Tiến sĩ tâm lý học của Mỹ: 15 biểu hiện không ngờ từ tuổi ấu thơ chứng tỏ trẻ rất thông minh
GĐXH - Sớm phát hiện những dấu hiệu trẻ thông minh hơn người sẽ giúp cha mẹ có kế hoạch nuôi dưỡng và phát triển tài năng của trẻ.
Tiến sĩ Han Ren, một nhà tâm lý học và chuyên gia về tâm lý học đường của trường Đại học Texas, Mỹ, trí thông minh của trẻ phát triển và ổn định ở khoảng năm 6 hoặc 7 tuổi. Tuy nhiên không cần phải chờ đến khi con trưởng thành, bố mẹ có thể nhận thấy những biểu hiện trẻ thông minh từ khi còn nhỏ.
Dưới đây là các biểu hiện cho thấy trẻ có chỉ số thông minh (IQ) cao, cha mẹ nhận biết sớm có thể giúp cha mẹ có kế hoạch nuôi dạy con hợp lý, để bé phát huy tối đa năng lực của bản thân.
1. Trẻ thông minh có kỹ năng giao tiếp và ngôn ngữ đặc biệt
Trẻ sơ sinh bập bẹ những từ đầu tiên vào khoảng 12 tháng tuổi, bắt đầu hình thành các từ khi được 18 tháng. Nếu bé tỏ ra thích thú với từ vựng và sách trong những buổi kể chuyện, hoặc nói được câu hoàn chỉnh trước 14 tháng tuổi, là những dấu hiệu ban đầu cho thấy trẻ có khả năng ngôn ngữ.
Ngoài ra, rất ít em bé sở hữu năng khiếu đặc biệt có thể dễ dàng làm theo chỉ dẫn bằng lời nói để di chuyển đến một nơi nhất định trong nhà, hoặc hiểu hướng dẫn để thực hiện một việc nhất định.

Không cần phải chờ đến khi con trưởng thành, bố mẹ có thể nhận thấy những biểu hiện trẻ thông minh từ khi còn nhỏ. Ảnh: Shutterstock
2. Trẻ thông minh có xu hướng rất đam mê một lĩnh vực nào đó và duy trì đam mê đó trong thời gian dài
Những đứa trẻ thông minh thường có kiến thức chuyên sâu về một chủ đề trẻ quan tâm. Các bé có xu hướng rất đam mê một lĩnh vực nào đó và có khả năng duy trì niềm đam mê đó trong thời gian dài. Khi xác định đam mê một điều gì đó, trẻ thường sẽ thể hiện niềm yêu thích một cách rất rõ ràng và mạnh mẽ.
Không những thế, trẻ thường có sự hiểu biết sâu sắc cũng như những kiến thức bao quát tất cả mọi thứ xoay quanh chủ đề yêu thích. Đôi khi, hành vi của trẻ thậm chí có thể có dấu hiệu tương đồng với hội chứng ám ảnh cưỡng chế.
Để hiểu rõ hơn, hãy xem xét một ví dụ điển hình. Con của bạn có thể rất thích thú với loài khỉ. Bé có thể đọc mọi thứ về khỉ, xem các bộ phim hoạt hình hoặc tài liệu liên quan đến khỉ. Không những thế, trẻ còn thường xuyên vẽ những chú khỉ hoặc viết về loài động vật này. Ngoài ra, bé còn hay kể cho cha mẹ nghe mọi thông tin cần biết về khỉ. Thậm chí, đôi khi, bạn còn có thể nghe thấy trẻ giả tiếng khỉ kêu.
Bây giờ thì, bạn hãy thử nhớ lại xem, có phải trẻ thường kể cho bạn nghe rất nhiều thông tin liên quan đến một sự vật, hiện tượng nào đó không? Nếu có – xin chúc mừng! Con của bạn đã có một trong những dấu hiệu của trẻ thông minh.
3. Trẻ thông minh biết nói sớm và có vốn từ rất rộng
Nhiều đứa trẻ có thể nói những câu mà bố mẹ chưa bao giờ nghe. Thậm chí nhiều câu nói vu vơ của trẻ cũng khiến phụ huynh ngạc nhiên vì không nghĩ được con mình có thể biết đến câu nói đó. Đây là biểu hiện của một em bé thông minh, có vốn từ rất rộng.
Chúng có khả năng tiếp thu lời nói của người khác dễ dàng, thậm chí chỉ nghe qua một lần là trẻ có thể nhắc lại. Và thường những đứa bé này biết nói sớm. Khi những đứa trẻ khác còn bi bô tập nói, những bé này đã có thể hát hay nói được những câu dài.
Tuy nhiên suy nghĩ của trẻ vẫn còn rất non nớt, nhiều khi con không ý thức được câu nói của mình có phù hợp hay không, có chuẩn quy tắc đạo đức ứng xử hay chưa, cha mẹ cần uốn nắn trẻ.
4. Trẻ thông minh phản ứng nhanh
Trẻ dành phần lớn thời gian để quan sát môi trường xung quanh. Một em bé thông minh sẽ giao tiếp bằng mắt với người đang bế hoặc nói chuyện với mình. Trẻ có thể quay đầu về phía ai đó, phản ứng với âm thanh hoặc một hành động ngay lập tức.
Điều này cho thấy bé nhạy cảm với các thay đổi của môi trường. Đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy con bạn phát triển trí thông minh hơn những đứa trẻ cùng trang lứa.
5. Trẻ thông minh có trí nhớ tuyệt vời
Bé nhớ rất rõ nơi cất đồ chơi hoặc nhanh chóng nhận ra mặt người quen và địa điểm, chi tiết nào đó... cho thấy con bạn rất thông minh. Điều này khiến bé sớm nảy sinh tâm lý bám mẹ, bám bà và sợ người lạ.
Hoặc nếu bé đang cầm đồ vật mà mẹ lấy, bé khóc và biết đòi từ khi mới 5-6 tháng và đến 10-11 tháng thì thậm chí còn biết lật chăn tìm đồ mẹ giấu chứng tỏ con có trí nhớ rất tốt.
6. Trẻ thông minh đạt các mốc phát triển sớm hơn
Bé biết đi trước mốc thời gian tiêu chuẩn; ngồi dậy không cần trợ giúp khi 4 tháng tuổi, sớm hơn hầu hết trẻ sơ sinh; cầm nắm mọi thứ ở khoảng tháng thứ 6... là những dấu hiệu cho thấy bé đạt các mốc phát triển sớm hơn so với bạn cùng trang lứa, một trong những biểu hiện của sự thông minh.

Sớm phát hiện những dấu hiệu trẻ thông minh hơn người sẽ giúp cha mẹ có kế hoạch nuôi dưỡng và phát triển tài năng của trẻ. Ảnh: Shutterstock
7. Trẻ thông minh thường có nhu cầu học tập vô tận
Bé có xu hướng học hỏi mọi thứ mà bản thân muốn biết. Điều này được biểu hiện qua sự say mê đối với những cuốn sách, niềm thích thú khi được trao cơ hội tìm hiểu những thông tin chưa biết, hay thậm chí là ánh mắt sáng rực khi tiếp nhận những kiến thức độc đáo.
Không những thế, sau khi biết được một thông tin mới, trẻ thường có xu hướng đào sâu và học hỏi thêm những thông tin liên quan. Bộ não của bé như một bộ máy lưu trữ tối tân có thể chứa đựng rất nhiều kiến thức mới lạ. Ngoài ra, khi gặp một vấn đề khó hiểu, trẻ thường tìm tòi mọi cách để có thể có được đáp án.
Khả năng học nhanh cũng là một dấu hiệu cho thấy trẻ thông minh. Đối với một vấn đề mới, chỉ cần nghe qua 1-2 lần, trẻ có khả năng ghi nhớ và hiểu nhanh hơn so với những bé cùng trang lứa.
8. Trẻ thông minh có sự tập trung đáng kinh ngạc
Khi con tập trung làm việc gì đó, mọi thứ xung quanh trẻ dường như biến mất. Chúng chỉ hướng sự chú ý của mình vào công việc đang làm. Đó có thể là cuốn truyện hoặc trẻ đang say mê tìm hiểu về đại dương… Kể cả trong bữa ăn, giờ học, lúc chơi hay đi ngủ trẻ cũng nghĩ về những thứ này.
Nếu con bạn có những đặc điểm này, bé có thể là một thiên tài. Bạn có thể thảo luận với cô giáo và nhà trường để con nhận được sự giáo dục phù hợp. Giống như bất kỳ đứa trẻ nào, trẻ có những đặc điểm này cần được phát huy và kiểm tra trí tuệ thường xuyên.
9. Trẻ thông minh thích ở một mình
Những đứa trẻ tự chơi một mình với đồ chơi, sách tô màu hoặc giải câu đố thường rất thông minh. Những đứa trẻ có chỉ số thông minh cao đa số là người hướng nội.
Nguyên nhân là do những đứa trẻ hướng nội thích tự tìm tòi, học hỏi. Việc chủ động tìm kiếm thông tin sẽ giúp trẻ nhạy bén và nâng cao khả năng tư duy.
10. Trẻ thông minh có thể nói chuyện với chính mình
Đại học Pennsylvania (Mỹ) từng có một nghiên cứu chỉ ra rằng ngôn ngữ là hệ thống giao tiếp, đồng thời cũng là phương tiện giúp nâng cao nhận thức và tư duy, dù trẻ hay già. Bởi vậy khi trẻ đang giao tiếp với chính suy nghĩ của chúng, điều này cho thấy khả năng diễn đạt của trẻ khá cao và có tư duy não bộ linh hoạt.
Tự giao tiếp với bản thân không có nghĩa là trẻ có vấn đề về thần kinh, mà đây là giải pháp để trẻ có thể phát triển khả năng tư duy, nhận thức, đồng thời còn có thể giúp trẻ tìm ra nhiều ý tưởng mới mẻ khác.
11. Trẻ thông minh rất tò mò
Thích khám phá mọi thứ xung quanh, tháo rời hoặc phá hỏng đồ chơi để xem cấu tạo bên trong, hoặc hỏi một vạn câu hỏi vì sao rất có thể là dấu hiệu của một đứa bé thông minh. Cha mẹ nên đưa ra các câu trả lời chi tiết, có bằng chứng để giải đáp thắc mắc của trẻ.
Cha mẹ đừng hạn chế sự tò mò của bé dù điều này đôi khi có thể gây khó chịu. Nếu gặp khó khăn trong việc giải thích các kiến thức cho con, phụ huynh có thể tìm kiếm trên Google để tổng hợp câu trả lời.

7. Trẻ thông minh thường có nhu cầu học tập vô tận Ảnh: Shutterstock
12. Trẻ thông minh thường thích chơi cùng những người lớn tuổi hơn
Trẻ thông minh có thể gặp khó khăn khi giao tiếp với các bạn cùng lứa tuổi vì sở thích và năng lực không tương đồng. Do đó, các bé thường cảm thấy thoải mái hơn khi giao tiếp với người lớn, như thầy cô, anh chị, cô chú…
Không chỉ cảm thấy vui vẻ khi kết bạn với người lớn tuổi hơn, trẻ còn thích thú khi được tiếp thu nhiều kiến thức mới lạ từ người lớn, đồng thời xem mỗi buổi trò chuyện là một cuộc đấu trí thú vị.
Mặc dù khi lớn lên, trẻ thông minh thường chơi với bạn bằng tuổi, nhưng khi còn nhỏ, điều này là khó khăn hơn đối với bé. Tuy nhiên, điều quan trọng vẫn là khuyến khích trẻ chơi đùa với các bạn cùng lứa tuổi để tránh bị cô lập và thu mình do khác biệt về khả năng trí tuệ. Cha mẹ có thể giúp con kết bạn với mọi người ở mọi lứa tuổi bằng cách dạy trẻ các kỹ năng xã hội cần thiết.
13. Trẻ thông minh thường nhìn chằm chằm vào một thứ
Con bạn có bao giờ nhìn chằm chằm vào một điểm hay một vật gì đó? Nếu có thì đó chính là dấu hiệu thể hiện con bạn có khả năng tập trung và tư duy sâu sắc. Trẻ em sáng dạ thường bắt đầu nhìn nhận và chú ý sự vật, sự việc xung quanh ngay từ khi còn rất nhỏ.
14. Trẻ thông minh thường ngủ ít hơn
Những em bé có năng khiếu thường có mức năng lượng dồi dào hơn so với bạn bè cùng trang lứa. Chúng không cần ngủ nhiều và không bị ảnh hưởng bởi việc ngủ ít như cáu kỉnh, khóc lóc...
Những trẻ có não hoạt động nhanh sẽ mất nhiều thời gian hơn để "tắt công tắc" não. Do đó, chúng thường ngủ muộn hơn so với những trẻ khác.
15. Trẻ thông minh thường có chiều cao phát triển
Các nghiên cứu chỉ ra rằng những đứa trẻ cao hơn có chỉ số IQ cao, học giỏi hơn ở trường, ít có nguy cơ mắc các vấn đề về hành vi.


Mẫu tủ bếp đẹp được ưa chuộng nhất năm 2023

Cha mẹ của những đứa trẻ 'giàu có' thường xuyên nói 8 câu
Nuôi dạy con - 1 ngày trướcGĐXH - Theo các chuyên gia tâm lý: Con trẻ thường bị ảnh hưởng rất nhiều từ những gì cha mẹ nói. Lời răn dạy từ cha mẹ dành cho con cái là vô cùng quan trọng và có giá trị theo suốt hành trình cuộc đời của con.

Cha già tự hào có 3 con trai tiến sĩ gửi tiền hàng tháng, đến lúc nằm viện ông mới nhận ra bài học đắt giá
Nuôi dạy con - 2 ngày trướcGĐXH - Tưởng rằng được con cái chu cấp hàng tháng là hạnh phúc của tuổi già, người cha 74 tuổi ngỡ ngàng nhận ra bài học xương máu lúc ốm đau.

Mẹ mù chữ, bán cá ở chợ, nhưng dạy tôi những bài học vô giá
Nuôi dạy con - 2 ngày trướcMẹ tôi bán cá ở chợ và mù chữ. Tính bà cộc cằn, thô lỗ, đôi lúc còn nói tục. Dù không thể dạy con cái chữ nghĩa nhưng bà truyền cho tôi cảm hứng làm một người mẹ tốt.

MC Mai Ngọc gây thán phục khi thực hành 'giáo dục sớm' cho quý tử từ 0 ngày tuổi
Gia đình - 3 ngày trướcGĐXH - Hành trình mang thai, nuôi con từ MC Mai Ngọc luôn trở thành niềm cảm hứng cho các bà mẹ trẻ học hỏi. Là một người thành đạt nhờ nền tảng giáo dục từ gia đình, MC Mai Ngọc coi trọng sự phát triển trí tuệ của một con người.

Xem phim "Sex Education", tôi đau đáu vì mảnh giấy kẹp trong vở học của con: Muốn con phát triển tốt, buộc phải tháo gỡ điều này
Nuôi dạy con - 3 ngày trướcTôi luôn kì vọng con trai sẽ đạt thành tích học tập tốt nhất. Nhưng rồi, tôi đã sai trong quá trình dạy con.

6 điểm tích cực của con một mà nhiều người không nhận ra
Nuôi dạy con - 6 ngày trướcGĐXH - Con một thường bị gắn mác là cô lập, khó hòa đồng, hay được nuông chiều quá mức… nhưng thực tế khoa học lại kể một câu chuyện hoàn toàn khác.

Gia sư tiết lộ chuyện ít người biết đằng sau công việc dạy con cho nhà giàu
Nuôi dạy con - 1 tuần trướcNhiều gia đình sẵn sàng làm mọi thứ để con vào được trường học tốt nhất. Có cha mẹ thuê chuyên gia bấm huyệt để xoa bóp cho con ngủ ngon trước kỳ thi, có người thuê bác sĩ riêng để cấu hình lại sóng não.

Cậu bé tự ti vì nhà không giàu như bạn, chỉ một câu hỏi của mẹ khiến em ngừng so sánh và nhận ra bài học đắt giá
Nuôi dạy con - 1 tuần trướcGĐXH - Chỉ bằng một câu hỏi nhẹ nhàng, người mẹ đã khiến con không chỉ ngừng so sánh mà còn học được bài học đắt giá về giá trị bản thân.

Ông lão 74 tuổi lương hưu cao, tiền tiết kiệm vài tỷ nhưng thấy khổ hơn cả người nghèo ở quê: Lý do ai nghe cũng chạnh lòng
Nuôi dạy con - 1 tuần trướcGĐXH - Tiền bạc con cái đề huề khiến ai cũng nghĩ ông Hà đang sống sung túc, an nhàn. Thế nhưng, cuộc sống thực sự của ông lại đầy nước mắt, cô độc và nuối tiếc.

Chăm bà 6 năm không được thừa kế gì nhưng cuốn nhật ký cũ bà để lại cho tôi lại chứa bí mật chấn động
Nuôi dạy con - 1 tuần trướcGĐXH - Tôi từng nghĩ bà nội bỏ rơi mình sau khi cho tôi thừa kế một tài sản nào. Nhưng một cuốn nhật ký cũ, một dòng mật khẩu bí ẩn và một chiếc két sắt đã khiến tôi thay đổi tất cả suy nghĩ…

Cha già tự hào có 3 con trai tiến sĩ gửi tiền hàng tháng, đến lúc nằm viện ông mới nhận ra bài học đắt giá
Nuôi dạy conGĐXH - Tưởng rằng được con cái chu cấp hàng tháng là hạnh phúc của tuổi già, người cha 74 tuổi ngỡ ngàng nhận ra bài học xương máu lúc ốm đau.