Đừng lấy học sinh ra thí nghiệm

Phụ huynh liêu xiêu vì tiền

 

Nhiều cuộc tranh luận quanh chuyện thay chương trình và SGK đã diễn ra trên nhiều diễn đàn Internet. Những bài báo được đăng tải lại để bạn đọc nhận xét, mổ xẻ. Tại diễn đàn HS chuyên Lê Quý Đôn (Bình Định), bạn đọc  thaitrunghieu2112@... đã tỏ thái độ bất bình: “Mỗi lẫn in lại SGK rất tốn kém tiền của. In, in nữa, in mãi đến bao giờ?” Bạn đọc có tên Fencer (lớp PC- K38, Trường Sĩ quan Không quân) thì chỉ ra nhiều lỗi mà SGK mắc phải từ trước đến nay: Càng giảm tải, sách càng dày. Nói chung, chúng ta càng cải cách càng rườm rà và bất cập. Như thế rất phí công, tốn của”. Đồng thuận với ý kiến của bạn đọc này, độc giả có tên Jack Ragon@...  thẳng thắn: “Càng thay sách, càng cải tổ chương trình và sách càng nhiều tiền, phụ huynh càng điêu đứng”.

Một bạn đọc khác có tên Xquang_ls ở địa chỉ Xquang_ls@... phân tích rằng, chuyện cải cách chương trình và SGK trước nay vẫn duy trì theo cách làm chưa chặt chẽ. Cụ thể, trong đội ngũ biên soạn SGK vẫn được lựa chọn kiểu “thành phần đủ mâm bát cả 3 miền” . Vì thế, khi làm sách những người này khó liên hệ với nhau để có tiếng nói chung. Cũng có thể tập trung các tác giả ngồi lại với nhau như tổ chức trại viết nhưng cách này dễ dẫn đến chuyện viết sách kiểu hình thức. Nên cho dù có tổ chức viết đi, viết lại SGK thì vài năm sau e rằng sẽ phải viết lại.

Tại website của Diễn đàn toán học, bạn đọc có tên thienbt ở địa chỉ thienbt@...thẳng thắn nhận xét: “Tôi thấy chương trình phổ thông đổi mới chưa thật sự giảm tải. Hệ thống kiến thức nói là giảm tải nhưng thực sự chưa đáp ứng được mục đích đặt ra”. Còn bạn đọc ở địa chỉ Isobatma@...chỉ ra  rằng, chương trình mới giúp HS tự học hoặc đi học thêm nhiều hơn. Nó có một số ưu điểm như: Áp dụng được các phương pháp lấy HS làm trọng tâm, giáo viên (GV) sẽ lựa chọn nhiều phương pháp dạy học hơn. Tuy nhiên, nó dẫn đến nghịch lý mất thời gian nhưng cũng dư thời gian. “Cụ thể, mất thời gian vì GV phải soạn giáo án rất nhiều nhưng chẳng dùng được bao nhiêu. Còn dư thời gian vì số tiết dạy và học ít đi, HS có dịp đi học thêm giúp GV nâng cao mức sống. Do số tiết giảm nên nhiều giáo viên sẽ khó khăn vì dạy chưa kịp chương trình làm sao phát triển được kiến thức?” độc giả này ngán ngẩm!

 

Việc thay SGK sẽ tốn một khoản chi phí không nhỏ. Ảnh: CH

Một chương trình là đủ

Nhiều bạn đọc nhận xét: Chỉ cần một chương trình đúng chuẩn là đủ. Theo bạn đọc có tên Jin tại diễn đàn HS chuyên Lê Quý Đôn (Bình Định) thì, khi đổi SGK, Nhà nước đã tiếp thu những phê bình hay lời khuyên từ các nhà chuyên môn, nhà phê bình, các Sở GD&ĐT nên mới quyết định thay đổi. Đã đổi sách, dù sao vẫn tốt hơn không đổi. Jin kì vọng: Sau khi đổi chương trình và SGK, hy vọng chương trình sẽ thích hợp với HS. Cũng liên quan đến việc thay đổi chương trình nhưng bạn đọc Pooh ở địa chỉ Pooh@... lại có nhận xét: “Thay đổi là tốt. Nhiều người cho rằng chương trình và SGK phổ thông đang rất nặng nhưng thực sự tôi thấy không nặng lắm. Kiến thức hiện nay vừa sức của một học sinh bình thường. Trong khi, ở chương trình ĐH, một học kì, số lượng sách học tương đương bằng 3 năm THPT, thế thì THPT có quá nặng không?”.

Ở góc độ một người tham gia giảng dạy, giáo viên Lê Sĩ Tứ - Trường THPT Trần Phú (Hà Nội) cho rằng, theo Dự thảo luật sửa đổi, bổ sung một số điều trong Luật Giáo Dục, cả nước sẽ có nhiều hơn một bộ SGK để thầy giáo, học sinh lựa chọn trong quá trình giảng dạy và học tập. Hiện nay trên thế giới cũng có một số nước ở cấp THPT sử dụng nhiều bộ SGK. Thầy được quyền chọn lựa bài nào cho là hay để dạy. Tuy nhiên, ở ta lại đi con đường chẳng giống ai, không nghiêm túc điều tra xã hội học, bắt đầu từ quyền lợi của học trò mà “đổi mới” từ trên xuống. Ở  Hà Nội, nhiều trường còn chưa đủ cơ sở vật chất để dạy và học như mong muốn. Đời sống nhiều phụ huynh còn khó khăn, đầu năm học lo cho con có đủ một bộ SGK, nhiều gia đình cán bộ, công nhân viên phải cố gắng vượt mức. Vì thế,theo bạn đọc này đề xuất, “ít nhất cho đến năm 2020, chúng ta chỉ cần một bộ SGK  biên soạn cho “tinh”, phục vụ cho việc dạy và học tối ưu nhất, thì có lẽ vừa sức chúng ta, có hiệu quả hơn. Nếu Bộ Giáo dục muốn có hơn một bộ SGK, thì nên tập trung biên soạn một bộ  dành cho đối tượng học sinh ở vùng sâu, vùng xa, kinh tế còn nghèo, nội dung sát  đối tượng giảng dạy với giá ưu đãi, để ít nhất mỗi học có một bộ SGK làm “đồ dùng học tập” mới thiết thực. Dù Bộ GD&ĐT làm gì thì làm, kỵ nhất đừng đem trẻ thơ ra làm vật thí nghiệm như kiểu cải cách giáo dục đã làm, quá lâu dài, quá tốn kém, mà hậu quả thì như chúng ta đã biết”.

Cô giáo Nguyễn Thị Tuyến -  giáo viên tiểu học ở TP Bắc Giang (tỉnh Bắc Giang) cho rằng, dù có một hay nhiều bộ SGK, quan trọng nhất phải nhất quán và theo một “chuẩn” chứ không thể cứ tràn lan theo kiểu “mạnh ai người đó viết”. Từ khi cải cách SGK, nhiều khi chính GV cũng thấy lúng túng và mơ hồ về nội dung phải dạy. Tốt nhất, cần có một bộ khung kiến thức chuẩn cho các cấp học, để các nhà biên soạn SGK dựa vào “chuẩn” đó để xây dựng nội dung cho bộ sách.

 

Hạnh Nguyên