Hà Nội
23°C / 22-25°C

Dị tật bẩm sinh (cuối): Mẹ nhận thức tốt, con khỏe mạnh

Thứ tư, 08:30 18/08/2010 | Dân số và phát triển

GiadinhNet - Trình độ và nhận thức của người mẹ quyết định lớn đến việc sinh con khỏe mạnh.

 
Trong một kết quả khảo sát của Tổng cục DS-KHHGĐ, nhóm bà mẹ có nhận thức kém có tỷ lệ sinh con dị tật bẩm sinh cao hơn 190,8% so với các bà mẹ có nhận thức tốt.

Đừng để quá muộn

Có thai đến tuần thứ 11, chị Hoài Nhung ở Hoài Đức (Hà Nội) được bà hàng xóm khuyến cáo nên đi sàng lọc trước sinh bởi cả 3 thế hệ trong gia đình nhà chồng đều có người sinh con bị dị tật.

Biết chuyện có lời khuyên đó, gia đình bố mẹ chồng chị thực sự... khó chịu. Bà mẹ chồng cho rằng bà hàng xóm "nói gở", ghen ăn tức ở chỉ muốn "quở" nhà mình. "Nhà ta ăn ở có đức, chuyện con cái khôn dở, lành què gì đều do phúc đức của cha ông để lại. Chị đừng có tin người ta mà mang vạ vào thân" - bà nói. Nghe mẹ nói vậy, song chị Nhung thực sự vẫn lo lắng.
 

Hãy nâng cao nhận thức trong chăm sóc sức khỏe để cho ra đời những em bé khỏe mạnh. Ảnh: Quỳnh An

 
Đúng là trong phạm vi 3 đời nhà chồng, thế hệ nào cũng có 1 hoặc 2 người sinh con có dị tật. Tuy ông nội, bố chồng và chồng chị đều mạnh khỏe nhưng theo các tài liệu mà chị được tham khảo, các yếu tố di truyền có ở gene lặn và có thể trội ở các đời sau. Dù nghĩ được như vậy nhưng do sợ nhà chồng không ủng hộ, sợ nhỡ đi sàng lọc kết quả không đúng,... nên chị cứ lần lữa. Phải đến tuần thai thứ 23, nhân dịp cơ quan tổ chức khám chữa bệnh cho chị em phụ nữ trong cơ quan, chị Nhung mới quyết định khám sàng lọc. Kết quả đáng buồn, thai nhi trong bụng chị được các bác sĩ chẩn đoán bị dị tật thần kinh (hở đốt sống).

Thiếu men G6PD là bệnh di truyền, do nhiễm sắc thể (NST) X bị dị dạng không còn khả năng tổng hợp được men G6PD. Trẻ thiếu men G6PD có thể bị vàng da từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 8 sau khi sinh, nếu nặng sẽ kéo dài hơn và gây biến chứng vàng da, dẫn đến bệnh lý về não có thể gây tử vong, hay biến chứng thần kinh, chậm phát triển tâm thần, vận động...

Thiếu men G6PD là bệnh di truyền lặn trên nhiễm sắc thể X nên nam giới có khả năng mắc bệnh cao hơn nữ. Mẹ mang gene bệnh có thể truyền cho con trai, con gái chỉ có thể bị bệnh khi cả bố và mẹ đều mang gene bệnh.   
 
M.V
Khác với trường hợp chị Hoài Nhung, chị Mỹ Lan ở phường 6, quận Tân Bình  (TPHCM) làm tốt các siêu âm chẩn đoán trước sinh. Được biết thai nhi khỏe mạnh, gia đình chị rất mừng. Tuy nhiên, đến khi sinh con các bác sĩ tiến hành lấy mẫu máu gót chân bé để sàng lọc sau sinh thì cả gia đình chị phản đối. Bà ngoại thì sợ chọc gót chân sẽ làm liệt chân, bà nội thì sợ cháu mất máu... Kết quả là sau 3 ngày ở viện về, cả nhà tá hỏa khi thấy bé bị vàng da. Quay lại bệnh viện khám, khi các bác sĩ cho biết, cháu bị thiếu men G6PD mà nếu được sàng lọc ngay sau sinh đã có thể ngăn ngừa được, cả hai bà khóc lóc ầm ĩ.

Nhận thức kém, sinh con dị tật cao

Trong chương trình trực tuyến "Sàng lọc trước sinh và sơ sinh để sinh con khỏe mạnh" do Báo điện tử Giadinh.net.vn của Báo Gia đình & Xã hội tổ chức, TS Lê Anh Tuấn - Phó Giám đốc Bệnh viện Phụ sản TƯ cho biết: "Càng trả lời, chúng tôi thấy số lượng câu hỏi càng nhiều hơn. Qua đó nói lên nhu cầu thông tin về chẩn đoán trước sinh và sơ sinh được nhiều người quan tâm, đặc biệt khi người dân chấp nhận việc sinh ít con thì chất lượng dân số được đặt lên hàng đầu".

Tuy nhiên, nhu cầu thông tin lớn song khả năng tiếp cận thông tin của nhiều người còn hạn chế. Chính vì vậy, họ không nhận thức được nguy cơ cao sinh con dị tật bẩm sinh do không sàng lọc hoặc đến với chương trình này quá muộn như trường hợp của chị Nhung và chị Lan nêu trên. Trên thực tế, các sản phụ thường đi khám muộn, có những thai dị tật được phát hiện thì đã hơn 22 tuần tuổi, không thể  chấm dứt thai kỳ. Về thái độ của gia đình không cho lấy mẫu máu gót chân để sàng lọc bệnh, TS Tuấn cho hay, sàng lọc sơ sinh là sàng lọc trên những trẻ hoàn toàn bình thường về mặt hình thái nên cảm nhận ban đầu của gia đình không nghĩ là con mình bị bệnh. Vì vậy, nhiều người không muốn ai đụng đến con mình dù là chích một giọt máu ở gót chân để xét nghiệm.

Với sự phát triển của khoa học ngày nay, nhiều dị tật được phát hiện rất sớm từ khi tuổi thai còn nhỏ và có thể điều trị được một số dị tật mà trước đây không can thiệp được. Điều này có thể giúp cho các thầy thuốc quyết định sớm cách xử trí đúng đắn để giảm thiểu các tai biến cho mẹ và con. Để các bậc cha mẹ và người thân hiểu được tầm quan trọng của sàng lọc trước sinh và sơ sinh, nhằm giảm bớt gánh nặng cho gia đình và xã hội, theo TS Lê Anh Tuấn cần nhất là vấn đề tuyên truyền, tư vấn cho tất cả người dân trong cộng đồng để mọi người chấp nhận việc này cũng giống như một chương trình tiêm chủng mở rộng.
 
TS.BS Lê Anh Tuấn, Phó Giám đốc BV Phụ sản TƯ

Nếu ngay sau khi đứa trẻ sinh ra được sàng lọc sơ sinh, sẽ phát hiện một số bệnh về rối loạn chuyển hóa cơ bản cũng như rối loạn về gene, rối loạn nhiễm sắc thể. Từ đó, các bác sĩ có thể điều trị và can thiệp sớm. Thời gian lấy mẫu máu gót chân của trẻ lý tưởng nhất là từ 24 - 36 tiếng sau sinh, tối đa là 48 tiếng.

TS. BS Trần Danh Cường, Phó Giám đốc Trung tâm Chẩn đoán trước sinh, BV Phụ sản TƯ

Điều quan trọng nhất là các sản phụ cần có kiến thức tốt về thai nghén và thái độ đúng đắn trong việc khám bệnh. Đặc biệt, cần nâng cao kiến thức và thái độ của người dân, cộng đồng về việc khám sức khỏe của mình và trách nhiệm với cả những đứa trẻ sẽ được sinh ra.

 
* Tên các nhân vật trong bài viết đã được thay đổi.

 Hà Thư

thuhuyen
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Bị thủy đậu khi mang thai nguy hiểm thế nào?

Bị thủy đậu khi mang thai nguy hiểm thế nào?

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

Tỷ lệ phụ nữ mang thai mắc thủy đậu không cao hơn so với mặt bằng chung tỷ lệ mắc bệnh thủy đậu ở người lớn, tuy nhiên mức độ nghiêm trọng của bệnh thường nặng nề hơn.

Nghệ An tổ chức Hội thi 'Người cao tuổi sống vui, sống khoẻ'

Nghệ An tổ chức Hội thi 'Người cao tuổi sống vui, sống khoẻ'

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

GĐXH - Hội thi là hoạt động thiết thực nhằm nâng cao vai trò trách nhiệm cho cấp ủy Đảng, chính quyền và nhân dân về chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về người cao tuổi. Đồng thời, khẳng định vai trò, sự cống hiến của người cao tuổi đối với mọi mặt của đời sống...

Ung thư buồng trứng có chữa được không?

Ung thư buồng trứng có chữa được không?

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Ung thư buồng trứng là căn bệnh thường tiến triển âm thầm và triệu chứng không rõ ràng khiến nhiều người chủ quan, khi đi khám đã ở giai đoạn muộn. Vậy ung thư buồng trứng có chữa được không, làm thế nào để phát hiện sớm?

Có phải trẻ béo phì dễ dậy thì sớm?

Có phải trẻ béo phì dễ dậy thì sớm?

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Trẻ béo phì có nguy cơ cao dậy thì sớm hơn so với trẻ có cân nặng bình thường. Vậy nguyên nhân tại sao trẻ béo phì lại dễ bị dậy thì sớm và có thể phòng ngừa được không?

Phụ nữ mang thai bị đa ối nên điều chỉnh chế độ ăn như thế nào?

Phụ nữ mang thai bị đa ối nên điều chỉnh chế độ ăn như thế nào?

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Đa ối là khi lượng nước ối vượt quá mức bình thường ảnh hưởng đến sức khỏe cả mẹ và bé. Mặc dù chế độ ăn không phải là yếu tố quyết định duy nhất nhưng việc điều chỉnh chế độ ăn uống hợp lý có thể hỗ trợ cải thiện tình trạng này.

Giảm nguy cơ sinh non khi bà mẹ được quản lý thai nghén đầy đủ

Giảm nguy cơ sinh non khi bà mẹ được quản lý thai nghén đầy đủ

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

Nguy cơ sinh non sẽ được giảm thiểu tối đa nếu thai phụ được khám thai và thực hiện sinh tại cơ sở y tế có đầy đủ phương tiện kỹ thuật cùng đội ngũ y bác sỹ trợ giúp.

Hải Phòng triển khai đồng bộ nhiều hoạt động giúp người dân tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng

Hải Phòng triển khai đồng bộ nhiều hoạt động giúp người dân tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

GĐXH - Với phương châm "đưa chính sách đến gần dân," xã Hùng Tiến, huyện Vĩnh Bảo, Hải Phòng triển khai đồng bộ nhiều hoạt động giúp người dân tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng (chăm sức khỏe sinh sản, hỗ trợ người cao tuổi) và phát huy vai trò của đội ngũ cộng tác viên dân số.

Bổ ích hội thi rung chuông vàng tìm hiểu kiến thức về dân số và chăm sóc sức khoẻ sinh sản

Bổ ích hội thi rung chuông vàng tìm hiểu kiến thức về dân số và chăm sóc sức khoẻ sinh sản

Dân số và phát triển - 6 ngày trước

GĐXH - Hội thi giúp cho học sinh nâng cao những kỹ năng hoạt động, kiến thức chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên. Đồng thời, tạo sân chơi lành mạnh, bổ ích để học sinh thể hiện tài năng, trí tuệ, sự sáng tạo.

Gần 150.000 em bé chào đời nhờ kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm

Gần 150.000 em bé chào đời nhờ kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm

Dân số và phát triển - 6 ngày trước

Sau 25 năm, Việt Nam có gần 300.000 chu kỳ thụ tinh trong ống nghiệm được thực hiện, 147.000 em bé ra đời khoẻ mạnh. Trong đó, có gần 3.000 trẻ được chào đời tại Bệnh viện Hùng Vương nhờ kỹ thuật IVF.

5 biểu hiện cho thấy bạn đã mắc hội chứng ống cổ tay

5 biểu hiện cho thấy bạn đã mắc hội chứng ống cổ tay

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

Hội chứng ống cổ tay là tình trạng phổ biến trong cộng đồng. Hiện số người mắc hội chứng này ngày càng tăng do liên quan đến công việc có sử dụng nhiều tới độ linh hoạt, tỉ mỉ và lặp đi lặp lại của cổ tay.

Top