Căn bệnh được mệnh danh là 'nụ hôn thần chết'
Mụn rộp ở môi còn được ví là "nụ hôn thần chết" bởi khi đã nhiễm, chúng ta không có cách điều trị khỏi dứt điểm và thường xuyên tái phát.
Mụn rộp ở môi hay herpes môi (còn được gọi là chốc mép) là bệnh truyền nhiễm virus phổ biến. Căn bệnh này có thể lây ngay cả khi chúng ta không thấy các vết loét và một khi đã bị nhiễm, không có cách điều trị. Bệnh sẽ tái phát mà không thể chữa dứt điểm. Do đó, nó được mệnh danh là “nụ hôn thần chết”.
Triệu chứng
Các mụn rộp quanh môi thường là những mụn nước, chứa đầy chất lỏng, tụ lại thành từng mảng. Sau khi vỡ ra, các vết mụn đóng thành vảy trong vài ngày. Herpes môi sẽ lành sau 2-3 tuần và không để lại sẹo.
Bệnh thường lây từ người này sang người khác khi tiếp xúc gần gũi như hôn. Mụn rộp ở môi thường do virus herpes simplex loại 1 (HSV-1) gây ra, ít phổ biến hơn là HSV-2. Cả hai loại đều có thể ảnh hưởng miệng hoặc bộ phận sinh dục, lây lan khi quan hệ tình dục bằng miệng.
Theo Mayo Clinic, người mắc mụn rộp ở miệng thường trải qua một số giai đoạn. Đầu tiên là ngứa ran, rát quanh môi trong một ngày hoặc lâu hơn trước khi xuất hiện nốt nhỏ, cứng, đau và chùm mụn nước.
Sau đó, các mụn nước chứa đầy chất lỏng sẽ xuất hiện dọc theo viền môi, đôi khi là ở mũi, má hoặc bên trong miệng. Cuối cùng là các chùm mụn vỡ ra, để lại những vết loét hở nông, rỉ nước và đóng vảy.

Mụn rộp ở môi thường mọc thành từng chùm, chứa đầy chất lỏng bên trong và sẽ vỡ ra, đóng vảy sau khoảng 2 tuần. Ảnh: Freepik.
Các dấu hiệu sẽ xuất hiện trong bao lâu tùy thuộc đây là lần đầu hay đợt tái phát. Nếu là lần đầu tiên bị mụn rộp, triệu chứng thường kéo dài tối đa 20 ngày kể từ khi bạn tiếp xúc virus. Các vết loét có thể tồn tại vài ngày, mụn nước sẽ biến mất sau 2-3 tuần và lành hoàn toàn. Các đợt tái phát xuất hiện ở cùng vị trí ở lần đầu tiên và ít nghiêm trọng hơn lần đầu.
Ở lần đầu mắc bệnh, chúng ta có thể bị sốt, đau nướu, viêm họng, đau đầu, đau cơ, sưng hạch bạch huyết. Trẻ dưới 5 tuổi có thể bị mụn rộp trong miệng.
Thông thường, bệnh thường tự khỏi mà không cần điều trị. Song, nếu người bệnh có hệ miễn dịch suy yếu, mụn không lành sau 2 tuần, triệu chứng nghiêm trọng, tái phát thường xuyên, khó chịu quanh mắt, bạn cần tới gặp bác sĩ để được thăm khám.
Vì sao mụn rộp ở môi không thể chữa khỏi?
Virus HSV-1 thường gây ra mụn rộp ở miệng. Trong khi đó, HSV-2 gây bệnh mụn rộp sinh dục. Nhưng cả hai loại đều có thể lây lên mặt, vùng kín khi tiếp xúc gần như hôn, quan hệ tình dục bằng miệng. Dùng chung dụng cụ ăn uống, dao cạo râu, khăn tắm cũng có thể gây lây nhiễm HSV-1.
Mụn rộp dễ lây lan nhất khi chảy mủ. Nhưng ngay cả khi không có vết loét, các virus vẫn dễ truyền qua đường tiếp xúc gần. Nhiều người đã mắc bệnh nhưng không có triệu chứng. Khi virus herpes vào cơ thể, nó sẽ nằm im trong tế bào thần kinh trên da và “bị đánh thức” bất cứ khi nào vì các yếu tố như sốt, virus khác xâm nhập, thay đổi nội tiết tố, căng thẳng, mệt mỏi, tiếp xúc ánh sáng, gió, thay đổi trong hệ miễn dịch, tổn thương da.
Mụn rộp ở môi có thể lan sang các ngón tay (thường được gọi là herpes whitlow); mắt hoặc những vùng da lan rộng khắp cơ thể.
Theo Telegraph, mới đây, các nhà khoa học tại Đại học Wurzberg, Đức, đã khám phá ra cách thức kích hoạt của virus herpes, khiến chúng ta không thể chữa khỏi căn bệnh này. Virus tạo ra vật liệu di truyền được gọi là miR-aU14. Nó hoạt động như công tắc bật, tắt virus trú ẩn trong cơ thể. miR-aU14 vô hiệu hóa khả năng ngăn chặn virus của hệ miễn dịch, khiến nó sao chép nhanh hơn. Tuy nhiên, cơ chế đóng/mở, bật/tắt của chất này vẫn chưa được tìm ra.

Mụn rộp ở môi thường không cần điều trị mà có thể tự khỏi. Ảnh: iStock.
Giáo sư Lars Dolken, tác giả của nghiên cứu, nói với The Telegraph: “Nguyên nhân ban đầu khiến virus tái hoạt động có thể là nhiều yếu tố tiềm ẩn như căng thẳng, các bệnh nhiễm trùng khác, ức chế miễn dịch. Trong đó, miR-aU14 có thể kích hoạt virus tái hoạt động bằng hai cách. Nó cho phép virus tái kích hoạt các phản ứng miễn dịch bên trong vật chủ hoặc kích thích gene của virus nhân lên”.
Trong nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature, các nhà khoa học cho rằng nếu nhắm thẳng vào miR-U14, họ có thể phát triển thành công phương pháp mới giúp điều trị dứt điểm virus herpes. Đây là điều rất đáng để hy vọng nhưng vẫn còn nhiều nghiên cứu sâu cần thực hiện trước khi chúng ta có được bước đột phá này.
Để tránh lây nhiễm virus herpes cho người khác hoặc lan sang những bộ phận khác của cơ thể, các chuyên gia khuyến cáo người bệnh không nên hôn, tiếp xúc da kề da với người khác khi đang có chùm mụn rộp. Đây là lúc virus dễ lây lan nhất.
Bạn cũng nên tránh sử dụng chung đồ như khăn tắm, son dưỡng môi, vật dụng cá nhân khác. Trong thời gian bị mụn rộp ở môi, bệnh nhân cần chú ý rửa sạch tay trước khi chạm vào vùng da khác trên cơ thể hoặc người khác, đặc biệt là trẻ sơ sinh.

Người đàn ông 44 tuổi ở TPHCM ngưng tim lúc nửa đêm, thoát chết nhờ vợ nhanh trí làm việc này
Bệnh thường gặp - 8 giờ trướcGĐXH - Người đàn ông 44 tuổi vừa thoát chết nhờ vợ nhanh trí, ép tim sơ cứu chồng ngừng tim lúc nửa đêm theo hướng dẫn của bác sĩ.

Người đàn ông nhập viện sau 14 ngày ăn bún vì một sai lầm nhiều người Việt mắc phải
Bệnh thường gặp - 22 giờ trướcGĐXH - Trong lúc ăn bún chay (có đậu phộng), người bệnh bất ngờ xuất hiện cơn ho sặc dữ dội. Sau khi nội soi, các bác sĩ đã lấy ra dị vật là nửa hạt đậu phộng trong phế quản của nạn nhân.

Mẹ hiến tạng cứu sống con gái 11 tuổi bị suy thận giai đoạn cuối
Bệnh thường gặp - 22 giờ trướcGĐXH - Bệnh nhân suy thận được ghép thận trái từ người cho là mẹ ruột, đồng thời cắt bỏ thận phải tận gốc để ngăn ngừa nguy cơ ung thư hóa do đột biến gen.

Người đàn ông 33 tuổi phải cắt bỏ thực quản vì làm 1 việc sai lầm này trong lúc say rượu
Bệnh thường gặp - 1 ngày trướcGĐXH - Trong một lần say rượu, anh T. vô tình uống nhầm hóa chất, gây bỏng thực quản nặng không thể phục hồi. Các bác sĩ đã tiến hành nội soi cắt thực quản và tạo hình lại bằng dạ dày.

Đừng làm 7 điều khi tắm vào mùa hè! Hầu hết mọi người đều làm hai điều này mỗi ngày
Bệnh thường gặp - 5 ngày trướcĐi tắm mùa hè mà mắc phải 7 sai lầm này thì sức khỏe dần bị bào mòn.

5 sai lầm chết người khi dùng kem chống nắng cần tránh trong mùa hè: Số 1 làm tăng nguy cơ ung thư da
Bệnh thường gặp - 5 ngày trướcRất nhiều người trong chúng ta đang coi kem chống nắng như một tấm vé ra vào để nằm ngoài nắng hàng giờ. Điều này vô cùng sai lầm.

Suy thận cấp có chữa khỏi được không? 3 nhóm người có nguy cơ cao, cần cảnh giác!
Bệnh thường gặp - 5 ngày trướcGĐXH - Suy thận cấp có thể chữa khỏi triệt để. Tuy nhiên, nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, người bệnh có thể nguy hiểm đến tính mạng.

Người phụ nữ 63 tuổi bị vỡ bàng quang vì thường xuyên phải làm việc 'bất đắc dĩ' này
Bệnh thường gặp - 5 ngày trướcGĐXH - Bệnh nhân bị vỡ bàng quang tự phát có tiền căn đột quỵ nhồi máu não khiến bà yếu liệt tay chân, phải nằm tại chỗ, mọi sinh hoạt đều phụ thuộc vào con cháu...

Người đàn ông 50 tuổi suýt hoại tử tay vì viêm tắc mạch máu thừa nhận 1 sai lầm nhiều nam giới Việt mắc phải
Bệnh thường gặp - 6 ngày trướcGĐXH - Theo các bác sĩ, nguyên nhân phổ biến gây bệnh Buerger (viêm tắc mạch máu) là do hút thuốc lá. Trong khi đó, bệnh nhân đã hút thuốc lá trong nhiều năm qua, trung bình 2 gói một ngày.

Người bệnh suy thận và bệnh tiểu đường cần biết điều này! Nên và không nên ăn gì để kéo dài tuổi thọ?
Bệnh thường gặp - 6 ngày trướcGĐXH - Bệnh suy thận mạn và bệnh tiểu đường có nhiều biến chứng khó lường, nhưng có thể được quản lý hiệu quả nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách.

Người đàn ông nhập viện sau 14 ngày ăn bún vì một sai lầm nhiều người Việt mắc phải
Bệnh thường gặpGĐXH - Trong lúc ăn bún chay (có đậu phộng), người bệnh bất ngờ xuất hiện cơn ho sặc dữ dội. Sau khi nội soi, các bác sĩ đã lấy ra dị vật là nửa hạt đậu phộng trong phế quản của nạn nhân.