Hà Nội
23°C / 22-25°C

Những hệ lụy xã hội nặng nề do mất cân bằng giới tính khi sinh

Thứ sáu, 07:27 31/07/2009 | Xã hội

Giadinh.net - Bên cạnh những thành công lớn đã đạt được, công tác dân số của nước ta đang phải đối mặt với nhiều thách thức, khó khăn như già hóa dân số, tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh...

 
Các chuyên gia, đại biểu tham dự Hội thảo “Đại biểu dân cử các tỉnh phía Bắc với chính sách, pháp luật về dân số, y tế và chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em” do Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội, Bộ Y tế và Quỹ Dân số LHQ tổ chức tại Hà Nội trong 2 ngày 30-31/7 đã nhận định như vậy.
 
Theo TS Dương Quốc Trọng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục DS - KHHGĐ (Bộ Y tế), tỉ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh ở nước ta đang có xu hướng gia tăng. Theo các số liệu chính thức, năm 1979 tỉ lệ này mới chỉ là 105 nam/100 nữ, đến năm 2008 tỉ lệ này là 112 nam/100 nữ. Đặc biệt, có đến 16 tỉnh đã tăng rất cao từ 115-128 nam/100 nữ. Như vậy, sau khoảng 20 năm tới, sẽ có 3 triệu đàn ông Việt Nam không thể lấy vợ người Việt Nam.
 

Tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh có thể gây những hệ lụy xã hội nặng nề. (Ảnh chỉ mang tính minh họa: Chí Cường)

 
Dự báo, tỉ số giới tính khi sinh sẽ đạt tới 115 nam/100 nữ vào năm 2020 và sau đó sẽ giảm xuống 108 nam/100 nữ vào năm 2030 và ổn định ở mức 107 nam/ 100 nữ từ năm 2040 trở đi.
 
Nguyên nhân là, từ 2010-2020 chỉ khống chế được tốc độ tăng nhanh, chưa có khả năng làm giảm tổng số giới tính khi sinh so với năm 2007. Từ năm 2020-2030, tỉ lệ này sẽ giảm nhanh xuống còn 108 nam/100 nữ. Dự báo tỉ số giới tính khi sinh là 108 nam/100 nữ vào năm 2030 tuy có cao hơn mức tự nhiên (103-107 nam/100 nữ) là đã tính đến ảnh hưởng của mất cân bằng giới tính khi sinh trong giai đoạn hiện tại.
 
Về các định hướng cơ cấu dân số Việt Nam, TS. Dương Quốc Trọng nhấn mạnh: Giảm chênh lệch giới tính khi sinh, tận dụng giai đoạn “cơ cấu dân số vàng” và thích ứng với giai đoạn “già hóa dân số”.
 
Đồng quan điểm với TS. Dương Quốc Trọng, PGS.TS Nguyễn Đình Cử - Viện trưởng Viện dân số và các vấn đề xã hội và chuyên gia về dân số của Quỹ Dân số LHQ Lê Thị Phương Mai đều cho hay, mất cân bằng giới tính đang có dấu hiệu nghiêm trọng.
 
Theo bà Phương Mai, hậu quả về mặt xã hội có thể làm tan vỡ cấu trúc gia đình ở những vùng bị mất cân bằng giới tính. Đối với phụ nữ, tình trạng thiếu hụt cũng không cải thiện được vị thế của họ, mà chỉ gây áp lực lên việc kết hôn. Bên cạnh đó là việc gia tăng các nguy cơ bạo hành giới, gia tăng mạng lưới buôn bán phụ nữ và nhu cầu mua dâm.
 
“Nên đưa tỉ số giới tính khi sinh thành một chỉ số giám sát Luật bình đẳng giới và phòng chống bạo lực gia đình của cả nước và từng địa phương”, bà Phương Mai khuyến nghị.
 

10 tỉnh có tỉ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh cao nhất cả nước: Hưng Yên, Hải Dương, Thanh Hóa, Bắc Ninh, Kiên Giang, Bắc Giang, Quảng Ninh, Tây Ninh, Hà Tây (cũ), Tuyên Quang. (Nguồn: Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội)

Dưới góc nhìn từ một địa phương có tỉ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh thuộc nhóm các tỉnh đứng đầu cả nước, ông Nguyễn Văn Sai, Phó Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh Hải Dương tỏ ra lo lắng: Năm 1999 tỉ lệ mất cân bằng giới tỉnh chỉ là 103 nam/100 nữ, đến năm 2008 là 127 nam/100 nữ, 6 tháng đầu năm 2009 là 129 nam/100 nữ. Theo ông Sai, một trong những nguyên nhân quan trọng nhất là lạm dụng siêu âm để xác định giới tính thai nhi. Việc nạo, phá thai vì lý do lựa chọn giới tính ngày một phức tạp.
 
Theo đó, việc xử lý vấn đề mất cân bằng giới tính khi sinh đang đặt ra nhiều thách thức, hệ lụy đối với phát triển kinh tế - xã hội đất nước. Đó là thay đổi cơ cấu kinh tế trong tương lai; Thiếu hụt phụ nữ ở độ tuổi lập gia đình; Cấu trúc gia đình thay đổi đáng kể; Cản trở việc nâng cao địa vị của phụ nữ cũng như gia tăng tội phạm liên quan đến lạm dụng tình dục.
 

Việt Nam cần nhanh chóng khống chế tốc độ gia tăng mất cân bằng giới tính khi sinh.  (Ảnh: C.H)

 
Giải pháp cho vấn đề “nóng” này, Tổng cục DS - KHHGĐ đã và đang xây dựng Đề án can thiệp thí điểm tại 11 tỉnh của Việt Nam có tỉ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh cao. Mục tiêu chung của Đề án là từng bước khống chế tốc độ gia tăng mất cân bằng giới tính khi sinh, tiến tới ổn định cân bằng; Tăng cường cung cấp thông tin về giới và mất cân bằng giới tính khi sinh cho người dân; Thực thi và hoàn thiện hệ thống pháp luật về các nội dung liên quan đến giới tính khi sinh; Khuyến khích, hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái trong học tập, chăm sóc sức khỏe sinh sản, phát triển sản xuất...
 
- Hiện nay quy mô dân số của Việt Nam lớn, mật độ dân số cao với 262 người/km², đứng thứ 5 sau Ấn Độ, Bangladesh, Nhật Bản, Philippines.
 
- Mỗi năm dân số nước ta tăng thêm tương đương một tỉnh loại trung bình (nước ta có 39 tỉnh có dân số từ 1,2 triệu người trở xuống).
 
- Tỉ lệ trẻ em giảm mạnh, tỉ lệ dân số trong độ tuổi lao động và người cao tuổi tăng nhanh. Năm 2007, cả nước có 9,45 triệu người cao tuổi.
 
- Mất cân bằng giới tính đối với trẻ em và trẻ sơ sinh có dấu hiệu nghiêm trọng.
 
- Dân số phân bố không đều. Năm 2007, 1 km2 đất ở Hưng Yên có 1.252 người, trong khi ở Kon Tum chỉ có 40 người, chênh lệch 31 lần.
 
- Tỉ lệ sử dụng biện pháp tránh thai cao, tuyệt đại đa số người sử dụng là phụ nữ.
 
- Mức chết thấp và ổn định nhưng có sự khác nhau đáng kể giữa các vùng.
 
- Chất lượng dân số tăng dần nhưng vẫn chưa cao; Quy mô gia đình nhỏ hơn nhưng phức tạp và “dễ vỡ” hơn.
 
(Nguồn: Viện Dân số và các vấn đề xã hội)

Hồng Sơn

kimvan
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Hai vợ chồng ứa nước mắt nhìn đàn lợn bị điện giật chết

Hai vợ chồng ứa nước mắt nhìn đàn lợn bị điện giật chết

Xã hội - 9 giờ trước

GĐXH - Nghe tiếng động lạ, hai vợ chồng chạy ra chuồng trại để xem thì phát hiện cả đàn lợn 19 con bị điện giật nằm la liệt dưới sàn.

Phát hiện thi thể người đàn ông 65 tuổi trong vườn cao su

Phát hiện thi thể người đàn ông 65 tuổi trong vườn cao su

Thời sự - 10 giờ trước

Người dân phát hiện thi thể người đàn ông chết trong vườn cao su ở xã Ia Blứ (huyện Chư Pưh, tỉnh Gia Lai) nên báo cho cơ quan công an.

Ngắm những 'bóng hồng' tham gia diễu binh kỷ niệm Chiến thắng Điện Biên Phủ

Ngắm những 'bóng hồng' tham gia diễu binh kỷ niệm Chiến thắng Điện Biên Phủ

Xã hội - 10 giờ trước

Những "bóng hồng" trong Khối diễu binh nữ gây ấn tượng với người dân và du khách bằng vẻ ngoài tươi tắn, mạnh mẽ.

Dự án Cung Thiếu nhi nghìn tỷ ở Hà Nội hiện ra sao sau 3 năm thi công?

Dự án Cung Thiếu nhi nghìn tỷ ở Hà Nội hiện ra sao sau 3 năm thi công?

Đời sống - 10 giờ trước

GĐXH - Dự án xây dựng Cung Thiếu nhi Hà Nội được biết đến là dự án trọng điểm của Thủ đô được khởi công từ năm 2021 với tổng mức đầu tư hơn 1.300 tỷ đồng đang dần hoàn thành và dự kiến đưa vào sử dụng trong năm 2024.

Thủ tục đổi bằng lái ô tô nhanh nhất 2024, người dân nên cập nhật

Thủ tục đổi bằng lái ô tô nhanh nhất 2024, người dân nên cập nhật

Đời sống - 11 giờ trước

GĐXH - Bài viết này hướng dẫn thủ tục đổi bằng lái ô tô nhanh nhất theo quy định của pháp luật.

Những kiến thức về tái định cư người dân nên nắm chắc để tránh bị thiệt thòi khi Nhà nước thu hồi đất

Những kiến thức về tái định cư người dân nên nắm chắc để tránh bị thiệt thòi khi Nhà nước thu hồi đất

Pháp luật - 11 giờ trước

GĐXH - Theo chuyên gia, quy định về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và việc bố trí tái định cư phải được hoàn thành trước khi có quyết định thu hồi đất (Luật Đất đai 2024) là một quyết sách quan trọng, mang đậm tính nhân văn của Đảng và Nhà nước ta đối với người dân có đất bị thu hồi.

Bắt giữ đối tượng dùng dao đâm trọng thương phó trưởng công an xã

Bắt giữ đối tượng dùng dao đâm trọng thương phó trưởng công an xã

Pháp luật - 11 giờ trước

GĐXH - Không hợp tác khi được lực lượng chức năng mời về trụ sở làm việc, Khượp còn dùng dao đâm trọng thương một phó trưởng công an xã.

Nữ thợ may trở thành kẻ giết người sau các cuộc nhậu triền miên của chồng

Nữ thợ may trở thành kẻ giết người sau các cuộc nhậu triền miên của chồng

Pháp luật - 12 giờ trước

Thấy chồng gục xuống, máu tuôn xối xả, Nhung hoảng loạn tri hô, gọi các con dậy đưa cha đi cấp cứu nhưng nạn nhân đã tử vong ngay tại chỗ.

Nguyên nhân việc liên tục 'trễ hẹn' bàn giao mặt bằng Dự án cao tốc Vạn Ninh – Cam Lộ

Nguyên nhân việc liên tục 'trễ hẹn' bàn giao mặt bằng Dự án cao tốc Vạn Ninh – Cam Lộ

Thời sự - 13 giờ trước

GĐXH - Nhà thầu thi công cao tốc Cam Lộ - Vạn Ninh lo ngại, dự án có nguy cơ vỡ tiến độ do việc giải phóng mặt bằng bị chậm, không đủ thời gian hoàn thành đào đắp nền đường trước mùa mưa vào tháng 9.

Kết quả xổ số - KQXS hôm nay thứ Sáu ngày 3/5/2024

Kết quả xổ số - KQXS hôm nay thứ Sáu ngày 3/5/2024

Đời sống - 13 giờ trước

GĐXH - Kết quả xổ số hôm nay - KQXS thứ Sáu ngày 3/5/2024: Xổ số miền Nam - XSMN, xổ số miền Trung - XSMT, xổ số miền Bắc - XSMB, xổ số Vietlott - XS Vietlott.

Top