Bệnh mùa đông - xuân: Những cảnh báo không nên bỏ qua

Các chuyên gia cảnh báo, rất nhiều người ăn thịt lợn, tiết canh do lợn nhà nuôi nhưng vẫn bị bệnh. Thực tế trong một đàn lợn khỏe, cũng có một tỷ lệ nhất định các cá thể lợn mang vi khuẩn. Ảnh: P.V

Bị nhiễm trùng huyết, suy gan nặng vì nhiễm liên cầu lợn

Ngày 1/12, Cục Y tế dự phòng cho biết, đến tháng 11/2015, cả nước ghi nhận 82 ca mắc mới bệnh liên cầu khuẩn lợn, 10 ca đã tử vong. Tính riêng trong 3 tháng (8-10/2015), đã có 5 ca tử vong trong tổng số 32 ca mắc mới.

Chỉ tính riêng tại Hà Nội, thống kê của Trung tâm Y tế dự phòng Hà Nội cho thấy, từ đầu năm đến nay, đã có 17 trường hợp mắc liên cầu khuẩn lợn, hai người trong số đó đã tử vong là bệnh nhân ở Mỹ Đức và Hà Đông. Mới đây nhất, giữa tháng 11/2015, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương đã tiếp nhận 2 ca (quê ở Ba Vì, Hà Nội) mắc liên cầu khuẩn lợn nhập viện trong tình trạng rất nguy kịch, toàn thân nổi ban hoại tử. Bệnh nhân được chẩn đoán nhiễm trùng huyết nặng, bị suy gan, suy thận và chảy máu dạ dày rất nguy kịch và phải đặt máy thở, dùng thuốc vận mạch, trợ tim và lọc máu. Theo lời kể của gia đình, trước đó gia đình có mổ lợn sữa đã chết để ăn thịt.

TS Trương Đình Bắc, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng cho biết, bệnh liên cầu khuẩn lây từ lợn bệnh sang người, không thành dịch. Tuy nhiên, người dân không nên chủ quan vì bệnh có thể gây tử vong nếu điều trị muộn. Tỷ lệ tử vong khoảng 7%. Nếu bệnh nhân được cứu sống, tỷ lệ di chứng cũng rất cao, khoảng 40%. Trên 70% bệnh nhân mắc liên cầu khuẩn lợn là do ăn tiết canh, ngoài ra do ăn nem chạo sống và số ít người nhiễm từ việc chăn nuôi lợn bệnh.

Dù không gây thành dịch, nhưng bệnh liên cầu khuẩn lợn lại chủ yếu xảy ra vào mùa đông - xuân vì cuối năm, người dân có phong tục giết mổ lợn ăn Tết, lễ hội. Theo TS Trương Đình Bắc, tâm lý người dân cho rằng "lợn sạch sẽ, lợn nhà nuôi không sợ bệnh" là hoàn toàn sai lầm. Rất nhiều bệnh nhân ăn thịt lợn, tiết canh do lợn nhà nuôi nhưng vẫn bị bệnh. Thực tế trong một đàn lợn khỏe, cũng có một tỷ lệ nhất định các cá thể lợn mang vi khuẩn. Khi lợn bị ốm, sức đề kháng bị suy giảm thì liên cầu khuẩn mới gây viêm phổi hoặc nhiễm trùng huyết ở lợn. Nhìn con lợn khỏe mạnh cũng không chắc rằng con lợn đó không mang liên cầu khuẩn. Đó là lý do tại sao có những gia đình tự nuôi lợn, thấy lợn rất khỏe mạnh nhưng khi ăn tiết canh vẫn mắc liên cầu khuẩn và tử vong.

Vì sự nguy hiểm của bệnh đối với sức khỏe và tính mạng của mỗi người dân, các chuyên gia y tế khuyến cáo người dân tuyệt đối không ăn tiết canh, nội tạng lợn và các sản phẩm từ thịt lợn chưa được nấu chín (lòng, tim, gan, thận chần tái, thịt tái, nem chua, nem chạo...). Không sử dụng thịt lợn có màu đỏ khác thường, xuất huyết hoặc phù  nề.

Cảnh báo đột quỵ ở người cao tuổi

Theo các chuyên gia, thời tiết trong giai đoạn giao mùa đông - xuân là điều kiện lý tưởng để hàng loạt bệnh lây nhiễm như dịch cúm, bệnh tay - chân - miệng, sởi, rubella “nở rộ”. Đối với người cao tuổi, TS Trương Đình Bắc cảnh báo nguy cơ đột quỵ ở người già khi thời tiết trở lạnh.

Ngoài việc phải giữ ấm cơ thể, người cao tuổi cần được đảm bảo điều kiện dinh dưỡng, trong đó, các cụ cần ăn uống đủ chất, bổ sung nhiều chất xơ để tăng khả năng tiêu hóa, tăng cường vitamin nhằm tăng sức đề kháng của cơ thể chống chọi lại thời tiết giá lạnh.

TS Trương Đình Bắc chia sẻ: “Người cao tuổi thường có thói quen dậy từ rất sớm, thậm chí từ 3-4h sáng, thời điểm nhiệt độ hạ xuống thấp nhất. Trong trường hợp này, sau khi thức giấc, các cụ không nên đột ngột ngồi dậy, bước xuống nền nhà ngay. Trước hết, các cụ phải xoa bóp, làm ấm cơ thể rồi từ từ ngồi dậy, ra khỏi giường, phòng. Trước khi ra ngoài để tập thể dục, người già cũng rất cần phải vươn thở để làm ấm cơ thể, đặc biệt tránh chỗ gió lùa”.

Theo khuyến cáo của TS Trương Đình Bắc, trời chuyển rét, người cao tuổi cần cẩn trọng với vấn đề huyết áp. Không ít trường hợp người cao tuổi sau khi đi thể dục, ăn sáng xong, bất thình lình bị đột quỵ, xuất huyết não, nếu không cấp cứu kịp thời, nguy cơ tử vong rất cao.

Khi thấy ai đó có một trong các triệu chứng đột quỵ, hãy khẩn trương bắt đầu cứu chữa bằng cách đỡ người bệnh để không bị té ngã, chấn thương, để người bệnh nằm xuống chỗ thoáng, nghiêng qua một bên nếu nôn ói, móc hết đờm nhớt cho bệnh nhân dễ thở. Sau đó, cần gọi xe đưa người bệnh đến ngay cơ sở y tế gần nhất. Nếu bệnh viện gần nhà có đủ điều kiện chữa trị thì không nên chuyển đến viện xa, trừ khi bác sĩ có chỉ định, vì càng di chuyển xa, càng có thể làm bệnh nặng hơn. Đặc biệt, người nhà không tự ý cho uống hoặc nhỏ thuốc hạ huyết áp hay bất kỳ loại thuốc nào khác, không để nằm chờ xem người bệnh có… khỏe lại không. Không nên mất thời gian cạo gió, chích máu.

Thu Nguyên/Báo Gia đình & Xã hội