Dự án Trường Mùa Xuân ở Long Biên bị người dân phản đối, chủ đầu tư nói gì?

Như Báo Gia đình và Xã hội đã phản ánh, trong thời gian qua, nhiều người dân ở phường Bồ Đề, quận Long Biên, TP Hà Nội đã gửi đơn kiến nghị lên các cấp có thẩm quyền đề nghị xem xét việc áp dụng pháp luật trong thu hồi đất để thực hiện dự án Trường THPT chất lượng cao Mùa Xuân tại khu đất C2-2/THPT1.

Hà Nội: Vì sao dự án Trường THPT chất lượng cao Mùa Xuân ở quận Long Biên lại bị người dân phản đối?

Trong đơn kiến nghị gửi các cơ quan báo chí, nhiều người dân cho rằng: “Ưu tiên phát triển giáo dục là chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước và chúng tôi luôn luôn đồng tình ủng hộ. Tuy nhiên, Dự án xây dựng này chỉ phục vụ con em nhà giàu, những dân nghèo chúng tôi không bao giờ có cơ hội màng tới. Do đó, việc đầu tư dự án, thu hồi đất, mức giá đền bù giải phóng mặt bằng phải được sự đồng ý và thỏa thuận với người dân theo quy định của pháp luật”.

Mức học phí khủng tại hệ thống trường học Wellspring do Công ty CP Đầu tư và Phát triển Giáo dục SSG (thuộc Tập đoàn SSG) quản lý.

Cho đến nay, liên quan đến những nội dung kiến nghị của người dân, Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội cũng như Tổng cục Quản lý đất đai đã có văn bản gửi Công ty CP Tập đoàn SSG, UBND quận Long Biên xác định mốc giới cũng như giải đáp vướng mắc trong việc áp dụng pháp luật đối với các trường hợp Nhà nước thu hồi đất. Và trong các văn bản của hai cơ quan này, đều không hề nhắc tới chính sách khuyến khích xã hội hóa đối với lĩnh vực giáo dục theo Nghị định 69/2008/NĐ-CP và Nghị định 59/2014/NĐ-CP (sửa đổi một số điều của Nghị định 69/2008/NĐ-CP).

Đối với văn bản số 10330/STNMT-QHKHSDĐ ngày 25/10/2016 hướng dẫn xác định ranh giới khu đất phục vụ công tác nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất và bồi thường hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Văn bản này căn cứ QĐ số 21/2014/QĐ-UBND ngày 20/6/2014 của UBND thành phố Hà Nội về việc ban hành Quy định các nội dung thuộc thẩm quyền của UBND thành phố do Luật Đất đai 2013 và các Nghị định của Chính phủ giao cho về thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Văn bản này của Sở TNMT TP có nội dung đề nghị Công ty SSG làm thủ tục cắm mốc giới, xác định ranh giới diện tích đất trong phạm vi dự án theo Chỉ lệnh cắm mốc để xác định diện tích đất đủ điều kiện tham gia thị trường bất động sản thực hiện thỏa thuận nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất đối với các hộ gia đình, cá nhân theo quy định.

Nội dung đề nghị đưa diện tích đất đủ điều kiện tham gia thị trường bất động sản thực hiện thỏa thuận nhận chuyển nhượng tại văn bản 10330 đã bị bỏ trong văn bản 7888.

Về phía Tổng cục Quản lý đất đai, ngày 30/3/2017, đơn vị này đã gửi Công ty SSG văn bản số 521/TCQLĐĐ-CSPC về việc hướng dẫn áp dụng pháp luật đất đai khi thực hiện dự án đầu tư xây dựng Trường THPT chất lượng cao Mùa Xuân. Văn bản 521 của Tổng cục Quản lý đất đai áp dụng Khoản 60, Điều 2, Nghị định 01/2017/NĐ-CP để trả lời Công ty Cổ phần Tập đoàn SSG.

Căn cứ vào văn bản này của Tổng cục Quản lý đất đai, ngày 22/9/2017, Sở TNMT ban hành văn bản số 7888/STNMT-CCQLĐĐ hướng dẫn Công ty SSG xác định mốc giới thực hiện dự án xây dựng Trường THPT chất lượng cao Mùa Xuân để phục vụ công tác lập phương án bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng theo quy định. Văn bản 7888 thay thế văn bản 10330, đồng thời bãi bỏ luôn nội dung: “Diện tích đất đủ điều kiện tham gia thị trường bất động sản thực hiện thỏa thuận nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất đối với các hộ gia đình, cá nhân theo quy định”.

Trước đó, ngày 30/5/2017, Sở TNMT Hà Nội cũng đã có văn bản số 4159/STNMT-CCQLĐĐ trả lời anh Nguyễn Đức Thọ cũng như các hộ dân ở phường Bồ Đề. Sở TNMT căn cứ vào Khoản 3, Điều 2, Nghị định 17/2006/NĐ-CP ngày 27/1/2006 điều chỉnh, bổ sung Khoản 2, Điều 36, Nghị định 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 (quy định các trường hợp Nhà nước thu hồi đất để sử dụng vào mục đích phát triển kinh tế) và kết luận, dự án này thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất theo quy định của Luật Đất đai 2003.

Khu đất thực hiện Dự án trường THPT chất lượng cao Mùa Xuân là mảnh đất mưu sinh của người dân.

Tuy nhiên, theo phân tích của luật sư Nguyễn Thị Loan, Đoàn luật sư TP Hà Nội, việc Sở TNMT TP Hà Nội căn cứ vào quy định tại Điểm e, Khoản 3, Điều 2, Nghị định 17/2006/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định số 181/2004/NĐ-CP hướng dẫn Luật Đất đai năm 2003 trong đó có bổ sung trường hợp Nhà nước thu hồi đất để sử dụng vào mục đích phát triển kinh tế là không có căn cứ.

Dự án Trường chất lượng cao Mùa Xuân ở Long Biên, Hà Nội: Luật sư cho rằng văn bản trả lời của Sở TNMT không có căn cứ

Bởi vì, theo quy định tại Khoản 1, Điều 40, Luật Đất đai năm 2003 về việc thu hồi đất để sử dụng vào mục đích phát triển kinh tế đã quy định như sau: “Nhà nước thực hiện việc thu hồi đất để sử dụng vào mục đích phát triển kinh tế trong trường hợp đầu tư xây dựng khu công nghiệp, khu công nghệ cao, khu kinh tế và các dự án đầu tư lớn theo quy định của Chính phủ”.

Nếu theo Luật Đất đai năm 2003 quy định như trên thì chỉ những dự án đầu tư lớn theo quy định của Chính phủ mới thuộc trường hợp sử dụng đất vào mục đích phát triển kinh tế và Nhà nước thu hồi đất theo quy định.

Tiếp đến, tại Điểm e, Khoản 3, Điều 2, Nghị định 17/2006/NĐ-CP cũng đã quy định rõ những dự án về giáo dục có mục đích phục vụ công cộng thì mới thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất vào mục đích phát triển kinh tế.

Và tại Điểm d, Khoản 1, Điều 36, Nghị định 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 cũng đã quy định: Nhà nước thu hồi đất để sử dụng vào mục đích lợi ích công cộng chỉ trong trường hợp “sử dụng đất để xây dựng các công trình công cộng không nhằm mục đích kinh doanh”.

Đồng thời, Điểm b, Khoản 2, Điều 36 của Nghị định này cũng đã nêu rất rõ, nếu Nhà nước thu hồi đất để sử dụng vào mục đích phát triển kinh tế trong trường hợp “sử dụng đất để thực hiện các dự án đầu tư sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, du lịch” thì bắt buộc phải thuộc nhóm A theo quy định của pháp luật.

Căn cứ vào phân loại dự án đầu tư theo Nghị định số 12/2009/NĐ-CP ngày 12/2/2009 thì Dự án: Xây dựng Trường THPT chất lượng cao Mùa Xuân thuộc nhóm mục II.4 của nhóm B (dự án xây dựng công trình giáo dục có mức đầu tư từ 30 đến 500 tỉ đồng).

Dự án Trường THPT chất lượng cao Mùa Xuân được xem là "khu đất vàng" ở quận Long Biên hiện nay.

Trong buổi làm việc với chúng tôi, lãnh đạo Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển giáo dục SSG (công ty thành viên của Công ty Cổ phần tập đoàn SSG) - đại diện chủ đầu tư dự án xây dựng Trường THPT chất lượng cao Mùa Xuân cho biết, sau khi UBND quận Long Biên có quyết định lựa chọn nhà đầu tư, trong quá trình hoàn thiện một số thủ tục thì Luật Đất đai 2013 có hiệu lực nên phải dừng lại.

“Đúng ra, trước đây, theo Luật Đất đai 2003, đây là dự án thuộc đối tượng nhà nước thu hồi đất. Sau đó, tham chiếu Nghị định 69/2008/NĐ-CP thì Nhà nước có trách nhiệm thu hồi đất, giải phóng mặt bằng, bàn giao cho chủ đầu tư”, vị này cho biết.

Cũng theo đại diện chủ đầu tư, trước đây, dự án này được lựa chọn là theo Luật Đầu tư, vì đây là dự án có sử dụng đất. Tuy nhiên, khi Luật Đất đai 2013 ra đời thì không được thu hồi đất nên phải chờ. Đến khi Nghị định 01/2017/NĐ-CP của Chính phủ được ban hành về sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật đất đai 2013 thì mới gỡ vướng mắc được. “Đến 2018, chúng tôi mới được chấp thuận gia hạn đầu tư và kế hoạch giải phóng mặt bằng đến năm nay mới hết”, vị này cho biết thêm.

Lãnh đạo Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển giáo dục SSG cũng nói rằng, nếu không nhận được sự ủng hộ của người dân thì thiệt hại của nhà đâu tư là rất lớn. Tuy nhiên, khi PV báo Gia đình và Xã hội đặt ra vấn đề là chủ đầu tư có hỗ trợ gì cho người dân khi bị lấy đất hay không thì ông này khẳng định: “Với góc độ nhà đầu tư là thượng tôn pháp luật, chúng tôi không phải bỏ đống tiền để làm trái pháp luật”.

“Theo Nghị định 69/2008/NĐ-CP và Nghị định 59/2014/NĐ-CP quy định rõ ràng, nhà nước phải có trách nhiệm bàn giao đất sạch cho nhà đầu tư. Và đương nhiên, dự án này nằm trong phạm vi Nhà nước thu hồi đất, căn cứ vào hệ thống pháp luật bây giờ. Chúng tôi căn cứ vào Nghị định 01/2017/NĐ-CP để thu hồi đất. Quy trình thu hồi đất thì Nhà nước nói rất rõ, tất cả đều được công khai ở địa phương”, đại diện SSG cho biết.

Ông này cũng khẳng định, lĩnh vực hoạt động của dự án thuộc Nghị định 69/2008/NĐ-CP quy định. “Tuy nhiên, Nghị định 69/2008/NĐ-CP có những cái lệch so với Luật Đất đai 2003”.

Trái với quan điểm của phía chủ đầu tư dự án, Luật sư Vi Văn Diện, Công ty Luật Thiên Minh cho rằng, căn cứ vào các quy định về pháp luật đất đai, người dân có đất bị thu hồi tại địa điểm thực hiện dự án này hoàn toàn có cơ sở đề nghị cơ quan Nhà Nước có thẩm quyền xem xét căn cứ các chính sách, quy định của pháp luật về đất đai yêu cầu chủ đầu tư dự án phải thoả thuận chuyển nhượng đất, cho thuê đất.

Nhóm PV