Hà Nội
23°C / 22-25°C

Kéo dài tuổi thọ (5): Trị chứng mất ngủ

GiadinhNet - Hầu hết người già đều phải đối mặt với chứng mất ngủ, nữ mất ngủ nhiều hơn nam.

 
Khi qua tuổi 70, tỷ lệ nữ mất ngủ cao gần gấp 2 lần so với nam giới, để lại nhiều hệ lụy cho sức khỏe và tâm lý của người già…

Vì sao người già mất ngủ?

Mất ngủ được định nghĩa là khó đi vào giấc ngủ, khó duy trì giấc ngủ hoặc thức dậy quá sớm và không quay trở lại được giấc ngủ; hoặc ngủ dậy có cảm giác không ngon giấc, mệt mỏi.

Có 2 dạng mất ngủ hay gặp là mất ngủ cấp tính và mất ngủ mạn tính. Mất ngủ cấp tính là tình trạng mất ngủ kéo dài dưới 1 tháng, có thể do nhiều nguyên nhân gây ra như thay đổi múi giờ, thay đổi nghề nghiệp, mất người thân, môi trường quá ồn, uống nhiều cà phê... Còn mất ngủ mạn tính xuất hiện hơn 3 đêm/tuần, kéo dài trên 1 tháng. Nếu mất ngủ mạn tính kéo dài hơn 1 năm sẽ có nguy cơ gây trầm cảm nặng.
 

Sự ân cần, chăm sóc của con cái sẽ giúp người già vượt qua khó khăn vì bệnh tật. Ảnh: TL

Tình trạng mất ngủ tăng lên theo tuổi. Có thể kể đặc điểm mất ngủ theo một số nguyên nhân như sau: Mất ngủ do lo âu thường khó đi vào giấc ngủ. Mất ngủ có trầm cảm là ngủ không yên, hay thức giấc. Mất ngủ gần sáng sẽ gây ngủ gà gật ban ngày. Nếu mất ngủ do bệnh tim sẽ làm bệnh nhân khó thở khi nằm, thức dậy đột ngột giữa lúc đang ngủ do khó thở kích phát. Nếu mất ngủ do đau sẽ khó vào giấc ngủ và nhiều lần phải thức giấc trong đêm.

Nếu mất ngủ do "hội chứng ngừng thở khi ngủ" thì ban ngày có triệu chứng nhức đầu lúc mới dậy. Buổi sáng sẽ mệt mỏi quá mức, rối loạn khả năng tập trung, rối loạn trí. Ban đêm có triệu chứng ngáy như sấm vang, mồ hôi nhiều, kích động vật vã, nhiều lần thức giấc.

Thay đổi môi trường sống và làm việc đột ngột, những người hay lo lắng thái quá cũng hay bị mất ngủ. Nhưng mất ngủ không phải là bệnh, mà là một triệu chứng, hậu quả của nhiều yếu tố khác nhau. Bởi vậy, khi bị mất ngủ bệnh nhân cần đi khám đầy đủ để đảm bảo rằng mất ngủ không do bệnh lý tâm thần, hoặc các bệnh lý nội khoa khác để có các biện pháp điều trị đặc hiệu.

“Vệ sinh” giấc ngủ

Để có một giấc ngủ tốt, người có tuổi nên từ bỏ một số thói quen xấu như giờ đi ngủ thất thường, ăn ngủ không điều độ, thức khuya, dậy muộn, xem sách vở, truyền hình trên giường ngủ. Hay dùng quá nhiều các chất kích thích như rượu, cà phê, thuốc lá... hoặc uống thuốc ngủ không có chỉ định dẫn đến hiện tượng lạm dụng thuốc.

Người cao tuổi nên chú ý “vệ sinh” giấc ngủ bằng cách đi ngủ đúng giờ. Trước khi đi ngủ nên tránh mọi hoạt động mạnh, căng thẳng vào buổi tối. Nên ngủ dậy vào một giờ nhất định, nếu vì lý do nào đó cần phải ngủ thêm thì cũng không nên muộn quá 1 giờ so với mọi khi. Tránh ngủ ban ngày quá nhiều, buổi trưa chỉ nên khoảng 30 - 60 phút.

Bữa cơm chiều người cao tuổi chỉ nên ăn nhẹ, uống ít nước, hạn chế đồ ăn uống có các chất ngọt. Lỡ nửa đêm có thức giấc người cao tuổi cũng không nên ăn. Nên bố trí phòng ngủ sạch sẽ, thoáng mát, chú ý điều chỉnh nhiệt độ phù hợp, giảm đến mức tối đa tiếng ồn, ánh sáng trong phòng ngủ của người già.

Nếu có bất cứ triệu chứng nào về giấc ngủ, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa. Bệnh nhân sẽ được bác sĩ thăm khám, cho dùng thuốc phù hợp với thể trạng từng người. Không tự tiện mua thuốc hoặc nghe theo lời mách bảo của bạn bè để tự điều trị.

Món ăn dễ ngủ

Rau nhút non (quyết thái) nấu canh với lá vông nem, khoai sọ, củ súng, củ sen, tôm hoặc thịt lợn nạc băm, ăn vừa ngon vừa bổ dưỡng lại chữa mất ngủ.

Long nhãn cũng có thể trị chứng mất ngủ, thần kinh suy nhược, trí nhớ giảm. Cây lạc tiên dùng phần dây trên mặt đất (thân và lá) cũng giúp dưỡng tâm, an thần, chữa suy nhược thần kinh, mất ngủ. Thân lạc tiên càng già càng tốt. Dùng thứ này dưới dạng thuốc sắc (thân và lá khô), liều dùng 20g-40g. Nước lạc tiên có mùi thơm đặc trưng, uống vào rất dễ ngủ.

Bá tử nhân (nhân trong hạt cây trắc bá) cũng hay được dùng trị chứng mất ngủ do tâm thận bất giao, lo sợ, hồi hộp với liều 4-24g/ngày. Nước ép quả cà chua pha thêm chút mật ong hoặc đường cát với độ ngọt tùy ý, uống vào đêm lúc đi ngủ sẽ ngon giấc.

Củ sen nấu canh ăn chữa được mất ngủ, suy nhược. Hạt sen nấu chè, hoặc tiềm (nhồi hạt sen vào bụng chim bồ câu, vịt, dạ dày lộn) ăn vừa ngon, vừa chữa mất ngủ và suy nhược thần kinh. Tâm sen (liên tâm) khô sắc nước uống (liều 4 - 10 g/ngày) giúp gây ngủ mạnh hơn hạt sen nhiều lần. Thứ nước này rất đắng, khi uống nên pha chút mật ong (hoặc đường) cho dễ uống.
 
BS Hoàng Xuân Đại
Nguyên bác sĩ Bệnh viện 103
Ths. BS Nguyễn Thanh Bình
(Khoa Thần kinh, Viện Lão khoa Việt Nam)
baoin
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Dấu hiệu nhận biết trẻ sơ sinh thiếu canxi

Dấu hiệu nhận biết trẻ sơ sinh thiếu canxi

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

Thiếu canxi ở trẻ sơ sinh có thể gây rối loạn giấc ngủ, chậm phát triển và nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Nhận biết sớm các dấu hiệu sẽ giúp cha mẹ can thiệp kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm.

Quan tâm, chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi, chủ động thích ứng với già hóa dân số

Quan tâm, chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi, chủ động thích ứng với già hóa dân số

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

GĐXH – Theo các chuyên gia, người cao tuổi không chỉ là đối tượng cần được quan tâm chăm sóc mà còn là trụ cột tinh thần, tấm gương đạo đức và nguồn lực trí tuệ quý báu để đồng hành cùng dân tộc trong thời kỳ hội nhập và phát triển.

Xúc động ca mổ đặc biệt cho sản phụ ung thư vòm họng giai đoạn 3 vẫn quyết tâm giữ con đến cùng

Xúc động ca mổ đặc biệt cho sản phụ ung thư vòm họng giai đoạn 3 vẫn quyết tâm giữ con đến cùng

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

GĐXH - Theo các bác sĩ, suốt 3 tháng, sản phụ đã kiên trì, chịu đựng đau đớn, chỉ mong con chào đời khỏe mạnh. Đó là sự hy sinh cao cả, không lời nào có thể tả hết...

Người phụ nữ 51 tuổi ở Hà Nội có khối u xơ tử cung nặng 3,2kg

Người phụ nữ 51 tuổi ở Hà Nội có khối u xơ tử cung nặng 3,2kg

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

GĐXH - Trong quá trình phẫu thuật, các bác sĩ ghi nhận đây là u xơ tử cung dạng L8, phát triển từ vùng tiểu khung lên tận hạ sườn phải, được nuôi bởi một cuống mạch lớn. Đây là vị trí đặc biệt, tiềm ẩn nguy cơ mất máu nhiều.

Dinh dưỡng phù hợp cho phụ nữ tuổi mãn kinh

Dinh dưỡng phù hợp cho phụ nữ tuổi mãn kinh

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Dinh dưỡng đúng cách trong thời kỳ mãn kinh là một yếu tố quan trọng có thể giúp kiểm soát các triệu chứng khác nhau, cải thiện sức khỏe tổng thể và chất lượng cuộc sống.

Tiếp xúc da kề da tốt cho não của trẻ sinh non

Tiếp xúc da kề da tốt cho não của trẻ sinh non

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Tiếp xúc da kề da hoạt động như một 'vòng tay an toàn' tự nhiên giúp điều hòa thân nhiệt trẻ sơ sinh và tăng kết nối giữa mẹ và con. Nghiên cứu đã phát hiện ra biện pháp này có thể đóng vai trò trong việc hình thành sự phát triển não của trẻ sinh non.

Bí quyết tránh tăng cân ở phụ nữ thời kỳ mãn kinh

Bí quyết tránh tăng cân ở phụ nữ thời kỳ mãn kinh

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

Tăng cân thời kỳ mãn kinh có liên quan nhiều đến lối sống và những thay đổi của quá trình lão hóa hơn là do thay đổi nội tiết tố trong giai đoạn này.

Công an xã dùng xe chuyên dụng đưa 2 sản phụ vượt mưa lũ đi sinh

Công an xã dùng xe chuyên dụng đưa 2 sản phụ vượt mưa lũ đi sinh

Dân số và phát triển - 6 ngày trước

Nhận được thông tin yêu cầu hỗ trợ, Công an xã Tà Rụt (Quảng Trị) huy động chiến sĩ cùng xe chuyên dụng đưa 2 sản phụ đến Trung tâm Y tế khu vực Đakrông cơ sở 2 để sinh con.

Chồng soạn 68 trang tài liệu 'bóc phốt' chuyện ngoại tình của vợ

Chồng soạn 68 trang tài liệu 'bóc phốt' chuyện ngoại tình của vợ

Dân số và phát triển - 6 ngày trước

Một người đàn ông ở Hàng Châu (tỉnh Chiết Giang) mới đây đã đăng tải lên mạng xã hội một bản tài liệu dài 68 trang để "bóc phốt" chuyện ngoại tình của vợ với 1 nghiên cứu sinh tiến sĩ.

6 tư thế yoga giúp giảm đau và căng thẳng khi bị lạc nội mạc tử cung

6 tư thế yoga giúp giảm đau và căng thẳng khi bị lạc nội mạc tử cung

Dân số và phát triển - 6 ngày trước

Một trong những triệu chứng phổ biến nhất của lạc nội mạc tử cung là đau vùng chậu và bụng dưới. Tham khảo 6 tư thế yoga có thể giúp giảm đau, căng thẳng và stress liên quan đến lạc nội mạc tử cung.

Top