Kéo dài tuổi thọ (5): Trị chứng mất ngủ
GiadinhNet - Hầu hết người già đều phải đối mặt với chứng mất ngủ, nữ mất ngủ nhiều hơn nam.
Vì sao người già mất ngủ?
Mất ngủ được định nghĩa là khó đi vào giấc ngủ, khó duy trì giấc ngủ hoặc thức dậy quá sớm và không quay trở lại được giấc ngủ; hoặc ngủ dậy có cảm giác không ngon giấc, mệt mỏi.
![]() |
|
Sự ân cần, chăm sóc của con cái sẽ giúp người già vượt qua khó khăn vì bệnh tật. Ảnh: TL |
Tình trạng mất ngủ tăng lên theo tuổi. Có thể kể đặc điểm mất ngủ theo một số nguyên nhân như sau: Mất ngủ do lo âu thường khó đi vào giấc ngủ. Mất ngủ có trầm cảm là ngủ không yên, hay thức giấc. Mất ngủ gần sáng sẽ gây ngủ gà gật ban ngày. Nếu mất ngủ do bệnh tim sẽ làm bệnh nhân khó thở khi nằm, thức dậy đột ngột giữa lúc đang ngủ do khó thở kích phát. Nếu mất ngủ do đau sẽ khó vào giấc ngủ và nhiều lần phải thức giấc trong đêm.
Nếu mất ngủ do "hội chứng ngừng thở khi ngủ" thì ban ngày có triệu chứng nhức đầu lúc mới dậy. Buổi sáng sẽ mệt mỏi quá mức, rối loạn khả năng tập trung, rối loạn trí. Ban đêm có triệu chứng ngáy như sấm vang, mồ hôi nhiều, kích động vật vã, nhiều lần thức giấc.
Thay đổi môi trường sống và làm việc đột ngột, những người hay lo lắng thái quá cũng hay bị mất ngủ. Nhưng mất ngủ không phải là bệnh, mà là một triệu chứng, hậu quả của nhiều yếu tố khác nhau. Bởi vậy, khi bị mất ngủ bệnh nhân cần đi khám đầy đủ để đảm bảo rằng mất ngủ không do bệnh lý tâm thần, hoặc các bệnh lý nội khoa khác để có các biện pháp điều trị đặc hiệu.
“Vệ sinh” giấc ngủ
Để có một giấc ngủ tốt, người có tuổi nên từ bỏ một số thói quen xấu như giờ đi ngủ thất thường, ăn ngủ không điều độ, thức khuya, dậy muộn, xem sách vở, truyền hình trên giường ngủ. Hay dùng quá nhiều các chất kích thích như rượu, cà phê, thuốc lá... hoặc uống thuốc ngủ không có chỉ định dẫn đến hiện tượng lạm dụng thuốc.
Người cao tuổi nên chú ý “vệ sinh” giấc ngủ bằng cách đi ngủ đúng giờ. Trước khi đi ngủ nên tránh mọi hoạt động mạnh, căng thẳng vào buổi tối. Nên ngủ dậy vào một giờ nhất định, nếu vì lý do nào đó cần phải ngủ thêm thì cũng không nên muộn quá 1 giờ so với mọi khi. Tránh ngủ ban ngày quá nhiều, buổi trưa chỉ nên khoảng 30 - 60 phút.
Bữa cơm chiều người cao tuổi chỉ nên ăn nhẹ, uống ít nước, hạn chế đồ ăn uống có các chất ngọt. Lỡ nửa đêm có thức giấc người cao tuổi cũng không nên ăn. Nên bố trí phòng ngủ sạch sẽ, thoáng mát, chú ý điều chỉnh nhiệt độ phù hợp, giảm đến mức tối đa tiếng ồn, ánh sáng trong phòng ngủ của người già.
Nếu có bất cứ triệu chứng nào về giấc ngủ, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa. Bệnh nhân sẽ được bác sĩ thăm khám, cho dùng thuốc phù hợp với thể trạng từng người. Không tự tiện mua thuốc hoặc nghe theo lời mách bảo của bạn bè để tự điều trị.
|
Món ăn dễ ngủ Rau nhút non (quyết thái) nấu canh với lá vông nem, khoai sọ, củ súng, củ sen, tôm hoặc thịt lợn nạc băm, ăn vừa ngon vừa bổ dưỡng lại chữa mất ngủ. Long nhãn cũng có thể trị chứng mất ngủ, thần kinh suy nhược, trí nhớ giảm. Cây lạc tiên dùng phần dây trên mặt đất (thân và lá) cũng giúp dưỡng tâm, an thần, chữa suy nhược thần kinh, mất ngủ. Thân lạc tiên càng già càng tốt. Dùng thứ này dưới dạng thuốc sắc (thân và lá khô), liều dùng 20g-40g. Nước lạc tiên có mùi thơm đặc trưng, uống vào rất dễ ngủ. Bá tử nhân (nhân trong hạt cây trắc bá) cũng hay được dùng trị chứng mất ngủ do tâm thận bất giao, lo sợ, hồi hộp với liều 4-24g/ngày. Nước ép quả cà chua pha thêm chút mật ong hoặc đường cát với độ ngọt tùy ý, uống vào đêm lúc đi ngủ sẽ ngon giấc. Củ sen nấu canh ăn chữa được mất ngủ, suy nhược. Hạt sen nấu chè, hoặc tiềm (nhồi hạt sen vào bụng chim bồ câu, vịt, dạ dày lộn) ăn vừa ngon, vừa chữa mất ngủ và suy nhược thần kinh. Tâm sen (liên tâm) khô sắc nước uống (liều 4 - 10 g/ngày) giúp gây ngủ mạnh hơn hạt sen nhiều lần. Thứ nước này rất đắng, khi uống nên pha chút mật ong (hoặc đường) cho dễ uống.
BS Hoàng Xuân Đại
Nguyên bác sĩ Bệnh viện 103 |
Người sống lâu nhất thế giới không đến phòng tập thể dục hay chạy marathon, muốn được như họ thì hãy làm 3 điều
Dân số và phát triển - 13 giờ trướcMôi trường sống của các cụ trăm tuổi ở "Vùng Xanh" (Blue Zones) khiến họ cứ mỗi 20 phút lại tự nhiên vận động một chút - thay vì dồn buổi tập vào một thời điểm cố định trong ngày.
Cuộc thi "Rung chuông vàng" nâng cao kiến thức dân số và sức khỏe sinh sản trong trường học
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcGĐXH - Thông qua cuộc thi, học sinh được trang bị kiến thức về dân số, phát triển và sức khỏe sinh sản vị thành niên; rèn kỹ năng sống, ứng xử, phòng chống xâm hại và bạo lực học đường. Đây cũng là sân chơi lành mạnh để các em thể hiện trí tuệ, sáng tạo, giao lưu và chia sẻ quan điểm về những vấn đề văn hóa - xã hội.
8 bước chủ động phòng tránh và giảm thiểu trầm cảm sau sinh
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcTrầm cảm sau sinh là một rối loạn tâm trạng nghiêm trọng, gây rủi ro cao cho sức khỏe tinh thần của người mẹ và sự an toàn của trẻ sơ sinh. Tìm hiểu 8 bước tiếp cận quan trọng giúp phụ nữ giảm thiểu nguy cơ trầm cảm sau sinh và vững vàng trong hành trình nuôi con.
Thoái vị đĩa đệm cột sống lưng: Cần làm gì để hết đau?
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcGĐXH - Chỉ một ngày khi đồng ý phẫu thuật thoát vị đĩa đệm cột sống lưng, cô L. đã có thể tự đi lại và được xuất viện sau 1 tuần.
Mất cân bằng giới tính khi sinh ở Hà Nội (3): Giải pháp toàn diện và sức mạnh hệ thống chính trị
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcGĐXH - Sau khi nhìn nhận rõ thách thức từ con số và gốc rễ từ tư tưởng xã hội, cuộc chiến kiểm soát nhằm giảm thiểu tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh tại Hà Nội bước sang một giai đoạn mới: Giai đoạn hành động sáng tạo và quyết liệt.
Mang thai bị viêm âm đạo ảnh hưởng thế nào đến thai nhi?
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcGĐXH - Viêm âm đạo do nấm không gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng, nhưng nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến một số bệnh lý cho thai phụ và thai nhi.
Mất cân bằng giới tính khi sinh ở Hà Nội (2): Nguyên nhân sâu xa và rào cản nhận thức
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcGĐXH - Tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh (MCBGTKS) dai dẳng tại Hà Nội không phải là kết quả của sự ngẫu nhiên. Nó là hệ quả trực tiếp của sự xung đột giữa các giá trị tiến bộ về bình đẳng giới và những tư tưởng truyền thống đã ăn sâu vào tiềm thức xã hội.
Mất cân bằng giới tính khi sinh ở Hà Nội (1): Thách thức lớn cho an sinh và chất lượng dân số Thủ đô
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcGĐXH - Hà Nội, Thủ đô với gần 8,8 triệu dân đã đạt được mức sinh thay thế lý tưởng (khoảng 2,1 con/phụ nữ) và đang phấn đấu tiếp tục duy trì mức sinh thay thế trong năm 2025 và những năm tiếp theo. Tuy nhiên, đằng sau thành tựu này, thành phố đang phải đối mặt với một thách thức lớn và dai dẳng là tình trạng mất cân bằng tỉ số giới tính khi sinh.
Đi khám xương khớp nghĩ bệnh tuổi trung niên, người phụ nữ 52 tuổi bất ngờ phát hiện tiền ung thư cổ tử cung
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcGĐXH - Đang ở độ tuổi được khuyến cáo tầm soát ung thư cổ tử cung, người bệnh được bác sĩ khuyến nghị thực hiện xét nghiệm HPV. Kết quả cho thấy dương tính với HPV type 1
5 nhóm phụ nữ nên chú ý khám sàng lọc ung thư cổ tử cung
Dân số và phát triển - 6 ngày trướcSàng lọc ung thư cổ tử cung rất quan trọng để phát hiện sớm và cải thiện đáng kể cơ hội điều trị thành công. Vậy những chị em nào nên đặc biệt chú ý sàng lọc căn bệnh này?
Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.
