TS Dương Quốc Trọng – Tổng cục trưởng Tổng cục DS-KHHGĐ: “Mỗi gia đình hãy có 2 con!”
GiadinhNet - Trung Quốc tuyên bố sẽ nới lỏng chính sách 1 con, cho phép các cặp vợ chồng sinh con thứ 2 trong trường hợp vợ hoặc chồng là con một và coi đây là một trong những vấn đề lớn liên quan đến cải cách sâu sắc, toàn diện của đất nước.
![]() |
“Công thức 1-2-4”: Một đứa trẻ Trung Quốc sẽ phải chăm sóc 4 ông bà nội, ngoại và 2 bố mẹ lúc trưởng thành do chính sách một con của Trung Quốc gây nên. Ảnh minh họa |
Trung Quốc rất coi trọng công tác DS-KHHGĐ
Trung Quốc (TQ) đã quyết định sẽ thay đổi chính sách 1 con kéo dài suốt 3 thập kỷ qua. Ông bình luận như thế nào về sự thay đổi này?
Sự coi trọng công tác DS-KHHGĐ của TQ được thể hiện qua rất nhiều lần cải cách bộ máy tổ chức để giảm số Bộ và cơ quan ngang Bộ, nhưng Ủy ban Quốc gia DS-KHHGĐ của TQ vẫn tồn tại trong suốt thời gian ấy. Mãi đến năm 2013 này, họ mới thay đổi, nhập Ủy ban Quốc gia DS-KHHGĐ cùng với Bộ Y tế thành Ủy ban Quốc gia Y tế - KHHGĐ. Bà Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc gia DS-KHHGĐ được bổ nhiệm làm Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc gia Y tế - KHHGĐ. Tôi cũng đã trực tiếp hỏi bà Bộ trưởng là “tại sao không gọi là Bộ mà gọi là Ủy ban”? Bà Bộ trưởng cho biết: “Cả vấn đề y tế cũng như dân số đều cần sự phối hợp liên ngành trong quản lý, điều hành. Do vậy, việc thành lập Ủy ban sẽ có sự tham gia của các Bộ, ngành và khi đó Ủy ban sẽ quyết định các vấn đề liên ngành. Hơn nữa, Ủy ban mới có tên là Y tế-KHHGĐ, cho thấy TQ vẫn hết sức coi trọng công tác DS-KHHGĐ”. Như vậy, có thể nói đây là một sự thay đổi hết sức thận trọng của TQ.
Trong những lần đi công tác tại TQ, tôi cũng đã nhiều lần đến tận cấp cơ sở của bạn. Tại đây, tôi được biết: Khi triển khai một vấn đề nào đó, có thể Bí thư hoặc Chủ tịch dự nhưng khi triển khai về công tác DS-KHHGĐ bao giờ cũng phải có cả Bí thư và Chủ tịch.
Cuối tuần qua, ba ngày sau Hội nghị Trung ương 3, khóa XVIII của Đảng Cộng sản Trung Quốc (từ ngày 9-12/11/2013), các nhà lãnh đạo TQ đã có những quyết sách quan trọng về “những vấn đề lớn liên quan đến cải cách sâu sắc, toàn diện” của đất nước, trong đó có việc nới lỏng chính sách sinh 1 con. Kỳ họp Trung ương 3 các khóa của TQ thường đưa ra những định hướng và cải cách kinh tế quan trọng. Hội nghị Trung ương 3 năm 1978 đã đưa ra nhưng cải cách kinh tế cơ bản, mở ra mấy thập kỷ tăng trưởng mạnh mẽ và thay đổi toàn bộ diện mạo của TQ. Như vậy, trước những vấn đề phát sinh trong công tác dân số sau một thời gian dài thực hiện chính sách KHHGĐ quyết liệt, họ đã có sự thay đổi, nới lỏng chính sách sinh 1 con của mình.
Trung Quốc là nước đông dân nhất thế giới, vậy nếu bây giờ họ nới lỏng chính sách 1 con, liệu có nguy cơ bùng nổ dân số?
Tại các hội thảo quốc tế về DS-KHHGĐ, các bạn TQ cho hay, họ đã thử nghiệm “bật đèn xanh” cho một số vùng sinh 2 con. Tuy nhiên, tổng tỷ suất sinh (số con trung bình của phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ - TFR) không tăng. Hiện TFR của họ là 1,6 con nhưng theo các chuyên gia về dân số, con số này trên thực tế còn thấp nữa. Kinh nghiệm quốc tế cho rằng, TFR đã rơi xuống dưới 1,6 con sẽ rất khó nâng mức sinh lên. Do đó, tôi tin rằng, không có sự bùng nổ dân số TQ trong thời gian tới.
Chúng ta có thể nhìn thấy nhiều nét tương đồng về đặc điểm dân số giữa TQ và Việt Nam như cùng đang đối mặt với già hóa dân số, mất cân bằng giới tính khi sinh... Trông người lại ngẫm đến ta, liệu chúng ta có thay đổi gì trong chính sách KHHGĐ không thưa ông?
Việt Nam đã bước vào giai đoạn “già hóa dân số” từ năm 2011 và đang trong thời kỳ cơ cấu “dân số vàng”. Tỷ số giới tính khi sinh của chúng ta cũng đang cao. Do đó, những việc làm của bạn, ngẫm đến ta trong thời gian tới ta nên làm những gì? Vừa qua, trong quá trình xây dựng Chiến lược Dân số và Sức khỏe sinh sản giai đoạn 2011 – 2020 và hiện nay, khi đang xây dựng Luật Dân số để trình Quốc hội, chúng tôi cũng đề xuất: Thời điểm này là thời điểm chín muồi để thay đổi chính sách dân số, tuy nhiên, chúng ta cũng phải làm rất thận trọng...
Trước đây, thông điệp chúng ta đưa ra là: “Mỗi gia đình chỉ nên có từ 1 – 2 con” thì thông điệp hiện nay, chúng tôi đề xuất là: “Mỗi gia đình hãy có hai con”. Ở một số địa phương như TP Hồ Chí Minh với mức sinh khá thấp 1,33 con thì như nguyên Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân đã nói: “Hãy sinh đủ 2 con” và ông cũng đã giao cho ngành dân số xây dựng các cơ chế chính sách để làm sao mỗi gia đình sinh 2 con là những gia đình có lợi nhất, hạnh phúc nhất.
Việc sinh con không chỉ còn là chuyện riêng của mỗi gia đình mà là sự tồn vong của một quốc gia. Việc sinh đẻ phù hợp, đảm bảo mức sinh hợp lý sẽ kéo dài được thời kỳ cơ cấu “dân số vàng”, làm chậm lại quá trình “già hóa dân số” và đồng thời giúp chúng ta khống chế được sự gia tăng của tỷ số giới tính khi sinh trong thời gian tới.
Hà Thư (thực hiện)

Nạo phá thai tuổi vị thành niên: Những trăn trở suốt hơn 2 thập kỷ của bác sĩ sản khoa
Dân số và phát triển - 21 phút trướcGĐXH – Suốt hơn 25 năm gắn bó với nghề, bác sĩ Nguyễn Thị Thảo đã từng đối mặt với không ít trường hợp nạo phá thai ở tuổi vị thành niên. Mỗi ca bệnh là một mảnh đời đầy trăn trở, để lại trong bà những nỗi day dứt, xót xa mỗi khi nhớ lại.

Thạc sĩ sinh con không cắt dây rốn, ngâm nhau trong muối, viêm phổi không cho tiêm
Dân số và phát triển - 9 giờ trướcTin theo trào lưu sinh con “thuận tự nhiên” tại nhà, sản phụ ở Đồng Nai từ chối can thiệp y tế, giữ nguyên dây rốn, khiến bé trai sơ sinh có dấu hiệu viêm phổi.

Ca vỡ tử cung hy hữu, thai nhi nằm trong ổ bụng, bác sĩ cứu sống hai mẹ con ngoạn mục
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcKhoa Phụ Sản - Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Dương vừa cứu sống sản phụ 23 tuổi đang mang thai ở tuần thứ 37 trong tình trạng vỡ tử cung hoàn toàn – biến chứng sản khoa hiếm gặp nhưng cực kỳ nguy hiểm.

Sàng lọc trước sinh - chìa khóa cho thai kỳ khỏe mạnh
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcTrong suốt thời gian mang thai, sức khỏe của cả mẹ và bé luôn là ưu tiên hàng đầu. Để đảm bảo em bé chào đời khỏe mạnh và mẹ có một thai kỳ an toàn, sàng lọc trước sinh đóng một vai trò vô cùng quan trọng.

Mẹ bị thiếu máu khi mang thai, con có nguy cơ dị tật tim
Dân số và phát triển - 2 ngày trướcThiếu máu khi mang thai có thể gây ra nhiều ảnh hưởng cho sức khỏe cả mẹ và em bé. Đặc biệt, những đứa trẻ sinh ra ở người mẹ bị thiếu máu có nguy cơ dị tật tim cao hơn.

7 thói quen gây hại tinh trùng
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcĐể có sức khỏe tinh trùng tốt nhất, nam giới nên duy trì một lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống cân bằng, tránh các chất độc hại và tham khảo ý kiến bác sĩ nếu có bất kỳ lo ngại nào.

Từ hôm nay, vợ chồng tự quyết thời gian sinh con, số con, khoảng cách các lần sinh
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcVới 100% thành viên biểu quyết tán thành, UBTVQH chính thức thông qua sửa đổi Pháp lệnh sửa đổi Điều 10 của Pháp lệnh Dân số. Theo đó, từ nay người dân tự quyết thời gian sinh con, số con và khoảng cách các lần sinh.

Phụ nữ mang thai ăn dứa có nguy cơ sảy thai hay chuyển dạ sớm không?
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcDứa là loại trái cây thơm ngon, bổ dưỡng nhưng những lời đồn về dứa không an toàn đối với phụ nữ mang thai đã khiến nhiều mẹ bầu lo lắng và tránh ăn dứa.

10 dấu hiệu cảnh báo ung thư tuyến tiền liệt
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcUng thư tuyến tiền liệt là một trong những loại ung thư phổ biến nhất ở nam giới. Ở giai đoạn sớm, ung thư tuyến tiền liệt không có dấu hiệu rõ ràng nên dễ nhầm lẫn với u phì đại lành tính tuyến tiền liệt.

Việt Nam đang có tốc độ già hóa nhanh nhất châu Á
Dân số và phát triển - 1 tuần trướcNgười cao tuổi ở Việt Nam thường mắc trung bình 3-4 bệnh lý mạn tính khi nhập viện. Dự kiến năm 2025, nước ta sẽ có hơn 16 triệu người cao tuổi.

Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.