Dự kiến trình Quốc hội Dự án Luật Dân số vào năm 2014: Chính sách bền vững trong tương lai
GiadinhNet - “Cần tránh coi chính sách dân số là kiểm soát dân số. Chính sách dân số cần phải dựa trên quyền” – GS. Gavin W.Jones (Chuyên gia Quốc tế của UNFPA, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Châu Á, Trường ĐH Quốc gia Singapore), với kinh nghiệm nghiên cứu luật pháp của các nước châu Á, đã chia sẻ như vậy.
Hầu hết các chuyên gia tham dự các Hội thảo chuyên đề về xây dựng Dự án Luật Dân số đều đồng tình với quan điểm này của GS. Gavin. Ở các bài viết mà GĐ&XH đã từng đề cập, vấn đề có nên xem quy định “KHHGĐ là biện pháp chủ yếu để điều chỉnh mức sinh” đã được các chuyên gia đặt ra. Bên cạnh đó, theo quy định của Điều 19 Pháp lệnh Dân số (PLDS), có 3 biện pháp thực hiện KHHGĐ. Theo đánh giá, những biện pháp này là đầy đủ, có ý nghĩa nhân văn và sớm đảm bảo cho sự bền vững, nhưng việc thực hiện khó khăn hơn, lâu dài hơn, chi phí tốn kém hơn để đối tượng chuyển đổi hành vi, chấp nhận và thực hiện KHHGĐ.
“Kinh nghiệm của một số ít quốc gia trong giai đoạn đầu đã sử dụng biện pháp hành chính, pháp luật để kiểm soát sinh sản thông qua chỉ tiêu bắt buộc, các hình thức đăng ký, cấp thẻ và các biện pháp chế tài cưỡng bức thì tuy có giảm nhanh mức sinh, nhưng không kiểm soát được quá trình sinh sản thực tế của nhân dân, không đảm bảo cho sự bền vững trong tương lai và đôi khi còn có tác dụng ngược đối với tình hình chính trị, xã hội” – ông Đinh Công Thoan – Nguyên Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính (Tổng cục DS-KHHGĐ), Thành viên Ban soạn thảo và tổ biên tập Dự Luật, khẳng định.
Tại Việt Nam, kết quả thực hiện biện pháp tuyên truyền, tư vấn, giúp đỡ và cung cấp các dịch vụ KHHGĐ, kể từ khi ban hành PLDS cho đến nay, được đánh giá là khá tốt, bảo đảm số lượng, chất lượng, đa dạng về hình thức, thuận tiện, an toàn và đến tận người dân.
Tuy nhiên, theo đánh giá của ông Thoan, kết quả thực hiện biện pháp khuyến khích lợi ích vật chất và tinh thần, thực hiện các chính sách bảo hiểm lại có phần hạn chế hơn. Cụ thể, các hướng dẫn hiện hành chỉ có khuyến khích tập thể, cá nhân, cộng đồng tích cực thực hiện KHHGĐ, nhưng mức khuyến khích thấp, số lượng ít, phạm vi hẹp. Bên cạnh đó, chính sách bảo hiểm hiện nay chỉ dành cho đối tượng triệt sản, khuyến khích tinh thần chỉ là động viên, nêu gương, chưa có hình thức vinh danh.
 Luật Dân số ra đời sẽ có những qui định chặt chẽ hơn trong việc KHHGĐ của mỗi công dân. Ảnh: P.V |
Điều 1 Pháp lệnh sửa đổi Điều 10 của PLDS nêu rõ: Quyền và nghĩa vụ của mỗi cặp vợ chồng, cá nhân trong việc thực hiện cuộc vận động DS-KHHGĐ, chăm sóc sức khỏe sinh sản: Quyết định thời gian và khoảng cách sinh con; sinh một hoặc hai con, trừ trường hợp đặc biệt do Chính phủ quy định; bảo vệ sức khỏe, thực hiện các biện pháp phòng ngừa bệnh nhiễm khuẩn đường sinh sản, bệnh lây truyền qua đường tình dục, HIV/AIDS và thực hiện các nghĩa vụ khác liên quan đến sức khỏe sinh sản.
Cuộc vận động DS - KHHGĐ được xác định tại nhiều văn bản của Đảng, Nhà nước, nêu các quy định về quyền, nghĩa vụ hoặc trách nhiệm của các cặp vợ chồng, cá nhân trong việc quyết định thời gian sinh con, khoảng cách sinh con, số con và thực hiện các biện pháp chăm sóc SKSS đều mang tính hướng dẫn, nhắc nhở, khuyến khích thực hiện.
Tuy nhiên, việc sinh nhiều con trong khi nền kinh tế còn nghèo sẽ ảnh hưởng xấu đến sự hưng thịnh của quốc gia và đòi hỏi đảng viên, công chức Nhà nước phải gương mẫu đi đầu trong việc kiểm soát sinh sản. Đến nay, biện pháp xử lý người sinh nhiều con chỉ áp dụng đối với đảng viên, không áp dụng đối với tuyệt đại đa số quần chúng nhân dân.
Về vấn đề tuyên truyền và tư vấn KHHGĐ, ông Đinh Công Thoan chỉ ra rằng: PLDS quy định về phạm vi thông tin về dân số, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc tuyên truyền và tư vấn KHHGĐ, góp phần thực hiện tốt giải pháp tuyên truyền và tư vấn về KHHGĐ. Tuy nhiên, “PLDS chưa quy định về điều kiện, quy trình tuyên truyền và tư vấn, nên khó xác định được cơ quan, tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật việc tuyên truyền, tư vấn và nội dung tuyên truyền, tư vấn” – ông Thoan thẳng thắn.
“Trong bất cứ trường hợp nào, phá thai cũng không được coi là một biện pháp KHHGĐ” – ông Đinh Công Thoan khẳng định khi đề cập đến vấn đề phá thai. Điều này ông càng nhấn mạnh hơn trong bối cảnh tình hình phá thai ở Việt Nam được xếp vào nhóm nước có tỷ lệ phá thai cao trên thế giới. Đáng lưu ý là tỷ lệ phá thai ở nhóm vị thành niên, thanh niên chiếm rất cao, có xu hướng gia tăng do ảnh hưởng của nền kinh tế mở, với lối sống tự do, phóng khoáng phương Tây.
Ông Thoan phân tích thêm: “Mục đích giảm phá thai là nhằm bảo vệ sức khỏe phụ nữ; bởi hậu quả phá thai rất nặng nề, nó làm suy giảm sức khỏe, tổn thương tinh thần, nguy cơ mất máu, thủng tử cung, gây viêm nhiễm cơ quan sinh dục, có thể gây biến chứng dẫn tới vô sinh, đặc biệt đối với vị thành niên”.
|
Tỷ lệ nạo phá thai không an toàn cao, theo ông Thoan là do nhiều nguyên nhân; Trong đó việc quy định cởi mở của pháp luật cho phép phá thai quá tự do, trong khi người dân lại thiếu ý thức, thiếu hiểu biết về hậu quả của phá thai không an toàn. Trong trường hợp buộc phải phá thai thì phải được phá thai an toàn và trong mọi hoàn cảnh, phụ nữ cần được tiếp cận với dịch vụ có chất lượng để quản lý các biến chứng. Do đó, ông Thoan đề xuất: Cần bổ sung quy định về tư vấn trước, trong, sau khi phá thai; điều kiện, trình tự, thủ tục phá thai và điều kiện, trách nhiệm của cơ sở y tế thực hiện phá thai an toàn. |
Võ Thu
Nạo phá thai tuổi vị thành niên: Những trăn trở suốt hơn 2 thập kỷ của bác sĩ sản khoa
Dân số và phát triển - 13 giờ trướcGĐXH – Suốt hơn 25 năm gắn bó với nghề, bác sĩ Nguyễn Thị Thảo đã từng đối mặt với không ít trường hợp nạo phá thai ở tuổi vị thành niên. Mỗi ca bệnh là một mảnh đời đầy trăn trở, để lại trong bà những nỗi day dứt, xót xa mỗi khi nhớ lại.
Thạc sĩ sinh con không cắt dây rốn, ngâm nhau trong muối, viêm phổi không cho tiêm
Dân số và phát triển - 23 giờ trướcTin theo trào lưu sinh con “thuận tự nhiên” tại nhà, sản phụ ở Đồng Nai từ chối can thiệp y tế, giữ nguyên dây rốn, khiến bé trai sơ sinh có dấu hiệu viêm phổi.
Ca vỡ tử cung hy hữu, thai nhi nằm trong ổ bụng, bác sĩ cứu sống hai mẹ con ngoạn mục
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcKhoa Phụ Sản - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Dương vừa cứu sống sản phụ 23 tuổi đang mang thai ở tuần thứ 37 trong tình trạng vỡ tử cung hoàn toàn – biến chứng sản khoa hiếm gặp nhưng cực kỳ nguy hiểm.
Sàng lọc trước sinh - chìa khóa cho thai kỳ khỏe mạnh
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcTrong suốt thời gian mang thai, sức khỏe của cả mẹ và bé luôn là ưu tiên hàng đầu. Để đảm bảo em bé chào đời khỏe mạnh và mẹ có một thai kỳ an toàn, sàng lọc trước sinh đóng một vai trò vô cùng quan trọng.
Mẹ bị thiếu máu khi mang thai, con có nguy cơ dị tật tim
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcThiếu máu khi mang thai có thể gây ra nhiều ảnh hưởng cho sức khỏe cả mẹ và em bé. Đặc biệt, những đứa trẻ sinh ra ở người mẹ bị thiếu máu có nguy cơ dị tật tim cao hơn.
7 thói quen gây hại tinh trùng
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcĐể có sức khỏe tinh trùng tốt nhất, nam giới nên duy trì một lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống cân bằng, tránh các chất độc hại và tham khảo ý kiến bác sĩ nếu có bất kỳ lo ngại nào.
Từ hôm nay, vợ chồng tự quyết thời gian sinh con, số con, khoảng cách các lần sinh
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcVới 100% thành viên biểu quyết tán thành, UBTVQH chính thức thông qua sửa đổi Pháp lệnh sửa đổi Điều 10 của Pháp lệnh Dân số. Theo đó, từ nay người dân tự quyết thời gian sinh con, số con và khoảng cách các lần sinh.
Phụ nữ mang thai ăn dứa có nguy cơ sảy thai hay chuyển dạ sớm không?
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcDứa là loại trái cây thơm ngon, bổ dưỡng nhưng những lời đồn về dứa không an toàn đối với phụ nữ mang thai đã khiến nhiều mẹ bầu lo lắng và tránh ăn dứa.
10 dấu hiệu cảnh báo ung thư tuyến tiền liệt
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcUng thư tuyến tiền liệt là một trong những loại ung thư phổ biến nhất ở nam giới. Ở giai đoạn sớm, ung thư tuyến tiền liệt không có dấu hiệu rõ ràng nên dễ nhầm lẫn với u phì đại lành tính tuyến tiền liệt.
Việt Nam đang có tốc độ già hóa nhanh nhất châu Á
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcNgười cao tuổi ở Việt Nam thường mắc trung bình 3-4 bệnh lý mạn tính khi nhập viện. Dự kiến năm 2025, nước ta sẽ có hơn 16 triệu người cao tuổi.
Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.
