Hà Nội
23°C / 22-25°C

Bàn thờ gia tiên - nơi hội tụ những giá trị thiêng liêng của Tết

Thứ sáu, 07:20 12/02/2021 |

Tết là một dịp để người Việt tỏ lòng thành kính với tổ tiên, hằng mong các vị tiền nhân cùng con cháu đón một mùa xuân mới an khang, thịnh vượng.

Thế nên, người Việt dù có đi đâu làm gì thì ngày Tết cũng trở về quê cha đất tổ, thắp nén hương lên bàn thờ tiên tổ.

Cũng vì thế, bàn thờ ngày Tết trở thành trung tâm của ngôi nhà, trở thành góc xuân rực rỡ và thiêng liêng hơn cả.

Tùy phong tục vùng miền, bàn thờ ngày Tết sẽ được bài trí tương đối khác nhau. Nhưng về cơ bản, bàn thờ sẽ được lau dọn sạch sẽ, bài trí đẹp mắt để bắt đầu một năm mới tinh khôi, may mắn.

* Giữ bàn thờ gia tiên sạch sẽ để tỏ lòng hiếu kính

Bàn thờ gia tiên - nơi hội tụ những giá trị thiêng liêng của Tết - Ảnh 1.
Bàn thờ là nơi ngự vị của các bậc tiền nhân trong gia đình. Ảnh: Thu Hằng/BNEWS/TTXVN

Bàn thờ là nơi ngự vị của các bậc tiền nhân trong gia đình, vì thế nó thường được đặt ở vị trí trung tâm và cao nhất trong nhà.

Điều này không chỉ để tránh sự va chạm mà còn tránh gió, bụi bặm và côn trùng. Việc lau dọn sạch sẽ bàn thờ là công việc trước tiên và được thực hiện một cách cẩn thận, tỉ mỉ.

Không phải đợi lúc năm hết Tết đến, nhân dịp giỗ chạp hay vào những ngày sóc vọng, mới dọn dẹp và chăm chút bàn thờ.

Tuy nhiên, phải vào những ngày cận Tết, mới thấy hết được không khí rộn ràng, tất bật của việc dọn dẹp và chuẩn bị sắm sửa đồ thờ từ việc đánh sáng lại bộ lư đồng, lau chùi khung ảnh, bỏ bớt chân hương (nhang)…

Tất cả đều thể hiện cho nhu cầu giao hòa, gắn kết mật thiết giữa thế giới hữu tình và thế giới tâm linh thiêng liêng.

Với công việc này thì người nông thôn thực hiện sớm hơn người thành thị. Trước rằm tháng chạp (15 tháng 12 âm) nhà nhà đã bắt đầu quét dọn gian thờ, đánh bóng các đồ thờ tự… và bày biện để chuẩn bị rước ông Táo (thần bếp) lên chầu trời.

Đối với người thành thị, ngày 23 tháng Chạp, sau lễ cúng "ông Công, ông Táo" thì công việc dọn dẹp, trang hoàng bàn thờ mới được thực hiện.

Vì quan niệm rằng đây là thời điểm "thần linh đi vắng", nên gia chủ tranh thủ sửa sang nơi thờ tự đón Tết, để làm sao cho đến đêm 30 tết, khi các vị thần linh trở về thì mọi việc đã hoàn tất đẹp đẽ.

* Chu đáo bày biện, chọn lựa kỹ vật phẩm dâng cúng

Bàn thờ gia tiên - nơi hội tụ những giá trị thiêng liêng của Tết - Ảnh 2.

Trong cách bày biện bàn thờ, người ta thường bố trí vị trí cao nhất, chính giữa phía trong cùng là nơi để Bài vị - là tấm bia gỗ ghi tên, thụy hiệu của người được thờ cúng, nếu cầu kỳ thì bài vị này có thể được đặt trong một ngai thờ, hoặc một khám thờ.

Do hầu hết các gia đình đều chỉ có một nơi thờ tự, do đó sẽ "phối thờ" cả gia tiên nhiều đời và cả thần linh, cho nên thường thì vị trí này là Bài vị chung cho tất cả.

Hai bên Bài vị chung, thì bố trí hoặc bài vị, hoặc ảnh thờ của những người đã khuất như ông bà, cha mẹ... tùy theo ngôi thứ mà đặt cho đúng trái, phải, trước, sau.

Trước các bài vị bố trí lư hương, tùy theo kích cỡ bàn thờ, mà chọn cho vừa. Thông thường, để cho đẹp, thì lư hương ở chính giữa có kích thước lớn nhất.

Trên bàn thờ nhất thiết phải có 2 ngọn đèn, hoặc đèn dầu, hoặc nến, để đốt lên mỗi khi hành lễ. Trên bàn thờ, phía phải và phía trái sẽ bố trí thêm bình hương, lọ hoa, mâm bồng, đế đèn.

Ngoài ra, tùy vào điều kiện của từng gia đình mà có thể có thêm các đồ thờ tự quý khác, như Đỉnh đồng, Chân đèn, Song hạc...

Tất cả đều được bố trí trong khoảng không gian phía trước lư hương, thấp hơn và phải sắp xếp sao cho cân đối theo nguyên tắc Âm-Dương "tả dương, hữu âm" "tả nam, hữu nữ"...

Hương dùng để thắp trên bàn thờ ngày Tết, hoặc dùng hương vòng, hoặc hương nén. Có nơi người ta dùng cây "hương sào" lớn, mục đích là để cháy được lâu, đảm bảo duy trì liên tục trong các ngày Tết.

Hoa trên bàn thờ có hoa cắm bình và hoa để trên đĩa, đối với bàn thờ ngày Tết, người ta thường duy trì cả hai loại này.

Ngoài ra, để mang đậm không khí xuân cổ truyền, thường có một cành đào, hoặc một cành mai trong lọ sứ lớn.

Các loại hoa được chọn để lên bàn thờ, thường là các loại hoa có mùi hương thơm, như hoa huệ, hoa ly, hoa cúc... tránh những loại hoa có gai sắc nhiều sát khí, hoặc những loại hoa có mùi quá gắt.

Mâm ngũ quả - đây là phần không thể thiếu trên bàn thờ ngày Tết, với ý nghĩa tượng trưng cho số 5, đại diện cho "ngũ hành" kim-mộc-thủy-hỏa-thổ, đại diện cho "ngũ thường": Nhân-Nghĩa-Lễ-Trí-Tín"... Người ta sẽ chọn 5 loại trái cây có bố cục và màu sắc hợp lý để bày biện cho đẹp mắt.

Bàn thờ gia tiên - nơi hội tụ những giá trị thiêng liêng của Tết - Ảnh 3.

Đặc biệt, chuối và bưởi là hai loại quả không thể thiếu vì nó tượng trưng cho vuông-tròn, âm-dương. Tránh những loại quả có gai, hoặc có mùi thơm quá đậm như mít, sầu riêng…

Thường thì khoảng sáng 30 Tết, việc bày biện bàn thờ Tết sẽ được hoàn tất để việc thắp sáng bàn thờ ngày Tết cũng được bắt đầu ngay từ ngày 30.

Tuỳ theo điều kiện kinh tế hay văn hóa từng miền mà trên bàn thờ có thêm cặp dưa hấu xanh, cặp bánh chưng hay bánh tét...

Theo phong tục cổ truyền của người Việt thì bánh chưng, bánh dày là hai thứ tượng trưng cho Trời-Đất, nó cũng là thứ bánh làm bằng lương thực, tượng trưng cho sự no ấm, thịnh vượng, là lễ vật không thể thiếu.

Khi bày lễ, chú ý rằng bánh chưng phải để theo cặp (2 chiếc) cho trọn vẹn quan hệ phu-phụ thuận hòa.

Ngoài các lễ vật trên, còn có thêm đĩa trầu cau, chén nước, và các loại bánh trái, vật thực khác.

Còn thời điểm nào thiêng liêng hơn đêm giao thừa, khi cả nhà thành kính đứng trước bàn thờ tổ tiên thắp những nén hương trầm ngào ngạt.

Tình người nồng ấm, tình đời rộng mở. Và, một năm mới tràn đầy hy vọng bắt đầu.

Theo TTXVN

Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Tags:
Cách đặt Tỳ Hưu trên bàn làm việc chuẩn phong thủy

Cách đặt Tỳ Hưu trên bàn làm việc chuẩn phong thủy

- 8 giờ trước

GĐXH - Mặc dù Tỳ Hưu có khả năng chiêu tài mạnh mẽ, nhưng nếu không được đặt đúng vị trí, hướng và cách thức phù hợp thì linh vật này có thể không phát huy hết công năng.

Đặt vật phẩm phong thủy phù hợp với từng không gian trong nhà để mang lại sức khỏe, hài hòa cho gia đình

Đặt vật phẩm phong thủy phù hợp với từng không gian trong nhà để mang lại sức khỏe, hài hòa cho gia đình

- 13 giờ trước

GĐXH - Việc đặt vật phẩm phong thủy phù hợp với từng không gian trong nhà không chỉ đơn giản là một yếu tố trang trí mà còn mang lại nhiều lợi ích sâu sắc về mặt năng lượng, tài lộc, sức khỏe và sự hài hòa cho gia đình.

Khung giờ vàng thắp hương ngày mai – Rằm tháng 5 âm lịch 2025 để đắc được cát lành, vạn sự như ý

Khung giờ vàng thắp hương ngày mai – Rằm tháng 5 âm lịch 2025 để đắc được cát lành, vạn sự như ý

- 15 giờ trước

GĐXH – Ngày mai 10/6 dương lịch là ngày Rằm tháng 5 âm lịch 2025. Dưới đây là khung giờ vàng thắp hương Rằm tháng 5 âm lịch 2025 để chiêu tài đón lộc, đắc được cát lành dưới đây.

Cách sử dụng vật phẩm phong thủy giúp thăng tiến trong sự nghiệp đúng cách

Cách sử dụng vật phẩm phong thủy giúp thăng tiến trong sự nghiệp đúng cách

- 17 giờ trước

GĐXH - Để vật phẩm phong thủy giúp thăng tiến trong sự nghiệp phát huy hiệu quả tối đa, cần lưu ý về cách bài trí, bảo quản và sử dụng đúng phong thủy.

Mách bạn Top vật phẩm gốm sứ phong thủy giúp thu hút tài lộc, phú quý

Mách bạn Top vật phẩm gốm sứ phong thủy giúp thu hút tài lộc, phú quý

- 20 giờ trước

GĐXH - Gốm sứ phong thủy không chỉ là những tác phẩm nghệ thuật đẹp mắt mà còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc, giúp gia chủ thu hút tài lộc, may mắn và sự thịnh vượng.

Tiết khí Mang Chủng năm 2025 khi nào? Đây là những điều cần làm để giữ sức khỏe, mang tài lộc về nhà

Tiết khí Mang Chủng năm 2025 khi nào? Đây là những điều cần làm để giữ sức khỏe, mang tài lộc về nhà

- 1 ngày trước

GĐXH – Tiết khí Mang Chủng là một trong 24 tiết khí của năm, sức khỏe và tài vận của con người theo sự thay đổi thời tiết. Theo chuyên gia phong thủy, mọi người nên biết những điều cần làm dưới đây để giữ sức khỏe, mang tài lộc về nhà.

Những điều kiêng kỵ khi treo ảnh cưới trong phòng ngủ tránh ảnh hưởng đến tình cảm vợ chồng

Những điều kiêng kỵ khi treo ảnh cưới trong phòng ngủ tránh ảnh hưởng đến tình cảm vợ chồng

- 1 ngày trước

GĐXH - Việc bố trí, treo ảnh cưới sai cách trong phòng ngủ có thể vô tình tạo ra nguồn năng lượng tiêu cực, khiến cho mối quan hệ trở nên căng thẳng, rạn nứt. Dưới đây là những điều cấm kỵ nên tránh khi treo ảnh cưới.

Top những loài cá phong thủy mang lại may mắn

Top những loài cá phong thủy mang lại may mắn

- 1 ngày trước

GĐXH - Lựa chọn cá phong thủy là một trong những cách hiệu quả để kích hoạt nguồn năng lượng tích cực và mang lại may mắn, thành công cho cuộc sống.

Nhà hướng Tây Bắc đặt bếp hướng nào thu hút vượng khí tài lộc?

Nhà hướng Tây Bắc đặt bếp hướng nào thu hút vượng khí tài lộc?

- 1 ngày trước

GĐXH - Vị trí và hướng đặt bếp rất quan trọng vì bếp là nơi giữ lửa, ảnh hưởng đến sức khỏe, tài lộc và sự hòa thuận trong gia đình. Nếu nhà bạn hướng Tây Bắc, bạn cần chọn hướng bếp phù hợp để cân bằng năng lượng và mang lại may mắn.

Khi đi xem mua đất, gia chủ cần lưu ý gì để biết đất lành hay dữ?

Khi đi xem mua đất, gia chủ cần lưu ý gì để biết đất lành hay dữ?

- 2 ngày trước

GĐXH - Khi tìm hiểu hoặc xem đất, người mua cần quan sát kỹ nhiều yếu tố để nhận diện đất lành hay đất dữ. Dưới đây là những dấu hiệu và cách kiểm tra đơn giản nhưng hiệu quả giúp bạn đưa ra quyết định tương đối chính xác.

Top