Những đứa trẻ lớn lên xuất sắc thường được cha mẹ khen theo cách này
GĐXH - Lời khen chính là nguồn động viên lớn lao giúp trẻ vượt qua mọi thách thức. Tuy nhiên, không phải cha mẹ nào cũng khen ngợi con đúng cách.
Ngày nay, nhiều bậc cha mẹ nhận ra rằng, muốn con trở nên xuất sắc, tự tin, cần dành nhiều lời động viên cho con. Những đứa trẻ luôn được cha mẹ khen ngợi sẽ tự tin hơn trong cuộc sống, luôn tràn đầy năng lượng tích cực và không lo ngại trước khó khăn.
Nhiều bậc phụ huynh lầm tưởng khen ngợi sẽ khiến con tự mạn, kiêu ngạo nên từ chối cách giáo dục này. Nhưng trên thực tế, những đứa trẻ kiệt xuất thường được cha mẹ ghi nhận và dành lời khen. Khen ngợi là "vũ khí thần kỳ" giúp trẻ thành công trên con đường đã lựa chọn.
Tuy nhiên, cha mẹ cần biết khen ngợi đúng cách để thúc đẩy trẻ phát triển và làm giảm tính kiêu căng, tự mãn. Cha mẹ cũng hết sức lưu ý nếu khen ngợi giả tạo có thể khiến trẻ trở nên nhạy cảm, thiếu tự tin. Vì vậy, trước khi khen con cần suy nghĩ kỹ.

Cha mẹ nên khen ngợi sự nỗ lực để giúp con phát triển bản thân. Ảnh minh họa
1. Khen ngợi sự chăm chỉ chứ không khen ngợi sự thông minh
Có một câu chuyện như sau: Một nhóm trẻ được yêu cầu giải câu đố trong thời gian ngắn nhất. Sau khi hoàn thành, một số trẻ nhận được lời khen về trí thông minh và một số trẻ khác được khen về sự cố gắng hết mình. Tiếp đó, những đứa trẻ phải giải câu đố phức tạp hơn.
Kết quả là trẻ được khen thông minh chọn nhiệm vụ dễ hơn vì chúng muốn tiếp tục giữ danh hiệu "người thông minh". Những nhiệm vụ đơn giản sẽ đem lại cơ hội dành chiến thắng cao. Trong khi đó, trẻ được khen về sự chăm chỉ lại chọn nhiệm vụ khó hơn. Càng nỗ lực trước những thách thức lại càng thể hiện được giá trị bản thân.
Vì vậy, cha mẹ nên khen ngợi sự nỗ lực để giúp con phát triển bản thân. Những đứa trẻ biết khả năng của mình sẽ luôn cố gắng thay đổi để đón nhận thử thách mới.
2. Hãy khen ngợi đối với cả quá trình
Nhiều cha mẹ nhìn vào kết quả để đưa ra quyết định có nên khen ngợi con cái hay không vì họ không biết quá trình nỗ lực của con. Nhưng cha mẹ có biết rằng, ngay cả khi không thành công, trẻ vẫn xứng đáng nhận những lời khen ngợi. Vì trẻ đã cố gắng hết sức trong quá trình ôn tập.
Nếu lấy kết quả là thước đo của thành công thì cha mẹ có thể khiến bị tổn thương. Trẻ sẽ cảm thấy không được ghi nhận dù đã nỗ lực hết sức. Lúc này, cha mẹ nên nhẹ nhàng vỗ về trẻ: "Con ơi, dù con chưa hoàn thành việc này nhưng cha/mẹ đã thấy sự cố gắng của con. Hãy kiên trì, giữ tinh thần lạc quan nhé! Lần sau, con nhất định thành công". Như vậy, trẻ sẽ hào hứng, sẵn sàng làm việc chăm chỉ, không sợ thất bại.
Ngược lại, nếu chỉ ngợi khen kết quả mà bỏ qua quá trình cố gắng sẽ khiến trẻ trở nên tự mãn, kiêu căng.

Ngay cả khi không thành công, trẻ vẫn xứng đáng nhận những lời khen ngợi. Ảnh minh họa
3. Mô tả cụ thể chứ không dùng lời khen chung chung
Có phải nhiều bậc phụ huynh thường dành những lời khen như: "Con thật tuyệt vời", "Con làm tốt lắm",… Trẻ biết rằng bản thân đang được tuyên dương nhưng chúng không hiểu vì sao lại được khen. Những lời khen như vậy không có tác dụng, thậm chí còn khiến trẻ ỷ lại, chỉ thích khen ngợi. Dần dần chúng sẽ không chịu đựng được lời chỉ trích, làm suy giảm khả năng chịu áp lực, chịu thất bại.
Khen ngợi hiệu quả là mô tả biểu hiện, hành động cụ thể. Chẳng hạn như khi trẻ nhường đồ chơi cho bạn, cha mẹ có thể nói: "Việc con sẵn sàng chia sẻ đồ chơi của mình với bạn là rất tốt. Con là một đứa trẻ có trái tim ấm áp!". Hay khi trẻ dọn dẹp nhà cửa, cha mẹ hãy dành lời khen: "Hôm nay con đã lau sàn nhà, bàn ghế giúp không gian trở nên sạch sẽ, gọn gàng. Con làm rất tốt đấy!".
Cha mẹ càng khen ngợi cụ thể càng giúp trẻ hiểu được mình đã làm tốt điều gì. Từ đó trẻ thêm tin tưởng và nhận ra giá trị của bản thân.
4. Khen ngợi đi kèm với khích lệ
Khen ngợi trẻ cũng là một kỹ năng mà cha mẹ cần rèn luyện. Tuy nhiên, khi khen trẻ, cha mẹ không nên chỉ ghi nhận kết quả mà cần đưa ra lời khích lệ. Chẳng hạn nếu con đạt điểm cao trong kỳ kiểm tra vừa qua, hãy khen con như sau: "Con đã làm tốt, đã nỗ lực rất nhiều. Chúc mừng con! Mong con giữ vững kết quả và sẽ đạt thành tích cao hơn trong kỳ kiểm tra tới".
Nếu được cha mẹ khen ngợi cùng sự khích lệ sẽ khiến trẻ sẽ cảm thấy hạnh phúc, tự hào, kiên định theo đuổi con đường đã chọn. Vì vậy, hằng ngày, cha mẹ nên khích lệ tinh thần trẻ để nâng cao hiệu quả, giúp trẻ ngày càng hoàn thiện bản thân.
Những đứa trẻ thường xuyên bị la mắng có những thay đổi đáng kinh ngạc về chỉ số thông minh
Nuôi dạy con - 2 giờ trướcGĐXH - Các nhà khoa học đã quét não của hai nhóm trẻ có độ tuổi, giới tính và hoàn cảnh gia đình tương tự. Kết quả cho thấy, bộ não của những trẻ thường xuyên bị la mắng có dung tích nhỏ hơn rõ rệt so với trẻ ít bị mắng, và trí thông minh cũng bị ảnh hưởng.
Thiên vị con cả giàu có, bạc đãi con út nghèo khó: Mẹ già nhận quả báo khi bệnh tật ập đến
Gia đình - 3 giờ trướcGĐXH - Thiên vị con cái khiến nhiều gia đình tan vỡ. Câu chuyện mẹ U80 hối hận muộn màng là lời cảnh tỉnh đầy xót xa cho mọi bậc cha mẹ.
Những cặp đôi hoàng đạo 'dính nhau như sam', càng chơi càng nghiện
Gia đình - 7 giờ trướcGĐXH - Những cặp đôi cung hoàng đạo này sở hữu sự đồng điệu hiếm có, họ có thể chia sẻ mọi chuyện, đồng hành trong đam mê và luôn là điểm tựa vững chắc cho nhau.
Nhà trai ở Phú Thọ hăm hở gánh lễ sang hàng xóm hỏi cưới gây sốt mạng
Gia đình - 9 giờ trướcYêu nét đẹp cưới hỏi truyền thống, nhà trai ở Phú Thọ chuẩn bị lễ vật chu đáo rồi gánh sang nhà gái để hoàn tất lễ ăn hỏi.
Không than vãn, luôn mỉm cười trước khó khăn: 4 cung hoàng đạo sống tích cực nhất
Gia đình - 1 ngày trướcGĐXH - Có những cung hoàng đạo lại sở hữu lối sống giản dị đến lạ. Họ không phức tạp hóa vấn đề, không để mình sa vào những suy nghĩ tiêu cực.
6 kiểu phản bội còn 'đau' hơn cả ngoại tình, rất khó được tha thứ
Gia đình - 1 ngày trướcTheo chuyên gia Tracey Cox, ngoại tình không phải là mức độ cao nhất của phản bội trong hôn nhân, có 6 kiểu phản bội gây đau đớn nhiều hơn và khó được tha thứ.
Yêu nhau là trời định: 5 cặp đôi cung hoàng đạo cả đời quấn quýt
Gia đình - 2 ngày trướcGĐXH - Trong thế giới của 12 cung hoàng đạo, có những cặp đôi đã gặp nhau là lập tức hút nhau mãnh liệt, hòa hợp từ tính cách đến cảm xúc như thể được số phận an bài.
5 bí mật kiếm tiền mà người giàu không bao giờ nói ra: Ai biết trước người đó đổi vận
Gia đình - 2 ngày trướcGĐXH - Ai cũng mong ước cuộc sống sung túc, thoải mái nhưng không phải ai cũng biết cách mở ra cánh cửa giàu có.
Buổi họp lớp 30 năm khiến tôi nhận ra sự thật trần trụi về tiền bạc và hôn nhân
Gia đình - 2 ngày trướcGĐXH - Họp lớp ở tuổi ngoài 50, khi đã bước qua nhiều nấc thang sự nghiệp, trải nghiệm đủ những thăng trầm đời sống, chúng tôi mới hiểu những điều mà tuổi trẻ không bao giờ hình dung nổi.
Vào Nam ra Bắc theo đuổi cô em nhà đối diện, chàng trai Thanh Hóa nhận trái ngọt
Chuyện vợ chồng - 2 ngày trướcChuyện tình lãng mạn của cặp đôi hàng xóm, hai nhà đối diện nhau đã mở ra chương mới với đám cưới đẹp như cổ tích.
Không than vãn, luôn mỉm cười trước khó khăn: 4 cung hoàng đạo sống tích cực nhất
Gia đìnhGĐXH - Có những cung hoàng đạo lại sở hữu lối sống giản dị đến lạ. Họ không phức tạp hóa vấn đề, không để mình sa vào những suy nghĩ tiêu cực.

