Hà Nội
23°C / 22-25°C

Những hệ lụy xã hội nặng nề do mất cân bằng giới tính khi sinh

Thứ sáu, 07:27 31/07/2009 | Xã hội

Giadinh.net - Bên cạnh những thành công lớn đã đạt được, công tác dân số của nước ta đang phải đối mặt với nhiều thách thức, khó khăn như già hóa dân số, tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh...

 
Các chuyên gia, đại biểu tham dự Hội thảo “Đại biểu dân cử các tỉnh phía Bắc với chính sách, pháp luật về dân số, y tế và chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em” do Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội, Bộ Y tế và Quỹ Dân số LHQ tổ chức tại Hà Nội trong 2 ngày 30-31/7 đã nhận định như vậy.
 
Theo TS Dương Quốc Trọng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục DS - KHHGĐ (Bộ Y tế), tỉ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh ở nước ta đang có xu hướng gia tăng. Theo các số liệu chính thức, năm 1979 tỉ lệ này mới chỉ là 105 nam/100 nữ, đến năm 2008 tỉ lệ này là 112 nam/100 nữ. Đặc biệt, có đến 16 tỉnh đã tăng rất cao từ 115-128 nam/100 nữ. Như vậy, sau khoảng 20 năm tới, sẽ có 3 triệu đàn ông Việt Nam không thể lấy vợ người Việt Nam.
 

Tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh có thể gây những hệ lụy xã hội nặng nề. (Ảnh chỉ mang tính minh họa: Chí Cường)

 
Dự báo, tỉ số giới tính khi sinh sẽ đạt tới 115 nam/100 nữ vào năm 2020 và sau đó sẽ giảm xuống 108 nam/100 nữ vào năm 2030 và ổn định ở mức 107 nam/ 100 nữ từ năm 2040 trở đi.
 
Nguyên nhân là, từ 2010-2020 chỉ khống chế được tốc độ tăng nhanh, chưa có khả năng làm giảm tổng số giới tính khi sinh so với năm 2007. Từ năm 2020-2030, tỉ lệ này sẽ giảm nhanh xuống còn 108 nam/100 nữ. Dự báo tỉ số giới tính khi sinh là 108 nam/100 nữ vào năm 2030 tuy có cao hơn mức tự nhiên (103-107 nam/100 nữ) là đã tính đến ảnh hưởng của mất cân bằng giới tính khi sinh trong giai đoạn hiện tại.
 
Về các định hướng cơ cấu dân số Việt Nam, TS. Dương Quốc Trọng nhấn mạnh: Giảm chênh lệch giới tính khi sinh, tận dụng giai đoạn “cơ cấu dân số vàng” và thích ứng với giai đoạn “già hóa dân số”.
 
Đồng quan điểm với TS. Dương Quốc Trọng, PGS.TS Nguyễn Đình Cử - Viện trưởng Viện dân số và các vấn đề xã hội và chuyên gia về dân số của Quỹ Dân số LHQ Lê Thị Phương Mai đều cho hay, mất cân bằng giới tính đang có dấu hiệu nghiêm trọng.
 
Theo bà Phương Mai, hậu quả về mặt xã hội có thể làm tan vỡ cấu trúc gia đình ở những vùng bị mất cân bằng giới tính. Đối với phụ nữ, tình trạng thiếu hụt cũng không cải thiện được vị thế của họ, mà chỉ gây áp lực lên việc kết hôn. Bên cạnh đó là việc gia tăng các nguy cơ bạo hành giới, gia tăng mạng lưới buôn bán phụ nữ và nhu cầu mua dâm.
 
“Nên đưa tỉ số giới tính khi sinh thành một chỉ số giám sát Luật bình đẳng giới và phòng chống bạo lực gia đình của cả nước và từng địa phương”, bà Phương Mai khuyến nghị.
 

10 tỉnh có tỉ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh cao nhất cả nước: Hưng Yên, Hải Dương, Thanh Hóa, Bắc Ninh, Kiên Giang, Bắc Giang, Quảng Ninh, Tây Ninh, Hà Tây (cũ), Tuyên Quang. (Nguồn: Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội)

Dưới góc nhìn từ một địa phương có tỉ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh thuộc nhóm các tỉnh đứng đầu cả nước, ông Nguyễn Văn Sai, Phó Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh Hải Dương tỏ ra lo lắng: Năm 1999 tỉ lệ mất cân bằng giới tỉnh chỉ là 103 nam/100 nữ, đến năm 2008 là 127 nam/100 nữ, 6 tháng đầu năm 2009 là 129 nam/100 nữ. Theo ông Sai, một trong những nguyên nhân quan trọng nhất là lạm dụng siêu âm để xác định giới tính thai nhi. Việc nạo, phá thai vì lý do lựa chọn giới tính ngày một phức tạp.
 
Theo đó, việc xử lý vấn đề mất cân bằng giới tính khi sinh đang đặt ra nhiều thách thức, hệ lụy đối với phát triển kinh tế - xã hội đất nước. Đó là thay đổi cơ cấu kinh tế trong tương lai; Thiếu hụt phụ nữ ở độ tuổi lập gia đình; Cấu trúc gia đình thay đổi đáng kể; Cản trở việc nâng cao địa vị của phụ nữ cũng như gia tăng tội phạm liên quan đến lạm dụng tình dục.
 

Việt Nam cần nhanh chóng khống chế tốc độ gia tăng mất cân bằng giới tính khi sinh.  (Ảnh: C.H)

 
Giải pháp cho vấn đề “nóng” này, Tổng cục DS - KHHGĐ đã và đang xây dựng Đề án can thiệp thí điểm tại 11 tỉnh của Việt Nam có tỉ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh cao. Mục tiêu chung của Đề án là từng bước khống chế tốc độ gia tăng mất cân bằng giới tính khi sinh, tiến tới ổn định cân bằng; Tăng cường cung cấp thông tin về giới và mất cân bằng giới tính khi sinh cho người dân; Thực thi và hoàn thiện hệ thống pháp luật về các nội dung liên quan đến giới tính khi sinh; Khuyến khích, hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái trong học tập, chăm sóc sức khỏe sinh sản, phát triển sản xuất...
 
- Hiện nay quy mô dân số của Việt Nam lớn, mật độ dân số cao với 262 người/km², đứng thứ 5 sau Ấn Độ, Bangladesh, Nhật Bản, Philippines.
 
- Mỗi năm dân số nước ta tăng thêm tương đương một tỉnh loại trung bình (nước ta có 39 tỉnh có dân số từ 1,2 triệu người trở xuống).
 
- Tỉ lệ trẻ em giảm mạnh, tỉ lệ dân số trong độ tuổi lao động và người cao tuổi tăng nhanh. Năm 2007, cả nước có 9,45 triệu người cao tuổi.
 
- Mất cân bằng giới tính đối với trẻ em và trẻ sơ sinh có dấu hiệu nghiêm trọng.
 
- Dân số phân bố không đều. Năm 2007, 1 km2 đất ở Hưng Yên có 1.252 người, trong khi ở Kon Tum chỉ có 40 người, chênh lệch 31 lần.
 
- Tỉ lệ sử dụng biện pháp tránh thai cao, tuyệt đại đa số người sử dụng là phụ nữ.
 
- Mức chết thấp và ổn định nhưng có sự khác nhau đáng kể giữa các vùng.
 
- Chất lượng dân số tăng dần nhưng vẫn chưa cao; Quy mô gia đình nhỏ hơn nhưng phức tạp và “dễ vỡ” hơn.
 
(Nguồn: Viện Dân số và các vấn đề xã hội)

Hồng Sơn

kimvan
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Tin sáng 1/12: 13 học sinh nhập viện sau vụ xe công nông trôi dốc mất kiểm soát; vì sao mùa đông miền Bắc có nhiệt độ ban ngày cao gấp 3 lần ban đêm?

Tin sáng 1/12: 13 học sinh nhập viện sau vụ xe công nông trôi dốc mất kiểm soát; vì sao mùa đông miền Bắc có nhiệt độ ban ngày cao gấp 3 lần ban đêm?

Thời sự - 55 phút trước

GĐXH - Miền Bắc đang trải qua khoảng thời gian rét sâu về đêm và sáng sớm nhưng ban ngày trời lại nắng chói chang như mùa hè; Chủ tịch UBND xã Cà Đam (Quảng Ngãi) cho biết trên địa bàn vừa xảy ra vụ tai nạn khiến 13 học sinh bị thương.

May mắn chạm đỉnh, con giáp Mùi có nhiều may mắn trong mọi mặt vào tháng 10 âm lịch 2025

May mắn chạm đỉnh, con giáp Mùi có nhiều may mắn trong mọi mặt vào tháng 10 âm lịch 2025

Đời sống - 1 giờ trước

GĐXH – Chuyên gia phong thủy Nguyễn Song Hà xem tử vi tháng 10 âm lịch 2025, Tam Hợp quý nhân giúp đỡ giúp con giáp Mùi may mắn chạm đỉnh. Mọi mặt trong cuộc sống khá thuận lợi, làm gì cũng rất tốt và luôn cảm thấy cuộc sống có luồng ánh sáng may mắn hỗ trợ.

Thanh Hóa: Phát hiện gần 600 vụ vi phạm hàng giả, thực phẩm

Thanh Hóa: Phát hiện gần 600 vụ vi phạm hàng giả, thực phẩm

Xã hội - 1 giờ trước

GĐXH - Lực lượng chức năng tỉnh Thanh Hóa đã phát hiện, xử lý 591 vụ vi phạm với số tiền xử phạt hơn 5,7 tỷ đồng, chủ yếu liên quan đến hàng giả, thực phẩm kém chất lượng và hàng không rõ nguồn gốc.

Tháng sinh Âm lịch của người làm việc tử tế, chính trực

Tháng sinh Âm lịch của người làm việc tử tế, chính trực

Đời sống - 1 giờ trước

GĐXH - Theo quan niệm tử vi, người sinh vào 3 tháng Âm lịch dưới đây tư duy nhanh nhạy, hành xử công bằng và luôn đặt nguyên tắc lên hàng đầu vì vậy sớm muộn cũng thành công lớn.

Hà Nội: Kịp thời khống chế đám cháy lớn tại nhà máy bia Habeco

Hà Nội: Kịp thời khống chế đám cháy lớn tại nhà máy bia Habeco

Đời sống - 1 giờ trước

GĐXH - Sáng 1/12, một vụ cháy lớn bất ngờ bùng phát tại Nhà máy bia Hà Nội Habeco (phường Ngọc Hà, TP Hà Nội). Lực lượng chức năng đang nỗ lực khống chế vụ cháy và cứu nạn cứu hộ.

Cháy lớn tại Nhà máy Bia Hà Nội Habeco

Cháy lớn tại Nhà máy Bia Hà Nội Habeco

Thời sự - 2 giờ trước

Nhà máy Bia Hà Nội Habeco ở đường Hoàng Hoa Thám bốc cháy dữ dội lúc sáng nay, lực lượng chức năng đang nỗ lực dập lửa.

Những chính sách mới quan trọng có hiệu lực từ tháng 12/2025

Những chính sách mới quan trọng có hiệu lực từ tháng 12/2025

Thời sự - 3 giờ trước

GĐXH - Từ ngày 1/12, một số quy định mới về thi đua, khen thưởng; thi công chức, giao thông; xử lý vi phạm hành chính... sẽ có hiệu lực.

Đáp ứng điều kiện bắt buộc này, người dân mới được tách hộ để đăng ký thường trú

Đáp ứng điều kiện bắt buộc này, người dân mới được tách hộ để đăng ký thường trú

Đời sống - 4 giờ trước

GĐXH - Theo quy định của Luật Cư trú 2020, thành viên hộ gia đình được tách hộ để đăng ký thường trú tại cùng một nơi thường trú phải có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.

Gió mùa Đông Bắc sắp tràn xuống, thời tiết Hà Nội và miền Bắc chuẩn bị mưa rét

Gió mùa Đông Bắc sắp tràn xuống, thời tiết Hà Nội và miền Bắc chuẩn bị mưa rét

Thời sự - 4 giờ trước

GĐXH - Theo dự báo thời tiết, từ ngày 2/12, Bắc Bộ đón không khí lạnh tăng cường trời chuyển mưa rét, vùng núi có nơi rét đậm.

Nhiều trường sư phạm thay đổi lớn về phương án tuyển sinh năm 2026

Nhiều trường sư phạm thay đổi lớn về phương án tuyển sinh năm 2026

Giáo dục - 4 giờ trước

Nhiều trường đào tạo ngành Sư phạm thay đổi phương thức tuyển sinh năm 2026 như bỏ xét học bạ, bỏ xét tuyển bằng kết quả 2 kỳ thi độc lập...

Top