Gia Lai: Đề án sàng lọc trước sinh và sơ sinh đã làm thay đổi nhận thức của người dân!
GiadinhNet - Trước đây, khi đề án chưa được triển khai thì phần lớn phụ nữ mang thai ở Gia Lai mỗi khi đi khám, siêu âm thai chỉ quan tâm đến giới tính, cân nặng của con chứ ít ai nhờ bác sĩ đo độ mờ da gáy, kiểm tra nhiễm sắc thể, nước ối… xem thai nhi có bị dị tật, bị bệnh tim bẩm sinh hay không.
Gia Lai là một tỉnh nghèo, có tỷ lệ người dân tộc thiểu số chiếm hơn 46% (dân tộc Jrai chiếm hơn 30%, dân tộc Bahnarhơn 12%, các dân tộc khác chiếm hơn 3%). Trong đó, số hộ nghèo đồng bào dân tộc thiểu số là hơn 40.000 hộ, chiếm 25,5% tổng số hộ đồng bào dân tộc thiểu số toàn tỉnh; số hộ cận nghèo đồng bào dân tộc thiểu số gần 25.000 hộ, chiếm gần 16% tổng số hộ đồng bào dân tộc thiểu số toàn tỉnh.
Theo báo cáo của Chi cục Dân số-KHHGĐ tỉnh, hiện nay trẻ em bị dị tật bẩm sinh ở Gia Lai chiếm 2,6% trong tổng số trẻ em sinh ra sống; chết trẻ em dưới 5 tuổi là 3,2%; nhiều gia đình cả 2-3 đứa con đều bị dị tật bẩm sinh.
Trước tình hình đó, Đề án sàng lọc trước sinh và sơ sinh (SLTS và SS) được triển khai ở Gia Lai từ năm 2009 đến nay đã thu được nhiều thành tự đáng kể, giúp cho ngành dân số phát hiện, can thiệp kịp thời khá nhiều bệnh tật ở thai nhi và trẻ sơ sinh. Đặc biệt, đề án đã làm thay đổi nhận thức của người dân về việc tham gia các quá trình sàng lọc.

Người dân Gia Lai đăng ký tham gia buổi tuyên truyền về sàng lọc trước sinh và sơ sinh. Ảnh: Báo Gia Lai
Theo chị Rah Lan Hồng- Trạm trưởng Trạm Y tế xã Ia Phang (huyện Chư Pưh), việc triển khai đề án ban đầu cũng gặp khó khăn. Nhiều chị em không nhận thức được, thậm chí có người còn cho đó là không cần thiết vì trước đây người ta không làm gì hết nên vẫn sinh con bình thường. Có chị em thì cho rằng, cha mẹ khỏe mạnh con sinh ra sẽ bình thường nên không phải xét nghiệm. Song qua nhiều lần giải thích cộng với việc nhiều người tham gia đã tác động tích cực đến các gia đình khác nên việc triển khai đề án cũng thuận lợi hơn trước rất nhiều.
Chị Nguyễn Thị Thủy-xã Ia Boòng (huyện Chư Prông), ôm đứa con trai được 4 tháng tuổi nhỏ thó trên tay và liên tục quấy khóc, da tím tái, rưng rưng nước mắt khi đứng đợi đến lượt trong đợt khám sàng lọc trẻ bị bệnh tim bẩm sinh tại Bệnh viện Đại học Y Dược Hoàng Anh Gia Lai, kể: Tôi phát hiện có biểu hiện bất thường khi thai được 16 tuần, nhưng do hiểu mù mờ thông tin nên chỉ điều trị qua loa ở Trung tâm Y tế huyện đến khi sinh cháu ra được 1,2 kg và cháu mắc rất nhiều bệnh. Cháu được 4 tháng tuổi mà vẫn như lúc mới sinh ra, càng ngày thấy càng yếu đi. Nếu trước đây tôi hiểu ra đi siêu âm thì bây giờ vợ chồng tôi đỡ khổ hơn.
Chị Kpuih Ble-cộng tác viên dân số làng Phun B, xã Ia Phang (huyện Chư Pưh) thì cho biết, hầu hết chị em trong làng bây giờ khi mang thai đều đi siêu âm để kiểm tra sức khỏe của bào thai và phát hiện một số dị tật của thai nhi. Có trường hợp thai nhi bị dị tật, các y-bác sĩ khuyên hủy bỏ thai kịp thời gia đình hiểu ra và đồng ý bỏ.
Trước đây, khi đề án chưa được triển khai thì phần lớn phụ nữ mang thai ở Gia Lai mỗi khi đi khám, siêu âm thai chỉ quan tâm đến giới tính, cân nặng của con chứ ít ai nhờ bác sĩ đo độ mờ da gáy, kiểm tra nhiễm sắc thể, nước ối… xem thai nhi có bị dị tật, bị bệnh tim bẩm sinh hay không? Song vấn đề này lại rất quan trọng, cần thiết để duy trì nòi giống và tương lai của con em sau này. Bởi nếu được khám sàng lọc trong quá trình bà mẹ mang thai sẽ phát hiện được những khuyết tật ở trẻ và xử lý kịp thời. Với những khuyết tật không khắc phục được, các bác sĩ sẽ có những tư vấn hữu ích cho các bà mẹ và gia đình.

Các y-bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh lấy máu trẻ khi mới sinh ra để phát hiện dị tật. Ảnh: Báo Gia Lai
Để nâng cao chất lượng dân số một cách toàn diện, Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25-10-2017 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới đã đề cập đến nhiều giải pháp quan trọng; trong đó yêu cầu phát triển mạng lưới cung cấp các dịch vụ tầm soát, chẩn đoán sớm bệnh tật trước sinh, sơ sinh, hỗ trợ sinh sản, tư vấn kiểm tra sức khỏe sinh sản trước hôn nhân... Nghị quyết xác định mục tiêu đến năm 2030, 70% phụ nữ mang thai được tầm soát ít nhất 4 loại bệnh tật bẩm sinh phổ biến nhất; 90% trẻ sơ sinh được tầm soát ít nhất 5 loại bệnh tật bẩm sinh phổ biến nhất.
Chi cục trưởng Chi cục Dân số-Kế hoạch hóa gia đình tỉnh cho rằng, để đạt mục tiêu trên, ngoài nỗ lực của ngành chức năng, các thai phụ nên chủ động tham gia sàng lọc trước sinh và sơ sinh nhằm sinh ra những đứa con khỏe mạnh, giảm gánh nặng cho gia đình và xã hội.

3 bệnh lây truyền dễ nhiễm qua quan hệ tình dục bằng miệng
Dân số và phát triển - 5 giờ trướcNhận biết các dấu hiệu, triệu chứng của 3 loại bệnh lây truyền có thể lây qua quan hệ tình dục bằng miệng là một cách để chủ động phòng bệnh.

5 cách đơn giản bảo vệ gan, thận thúc đẩy giải độc nên làm mỗi ngày
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcGan, thận hoạt động suốt ngày đêm để lọc độc tố, xử lý chất dinh dưỡng... Tuy nhiên, nhiều yếu tố bên ngoài tác động làm cản trở và suy yếu chức năng của gan, thận.

Nên cắt bao quy đầu ở độ tuổi nào?
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcViệc cắt bao quy đầu là một quyết định quan trọng và thường phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chỉ định y tế, văn hóa và ý muốn của gia đình...

Nạo phá thai tuổi vị thành niên: Những trăn trở suốt hơn 2 thập kỷ của bác sĩ sản khoa
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcGĐXH – Suốt hơn 25 năm gắn bó với nghề, bác sĩ Nguyễn Thị Thảo đã từng đối mặt với không ít trường hợp nạo phá thai ở tuổi vị thành niên. Mỗi ca bệnh là một mảnh đời đầy trăn trở, để lại trong bà những nỗi day dứt, xót xa mỗi khi nhớ lại.

Thạc sĩ sinh con không cắt dây rốn, ngâm nhau trong muối, viêm phổi không cho tiêm
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcTin theo trào lưu sinh con “thuận tự nhiên” tại nhà, sản phụ ở Đồng Nai từ chối can thiệp y tế, giữ nguyên dây rốn, khiến bé trai sơ sinh có dấu hiệu viêm phổi.

Ca vỡ tử cung hy hữu, thai nhi nằm trong ổ bụng, bác sĩ cứu sống hai mẹ con ngoạn mục
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcKhoa Phụ Sản - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Dương vừa cứu sống sản phụ 23 tuổi đang mang thai ở tuần thứ 37 trong tình trạng vỡ tử cung hoàn toàn – biến chứng sản khoa hiếm gặp nhưng cực kỳ nguy hiểm.

Sàng lọc trước sinh - chìa khóa cho thai kỳ khỏe mạnh
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcTrong suốt thời gian mang thai, sức khỏe của cả mẹ và bé luôn là ưu tiên hàng đầu. Để đảm bảo em bé chào đời khỏe mạnh và mẹ có một thai kỳ an toàn, sàng lọc trước sinh đóng một vai trò vô cùng quan trọng.

Mẹ bị thiếu máu khi mang thai, con có nguy cơ dị tật tim
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcThiếu máu khi mang thai có thể gây ra nhiều ảnh hưởng cho sức khỏe cả mẹ và em bé. Đặc biệt, những đứa trẻ sinh ra ở người mẹ bị thiếu máu có nguy cơ dị tật tim cao hơn.

7 thói quen gây hại tinh trùng
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcĐể có sức khỏe tinh trùng tốt nhất, nam giới nên duy trì một lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống cân bằng, tránh các chất độc hại và tham khảo ý kiến bác sĩ nếu có bất kỳ lo ngại nào.

Từ hôm nay, vợ chồng tự quyết thời gian sinh con, số con, khoảng cách các lần sinh
Dân số và phát triển - 6 ngày trướcVới 100% thành viên biểu quyết tán thành, UBTVQH chính thức thông qua sửa đổi Pháp lệnh sửa đổi Điều 10 của Pháp lệnh Dân số. Theo đó, từ nay người dân tự quyết thời gian sinh con, số con và khoảng cách các lần sinh.

Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.