Có thể xây những tòa nhà cao nhất thế giới tại Hà Nội

* Được biết, Hà Nội là vùng đất bồi của sông Hồng nên thuộc loại đất yếu. Giờ đây, chúng ta đang khởi công xây dựng toà nhà cao nhất Việt Nam và cao thứ 17 thế giới. Là một người làm công tác xây dựng, theo ông, công trình này có phù hợp với “sức” đất Hà Nội không?

Nếu nói đất Hà Nội yếu, thì đất Thượng Hải (Trung Quốc) còn yếu hơn nhiều. Thượng Hải là đất bồi của sông Hoàng Phố. Ở Thượng Hải có rất nhiều nhà bị lún, có nhà bị lún mất 1, 2 tầng mà người dân vẫn ở bình thường.

Năm 1954, khi tôi qua thăm Thượng Hải, được dẫn đến xem một triển lãm thành tựu kinh tế do Liên Xô giúp đỡ xây dựng. Ở giữa công trình triển lãm này là một tháp cao theo mô hình kiến trúc của Liên Xô. Tháp này rất bền vững và không hề bị lún như những ngôi nhà cao tầng xây trước, là do người ta áp dụng nguyên lý nhà nặng bao nhiêu thì đào đi một khối lượng đất tương đương bấy nhiêu. Ở khoảng trống nơi đất bị đào đi đó, họ xây một cái móng dạng hình hộp rỗng để đỡ toà tháp. Thế là bền vững. Nay Thượng Hải đã có hàng ngàn nhà cao tầng nằm dọc 2 bên bờ sông Hoàng Phố, có cả tháp truyền hình Minh Châu Phương Đông cao nhất châu Á và cao thứ ba trên thế giới.

Nhật Bản cũng thế. Trước chiến tranh thế giới thứ 2, nước Nhật chỉ cho xây nhà cao tối đa là 5 tầng, vật liệu thì chủ yếu bằng gỗ và các vật liệu nhẹ vì sợ động đất. Sau chiến tranh thế giới thứ 2, người Nhật đã nghiên cứu và xây dựng thành công nhiều nhà cao tầng, nhiều toà tháp và những kiến trúc đồ sộ quan trọng khác như cầu cảng, đường cao tốc... Mỗi lần động đất xảy ra, những công trình này chỉ bị ảnh hưởng không đáng kể.

Sự kiện Việt Nam chúng ta xây dựng toà nhà cao thứ 17 thế giới cũng có khác gì Lê- nin-grát, một thành phố trên đất bồi sông Nê va, đang dự định xây dựng toà nhà cao nhất châu Âu.

* Thế có nghĩa là Hà Nội hoàn toàn có thể xây dựng những toà nhà cao 70 tầng và hơn thế?

Đúng thế! Hà Nội có thể xây toà nhà cao nhất thế giới cũng chẳng sao, nếu như có kỹ thuật móng tốt. Về mặt kỹ thuật xây dựng ngày nay, người ta chẳng để phí một diện tích đất nào trên hành tinh này. Công nghệ về nền móng hiện nay cho phép xây dựng công trình ở bất kể đâu. Kỹ thuật móng cọc khoan nhồi giờ cho phép khoan cọc rất sâu. Trung Quốc đã đóng một cái cọc sâu đến 70 mét. Chúng ta đã có những công trình lớn như cầu Thăng Long, tất cả các trụ cầu đều làm theo phương pháp giếng chìm hơi ép nên rất bền và vững chắc.

* Từ trước đến nay, Hà Nội đã có nhiều toà nhà cao tầng bị lún chưa thưa ông?

Nhà nhiều tầng hẳn lên thì chưa thấy cái nào bị lún cả nhưng nhà 5 tầng thì lại lún hàng loạt. Đất Hà Nội là sự san lấp của nhiều sông, ngòi, ao, hồ... nên khi xây nhà, nếu anh chủ quan chỉ khoan thăm dò sơ sơ thì rất có thể dưới móng nhà anh là một cái ao bùn và đương nhiên, trong tương lai nhà sẽ lún. Còn các toà nhà cao từ chục tầng trở lên, thì bao giờ họ cũng cẩn thận khoan thăm dò nhiều lỗ với nhiều độ sâu khác nhau nên việc lún nhà chưa xảy ra.

* Theo ông, xây nhà cao tầng ở Hà Nội hiện nay đang gặp những khó khăn gì?

Tuy nói rằng Hà Nội có thể xây được bất cứ một toà nhà cao tầng nào, nhưng chúng ta cũng phải nhận thấy rằng dù gì thì đất Hà Nội cũng là đất bồi, yếu hơn các vùng đất khác nên khi xây các toà nhà cao tầng thì sẽ rất tốn kém. Vấn đề phải cân nhắc ở đây chính là kinh tế.

Bên cạnh đó, khi ta xây dựng nhà càng cao thì hệ thống cọc phải đóng càng sâu. Do vậy, chúng ta phải xây dựng nhà cao tầng theo một quy hoạch kiến trúc không gian ngầm để tránh gây khó khăn, tốn kém cho việc xây dựng không gian ngầm của thành phố về sau. Đây là không gian mà tương lai đô thị nào cũng cần để phát triển hệ thống giao thông, các công trình như siêu thị, gara, công trình phòng không...

Ngoài ra, chúng ta cũng cần rất chú ý đến việc cứu người, cứu hoả trong các toà nhà cao tầng như Keangnam Landmark Tower. Trên thực tế, anh cứu hoả vươn được đến mức nào, thì chỉ nên xây nhà đến mức ấy. Hoặc phải phát triển công tác cứu hỏa, cứu người tương đương với những công trình cao tầng đang xây dựng. Ví như bể nước lớn ở trên nóc toà nhà, ống vải thoát hiểm, đệm không khí để nhảy xuống, cầu thang cứu hỏa ngoài trời...

Sắp tới Viện Nghiên cứu Đô thị và Phát triển hạ tầng thuộc Tổng hội Xây dựng Việt Nam sẽ mở một cuộc toạ đàm về chủ đề xây dựng nhà cao tầng ở Việt Nam.

* Xin cảm ơn ông!

Nguyễn Thắng