Hà Nội
23°C / 22-25°C

Những hệ lụy xã hội nặng nề do mất cân bằng giới tính khi sinh

Thứ sáu, 07:27 31/07/2009 | Xã hội

Giadinh.net - Bên cạnh những thành công lớn đã đạt được, công tác dân số của nước ta đang phải đối mặt với nhiều thách thức, khó khăn như già hóa dân số, tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh...

 
Các chuyên gia, đại biểu tham dự Hội thảo “Đại biểu dân cử các tỉnh phía Bắc với chính sách, pháp luật về dân số, y tế và chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em” do Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội, Bộ Y tế và Quỹ Dân số LHQ tổ chức tại Hà Nội trong 2 ngày 30-31/7 đã nhận định như vậy.
 
Theo TS Dương Quốc Trọng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục DS - KHHGĐ (Bộ Y tế), tỉ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh ở nước ta đang có xu hướng gia tăng. Theo các số liệu chính thức, năm 1979 tỉ lệ này mới chỉ là 105 nam/100 nữ, đến năm 2008 tỉ lệ này là 112 nam/100 nữ. Đặc biệt, có đến 16 tỉnh đã tăng rất cao từ 115-128 nam/100 nữ. Như vậy, sau khoảng 20 năm tới, sẽ có 3 triệu đàn ông Việt Nam không thể lấy vợ người Việt Nam.
 

Tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh có thể gây những hệ lụy xã hội nặng nề. (Ảnh chỉ mang tính minh họa: Chí Cường)

 
Dự báo, tỉ số giới tính khi sinh sẽ đạt tới 115 nam/100 nữ vào năm 2020 và sau đó sẽ giảm xuống 108 nam/100 nữ vào năm 2030 và ổn định ở mức 107 nam/ 100 nữ từ năm 2040 trở đi.
 
Nguyên nhân là, từ 2010-2020 chỉ khống chế được tốc độ tăng nhanh, chưa có khả năng làm giảm tổng số giới tính khi sinh so với năm 2007. Từ năm 2020-2030, tỉ lệ này sẽ giảm nhanh xuống còn 108 nam/100 nữ. Dự báo tỉ số giới tính khi sinh là 108 nam/100 nữ vào năm 2030 tuy có cao hơn mức tự nhiên (103-107 nam/100 nữ) là đã tính đến ảnh hưởng của mất cân bằng giới tính khi sinh trong giai đoạn hiện tại.
 
Về các định hướng cơ cấu dân số Việt Nam, TS. Dương Quốc Trọng nhấn mạnh: Giảm chênh lệch giới tính khi sinh, tận dụng giai đoạn “cơ cấu dân số vàng” và thích ứng với giai đoạn “già hóa dân số”.
 
Đồng quan điểm với TS. Dương Quốc Trọng, PGS.TS Nguyễn Đình Cử - Viện trưởng Viện dân số và các vấn đề xã hội và chuyên gia về dân số của Quỹ Dân số LHQ Lê Thị Phương Mai đều cho hay, mất cân bằng giới tính đang có dấu hiệu nghiêm trọng.
 
Theo bà Phương Mai, hậu quả về mặt xã hội có thể làm tan vỡ cấu trúc gia đình ở những vùng bị mất cân bằng giới tính. Đối với phụ nữ, tình trạng thiếu hụt cũng không cải thiện được vị thế của họ, mà chỉ gây áp lực lên việc kết hôn. Bên cạnh đó là việc gia tăng các nguy cơ bạo hành giới, gia tăng mạng lưới buôn bán phụ nữ và nhu cầu mua dâm.
 
“Nên đưa tỉ số giới tính khi sinh thành một chỉ số giám sát Luật bình đẳng giới và phòng chống bạo lực gia đình của cả nước và từng địa phương”, bà Phương Mai khuyến nghị.
 

10 tỉnh có tỉ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh cao nhất cả nước: Hưng Yên, Hải Dương, Thanh Hóa, Bắc Ninh, Kiên Giang, Bắc Giang, Quảng Ninh, Tây Ninh, Hà Tây (cũ), Tuyên Quang. (Nguồn: Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội)

Dưới góc nhìn từ một địa phương có tỉ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh thuộc nhóm các tỉnh đứng đầu cả nước, ông Nguyễn Văn Sai, Phó Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh Hải Dương tỏ ra lo lắng: Năm 1999 tỉ lệ mất cân bằng giới tỉnh chỉ là 103 nam/100 nữ, đến năm 2008 là 127 nam/100 nữ, 6 tháng đầu năm 2009 là 129 nam/100 nữ. Theo ông Sai, một trong những nguyên nhân quan trọng nhất là lạm dụng siêu âm để xác định giới tính thai nhi. Việc nạo, phá thai vì lý do lựa chọn giới tính ngày một phức tạp.
 
Theo đó, việc xử lý vấn đề mất cân bằng giới tính khi sinh đang đặt ra nhiều thách thức, hệ lụy đối với phát triển kinh tế - xã hội đất nước. Đó là thay đổi cơ cấu kinh tế trong tương lai; Thiếu hụt phụ nữ ở độ tuổi lập gia đình; Cấu trúc gia đình thay đổi đáng kể; Cản trở việc nâng cao địa vị của phụ nữ cũng như gia tăng tội phạm liên quan đến lạm dụng tình dục.
 

Việt Nam cần nhanh chóng khống chế tốc độ gia tăng mất cân bằng giới tính khi sinh.  (Ảnh: C.H)

 
Giải pháp cho vấn đề “nóng” này, Tổng cục DS - KHHGĐ đã và đang xây dựng Đề án can thiệp thí điểm tại 11 tỉnh của Việt Nam có tỉ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh cao. Mục tiêu chung của Đề án là từng bước khống chế tốc độ gia tăng mất cân bằng giới tính khi sinh, tiến tới ổn định cân bằng; Tăng cường cung cấp thông tin về giới và mất cân bằng giới tính khi sinh cho người dân; Thực thi và hoàn thiện hệ thống pháp luật về các nội dung liên quan đến giới tính khi sinh; Khuyến khích, hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái trong học tập, chăm sóc sức khỏe sinh sản, phát triển sản xuất...
 
- Hiện nay quy mô dân số của Việt Nam lớn, mật độ dân số cao với 262 người/km², đứng thứ 5 sau Ấn Độ, Bangladesh, Nhật Bản, Philippines.
 
- Mỗi năm dân số nước ta tăng thêm tương đương một tỉnh loại trung bình (nước ta có 39 tỉnh có dân số từ 1,2 triệu người trở xuống).
 
- Tỉ lệ trẻ em giảm mạnh, tỉ lệ dân số trong độ tuổi lao động và người cao tuổi tăng nhanh. Năm 2007, cả nước có 9,45 triệu người cao tuổi.
 
- Mất cân bằng giới tính đối với trẻ em và trẻ sơ sinh có dấu hiệu nghiêm trọng.
 
- Dân số phân bố không đều. Năm 2007, 1 km2 đất ở Hưng Yên có 1.252 người, trong khi ở Kon Tum chỉ có 40 người, chênh lệch 31 lần.
 
- Tỉ lệ sử dụng biện pháp tránh thai cao, tuyệt đại đa số người sử dụng là phụ nữ.
 
- Mức chết thấp và ổn định nhưng có sự khác nhau đáng kể giữa các vùng.
 
- Chất lượng dân số tăng dần nhưng vẫn chưa cao; Quy mô gia đình nhỏ hơn nhưng phức tạp và “dễ vỡ” hơn.
 
(Nguồn: Viện Dân số và các vấn đề xã hội)

Hồng Sơn

kimvan
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Tin sáng 8/5: Bắc Bộ đón không khí lạnh, Hà Nội giảm đột ngột 6°C; Miễn phí dạy 2 buổi/ngày từ năm học tới

Tin sáng 8/5: Bắc Bộ đón không khí lạnh, Hà Nội giảm đột ngột 6°C; Miễn phí dạy 2 buổi/ngày từ năm học tới

Thời sự - 11 phút trước

GĐXH - Dự báo cuối tuần, miền Bắc đón đợt không khí lạnh yếu gây mưa, nắng nóng xu hướng dịu dần, trong đó Thủ đô Hà Nội giảm đột ngột khoảng 6°C; Tổng Bí thư Tô Lâm thống nhất chủ trương các trường tiểu học, trung học cơ sở tổ chức dạy học 2 buổi/ngày không thu học phí từ năm học 2025-2026.

TikToker Lê Việt Hùng bị bắt

TikToker Lê Việt Hùng bị bắt

Pháp luật - 15 phút trước

Lê Việt Hùng - TikToker thường đăng những video liên quan giao thông - vừa bị Công an tỉnh Lạng Sơn bắt giữ.

Khởi tố vụ án liên quan vụ tai nạn giao thông làm bé gái 14 tuổi tử vong ở Vĩnh Long

Khởi tố vụ án liên quan vụ tai nạn giao thông làm bé gái 14 tuổi tử vong ở Vĩnh Long

Pháp luật - 10 giờ trước

Sau khi điều tra lại, Công an tỉnh Vĩnh Long đã khởi tố vụ án liên quan vụ tai nạn giao thông làm cháu N.N.B.Tr tử vong.

Nghi phạm hiếp dâm con riêng, chém vợ rồi nhảy cầu tự tử

Nghi phạm hiếp dâm con riêng, chém vợ rồi nhảy cầu tự tử

Pháp luật - 10 giờ trước

Trong thời gian chờ xử lý hành vi liên quan đến vụ hiếp dâm con riêng, Nguyễn Ngọc Tuấn đã chém vợ rồi nhảy cầu Cần Thơ tự tử.

Cận cảnh trung tâm thương mại rộng gần 17.000m2 dự kiến làm trụ sở phường mới ở Hà Nội

Cận cảnh trung tâm thương mại rộng gần 17.000m2 dự kiến làm trụ sở phường mới ở Hà Nội

Thời sự - 11 giờ trước

GĐXH - Trung tâm thương mại Trung Văn với diện tích khoảng 17.000m2 dự kiến sẽ được sử dụng làm trụ sở mới của phường Đại Mỗ, quận Nam Từ Liêm (TP Hà Nội) sau sáp nhập.

Cảnh báo chiêu trò lừa đảo qua ứng dụng độc hại đang 'hoành hành' trên điện thoại người Việt

Cảnh báo chiêu trò lừa đảo qua ứng dụng độc hại đang 'hoành hành' trên điện thoại người Việt

Đời sống - 11 giờ trước

GĐXH - Chỉ với một thao tác quen thuộc, nhiều người đã bị 'cuỗm' sạch tiền trong tài khoản mà không hiểu chuyện gì đang xảy ra. Hành vi lừa đảo qua ứng dụng độc hại đang lan rộng với tốc độ chóng mặt, tinh vi đến mức đánh lừa cả những người dùng cẩn thận nhất. Ai cũng có thể trở thành nạn nhân nếu không kịp nhận ra dấu hiệu bất thường.

Thông tin mới về sự việc nam điều dưỡng Bệnh viện Đa khoa Nam Định bị người nhà bệnh nhân hành hung

Thông tin mới về sự việc nam điều dưỡng Bệnh viện Đa khoa Nam Định bị người nhà bệnh nhân hành hung

Thời sự - 13 giờ trước

GĐXH - Công an vào cuộc vụ nam điều dưỡng của Bệnh viện Đa khoa tỉnh Nam Định bị một nam thanh niên hành hung khi đang làm việc tại Khoa Hồi sức cấp cứu.

Phát động cuộc thi ảnh online 'Tôi và Sách Cánh Diều'

Phát động cuộc thi ảnh online 'Tôi và Sách Cánh Diều'

Giáo dục - 13 giờ trước

Ngày 20/4/2025, Công ty Cổ phần Đầu tư Xuất bản – Thiết bị Giáo dục Việt Nam phát động cuộc thi ảnh online mang tên "Tôi và Sách Cánh Diều" – mùa 2.

Những công trình được Hà Nội đề xuất cho phép cá nhân, tổ chức dùng một phần diện tích đất nông nghiệp để xây dựng

Những công trình được Hà Nội đề xuất cho phép cá nhân, tổ chức dùng một phần diện tích đất nông nghiệp để xây dựng

Thời sự - 14 giờ trước

GĐXH - Hà Nội đề xuất cho phép cá nhân, tổ chức sử dụng một phần diện tích đất nông nghiệp để xây dựng nhiều loại công trình phục vụ sản xuất nông nghiệp, nông nghiệp kết hợp du lịch, giáo dục trải nghiệm…

5 con giáp tài lộc ngút trời nửa cuối tháng 5

5 con giáp tài lộc ngút trời nửa cuối tháng 5

Đời sống - 15 giờ trước

GĐXH - Tháng 5 bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ, khi tiết trời sang Lập hạ, năng lượng trời đất thay đổi, cũng là lúc một số con giáp cảm nhận rõ rệt vận mệnh xoay chiều.

Top