Bất ngờ công dụng của loại củ 'bổ như nhân sâm, rẻ như khoai', đặc sản nổi tiếng lâu đời ở Lào Cai, nhưng tiếc là nhiều người không biết ăn
GĐXH - Củ sâm đất được coi là một loại dược liệu có tác dụng chữa bệnh, hỗ trợ sức khỏe cực tốt, nhưng không phải ai cũng biết về giá trị của loại củ này.
Bé 6 tuổi tử vong nghi ngộ độc bánh được phát trong đêm Trung thu, đây là 'khuyết điểm' nhất của loại bánh này!Loại củ được nhắc đến ở đây là củ sâm đất. Loại cây này có nguồn gốc từ Trung Mỹ, khi vào Việt Nam có tên gọi khác là Hoàng Sin Cô, được trồng nhiều ở Lào Cai và trở thành món ăn quen thuộc trong mỗi gia đình. Hiện nay, không ít hộ ở vùng cao Bát Xát, Lào Cai thu hàng chục triệu đồng từ loại củ “bổ như sâm, rẻ như khoai” này.

Ảnh minh họa
Theo các tài liệu nghiên cứu, trong củ sâm đất có hàm lượng Saponin giống như trong củ sâm Hàn Quốc. Sâm đất có thể gọt ăn sống tráng miệng, hầm xương, xào thịt hoặc ngâm rượu đều rất tốt. Khi đang mệt hoặc đói, ăn sống vài miếng củ này sẽ thấy người tỉnh táo, bớt mệt mỏi.
Trong Đông y, sâm đất được coi là một loại dược liệu có tác dụng chữa bệnh, hỗ trợ sức khỏe. Sâm đất có vị ngọt, hơi đắng, cay, tính bình, tác dụng bổ trung ích khí, nhuận phế tân sinh... giúp thanh nhiệt, lợi niệu, giải độc, nhuận tràng, giảm đau, sưng trong viêm khớp, long đờm... Lá, rễ, củ của cây sâm đất đều có thể dùng làm thuốc trị bệnh.
Sâm đất chứa khá nhiều dưỡng chất như carbohydrate, fructan, đường, đạm, chất xơ, chất béo và các vitamin A, C cùng khoáng chất như sắt.
4 công dụng tuyệt vời của củ sâm đất với sức khỏe

Ảnh minh họa
Giúp hỗ trợ giảm cân
Củ sâm đất chứa nhiều nước và chất xơ giúp tạo cảm giác no lâu, giúp giảm tiêu thụ thức ăn, tăng nhu động ruột nhờ đó mang lại hiệu quả giảm cân. Sâm đất có lượng calo khá thấp nên được coi là loại thực phẩm giảm cân lành mạnh.
Tốt cho người bị tiểu đường
Sâm đất chứa thành phần fructooligosaccharides có tác dụng hạn chế hấp thu đường đơn trong cơ thể, mang lại hiệu quả chống tăng đường huyết, giảm lượng đường trong gian, tăng cường hoạt động của insulin. Vì vậy, người bị bệnh tiểu đường vẫn có thể sử dụng được củ sâm đất.
Tốt cho tim mạch
Nghiên cứu cho thấy thành phần fructooligosaccharides có thể chuyển hóa thành carbohydrate dự trữ và polyphenol. Các chất này sẽ góp phần làm giảm lượng natri trong máu, giúp hạ đường huyết, chống oxy hóa. Nhờ đó, hoạt động của tim mạch được duy trì ở trạng thái ổn định.
Làm đẹp da
Sâm đất chứa nhiều vitamin A, C, sắt, pectin, đạm, chất béo... mang đến nhiều lợi ích cho cơ thể. Nó cũng giúp làm đẹp da đối với phụ nữ. Củ sâm đất mọng nước giúp bổ sung nước cho cơ thể, tác dụng thanh nhiệt, giải độc, phục hồi làn da...
Ai không nên ăn củ sâm đất?
Theo ThS.BS Trương Thị Ngọc Lan, Phó Viện trưởng của Viện Y dược học dân tộc TP HCM, củ sâm đất có nhiều công dụng nhưng không có công dụng chính trong điều trị các bệnh.
Vì vậy, không nên ăn quá nhiều sâm đất cùng một lúc vì dễ bị ngộ độc, đổ mồ hôi nhiều và dễ buồn nôn. Khi thấy những triệu chứng này, bạn phải ngưng sử dụng ngay lập tức.
Với những người thường xuyên bị đầy trướng bụng, căng tức, đau bụng, sôi bụng hoặc tiêu chảy tốt nhất không nên ăn vì củ sâm đất có chức năng nhuận tràng, sẽ phản tác dụng với những đối tượng này vì chúng sẽ khiến tình trạng căng tức bụng hoặc tiêu chảy trở nên tệ hơn.
Những người bị gút, người đang sử dụng thuốc trị bệnh... nên tránh ăn củ sâm đất vì nó có thể làm giảm hiệu quả của thuốc trị bệnh.
Với các mẹ bầu khi ăn củ sâm đất vẫn có những lợi ích nhất định như giải nhiệt cơ thể, ngăn ngừa cao huyết áp và giúp mau lành vết thương. Tuy nhiên, thai phụ trong giai đoạn 3 tháng đầu không nên ăn loại thực phẩm này vì thành phần dinh dưỡng không phù hợp với thai nhi trong tam cá nguyệt đầu tiên.

Ảnh minh họa
Sử dụng sâm đất thế nào an toàn nhất
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, mọi người không nên nghe theo lời quảng cáo trên mạng, tích trữ sâm đất 3-4 tháng. Sâm đất mua về dùng càng sớm càng tốt, dinh dưỡng càng nhiều.
Người bị tiểu đường hoặc các bệnh khác nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng để có chế độ dinh dưỡng hợp lý.
Sử dụng sâm đất quá nhiều, trong thời gian dài cũng có thể gây ra tình trạng đổ mồ hôi nhiều, dễ buồn nôn, thậm chí bị ngộ độc.
Có thể gọt vỏ sâm đất và ăn sống để thưởng thức hương vị tươi ngon, tự nhiên của loại củ này. Ngoài ra, bạn cũng có thể đem nó xào, nấu canh, làm nộm, gỏi.
Cách chọn củ sâm đất ngon
Nên mua sâm đất chính vụ. Mùa thu hoạch của khoai sâm là từ tháng 9 đến tháng 12 hàng năm.
Khi mua, nên chọn những củ có độ lớn vừa phải. Các củ to có thể sẽ không ngọt bằng củ nhỏ. Tránh chọn củ nhỏ dài vì nhiều xơ.
Không mua sâm đất bị rỗ, màu đen xỉn. Ấn tay vào thân củ thấy mềm thì không mua vì đó là dấu hiệu cho thấy bên trong bị thối hỏng.
Loại củ tốt nhất trong mùa Thu giúp ngăn bệnh cảm lạnh, cảm cúm, tiểu đường... nhưng người bị đau mắt đỏ cần tuyệt đối tránh
Nam sinh bị thầy giáo phạt 'thụt dầu' 200 cái vì tội nói chuyện riêng bất ngờ nguy kịch vì mắc bệnh này
Căn bệnh gây nguy cơ đột quỵ cao gấp 5-7 lần người khác, ai có dấu hiệu này cần cảnh giác
Bệnh thường gặp - 57 phút trướcGĐXH - Bệnh nhân rung nhĩ có nguy cơ đột quỵ cao gấp 5-7 lần so với người không mắc bệnh.
Phi công đang khỏe mạnh bất ngờ phát hiện ung thư tuyến giáp: Điều nên làm để phòng ngừa ung thư tái phát
Sống khỏe - 3 giờ trướcGĐXH - Sau khi mổ ung thư tuyến giáp, các bác sĩ đã bảo tồn dây thần kinh hồi thanh quản và thần kinh XI, giúp nam phi công thoát bệnh nan y, bảo tồn giọng nói.
Nguồn gốc của bệnh tiểu đường đã được xác định: Đồ chiên rán xếp cuối, 3 thứ đứng đầu là thực phẩm nhiều người ăn hàng ngày
Sống khỏe - 4 giờ trướcGĐXH - Nhiều người có xu hướng cho rằng thực phẩm nhiều đường hoặc đồ chiên rán là nguyên nhân chính, mà bỏ qua tác động của nhiều loại thực phẩm quen thuộc đối với đường huyết. Mặc dù đồ chiên rán gây hại cho sức khỏe, nhưng nó lại không phải là thủ phạm số một gây ra bệnh tiểu đường.
Tiến sĩ Lê Thị Hương Giang: ‘Không có tài liệu y khoa nào chứng minh uống chanh liều cao chữa ung thư hay HIV’
Sống khỏe - 5 giờ trướcGĐXH - Trào lưu uống 200–500 ml nước cốt chanh mỗi ngày để “thải độc – chữa bệnh” đang lan truyền chóng mặt trên mạng xã hội, kéo theo nhiều ca nguy kịch. Trong cuộc trao đổi với chúng tôi, Tiến sĩ Lê Thị Hương Giang (Trưởng khoa Tiết chế dinh dưỡng - Bệnh viện 19-8) đã chỉ rõ những nguy cơ cấp tính và sự thật khoa học đằng sau trào lưu này.
Cảnh báo xu hướng tự điều trị bệnh khiến nhiều người nguy kịch
Bệnh thường gặp - 8 giờ trướcThời gian gần đây, các bệnh viện đã tiếp nhận nhiều trường hợp nguy kịch vì tự điều trị bệnh tại nhà. Bác sĩ cảnh báo việc tự điều trị hoặc trì hoãn nhập viện sẽ khiến bệnh diễn tiến nặng, bệnh nhân có thể phải trả giá bằng cả tính mạng.
Đột quỵ khi đang quét sân, người phụ nữ suýt mất 'giờ vàng' vì đến nhầm nơi cấp cứu
Bệnh thường gặp - 9 giờ trướcGĐXH - Đi cấp cứu do bị đột quỵ, nhưng do cơ sở này chưa được trang bị các phương tiện chẩn đoán và điều trị đột quỵ chuyên sâu, nên người bệnh được tiếp tục chuyển viện.
Bé gái 3 tuổi bị bỏng rộp cả mặt vì 'miếng dán đồ chơi': Nhiều đồ chơi hot trên mạng tuyệt đối không mua
Mẹ và bé - 11 giờ trướcBan đầu chỉ là vệt đỏ nhẹ, gia đình nghĩ do kích ứng tạm thời. Nhưng chỉ sau vài ngày, mảng đỏ lan rộng, sưng nề, nổi bóng nước rồi vỡ tạo thành lớp đóng mày. Bác sĩ chẩn đoán bé mắc viêm da tiếp xúc cấp tính.
Nhà khoa học VinFuture hé lộ 'vũ khí của tương lai' trong cuộc đối đầu với kháng kháng sinh và ung thư
Sống khỏe - 1 ngày trướcTại tọa đàm "Bước tiến trong phát hiện, chẩn đoán và điều trị bệnh" trong khuôn khổ Tuần lễ Khoa học Công nghệ VinFuture 2025, diễn ra sáng 3/12, các nhà khoa học dự báo liệu pháp thực khuẩn thể (Phage therapy) sẽ giúp nhân loại đứng vững trong cuộc chiến chống lại kháng kháng sinh và ung thư.
Người đàn ông 43 tuổi phát hiện ung thư thận, thừa nhận một sai lầm nhiều người Việt mắc phải
Bệnh thường gặp - 1 ngày trướcGĐXH - Người đàn ông bị ung thư thận, chảy máu khối u nguy hiểm thừa nhận... không có thói quen khám sức khỏe định kỳ.
Người phụ nữ 66 tuổi ở Bắc Ninh suy gan cấp, men gan cao gấp khoảng 250 lần, thừa nhận do chữa đau đầu sai cách
Bệnh thường gặp - 1 ngày trướcGĐXH - Trước khi nhập viện, người phụ nữ này đã uống rượu pha mật cá trắm để chữa đau đầu – một thói quen dân gian vẫn còn tồn tại ở một số địa phương.
Người đàn ông 30 tuổi qua đời vì suy thận cấp thừa nhận một sai lầm nhiều người Việt mắc phải
Bệnh thường gặpGĐXH - Từng được chẩn đoán axit uric cao, nhưng anh đã mắc một sai lầm nghiêm trọng là luôn uống bia và hải sản, khiến bệnh trầm trọng hơn.
