Dự kiến trình Quốc hội Dự án Luật Dân số vào năm 2014: Chính sách bền vững trong tương lai
GiadinhNet - “Cần tránh coi chính sách dân số là kiểm soát dân số. Chính sách dân số cần phải dựa trên quyền” – GS. Gavin W.Jones (Chuyên gia Quốc tế của UNFPA, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Châu Á, Trường ĐH Quốc gia Singapore), với kinh nghiệm nghiên cứu luật pháp của các nước châu Á, đã chia sẻ như vậy.
Hầu hết các chuyên gia tham dự các Hội thảo chuyên đề về xây dựng Dự án Luật Dân số đều đồng tình với quan điểm này của GS. Gavin. Ở các bài viết mà GĐ&XH đã từng đề cập, vấn đề có nên xem quy định “KHHGĐ là biện pháp chủ yếu để điều chỉnh mức sinh” đã được các chuyên gia đặt ra. Bên cạnh đó, theo quy định của Điều 19 Pháp lệnh Dân số (PLDS), có 3 biện pháp thực hiện KHHGĐ. Theo đánh giá, những biện pháp này là đầy đủ, có ý nghĩa nhân văn và sớm đảm bảo cho sự bền vững, nhưng việc thực hiện khó khăn hơn, lâu dài hơn, chi phí tốn kém hơn để đối tượng chuyển đổi hành vi, chấp nhận và thực hiện KHHGĐ.
“Kinh nghiệm của một số ít quốc gia trong giai đoạn đầu đã sử dụng biện pháp hành chính, pháp luật để kiểm soát sinh sản thông qua chỉ tiêu bắt buộc, các hình thức đăng ký, cấp thẻ và các biện pháp chế tài cưỡng bức thì tuy có giảm nhanh mức sinh, nhưng không kiểm soát được quá trình sinh sản thực tế của nhân dân, không đảm bảo cho sự bền vững trong tương lai và đôi khi còn có tác dụng ngược đối với tình hình chính trị, xã hội” – ông Đinh Công Thoan – Nguyên Vụ trưởng Vụ Kế hoạch Tài chính (Tổng cục DS-KHHGĐ), Thành viên Ban soạn thảo và tổ biên tập Dự Luật, khẳng định.
Tại Việt Nam, kết quả thực hiện biện pháp tuyên truyền, tư vấn, giúp đỡ và cung cấp các dịch vụ KHHGĐ, kể từ khi ban hành PLDS cho đến nay, được đánh giá là khá tốt, bảo đảm số lượng, chất lượng, đa dạng về hình thức, thuận tiện, an toàn và đến tận người dân.
Tuy nhiên, theo đánh giá của ông Thoan, kết quả thực hiện biện pháp khuyến khích lợi ích vật chất và tinh thần, thực hiện các chính sách bảo hiểm lại có phần hạn chế hơn. Cụ thể, các hướng dẫn hiện hành chỉ có khuyến khích tập thể, cá nhân, cộng đồng tích cực thực hiện KHHGĐ, nhưng mức khuyến khích thấp, số lượng ít, phạm vi hẹp. Bên cạnh đó, chính sách bảo hiểm hiện nay chỉ dành cho đối tượng triệt sản, khuyến khích tinh thần chỉ là động viên, nêu gương, chưa có hình thức vinh danh.
 Luật Dân số ra đời sẽ có những qui định chặt chẽ hơn trong việc KHHGĐ của mỗi công dân. Ảnh: P.V |
Điều 1 Pháp lệnh sửa đổi Điều 10 của PLDS nêu rõ: Quyền và nghĩa vụ của mỗi cặp vợ chồng, cá nhân trong việc thực hiện cuộc vận động DS-KHHGĐ, chăm sóc sức khỏe sinh sản: Quyết định thời gian và khoảng cách sinh con; sinh một hoặc hai con, trừ trường hợp đặc biệt do Chính phủ quy định; bảo vệ sức khỏe, thực hiện các biện pháp phòng ngừa bệnh nhiễm khuẩn đường sinh sản, bệnh lây truyền qua đường tình dục, HIV/AIDS và thực hiện các nghĩa vụ khác liên quan đến sức khỏe sinh sản.
Cuộc vận động DS - KHHGĐ được xác định tại nhiều văn bản của Đảng, Nhà nước, nêu các quy định về quyền, nghĩa vụ hoặc trách nhiệm của các cặp vợ chồng, cá nhân trong việc quyết định thời gian sinh con, khoảng cách sinh con, số con và thực hiện các biện pháp chăm sóc SKSS đều mang tính hướng dẫn, nhắc nhở, khuyến khích thực hiện.
Tuy nhiên, việc sinh nhiều con trong khi nền kinh tế còn nghèo sẽ ảnh hưởng xấu đến sự hưng thịnh của quốc gia và đòi hỏi đảng viên, công chức Nhà nước phải gương mẫu đi đầu trong việc kiểm soát sinh sản. Đến nay, biện pháp xử lý người sinh nhiều con chỉ áp dụng đối với đảng viên, không áp dụng đối với tuyệt đại đa số quần chúng nhân dân.
Về vấn đề tuyên truyền và tư vấn KHHGĐ, ông Đinh Công Thoan chỉ ra rằng: PLDS quy định về phạm vi thông tin về dân số, trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc tuyên truyền và tư vấn KHHGĐ, góp phần thực hiện tốt giải pháp tuyên truyền và tư vấn về KHHGĐ. Tuy nhiên, “PLDS chưa quy định về điều kiện, quy trình tuyên truyền và tư vấn, nên khó xác định được cơ quan, tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật việc tuyên truyền, tư vấn và nội dung tuyên truyền, tư vấn” – ông Thoan thẳng thắn.
“Trong bất cứ trường hợp nào, phá thai cũng không được coi là một biện pháp KHHGĐ” – ông Đinh Công Thoan khẳng định khi đề cập đến vấn đề phá thai. Điều này ông càng nhấn mạnh hơn trong bối cảnh tình hình phá thai ở Việt Nam được xếp vào nhóm nước có tỷ lệ phá thai cao trên thế giới. Đáng lưu ý là tỷ lệ phá thai ở nhóm vị thành niên, thanh niên chiếm rất cao, có xu hướng gia tăng do ảnh hưởng của nền kinh tế mở, với lối sống tự do, phóng khoáng phương Tây.
Ông Thoan phân tích thêm: “Mục đích giảm phá thai là nhằm bảo vệ sức khỏe phụ nữ; bởi hậu quả phá thai rất nặng nề, nó làm suy giảm sức khỏe, tổn thương tinh thần, nguy cơ mất máu, thủng tử cung, gây viêm nhiễm cơ quan sinh dục, có thể gây biến chứng dẫn tới vô sinh, đặc biệt đối với vị thành niên”.
|
Tỷ lệ nạo phá thai không an toàn cao, theo ông Thoan là do nhiều nguyên nhân; Trong đó việc quy định cởi mở của pháp luật cho phép phá thai quá tự do, trong khi người dân lại thiếu ý thức, thiếu hiểu biết về hậu quả của phá thai không an toàn. Trong trường hợp buộc phải phá thai thì phải được phá thai an toàn và trong mọi hoàn cảnh, phụ nữ cần được tiếp cận với dịch vụ có chất lượng để quản lý các biến chứng. Do đó, ông Thoan đề xuất: Cần bổ sung quy định về tư vấn trước, trong, sau khi phá thai; điều kiện, trình tự, thủ tục phá thai và điều kiện, trách nhiệm của cơ sở y tế thực hiện phá thai an toàn. |
Võ Thu
4 triệu chứng khó chịu lại có thể là dấu hiệu thai kỳ khỏe mạnh
Dân số và phát triển - 10 giờ trướcMột số triệu chứng khó chịu khi mang thai có thể là dấu hiệu của một thai kỳ khỏe mạnh.
Mất ngủ khi mang thai: Bí quyết giúp mẹ bầu ngủ ngon và an toàn cho thai nhi
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcMất ngủ khi mang thai không chỉ là nỗi lo về sức khỏe mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống của mẹ bầu. Hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng đúng các giải pháp hỗ trợ sẽ giúp mẹ cải thiện giấc ngủ nhanh chóng.
Đông Triều vận động người dân thực hiện tốt các chính sách dân số
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcGĐXH - Trạm Y tế phường Đông Triều tổ chức hội nghị truyền thông hưởng ứng Tháng hành động Quốc gia về Dân số (tháng 12) và kỷ niệm Ngày Dân số Việt Nam 26/12 nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành và cộng đồng đối với công tác dân số trong tình hình mới.
Nghệ An: Đầu tư cho dân số là đầu tư cho phát triển bền vững
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcGĐXH - Trong bối cảnh Nghệ An đang chuyển trọng tâm từ kiểm soát quy mô sang nâng cao chất lượng dân số, lễ kỷ niệm 64 năm Ngày Dân số Việt Nam và hưởng ứng Tháng hành động quốc gia về Dân số năm 2025 là dịp khẳng định rõ quan điểm: đầu tư cho công tác dân số chính là đầu tư cho sự phát triển bền vững, lâu dài của tỉnh và của đất nước.
Quảng Ninh: Hội nghị truyền thông hưởng ứng Tháng hành động Quốc gia về Dân số
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcTrạm Y tế phường Quang Hanh tổ chức hội nghị truyền thông hưởng ứng Tháng hành động Quốc gia về Dân số (tháng 12) và kỷ niệm Ngày Dân số Việt Nam 26/12/2025 nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành và cộng đồng đối với công tác dân số trong tình hình mới.
Lạc nội mạc tử cung: Chị em nên biết để phòng bệnh
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcGĐXH - Nhập viện cấp cứu, các bác sĩ đánh giá chị Trang đã mất gần 45% thể tích tuần hoàn do chảy máu kéo dài do bị lạc nội mạc tử cung.
Tháng Hành động quốc gia về Dân số 2025: Quảng Ninh tăng cường các hoạt động về công tác dân số và trẻ em năm 2025
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcĐể hoàn thành các mục tiêu dân số trong năm 2025, Chi cục Dân số tỉnh Quảng Ninh đã triển khai nhiều giải pháp, tăng cường truyền thông chuyển đổi hành vi; mở rộng tư vấn và khám sức khỏe sinh sản; chú trọng chăm sóc người cao tuổi, bảo vệ trẻ em…, góp phần nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn toàn tỉnh.
Người đàn ông 36 tuổi bị áp lực sinh con đến căng thẳng, mất cả ham muốn
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcGĐXH - Anh Cường, 36 tuổi, nhiều lần bị gia đình thúc giục sinh con dẫn đến căng thẳng, mất ham muốn tình dục.
"Cứu' cơ hội làm cha cho người đàn ông tuổi 30: Nam giới vô sinh, thấy dấu hiệu này cần khám sớm
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcGĐXH - Ở tuổi 30, anh Hoàng được chẩn đoán vô sinh, khả năng có con tự nhiên rất thấp do trong mẫu tinh dịch chỉ ghi nhận 1–2 tinh trùng. Nhờ được bác sĩ xây dựng phác đồ điều trị phù hợp, cơ hội làm cha của anh đã được giữ lại.
Việt Nam đối mặt với thách thức mức sinh thấp và già hóa dân số nhanh
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcGĐXH - Theo Bộ Y tế, hiện nay tình trạng kết hôn muộn, sinh con muộn, sinh ít con hoặc không muốn sinh con ngày càng phổ biến, đặc biệt tại các đô thị và vùng có mức sinh thấp.
Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.
