Hà Nội
23°C / 22-25°C

Những hệ lụy xã hội nặng nề do mất cân bằng giới tính khi sinh

Thứ sáu, 07:27 31/07/2009 | Xã hội

Giadinh.net - Bên cạnh những thành công lớn đã đạt được, công tác dân số của nước ta đang phải đối mặt với nhiều thách thức, khó khăn như già hóa dân số, tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh...

 
Các chuyên gia, đại biểu tham dự Hội thảo “Đại biểu dân cử các tỉnh phía Bắc với chính sách, pháp luật về dân số, y tế và chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em” do Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội, Bộ Y tế và Quỹ Dân số LHQ tổ chức tại Hà Nội trong 2 ngày 30-31/7 đã nhận định như vậy.
 
Theo TS Dương Quốc Trọng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục DS - KHHGĐ (Bộ Y tế), tỉ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh ở nước ta đang có xu hướng gia tăng. Theo các số liệu chính thức, năm 1979 tỉ lệ này mới chỉ là 105 nam/100 nữ, đến năm 2008 tỉ lệ này là 112 nam/100 nữ. Đặc biệt, có đến 16 tỉnh đã tăng rất cao từ 115-128 nam/100 nữ. Như vậy, sau khoảng 20 năm tới, sẽ có 3 triệu đàn ông Việt Nam không thể lấy vợ người Việt Nam.
 

Tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh có thể gây những hệ lụy xã hội nặng nề. (Ảnh chỉ mang tính minh họa: Chí Cường)

 
Dự báo, tỉ số giới tính khi sinh sẽ đạt tới 115 nam/100 nữ vào năm 2020 và sau đó sẽ giảm xuống 108 nam/100 nữ vào năm 2030 và ổn định ở mức 107 nam/ 100 nữ từ năm 2040 trở đi.
 
Nguyên nhân là, từ 2010-2020 chỉ khống chế được tốc độ tăng nhanh, chưa có khả năng làm giảm tổng số giới tính khi sinh so với năm 2007. Từ năm 2020-2030, tỉ lệ này sẽ giảm nhanh xuống còn 108 nam/100 nữ. Dự báo tỉ số giới tính khi sinh là 108 nam/100 nữ vào năm 2030 tuy có cao hơn mức tự nhiên (103-107 nam/100 nữ) là đã tính đến ảnh hưởng của mất cân bằng giới tính khi sinh trong giai đoạn hiện tại.
 
Về các định hướng cơ cấu dân số Việt Nam, TS. Dương Quốc Trọng nhấn mạnh: Giảm chênh lệch giới tính khi sinh, tận dụng giai đoạn “cơ cấu dân số vàng” và thích ứng với giai đoạn “già hóa dân số”.
 
Đồng quan điểm với TS. Dương Quốc Trọng, PGS.TS Nguyễn Đình Cử - Viện trưởng Viện dân số và các vấn đề xã hội và chuyên gia về dân số của Quỹ Dân số LHQ Lê Thị Phương Mai đều cho hay, mất cân bằng giới tính đang có dấu hiệu nghiêm trọng.
 
Theo bà Phương Mai, hậu quả về mặt xã hội có thể làm tan vỡ cấu trúc gia đình ở những vùng bị mất cân bằng giới tính. Đối với phụ nữ, tình trạng thiếu hụt cũng không cải thiện được vị thế của họ, mà chỉ gây áp lực lên việc kết hôn. Bên cạnh đó là việc gia tăng các nguy cơ bạo hành giới, gia tăng mạng lưới buôn bán phụ nữ và nhu cầu mua dâm.
 
“Nên đưa tỉ số giới tính khi sinh thành một chỉ số giám sát Luật bình đẳng giới và phòng chống bạo lực gia đình của cả nước và từng địa phương”, bà Phương Mai khuyến nghị.
 

10 tỉnh có tỉ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh cao nhất cả nước: Hưng Yên, Hải Dương, Thanh Hóa, Bắc Ninh, Kiên Giang, Bắc Giang, Quảng Ninh, Tây Ninh, Hà Tây (cũ), Tuyên Quang. (Nguồn: Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội)

Dưới góc nhìn từ một địa phương có tỉ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh thuộc nhóm các tỉnh đứng đầu cả nước, ông Nguyễn Văn Sai, Phó Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh Hải Dương tỏ ra lo lắng: Năm 1999 tỉ lệ mất cân bằng giới tỉnh chỉ là 103 nam/100 nữ, đến năm 2008 là 127 nam/100 nữ, 6 tháng đầu năm 2009 là 129 nam/100 nữ. Theo ông Sai, một trong những nguyên nhân quan trọng nhất là lạm dụng siêu âm để xác định giới tính thai nhi. Việc nạo, phá thai vì lý do lựa chọn giới tính ngày một phức tạp.
 
Theo đó, việc xử lý vấn đề mất cân bằng giới tính khi sinh đang đặt ra nhiều thách thức, hệ lụy đối với phát triển kinh tế - xã hội đất nước. Đó là thay đổi cơ cấu kinh tế trong tương lai; Thiếu hụt phụ nữ ở độ tuổi lập gia đình; Cấu trúc gia đình thay đổi đáng kể; Cản trở việc nâng cao địa vị của phụ nữ cũng như gia tăng tội phạm liên quan đến lạm dụng tình dục.
 

Việt Nam cần nhanh chóng khống chế tốc độ gia tăng mất cân bằng giới tính khi sinh.  (Ảnh: C.H)

 
Giải pháp cho vấn đề “nóng” này, Tổng cục DS - KHHGĐ đã và đang xây dựng Đề án can thiệp thí điểm tại 11 tỉnh của Việt Nam có tỉ lệ mất cân bằng giới tính khi sinh cao. Mục tiêu chung của Đề án là từng bước khống chế tốc độ gia tăng mất cân bằng giới tính khi sinh, tiến tới ổn định cân bằng; Tăng cường cung cấp thông tin về giới và mất cân bằng giới tính khi sinh cho người dân; Thực thi và hoàn thiện hệ thống pháp luật về các nội dung liên quan đến giới tính khi sinh; Khuyến khích, hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái trong học tập, chăm sóc sức khỏe sinh sản, phát triển sản xuất...
 
- Hiện nay quy mô dân số của Việt Nam lớn, mật độ dân số cao với 262 người/km², đứng thứ 5 sau Ấn Độ, Bangladesh, Nhật Bản, Philippines.
 
- Mỗi năm dân số nước ta tăng thêm tương đương một tỉnh loại trung bình (nước ta có 39 tỉnh có dân số từ 1,2 triệu người trở xuống).
 
- Tỉ lệ trẻ em giảm mạnh, tỉ lệ dân số trong độ tuổi lao động và người cao tuổi tăng nhanh. Năm 2007, cả nước có 9,45 triệu người cao tuổi.
 
- Mất cân bằng giới tính đối với trẻ em và trẻ sơ sinh có dấu hiệu nghiêm trọng.
 
- Dân số phân bố không đều. Năm 2007, 1 km2 đất ở Hưng Yên có 1.252 người, trong khi ở Kon Tum chỉ có 40 người, chênh lệch 31 lần.
 
- Tỉ lệ sử dụng biện pháp tránh thai cao, tuyệt đại đa số người sử dụng là phụ nữ.
 
- Mức chết thấp và ổn định nhưng có sự khác nhau đáng kể giữa các vùng.
 
- Chất lượng dân số tăng dần nhưng vẫn chưa cao; Quy mô gia đình nhỏ hơn nhưng phức tạp và “dễ vỡ” hơn.
 
(Nguồn: Viện Dân số và các vấn đề xã hội)

Hồng Sơn

kimvan
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Đằng sau chiếc túi vải của bác sĩ nội trú Đại học Y Hà Nội chọn chuyên ngành “vào sinh ra tử”

Đằng sau chiếc túi vải của bác sĩ nội trú Đại học Y Hà Nội chọn chuyên ngành “vào sinh ra tử”

Giáo dục - 2 giờ trước

6 năm, trước Hà Vũ Hoàng mang một chiếc túi vải đi nhập học tại Đại học Y Hà Nội. 6 năm sau, vẫn chiếc túi đó, theo cậu vào chuyên ngành Hồi sức cấp cứu.

Bé 4 tuổi nghi bị giáo viên mầm non ở Hà Nội đánh bầm tím mặt

Bé 4 tuổi nghi bị giáo viên mầm non ở Hà Nội đánh bầm tím mặt

Giáo dục - 3 giờ trước

Cơ quan Công an phường Vĩnh Tuy (Hà Nội) đang khẩn trương xác minh vụ việc bé P.T.A (4 tuổi, trú tại Minh Khai) nghi bị cô giáo trường mầm non T.Đ đánh bầm tím mặt.

Những con giáp hay hứa suông, nói nhiều nhưng làm chẳng bao nhiêu

Những con giáp hay hứa suông, nói nhiều nhưng làm chẳng bao nhiêu

Đời sống - 3 giờ trước

GĐXH - Một số con giáp thường rơi vào tình trạng hứa nhưng không giữ lời, dễ khiến người khác mất lòng tin vì khoảng cách quá lớn giữa lời nói và hành động.

Trao giải cuộc thi viết ‘Cha và con gái’ lần thứ 3: Tôn vinh giá trị gia đình qua từng trang viết

Trao giải cuộc thi viết ‘Cha và con gái’ lần thứ 3: Tôn vinh giá trị gia đình qua từng trang viết

Xã hội - 3 giờ trước

GĐXH – Không chỉ là một sân chơi sáng tác, Cuộc thi viết “Cha và con gái” lần thứ 3 do Tạp chí Gia đình Việt Nam phối hợp cùng Trường Đại học Hà Nội tổ chức còn là nơi lan tỏa những giá trị nhân văn, tôn vinh tình cảm gia đình, đặc biệt là sợi dây gắn bó thiêng liêng giữa cha và con gái.

Vụ người phụ nữ dân tộc bị 'ép' trả 2,5 triệu tiền taxi: Hé lộ danh tính tài xế

Vụ người phụ nữ dân tộc bị 'ép' trả 2,5 triệu tiền taxi: Hé lộ danh tính tài xế

Đời sống - 3 giờ trước

GĐXH - Ngày 12/9, cơ quan chức năng đã xác định được danh tính tài xế trong vụ người phụ nữ bị "ép" nộp 2,5 triệu tiền taxi là Nguyễn Trường Giang (ở Hùng Cường, TP Hưng Yên, tỉnh Hưng Yên cũ).

Nam thanh niên ở Huế suýt bị lừa sang Campuchia

Nam thanh niên ở Huế suýt bị lừa sang Campuchia

Pháp luật - 5 giờ trước

GĐXH - Nam thanh niên ở Huế suýt bị lừa sang Campuchia với chiêu trò "việc nhẹ lương cao", được công an và gia đình kịp thời can thiệp.

Manh mối xác định tài xế bị tố 'chặt chém' người phụ nữ 2,5 triệu đồng/cuốc xe

Manh mối xác định tài xế bị tố 'chặt chém' người phụ nữ 2,5 triệu đồng/cuốc xe

Thời sự - 5 giờ trước

GĐXH - Giám đốc Bến xe Mỹ Đình cho biết: “Qua trích xuất camera, chúng tôi xác định được biển số xe của tài xế. Ngay sau đó, bến xe đã chuyển thông tin cho Công an tỉnh Phú Thọ”.

Sự thật sau thông tin '3 năm mới có 1 bác sĩ nội trú chọn môn giải phẫu'

Sự thật sau thông tin '3 năm mới có 1 bác sĩ nội trú chọn môn giải phẫu'

Giáo dục - 5 giờ trước

GĐXH - PGS.TS Ngô Xuân Khoa (Trưởng Bộ môn Giải phẫu, trường Đại học Y Hà Nội) khẳng định, thông tin “3 năm mới có 1 bác sĩ nội trú chọn môn giải phẫu” là thông tin không chính xác.

Ô tô chiếm vỉa hè, 'xếp hàng' dưới lòng đường Phạm Văn Đồng ở Hà Nội

Ô tô chiếm vỉa hè, 'xếp hàng' dưới lòng đường Phạm Văn Đồng ở Hà Nội

Thời sự - 7 giờ trước

GĐXH - Từ sáng đến chiều trên tuyến đường Phạm Văn Đồng, Hà Nội không khó để bắt gặp cảnh lòng đường và vỉa hè bị chiếm dụng làm nơi đỗ xe ô tô. Đặc biệt, khu vực trước các gara ô tô thường xuyên có hàng loạt xe đỗ thành 2 hàng dưới lòng đường, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn giao thông.

Vụ người phụ nữ đồng bào dân tộc bị 'ép' trả 2,5 triệu tiền taxi: Lái xe taxi đến nhà trả lại tiền

Vụ người phụ nữ đồng bào dân tộc bị 'ép' trả 2,5 triệu tiền taxi: Lái xe taxi đến nhà trả lại tiền

Đời sống - 10 giờ trước

GĐXH - Ngày 12/9, bà Bùi Thị Ly (quê tại xã Mường Động, tỉnh Phú Thọ) - người bị lái xe taxi thu 2,5 triệu đồng cho quãng đường từ bến xe Mỹ Đình về Phú Thọ cho biết, tài xế taxi đã đến gặp gia đình bà và trả lại tiền...

Top