẫu máu gót chân bé để sàng lọc sau sinh thì cả gia đình chị phản đối. Bà ngoại thì sợ chọc gót chân sẽ làm liệt chân, bà nội thì sợ cháu mất máu... Kết quả là sau 3 ngày ở viện về, cả nhà tá hỏa khi thấy bé bị vàng da. Quay lại bệnh viện khám, khi các bác sĩ cho biết, cháu bị thiếu men G6PD mà nếu được sàng lọc ngay sau sinh đã có thể ngăn ngừa được, cả hai bà khóc lóc ầm ĩ.

Nhận thức kém, sinh con dị tật cao

Trong chương trình trực tuyến "Sàng lọc trước sinh và sơ sinh để sinh con khỏe mạnh" do Báo điện tử Giadinh.net.vn của Báo Gia đình & Xã hội tổ chức, TS Lê Anh Tuấn - Phó Giám đốc Bệnh viện Phụ sản TƯ cho biết: "Càng trả lời, chúng tôi thấy số lượng câu hỏi càng nhiều hơn. Qua đó nói lên nhu cầu thông tin về chẩn đoán trước sinh và sơ sinh được nhiều người quan tâm, đặc biệt khi người dân chấp nhận việc sinh ít con thì chất lượng dân số được đặt lên hàng đầu".

Tuy nhiên, nhu cầu thông tin lớn song khả năng tiếp cận thông tin của nhiều người còn hạn chế. Chính vì vậy, họ không nhận thức được nguy cơ cao sinh con dị tật bẩm sinh do không sàng lọc hoặc đến với chương trình này quá muộn như trường hợp của chị Nhung và chị Lan nêu trên. Trên thực tế, các sản phụ thường đi khám muộn, có những thai dị tật được phát hiện thì đã hơn 22 tuần tuổi, không thể  chấm dứt thai kỳ. Về thái độ của gia đình không cho lấy mẫu máu gót chân để sàng lọc bệnh, TS Tuấn cho hay, sàng lọc sơ sinh là sàng lọc trên những trẻ hoàn toàn bình thường về mặt hình thái nên cảm nhận ban đầu của gia đình không nghĩ là con mình bị bệnh. Vì vậy, nhiều người không muốn ai đụng đến con mình dù là chích một giọt máu ở gót chân để xét nghiệm.

Với sự phát triển của khoa học ngày nay, nhiều dị tật được phát hiện rất sớm từ khi tuổi thai còn nhỏ và có thể điều trị được một số dị tật mà trước đây không can thiệp được. Điều này có thể giúp cho các thầy thuốc quyết định sớm cách xử trí đúng đắn để giảm thiểu các tai biến cho mẹ và con. Để các bậc cha mẹ và người thân hiểu được tầm quan trọng của sàng lọc trước sinh và sơ sinh, nhằm giảm bớt gánh nặng cho gia đình và xã hội, theo TS Lê Anh Tuấn cần nhất là vấn đề tuyên truyền, tư vấn cho tất cả người dân trong cộng đồng để mọi người chấp nhận việc này cũng giống như một chương trình tiêm chủng mở rộng.
 
TS.BS Lê Anh Tuấn, Phó Giám đốc BV Phụ sản TƯ

Nếu ngay sau khi đứa trẻ sinh ra được sàng lọc sơ sinh, sẽ phát hiện một số bệnh về rối loạn chuyển hóa cơ bản cũng như rối loạn về gene, rối loạn nhiễm sắc thể. Từ đó, các bác sĩ có thể điều trị và can thiệp sớm. Thời gian lấy mẫu máu gót chân của trẻ lý tưởng nhất là từ 24 - 36 tiếng sau sinh, tối đa là 48 tiếng.

TS. BS Trần Danh Cường, Phó Giám đốc Trung tâm Chẩn đoán trước sinh, BV Phụ sản TƯ

Điều quan trọng nhất là các sản phụ cần có kiến thức tốt về thai nghén và thái độ đúng đắn trong việc khám bệnh. Đặc biệt, cần nâng cao kiến thức và thái độ của người dân, cộng đồng về việc khám sức khỏe của mình và trách nhiệm với cả những đứa trẻ sẽ được sinh ra.

 
* Tên các nhân vật trong bài viết đã được thay đổi.

 Hà Thư

thuhuyen
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Người cao tuổi không ăn cơm, hại nhiều hơn lợi

Người cao tuổi không ăn cơm, hại nhiều hơn lợi

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

Việc loại bỏ cơm khỏi khẩu phần ăn có thể gây hại cho sức khỏe người cao tuổi, dẫn đến thiếu năng lượng, suy dinh dưỡng, rối loạn đường huyết và nhiều hệ lụy khác.

Có nên ngừng cho con bú khi trẻ bắt đầu mọc răng không?

Có nên ngừng cho con bú khi trẻ bắt đầu mọc răng không?

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

Nhiều bà mẹ lo lắng rằng khi con mọc răng, việc bú mẹ sẽ trở nên đau đớn và nghĩ đến việc cai sữa, không cho con bú nữa. Điều đó có nên không?

Al hỗ trợ bác sĩ siêu âm phát hiện dị tật thai nhi nhanh hơn

Al hỗ trợ bác sĩ siêu âm phát hiện dị tật thai nhi nhanh hơn

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Theo kết quả một nghiên cứu mới, trí tuệ nhân tạo (AI) có thể giúp các bác sĩ siêu âm xác định bất thường nào khi siêu âm sàng lọc thai kỳ ở tuần thứ 20 nhanh gấp đôi mà không làm giảm độ chính xác của chẩn đoán.

Nhiễm trùng đường tiết niệu ở nam giới dễ nhầm với bệnh lây truyền qua đường tình dục

Nhiễm trùng đường tiết niệu ở nam giới dễ nhầm với bệnh lây truyền qua đường tình dục

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Mặc dù nam giới ít bị nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI) hơn phụ nữ nhưng đây cũng có thể là mối quan tâm đáng kể về sức khỏe, đặc biệt là khi không được điều trị.

4 tác hại nghiêm trọng khi phụ nữ mang thai uống phải sữa giả

4 tác hại nghiêm trọng khi phụ nữ mang thai uống phải sữa giả

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

Sữa giả không chỉ đơn giản là không có giá trị dinh dưỡng mà nó còn có thể gây hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe người dùng, đặc biệt là phụ nữ mang thai cần được chăm sóc dinh dưỡng và đảm bảo an toàn sức khỏe.

Các triệu chứng chính của bệnh Chlamydia ở phụ nữ

Các triệu chứng chính của bệnh Chlamydia ở phụ nữ

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Chlamydia là một bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI) phổ biến do nhiễm vi khuẩn Chlamydia trachomatis gây ra. Phụ nữ chủ yếu nhiễm Chlamydia khi quan hệ tình dục qua đường âm đạo, hậu môn hoặc miệng với chồng/ đối tác bị nhiễm trùng.

5 câu hỏi thường gặp về hội chứng tiền kinh nguyệt

5 câu hỏi thường gặp về hội chứng tiền kinh nguyệt

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Hội chứng tiền kinh nguyệt là một tập hợp các triệu chứng về thể chất, tâm lý và cảm xúc mà nhiều phụ nữ gặp phải trong khoảng thời gian 1 - 2 tuần trước khi bắt đầu kỳ kinh nguyệt.

Cảnh báo nguy cơ đột quỵ khi lạm dụng thuốc tránh thai hàng ngày

Cảnh báo nguy cơ đột quỵ khi lạm dụng thuốc tránh thai hàng ngày

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

GĐXH – Theo các chuyên gia, với những trường hợp lạm dụng sử dụng thuốc tránh thai liên tục trong một thời gian quá dài, không có thời gian "nghỉ" là không đúng với hướng dẫn chuyên môn của viên uống tránh thai đường uống, có nguy cơ gây hệ lụy.

Chế độ ăn cho người bị cường kinh

Chế độ ăn cho người bị cường kinh

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Chế độ ăn uống khoa học, vận động thể chất đều đặn là những yếu tố quan trọng giúp chị em có sức khỏe tốt và chu kỳ kinh nguyệt ổn định.

Mẹ bầu tiếp xúc với phthalate trong mỹ phẩm, con có thể bị ảnh hưởng thần kinh

Mẹ bầu tiếp xúc với phthalate trong mỹ phẩm, con có thể bị ảnh hưởng thần kinh

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Mặc dù được sử dụng rộng rãi trong nhiều sản phẩm gia đình nhưng phthalate không tốt cho sức khỏe. Phụ nữ mang thai tiếp xúc với chất này có thể ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và sự phát triển não bộ trẻ sơ sinh.

Top