4 năm thực hiện Đề án Sàng lọc TS&SS: Khẳng định giá trị nhân văn và thực tiễn
GiadinhNet - "Trong thời gian tới, công tác DS - KHHGĐ của nước ta chuyển dần từ số lượng sang chất lượng; chẩn đoán, sàng lọc trước sinh và sơ sinh chính là điểm nhấn của mục tiêu này".
Trong báo cáo kết quả hoạt động sau 4 năm của Đề án này tại 12 tỉnh, thành phố phía Bắc đến năm 2010, PGS.TS Lê Anh Tuấn (Phó Giám đốc BV Phụ sản TƯ, Giám đốc Trung tâm chẩn đoán trước sinh) cho biết: Tỷ lệ thai phụ đi sàng lọc và chẩn đoán trước sinh có xu hướng sớm hơn.
![]() |
Tập huấn kỹ thuật lấy mẫu máu gót chân sơ sinh. Ảnh: V.Thu |
Cũng trong thời gian triển khai Đề án, đã có 106.503 mẫu tiến hành sàng lọc sơ sinh. Số mẫu tăng dần lên theo từng năm, phát hiện 17 trường hợp mắc suy giáp bẩm sinh và 2.767 (gần 2,5%) trường hợp nghi ngờ mắc bệnh thiếu men G6PD.
Còn theo BS CKII Phạm Việt Thanh, Giám đốc BV Từ Dũ TP HCM, trong 4 năm, BV đã tiến hành sàng lọc cho 70.529 ca, trong đó 1.082 ca bị thiếu men G6PD; 12 ca bị suy giáp trạng bẩm sinh, 8/12 ca trong đó được theo dõi. TP HCM là địa phương có tỷ lệ số trẻ được sàng lọc cao nhất các tỉnh miền Nam (82,83%). Tỷ lệ suy giáp trạng bẩm sinh chung của 12 tỉnh, thành phía Nam là: 1/5.877 trẻ sinh sống; Tỷ lệ thiếu men G6PD: 1,53% trẻ sinh sống.
Đánh giá về khả năng mở rộng và phát triển Đề án, PGS.TS Lê Anh Tuấn cho hay: Hiện nay, Bộ Y tế đang xây dựng nghị định để trình Chính phủ sắp tới triển khai miễn phí sàng lọc cả trước sinh và sơ sinh theo tinh thần Luật Bảo hiểm y tế. Vì thế, dựa vào tính hiệu quả, cấp thiết, nhân văn của Đề án, cũng như năng lực của các Trung tâm trong việc hoàn thiện cơ sở vật chất- kỹ thuật, chúng ta nên củng cố, mở rộng Đề án ra toàn quốc trong những năm tới. Đó cũng là xu thế và là nội dung quan trọng trong Chương trình mục tiêu quốc gia về DS - KHHGĐ 2011-2015. |
PGS.TS Lê Anh Tuấn chia sẻ: "Tôi đánh giá rất cao giá trị thực tiễn của Đề án. Sự đóng góp của Đề án cho 3 trung tâm tại 3 miền (BV Phụ sản TƯ, BV Từ Dũ và ĐH Y dược Huế) rất có hiệu quả. Đó là xây dựng hoàn thiện cơ sở vật chất cho các labo chẩn đoán. Tại BV Phụ sản TƯ, ngoài kinh phí từ Đề án, chúng tôi bỏ ra thêm hơn 20 tỷ để đầu tư hoàn thiện cho labo này. Hiện nay chúng tôi đã có máy móc để tiến hành sàng lọc điếc, sắp tới sẽ là sàng lọc mù".
Tuy nhiên, thực tế trong việc triển khai Đề án tại các địa phương vẫn còn nhiều hạn chế. "Chúng ta tuyên truyền tốt nhưng năng lực triển khai chưa tương xứng, yếu tố cơ bản đào tạo cán bộ chẩn đoán trước sinh chưa tốt và chưa đồng đều" - TS Tuấn nói. Cùng quan điểm này, chị Thủy cho biết: "Kỹ thuật lấy máu gót chân để sàng lọc cho trẻ sơ sinh là kỹ thuật mới. Trong khi đó, số cán bộ được đào tạo lại có hạn, chủ yếu là tự đào tạo nên kỹ thuật lấy máu chưa đạt yêu cầu, số mẫu hỏng còn nhiều".
Ngoài ra, một số thai phụ chưa chủ động đi siêu âm hoặc siêu âm không đúng thời điểm. Vì vậy, việc phát hiện các dị tật bẩm sinh khó hoặc có trường hợp phát hiện dị tật bẩm sinh khi thai đã đủ tháng. Tâm lý chung của các thai phụ và gia đình là sợ trẻ bị đau khi lấy máu làm xét nghiệm sàng lọc sơ sinh, nên chưa tự nguyện làm xét nghiệm cho trẻ hoặc thiếu hợp tác trong khi lấy máu.
Tổng cục DS-KHHGĐ cho biết, nếu như trước đây số người khuyết tật, dị tật ở nước ta là 6,3% thì theo kết quả điều tra mới nhất, tỷ lệ người khuyết tật đã tăng lên 7,2%, trong đó có một số lượng đáng kể là trẻ khuyết tật và dị tật. Để có những công dân tương lai khỏe mạnh, cần nhiều giải pháp đồng bộ, đòi hỏi sự vào cuộc của tất cả các ngành, các cấp. Riêng ngành Dân số, cần tập trung nâng cao "đầu vào" của quá trình dân số bằng đẩy mạnh 3 cấp dự phòng: Tư vấn - kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân, sàng lọc trước sinh và sàng lọc sơ sinh.
Võ Thu

Truyền hơn 3 lít máu, cắt tử cung giành giật sự sống cho sản phụ bị băng huyết sau sinh
Dân số và phát triển - 3 giờ trướcGĐXH - Đứng trước ngưỡng cửa sinh tử, các bác sĩ buộc phải đưa ra quyết định khó khăn là cắt tử cung toàn phần để cầm máu và cứu sống sản phụ.
![[Infographic] Bí quyết dinh dưỡng cho mẹ sau sinh](https://giadinh.mediacdn.vn/zoom/260_163/296230595582509056/2025/8/20/avatar1755657081466-1755657082074269926462.jpg)
[Infographic] Bí quyết dinh dưỡng cho mẹ sau sinh
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcDinh dưỡng sau sinh quyết định trực tiếp đến nguồn sữa mẹ. Ăn đúng thực phẩm giúp mẹ lợi sữa, tránh món ăn gây mất sữa, đảm bảo con bú đủ và mẹ khỏe mạnh.

Bé 9 tuổi ở Hưng Yên hôn mê sâu, nguy kịch vì uống nhầm Methadon
Dân số và phát triển - 1 ngày trướcGĐXH - Vừa qua, các bác sĩ bệnh viện Nhi Thái Bình (tỉnh Hưng Yên) cho biết đã tiếp nhận và xử trí thành công một ca ngộ độc Methadon đặc biệt nghiêm trọng. Bệnh nhi là bé N.Đ.H (9 tuổi, xã Thụy Anh, tỉnh Hưng Yên).

Người phụ nữ phải đi cấp cứu vì dùng thuốc tránh thai 10 năm
Dân số và phát triển - 3 ngày trướcKhi đang ở nhà, người phụ nữ 45 tuổi bất ngờ choáng váng, nặng ngực và được đưa đi cấp cứu trong tình trạng nguy kịch. Bác sĩ xác định nguyên nhân do bệnh nhân dùng thuốc tránh thai kéo dài.

Những vấn đề sản phụ thường gặp trong giai đoạn hậu sản
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcĐối với phụ nữ sau sinh, giai đoạn hậu sản rất quan trọng ảnh hưởng đến hạnh phúc, sức khỏe lâu dài cho mẹ và bé. Do đó bà mẹ và gia đình cần nắm được những vấn đề thường gặp trong giai đoạn này.

Đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả công tác dân số và phát triển trong tình hình mới
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcGĐXH – Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long vừa ký Quyết định số 1745/QĐ-TTg ngày 15/8/2025 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch thực hiện Kết luận số 149-KL/TW ngày 10/4/2025 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới.

9X Đồng Nai có con sau 9 năm hiếm muộn, ngày đi sinh nghe mẹ nói câu nghẹn lòng
Dân số và phát triển - 4 ngày trướcSau nhiều biến cố, 9X Đồng Nai nhận ra, phép màu sẽ đến từ chuỗi những đau đớn, tuyệt vọng và sự nỗ lực không ngừng của mình.

Mổ cấp cứu lấy thai cho người phụ nữ nặng 178kg
Dân số và phát triển - 5 ngày trướcSản phụ 28 tuổi nặng 178kg, nhiều bệnh lý thai kỳ nguy hiểm, được chuyển viện cấp cứu trong tình trạng nguy cơ cao cho cả mẹ và thai nhi.

Căng não chạy đua với thời gian cứu mẹ con sản phụ nặng 178kg, mắc nhiều bệnh lý nguy hiểm
Dân số và phát triển - 6 ngày trướcGĐXH - Theo các bác sĩ, với cân nặng lớn kèm theo bệnh lý tiền sản giật và đái tháo đường, việc sinh thường gần như bất khả thi. Ngay cả lựa chọn sinh mổ cũng tiềm ẩn hàng loạt nguy cơ nguy hiểm.

Hà Nội tổ chức tập huấn Hệ thông tin quản lý chuyên ngành Dân số MIS2025RS, phục vụ triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp
Dân số và phát triển - 6 ngày trướcGĐXH - Sáng ngày 14/8, Chi cục Dân số, Trẻ em và Phòng, chống Tệ nạn xã hội Hà Nội đã tổ chức Lớp tập huấn Hệ thông tin quản lý chuyên ngành Dân số MIS2025RS – phiên bản phục vụ triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp năm 2025.

Giao lưu trực tuyến: Chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên và tầm quan trọng của tư vấn khám sức khỏe trước khi kết hôn
Dân số và phát triểnGĐXH - Theo các chuyên gia, sức khỏe sinh sản của vị thành niên, thanh niên được coi là một trong những yếu tố quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng dân số, chất lượng nguồn nhân lực và tương lai của giống nòi.