Nghị lực phi thường của cô gái chỉ cao 1 m

Hoá và bạn ở làng Hữu nghị thăm Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam

Chưa một lần được gặp cha

Cô gái ấy có tên đầy đủ là Bùi Thị Hóa, quê ở xã Quảng Xuân (Quảng Trạch, Quảng Bình). Hoá bị nhiễm chất độc da cam, thứ chất quái ác ấy đã hành hạ cơ thể em. Số phận đen đủi đã nhuốm một đời khổ đau lên một cô gái đáng thương và giàu lòng nghị lực.

Tình cờ biết Hóa rồi tìm hiểu về cuộc đời cô gái này tôi như chạm được tới đáy của sự khổ đau của gia đình có nạn nhân mang chất độc da cam. Hỏi han chuyện đời, Hóa không một lời than thân trách phận. “Kêu gào, trách móc số phận cũng có thay đổi được đâu” - Hóa nói mà mặt buồn thiu.

Hóa tâm sự: “Cơ thể em cứ như thể bị co rút lại sau mỗi cơn đau. Các khớp xương như máy khô dầu, bước đi cứ kêu rạo rạo. Có những lúc em tưởng như không bước nổi trên đôi chân của mình nữa. Nhiều lúc nghĩ khôn nghĩ dại chẳng hiểu được mình làm sao có thể sống được 27 năm”.

“Em cũng không nhớ chính xác cha chiến đấu ở chiến trường nào. Chỉ nghe mẹ nói loáng thoáng là vào Nam chiến đấu. Ký ức về cha đối với em là con số không tròn trĩnh. Cầu xin cho cha sống khôn thác thiêng phù hộ cho mẹ có sức khỏe, anh chị em em đủ sức đương đầu với bệnh tật” - Hóa tâm sự.

Hóa kể, ở quê mình, cảnh con mất cha vì chất độc da cam không phải gia đình em là trường hợp cá biệt. Cũng ở cái miền quê gió Lào thổi bỏng rát ấy biết bao nhiêu cảnh thương tâm như thế.

Thương mẹ một đời vất vả

Nghĩ về cha, Hóa buồn rười rượi. Nói về mẹ, khoé mắt Hóa ứa lệ: “Mẹ em tên là Nguyễn Thị Dụ, đã tròn 60 tuổi rồi mà có lẽ chưa một ngày nào được hưởng niềm vui”. Hóa là con út trong gia đình 3 anh em. Anh Việt, anh cả trong gia đình thì bị bại liệt, còn chị hai mới lấy chồng. Thuở chị chưa lấy chồng, một mình mẹ Hóa nuôi ba con thơ dại chỉ trông cậy vào 3 sào ruộng khoán.

Cái thời cơ hàn ấy chưa xa, cái đói cái rét luôn đeo đuổi cái giả gia đình. “Mẹ cực lắm. Chúng em có giúp đỡ được gì cho mẹ đâu. Mọi việc trong gia đình từ việc lớn cho đến việc tắm rửa vệ sinh cho con đều phải đến tay mẹ”- Hóa kể.

Anh trai không thể theo học được, nhưng Hóa vẫn có thể đến trường làng để học cái chữ. Căn bệnh quái ác đó hành hạ cơ thể Hóa nhưng may thay đầu óc em vẫn bình thường như bao đứa trẻ cùng trang lứa khác. 

“Học dở lớp 6, em phải bỏ. Bỏ học không phải không học được mà không có tiền. Lúc đó, nhà trường đã miễn giảm mọi chi phí cho em xuống một nửa so với các bạn rồi mà vẫn không đủ tiền. Lúc phải bỏ học, emkhóc mấy ngày liền. Sau rồi nghĩ nhà mình nghèo nên phải chấp nhận, không học bây giờ, lúc khác có cơ hội là học”.

Bây giờ ở Hà Nội, Hóa xa mẹ và anh chị hàng trăm cây số, nhưng em vẫn luôn đau đáu nỗi lo. Hóa tâm sự: “Mẹ em sắp bước vào tuổi lão rồi, 60 là già rồi anh nhỉ? Lúc đó, ai lội ruộng bỏ phân, ai cấy, ai gặt phơi phong, ai rơm rạ. Rồi mẹ già yếu ai chăm sóc cho anh trai. Mấy năm nay, mỗi tháng mẹ được tiền chế độ 300.000 đồng hưởng theo chế độ của em. Nhưng 300.000 đồng làm sao mà sống nổi tuổi già với anh tật nguyền…”. 

Tôi hỏi làm sao mà mẹ Hóa chỉ được nhận có 300.000 đồng/ tháng thì Hoá trả lời gọn lỏn: “Lần trước mẹ tính làm chế độ cho em, rồi sau đó làm chế độ tiếp cho anh trai nhưng chẳng biết thế nào đến bây giờ vẫn chưa làm được”.

Đừng là gánh nặng của mẹ

...Hoá thực sự bị ám ảnh bởi bức ảnh máy bay Mỹ trút chất độc xuống chiến trường Việt Nam

Ở cái mảnh đất nghèo quanh năm nắng với gió, cô gái bị chất độc màu da cam hành hạ vẫn nhận ra rằng: “Cứ ở nhà, là cứ phải bám mẹ. Bám mẹ, khổ mẹ, khổ cả tâm mình. Cứ thế này rồi đời mẹ con cũng rơi vào ngõ cụt”. Hóa nghĩ mình phải đi. Ra đi để mẹ đỡ khổ.

Vào làng Hữu nghị, Hóa được dạy cắt may. Kể về công việc này Hóa cười: “Em làm sao mà đua được với các anh chị bên ngoài được. Học đối với em chỉ để biết cái nghề. Đã bước sang năm thứ 2 ở làng Hữu nghị, chỉ mong làm sao sau này có thể tự nuôi sống được bản thân từ những kiến thức đã được bày dạy ở làng để không phụ thuộc ai cả”.

Hà Phương