Hà Nội
23°C / 22-25°C

Kéo dài tuổi thọ (5): Trị chứng mất ngủ

GiadinhNet - Hầu hết người già đều phải đối mặt với chứng mất ngủ, nữ mất ngủ nhiều hơn nam.

 
Khi qua tuổi 70, tỷ lệ nữ mất ngủ cao gần gấp 2 lần so với nam giới, để lại nhiều hệ lụy cho sức khỏe và tâm lý của người già…

Vì sao người già mất ngủ?

Mất ngủ được định nghĩa là khó đi vào giấc ngủ, khó duy trì giấc ngủ hoặc thức dậy quá sớm và không quay trở lại được giấc ngủ; hoặc ngủ dậy có cảm giác không ngon giấc, mệt mỏi.

Có 2 dạng mất ngủ hay gặp là mất ngủ cấp tính và mất ngủ mạn tính. Mất ngủ cấp tính là tình trạng mất ngủ kéo dài dưới 1 tháng, có thể do nhiều nguyên nhân gây ra như thay đổi múi giờ, thay đổi nghề nghiệp, mất người thân, môi trường quá ồn, uống nhiều cà phê... Còn mất ngủ mạn tính xuất hiện hơn 3 đêm/tuần, kéo dài trên 1 tháng. Nếu mất ngủ mạn tính kéo dài hơn 1 năm sẽ có nguy cơ gây trầm cảm nặng.
 

Sự ân cần, chăm sóc của con cái sẽ giúp người già vượt qua khó khăn vì bệnh tật. Ảnh: TL

Tình trạng mất ngủ tăng lên theo tuổi. Có thể kể đặc điểm mất ngủ theo một số nguyên nhân như sau: Mất ngủ do lo âu thường khó đi vào giấc ngủ. Mất ngủ có trầm cảm là ngủ không yên, hay thức giấc. Mất ngủ gần sáng sẽ gây ngủ gà gật ban ngày. Nếu mất ngủ do bệnh tim sẽ làm bệnh nhân khó thở khi nằm, thức dậy đột ngột giữa lúc đang ngủ do khó thở kích phát. Nếu mất ngủ do đau sẽ khó vào giấc ngủ và nhiều lần phải thức giấc trong đêm.

Nếu mất ngủ do "hội chứng ngừng thở khi ngủ" thì ban ngày có triệu chứng nhức đầu lúc mới dậy. Buổi sáng sẽ mệt mỏi quá mức, rối loạn khả năng tập trung, rối loạn trí. Ban đêm có triệu chứng ngáy như sấm vang, mồ hôi nhiều, kích động vật vã, nhiều lần thức giấc.

Thay đổi môi trường sống và làm việc đột ngột, những người hay lo lắng thái quá cũng hay bị mất ngủ. Nhưng mất ngủ không phải là bệnh, mà là một triệu chứng, hậu quả của nhiều yếu tố khác nhau. Bởi vậy, khi bị mất ngủ bệnh nhân cần đi khám đầy đủ để đảm bảo rằng mất ngủ không do bệnh lý tâm thần, hoặc các bệnh lý nội khoa khác để có các biện pháp điều trị đặc hiệu.

“Vệ sinh” giấc ngủ

Để có một giấc ngủ tốt, người có tuổi nên từ bỏ một số thói quen xấu như giờ đi ngủ thất thường, ăn ngủ không điều độ, thức khuya, dậy muộn, xem sách vở, truyền hình trên giường ngủ. Hay dùng quá nhiều các chất kích thích như rượu, cà phê, thuốc lá... hoặc uống thuốc ngủ không có chỉ định dẫn đến hiện tượng lạm dụng thuốc.

Người cao tuổi nên chú ý “vệ sinh” giấc ngủ bằng cách đi ngủ đúng giờ. Trước khi đi ngủ nên tránh mọi hoạt động mạnh, căng thẳng vào buổi tối. Nên ngủ dậy vào một giờ nhất định, nếu vì lý do nào đó cần phải ngủ thêm thì cũng không nên muộn quá 1 giờ so với mọi khi. Tránh ngủ ban ngày quá nhiều, buổi trưa chỉ nên khoảng 30 - 60 phút.

Bữa cơm chiều người cao tuổi chỉ nên ăn nhẹ, uống ít nước, hạn chế đồ ăn uống có các chất ngọt. Lỡ nửa đêm có thức giấc người cao tuổi cũng không nên ăn. Nên bố trí phòng ngủ sạch sẽ, thoáng mát, chú ý điều chỉnh nhiệt độ phù hợp, giảm đến mức tối đa tiếng ồn, ánh sáng trong phòng ngủ của người già.

Nếu có bất cứ triệu chứng nào về giấc ngủ, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa. Bệnh nhân sẽ được bác sĩ thăm khám, cho dùng thuốc phù hợp với thể trạng từng người. Không tự tiện mua thuốc hoặc nghe theo lời mách bảo của bạn bè để tự điều trị.

Món ăn dễ ngủ

Rau nhút non (quyết thái) nấu canh với lá vông nem, khoai sọ, củ súng, củ sen, tôm hoặc thịt lợn nạc băm, ăn vừa ngon vừa bổ dưỡng lại chữa mất ngủ.

Long nhãn cũng có thể trị chứng mất ngủ, thần kinh suy nhược, trí nhớ giảm. Cây lạc tiên dùng phần dây trên mặt đất (thân và lá) cũng giúp dưỡng tâm, an thần, chữa suy nhược thần kinh, mất ngủ. Thân lạc tiên càng già càng tốt. Dùng thứ này dưới dạng thuốc sắc (thân và lá khô), liều dùng 20g-40g. Nước lạc tiên có mùi thơm đặc trưng, uống vào rất dễ ngủ.

Bá tử nhân (nhân trong hạt cây trắc bá) cũng hay được dùng trị chứng mất ngủ do tâm thận bất giao, lo sợ, hồi hộp với liều 4-24g/ngày. Nước ép quả cà chua pha thêm chút mật ong hoặc đường cát với độ ngọt tùy ý, uống vào đêm lúc đi ngủ sẽ ngon giấc.

Củ sen nấu canh ăn chữa được mất ngủ, suy nhược. Hạt sen nấu chè, hoặc tiềm (nhồi hạt sen vào bụng chim bồ câu, vịt, dạ dày lộn) ăn vừa ngon, vừa chữa mất ngủ và suy nhược thần kinh. Tâm sen (liên tâm) khô sắc nước uống (liều 4 - 10 g/ngày) giúp gây ngủ mạnh hơn hạt sen nhiều lần. Thứ nước này rất đắng, khi uống nên pha chút mật ong (hoặc đường) cho dễ uống.
 
BS Hoàng Xuân Đại
Nguyên bác sĩ Bệnh viện 103
Ths. BS Nguyễn Thanh Bình
(Khoa Thần kinh, Viện Lão khoa Việt Nam)
baoin
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Cực hiếm: Người phụ nữ mang 4 thai tự nhiên

Cực hiếm: Người phụ nữ mang 4 thai tự nhiên

Dân số và phát triển - 2 giờ trước

GĐXH - Theo các bác sĩ, đây là một tình huống đặc biệt hiếm trong sản khoa, với tỷ lệ gặp chỉ khoảng 1/700.000 – 1/800.000 ca mang thai tự nhiên.

Bất ngờ với lý do người vợ trẻ ôm tờ xét nghiệm ADN khóc nức nở

Bất ngờ với lý do người vợ trẻ ôm tờ xét nghiệm ADN khóc nức nở

Dân số và phát triển - 1 ngày trước

Sau 4 giờ dài dằng dặc chờ đợi kết quả ADN nhưng mọi chuyện không thuận theo mong mỏi, người phụ nữ trẻ ôm tờ kết quả xét nghiệm, gục đầu khóc nức nở.

Bé gái ở Phú Thọ chào đời với cân nặng 5kg

Bé gái ở Phú Thọ chào đời với cân nặng 5kg

Dân số và phát triển - 2 ngày trước

GĐXH - Sau sinh, trẻ hồng hào, khóc to, phản xạ tốt. Được biết, trong suốt thai kỳ, sản phụ tăng 20kg và hoàn toàn khỏe mạnh.

5 bí quyết chăm sóc ngực mẹ sau sinh giúp tránh tắc tia sữa, nứt núm vú

5 bí quyết chăm sóc ngực mẹ sau sinh giúp tránh tắc tia sữa, nứt núm vú

Dân số và phát triển - 3 ngày trước

Tắc tia sữa, nứt núm vú là tình trạng phổ biến, gây đau đớn và ảnh hưởng đến quá trình nuôi con bằng sữa mẹ. Tuy nhiên, chỉ với vài thói quen chăm sóc ngực đơn giản mỗi ngày, mẹ hoàn toàn có thể phòng tránh hiệu quả.

Tiếng khóc của trẻ báo hiệu bệnh lý, cần cho trẻ kiểm tra sớm

Tiếng khóc của trẻ báo hiệu bệnh lý, cần cho trẻ kiểm tra sớm

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

GĐXH - Theo nghiên cứu, trẻ sơ sinh có thể phát ra từ 5 đến 7 loại tiếng khóc khác nhau, tương ứng với các nhu cầu và cảm xúc khác nhau...

Mẹ bị viêm tuyến vú có cho con bú được không?

Mẹ bị viêm tuyến vú có cho con bú được không?

Dân số và phát triển - 4 ngày trước

Viêm tuyến vú không những gây khó khăn, đau đớn khi cho con bú mà còn dễ có nguy cơ nhiễm trùng áp-xe vú nếu không được điều trị kịp thời. Vậy mẹ có nên cho con bú khi bị viêm tuyến vú không?

10 dấu hiệu của ung thư tuyến tiền liệt có thể nhầm lẫn với bệnh lý khác

10 dấu hiệu của ung thư tuyến tiền liệt có thể nhầm lẫn với bệnh lý khác

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

Ung thư tuyến tiền liệt thường xuất hiện với những triệu chứng khó nhận biết, dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề sức khỏe ít nghiêm trọng hơn. Đừng bỏ qua những 10 dấu hiệu dưới đây, bởi việc phát hiện sớm có ý nghĩa quyết định trong điều trị.

Cholesterol cao có thể gây ra rối loạn cương dương?

Cholesterol cao có thể gây ra rối loạn cương dương?

Dân số và phát triển - 5 ngày trước

Nồng độ cholesterol cao không chỉ đe dọa tim mạch mà còn là thủ phạm thầm lặng gây rối loạn cương dương. Tìm hiểu mối liên hệ mật thiết này để bảo vệ sức khỏe nam giới toàn diện hơn.

Thai phụ sinh non, con nặng 1,6kg thừa nhận thường xuyên uống món 'khoái khẩu' này vào buổi sáng

Thai phụ sinh non, con nặng 1,6kg thừa nhận thường xuyên uống món 'khoái khẩu' này vào buổi sáng

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

GĐXH - Thai phụ này đã không duy trì chế độ uống nước đều đặn khi mang thai. Thay vào đó, gần như ngày nào cô cũng uống một đến hai cốc trà sữa vào mỗi bữa sáng.

Vòng tránh thai 'đi lạc', cắm sâu vào cơ tử cung người phụ nữ sau 5 năm sử dụng

Vòng tránh thai 'đi lạc', cắm sâu vào cơ tử cung người phụ nữ sau 5 năm sử dụng

Dân số và phát triển - 1 tuần trước

GĐXH - Qua thăm khám, các bác sĩ phát hiện vòng tránh thai đã cắm sâu vào lớp cơ tử cung, vị trí phức tạp và tiềm ẩn nguy cơ tổn thương nếu cố gắng tháo theo phương pháp thông thường.

Top