Tiến sĩ tâm lý học của Mỹ: 15 biểu hiện không ngờ từ tuổi ấu thơ chứng tỏ trẻ rất thông minh
GĐXH - Sớm phát hiện những dấu hiệu trẻ thông minh hơn người sẽ giúp cha mẹ có kế hoạch nuôi dưỡng và phát triển tài năng của trẻ.
Tiến sĩ Han Ren, một nhà tâm lý học và chuyên gia về tâm lý học đường của trường Đại học Texas, Mỹ, trí thông minh của trẻ phát triển và ổn định ở khoảng năm 6 hoặc 7 tuổi. Tuy nhiên không cần phải chờ đến khi con trưởng thành, bố mẹ có thể nhận thấy những biểu hiện trẻ thông minh từ khi còn nhỏ.
Dưới đây là các biểu hiện cho thấy trẻ có chỉ số thông minh (IQ) cao, cha mẹ nhận biết sớm có thể giúp cha mẹ có kế hoạch nuôi dạy con hợp lý, để bé phát huy tối đa năng lực của bản thân.
1. Trẻ thông minh có kỹ năng giao tiếp và ngôn ngữ đặc biệt
Trẻ sơ sinh bập bẹ những từ đầu tiên vào khoảng 12 tháng tuổi, bắt đầu hình thành các từ khi được 18 tháng. Nếu bé tỏ ra thích thú với từ vựng và sách trong những buổi kể chuyện, hoặc nói được câu hoàn chỉnh trước 14 tháng tuổi, là những dấu hiệu ban đầu cho thấy trẻ có khả năng ngôn ngữ.
Ngoài ra, rất ít em bé sở hữu năng khiếu đặc biệt có thể dễ dàng làm theo chỉ dẫn bằng lời nói để di chuyển đến một nơi nhất định trong nhà, hoặc hiểu hướng dẫn để thực hiện một việc nhất định.

Không cần phải chờ đến khi con trưởng thành, bố mẹ có thể nhận thấy những biểu hiện trẻ thông minh từ khi còn nhỏ. Ảnh: Shutterstock
2. Trẻ thông minh có xu hướng rất đam mê một lĩnh vực nào đó và duy trì đam mê đó trong thời gian dài
Những đứa trẻ thông minh thường có kiến thức chuyên sâu về một chủ đề trẻ quan tâm. Các bé có xu hướng rất đam mê một lĩnh vực nào đó và có khả năng duy trì niềm đam mê đó trong thời gian dài. Khi xác định đam mê một điều gì đó, trẻ thường sẽ thể hiện niềm yêu thích một cách rất rõ ràng và mạnh mẽ.
Không những thế, trẻ thường có sự hiểu biết sâu sắc cũng như những kiến thức bao quát tất cả mọi thứ xoay quanh chủ đề yêu thích. Đôi khi, hành vi của trẻ thậm chí có thể có dấu hiệu tương đồng với hội chứng ám ảnh cưỡng chế.
Để hiểu rõ hơn, hãy xem xét một ví dụ điển hình. Con của bạn có thể rất thích thú với loài khỉ. Bé có thể đọc mọi thứ về khỉ, xem các bộ phim hoạt hình hoặc tài liệu liên quan đến khỉ. Không những thế, trẻ còn thường xuyên vẽ những chú khỉ hoặc viết về loài động vật này. Ngoài ra, bé còn hay kể cho cha mẹ nghe mọi thông tin cần biết về khỉ. Thậm chí, đôi khi, bạn còn có thể nghe thấy trẻ giả tiếng khỉ kêu.
Bây giờ thì, bạn hãy thử nhớ lại xem, có phải trẻ thường kể cho bạn nghe rất nhiều thông tin liên quan đến một sự vật, hiện tượng nào đó không? Nếu có – xin chúc mừng! Con của bạn đã có một trong những dấu hiệu của trẻ thông minh.
3. Trẻ thông minh biết nói sớm và có vốn từ rất rộng
Nhiều đứa trẻ có thể nói những câu mà bố mẹ chưa bao giờ nghe. Thậm chí nhiều câu nói vu vơ của trẻ cũng khiến phụ huynh ngạc nhiên vì không nghĩ được con mình có thể biết đến câu nói đó. Đây là biểu hiện của một em bé thông minh, có vốn từ rất rộng.
Chúng có khả năng tiếp thu lời nói của người khác dễ dàng, thậm chí chỉ nghe qua một lần là trẻ có thể nhắc lại. Và thường những đứa bé này biết nói sớm. Khi những đứa trẻ khác còn bi bô tập nói, những bé này đã có thể hát hay nói được những câu dài.
Tuy nhiên suy nghĩ của trẻ vẫn còn rất non nớt, nhiều khi con không ý thức được câu nói của mình có phù hợp hay không, có chuẩn quy tắc đạo đức ứng xử hay chưa, cha mẹ cần uốn nắn trẻ.
4. Trẻ thông minh phản ứng nhanh
Trẻ dành phần lớn thời gian để quan sát môi trường xung quanh. Một em bé thông minh sẽ giao tiếp bằng mắt với người đang bế hoặc nói chuyện với mình. Trẻ có thể quay đầu về phía ai đó, phản ứng với âm thanh hoặc một hành động ngay lập tức.
Điều này cho thấy bé nhạy cảm với các thay đổi của môi trường. Đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy con bạn phát triển trí thông minh hơn những đứa trẻ cùng trang lứa.
5. Trẻ thông minh có trí nhớ tuyệt vời
Bé nhớ rất rõ nơi cất đồ chơi hoặc nhanh chóng nhận ra mặt người quen và địa điểm, chi tiết nào đó... cho thấy con bạn rất thông minh. Điều này khiến bé sớm nảy sinh tâm lý bám mẹ, bám bà và sợ người lạ.
Hoặc nếu bé đang cầm đồ vật mà mẹ lấy, bé khóc và biết đòi từ khi mới 5-6 tháng và đến 10-11 tháng thì thậm chí còn biết lật chăn tìm đồ mẹ giấu chứng tỏ con có trí nhớ rất tốt.
6. Trẻ thông minh đạt các mốc phát triển sớm hơn
Bé biết đi trước mốc thời gian tiêu chuẩn; ngồi dậy không cần trợ giúp khi 4 tháng tuổi, sớm hơn hầu hết trẻ sơ sinh; cầm nắm mọi thứ ở khoảng tháng thứ 6... là những dấu hiệu cho thấy bé đạt các mốc phát triển sớm hơn so với bạn cùng trang lứa, một trong những biểu hiện của sự thông minh.

Sớm phát hiện những dấu hiệu trẻ thông minh hơn người sẽ giúp cha mẹ có kế hoạch nuôi dưỡng và phát triển tài năng của trẻ. Ảnh: Shutterstock
7. Trẻ thông minh thường có nhu cầu học tập vô tận
Bé có xu hướng học hỏi mọi thứ mà bản thân muốn biết. Điều này được biểu hiện qua sự say mê đối với những cuốn sách, niềm thích thú khi được trao cơ hội tìm hiểu những thông tin chưa biết, hay thậm chí là ánh mắt sáng rực khi tiếp nhận những kiến thức độc đáo.
Không những thế, sau khi biết được một thông tin mới, trẻ thường có xu hướng đào sâu và học hỏi thêm những thông tin liên quan. Bộ não của bé như một bộ máy lưu trữ tối tân có thể chứa đựng rất nhiều kiến thức mới lạ. Ngoài ra, khi gặp một vấn đề khó hiểu, trẻ thường tìm tòi mọi cách để có thể có được đáp án.
Khả năng học nhanh cũng là một dấu hiệu cho thấy trẻ thông minh. Đối với một vấn đề mới, chỉ cần nghe qua 1-2 lần, trẻ có khả năng ghi nhớ và hiểu nhanh hơn so với những bé cùng trang lứa.
8. Trẻ thông minh có sự tập trung đáng kinh ngạc
Khi con tập trung làm việc gì đó, mọi thứ xung quanh trẻ dường như biến mất. Chúng chỉ hướng sự chú ý của mình vào công việc đang làm. Đó có thể là cuốn truyện hoặc trẻ đang say mê tìm hiểu về đại dương… Kể cả trong bữa ăn, giờ học, lúc chơi hay đi ngủ trẻ cũng nghĩ về những thứ này.
Nếu con bạn có những đặc điểm này, bé có thể là một thiên tài. Bạn có thể thảo luận với cô giáo và nhà trường để con nhận được sự giáo dục phù hợp. Giống như bất kỳ đứa trẻ nào, trẻ có những đặc điểm này cần được phát huy và kiểm tra trí tuệ thường xuyên.
9. Trẻ thông minh thích ở một mình
Những đứa trẻ tự chơi một mình với đồ chơi, sách tô màu hoặc giải câu đố thường rất thông minh. Những đứa trẻ có chỉ số thông minh cao đa số là người hướng nội.
Nguyên nhân là do những đứa trẻ hướng nội thích tự tìm tòi, học hỏi. Việc chủ động tìm kiếm thông tin sẽ giúp trẻ nhạy bén và nâng cao khả năng tư duy.
10. Trẻ thông minh có thể nói chuyện với chính mình
Đại học Pennsylvania (Mỹ) từng có một nghiên cứu chỉ ra rằng ngôn ngữ là hệ thống giao tiếp, đồng thời cũng là phương tiện giúp nâng cao nhận thức và tư duy, dù trẻ hay già. Bởi vậy khi trẻ đang giao tiếp với chính suy nghĩ của chúng, điều này cho thấy khả năng diễn đạt của trẻ khá cao và có tư duy não bộ linh hoạt.
Tự giao tiếp với bản thân không có nghĩa là trẻ có vấn đề về thần kinh, mà đây là giải pháp để trẻ có thể phát triển khả năng tư duy, nhận thức, đồng thời còn có thể giúp trẻ tìm ra nhiều ý tưởng mới mẻ khác.
11. Trẻ thông minh rất tò mò
Thích khám phá mọi thứ xung quanh, tháo rời hoặc phá hỏng đồ chơi để xem cấu tạo bên trong, hoặc hỏi một vạn câu hỏi vì sao rất có thể là dấu hiệu của một đứa bé thông minh. Cha mẹ nên đưa ra các câu trả lời chi tiết, có bằng chứng để giải đáp thắc mắc của trẻ.
Cha mẹ đừng hạn chế sự tò mò của bé dù điều này đôi khi có thể gây khó chịu. Nếu gặp khó khăn trong việc giải thích các kiến thức cho con, phụ huynh có thể tìm kiếm trên Google để tổng hợp câu trả lời.

7. Trẻ thông minh thường có nhu cầu học tập vô tận Ảnh: Shutterstock
12. Trẻ thông minh thường thích chơi cùng những người lớn tuổi hơn
Trẻ thông minh có thể gặp khó khăn khi giao tiếp với các bạn cùng lứa tuổi vì sở thích và năng lực không tương đồng. Do đó, các bé thường cảm thấy thoải mái hơn khi giao tiếp với người lớn, như thầy cô, anh chị, cô chú…
Không chỉ cảm thấy vui vẻ khi kết bạn với người lớn tuổi hơn, trẻ còn thích thú khi được tiếp thu nhiều kiến thức mới lạ từ người lớn, đồng thời xem mỗi buổi trò chuyện là một cuộc đấu trí thú vị.
Mặc dù khi lớn lên, trẻ thông minh thường chơi với bạn bằng tuổi, nhưng khi còn nhỏ, điều này là khó khăn hơn đối với bé. Tuy nhiên, điều quan trọng vẫn là khuyến khích trẻ chơi đùa với các bạn cùng lứa tuổi để tránh bị cô lập và thu mình do khác biệt về khả năng trí tuệ. Cha mẹ có thể giúp con kết bạn với mọi người ở mọi lứa tuổi bằng cách dạy trẻ các kỹ năng xã hội cần thiết.
13. Trẻ thông minh thường nhìn chằm chằm vào một thứ
Con bạn có bao giờ nhìn chằm chằm vào một điểm hay một vật gì đó? Nếu có thì đó chính là dấu hiệu thể hiện con bạn có khả năng tập trung và tư duy sâu sắc. Trẻ em sáng dạ thường bắt đầu nhìn nhận và chú ý sự vật, sự việc xung quanh ngay từ khi còn rất nhỏ.
14. Trẻ thông minh thường ngủ ít hơn
Những em bé có năng khiếu thường có mức năng lượng dồi dào hơn so với bạn bè cùng trang lứa. Chúng không cần ngủ nhiều và không bị ảnh hưởng bởi việc ngủ ít như cáu kỉnh, khóc lóc...
Những trẻ có não hoạt động nhanh sẽ mất nhiều thời gian hơn để "tắt công tắc" não. Do đó, chúng thường ngủ muộn hơn so với những trẻ khác.
15. Trẻ thông minh thường có chiều cao phát triển
Các nghiên cứu chỉ ra rằng những đứa trẻ cao hơn có chỉ số IQ cao, học giỏi hơn ở trường, ít có nguy cơ mắc các vấn đề về hành vi.


Mẫu tủ bếp đẹp được ưa chuộng nhất năm 2023

Đừng lo phải 'thắng ở vạch xuất phát', 3 năng lực mềm này mới là điều quyết định vận mệnh con bạn
Nuôi dạy con - 2 giờ trướcGĐXH - Những năng lực này giống như đôi cánh vô hình, giúp con có khả năng cạnh tranh trong thế giới phức tạp, quyết định nên vận mệnh của chính mình.

Mẹ không cần hoàn hảo nhưng vẫn xuất sắc, đây là 'chìa khoá' giúp con vừa hạnh phúc vừa tự tin
Nuôi dạy con - 3 giờ trướcGĐXH - Khám phá 3 thói quen cực đơn giản nhưng giúp mẹ trở thành người xuất sắc, ‘vừa đủ tốt’ để con hạnh phúc, tự tin và phát triển toàn diện.

Mỗi lần cha mẹ làm việc này là một lần 'tàn phá' chỉ số IQ và tính cách của con
Nuôi dạy con - 8 giờ trướcGĐXH - Dạy con cái giống như trồng một cây non, cần sự kiên nhẫn tưới tắm, chứ không phải dùng cơn gió "giận dữ" để tàn phá.

Một người mẹ có 3 thói quen này, chứng tỏ cô ấy thực sự rất xuất sắc!
Nuôi dạy con - 1 ngày trướcGĐXH - Nhà phân tâm học Donald Winnicott từng nói: "Bạn chỉ cần làm một người mẹ 'vừa đủ tốt' là đủ rồi".

Ông bố nào bỏ qua 5 điều này, coi chừng con trai tụt lại từ 'vạch xuất phát'
Nuôi dạy con - 1 ngày trướcGĐXH - Con trai lớn lên thế nào phụ thuộc phần nhiều vào sự nuôi dạy của người cha. 5 bí quyết sau sẽ giúp bố đồng hành đúng cách, nuôi dạy con trai trở thành người đàn ông thực thụ.

Con cái sinh ra ở 2 thời điểm này chính là đến để 'báo ơn', cha mẹ nhất định phải biết!
Nuôi dạy con - 2 ngày trướcGĐXH - Người ta thường nói "con cái là món quà của thượng đế", nhưng món quà này có làm cho gia đình hạnh phúc hơn hay không lại thường liên quan mật thiết đến trạng thái cuộc sống của cha mẹ vào thời điểm con ra đời.

Trẻ lớn lên thành công đã có 'điềm báo' ngay từ khi mới sinh?: Hóa ra số phận của trẻ được tạo nên từ 2 điều này
Nuôi dạy con - 2 ngày trướcGĐXH - Tục ngữ có câu: "Ba tuổi nhìn ra tính cách, bảy tuổi định cả cuộc đời". Hình dáng, tính cách, thói quen lúc nhỏ thường có thể dự báo xu hướng cả cuộc đời của một người.

Muốn con 'chiến thắng' từ vạch xuất phát: 4 thói quen cần rèn ngay cho trẻ
Nuôi dạy con - 2 ngày trướcGĐXH - Ngoài yếu tố bẩm sinh, chỉ số IQ của trẻ hoàn toàn có thể được nuôi dưỡng và phát triển. Đặc biệt, giai đoạn từ 0 – 6 tuổi được coi là "cửa sổ vàng" cho sự phát triển trí não.

Bí quyết nuôi dạy con thành công: 5 cách cha mẹ giỏi thường làm
Nuôi dạy con - 3 ngày trướcGĐXH - Dạy con là một môn học của trí tuệ, không nằm ở khả năng ăn nói, mà nằm ở phương pháp và tầm nhìn. Làm cha mẹ, không chỉ là nói đạo lý cho con nghe, mà là để con tự nhiên học được đạo lý trong cuộc sống.

Con cái lớn lên 'thụt lùi', hư hỏng: 80% cha mẹ đã bỏ qua điều này
Nuôi dạy con - 5 ngày trướcGĐXH - Trên thực tế, nhiều bậc cha mẹ lại thấy con cái lớn lên không suôn sẻ như mình kỳ vọng, thậm chí dần xa cách mình.

Khi nghe người mẹ nói với con ở quán ăn, tôi bỗng hiểu ra: Vì sao có những người cả đời không thể giàu lên được
Nuôi dạy conGĐXH - Kiểu giáo dục "kể khổ" này, tưởng để con sớm hiểu hoàn cảnh kinh tế gia đình mà phấn đấu, đâu ngờ mang lại gánh nặng tâm lý nặng nề cho con.