Dấu hiệu khi đi đại tiện giúp phát hiện sớm ung thư

TS.BS Nguyễn Minh Trọng - Trưởng khoa Ngoại Gan mật, tiêu hóa và ung bướu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết: Theo Globocan 2020, tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng đứng thứ 5 trong các loại ung thư thường gặp và đứng thứ 2 trong ung thư đường tiêu hóa gặp ở cả 2 giới với tỉ lệ chiếm 9% (với 16.426 ca).

Ung thư đại trực tràng hiện nay được điều trị đa mô thức với sự phối hợp của các chuyên gia về tiêu hoá, nội soi can thiệp, ngoại khoa, ung thư… Với sự phát triển của phương tiện chẩn đoán và sự quan tâm của xã hội, nhiều ca bệnh ung thư đại trực tràng được phát hiện sớm. Việc chẩn đoán sớm giúp tiên lượng điều trị bệnh tốt hơn.  

Mới đây, Khoa thăm dò chức năng, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương đã thực hiện cắt ESD (Endoscopic submucosal dissection) là phương pháp cắt khối u tổn thương cho bệnh nhân u tuyến đại tràng.

Bệnh nhân Đ.T. C (68 tuổi ở Dương Kinh – Hải Phòng), có tiền sử cao huyết áp, đái tháo đường điều trị thường xuyên. Bệnh nhân có thể trạng béo, tiền sử 2 lần bị tai biến mạch máu não đã điều trị ổn định. Kết quả thăm khám của bà C phát hiện u ở đại tràng sigma kích thước 3x3cm. Sau khi sinh thiết giải phẫu bệnh là u tuyến ống loạn sản độ thấp. Bệnh nhân được chỉ định can thiệp cắt u dưới nội soi đại tràng.

TS.BS Trần Thanh Hà - Khoa Thăm dò chức năng, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho hay, bệnh nhân được làm thủ thuật cắt toàn bộ u và gửi giải phẫu bệnh. Sau 30 phút làm thủ thuật, bệnh nhân đã ngồi dậy nói chuyện bình thường. Sau phẫu thuật, bệnh nhân được chuyển về Khoa Ngoại gan mật, tiêu hóa và ung bướu theo dõi tiếp. Bệnh nhân có thể ra viện trong 2-3 ngày sau khi tiến hành cắt u.

TS Trần Thanh Hà nhấn mạnh, kỹ thuật cắt u ESD được chỉ định trong nhiều trường hợp chủ yếu là ung thư dạ dày, đại – trực tràng sớm, những tổn thương tiền ung thư như loạn sản, dị sản mà điều trị nội khoa nhiều lần không cải thiện.

Ung thư đại trực tràng có thể phát hiện sớm nếu tầm soát qua nội soi đại tràng. Một số dấu hiệu báo ung thư đại trực tràng được các chuyên gia ung bướu lưu ý như sau:

- Rối loạn tiêu hóa kéo dài đã dùng thuốc nhưng không hiệu quả hoặc hiệu quả thấp.

- Chán ăn, khó tiêu, đầy chướng bụng trên vùng rốn, ăn không ngon.

- Mệt mỏi và suy nhược: Mệt mỏi do ung thư đại trực tràng thường liên quan đến thiếu máu do mất máu. Người bệnh cảm thấy kiệt sức ngay cả khi đã nghỉ ngơi, đồng thời suy nhược cơ thể một cách nhanh chóng mà không rõ nguyên nhân.

 - Giảm cân bất thường.

Đặc biệt những dấu hiệu bất thường khi đi đại tiện là dấu hiệu thường gặp của ung thư đại trực tràng. Các dấu hiệu bao gồm:

- Rối loạn liên quan bài tiết phân như đi táo, đi lỏng thất thường, tình trạng này kéo dài.

- Hình thái phân thay đổi: Phân hình lá lúa (do phân phải đi qua khối u), phân nát, phân nhầy có máu. Khi đi đại tiện, người bệnh thường bị đau quặn, mót rặn.

Ngoài các triệu chứng nêu trên, khi bệnh ở giai đoạn muộn, có người sờ thấy cả khối u nổi ở dưới da bụng, vàng da, bụng to dần…

Bác sĩ Thanh khuyến cáo để phát hiện ung thư đại trực tràng sớm, người trên 50 tuổi nên nội soi dạ dày, soi đại tràng định kỳ 6 tháng đến 1 năm/lần hoặc đi khám chuyên khoa khi có bất cứ dấu hiệu bất thường kể trên.

Nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm, tỷ lệ được chữa khỏi bệnh lên tới 90%. Đã có nhiều bệnh nhân sống khỏe mạnh hơn 20 năm sau khi phát hiện ung thư đại trực tràng.