Hà Nội
23°C / 22-25°C

Khám bệnh theo... thời tiết

Thứ ba, 11:26 09/02/2010 | Sống khỏe

Mối liên hệ giữa thời tiết và bệnh tật vốn được đề cập từ các nền y học cổ xưa, nhưng phải tới khi có các công trình nghiên cứu về thời sinh học và về y sinh khí tượng học thì những kiến thức trên mới được chứng minh bằng các phương pháp khách quan và đầy đủ hơn.

Mỗi người là một đồng hồ sinh học

Ảnh minh họa.

Trên thực tế, quá trình thích nghi với sự biến đổi của giờ, thời tiết và môi trường sinh thái xung quanh của mỗi cá thể khác nhau, cho dù họ cùng huyết thống, cùng hoàn cảnh sống. Nhiều công trình đã đóng góp rất lớn vào việc nghiên cứu nhịp sinh học. Có nhịp sinh học thay đổi trong thời gian rất ngắn, trong vòng 30 phút như điện tâm đồ, điện não đồ. Có nhịp sinh học trong 24 giờ. Có nhịp sinh học trong khoảng 24 giờ đến 2,5 ngày.

Ví dụ: nhịp thức - ngủ; nhịp nhảy cảm với thuốc; nhịp thay đổi các thành phần của máu; nhịp thay đổi các thành phần chất thải trong nước tiểu; nhịp thở; nhịp chuyển hóa các chất trong cơ thể; nhịp thay đổi thân nhiệt... Cũng có nhịp sinh học thay đổi trên 2,5 ngày, khoảng 30 ngày, 1 năm như chu kỳ kinh nguyệt, sinh đẻ và các hoạt động nội tiết.

Nhưng đối với mỗi cá thể, những nhịp sinh học nói trên có thể khác nhau. Chính vì vậy, rất nhiều khuyến cáo với bác sĩ điều trị rằng khai thác tiền sử bệnh nhân kỹ là chưa đủ mà còn tìm hiểu rõ điều kiện sống, khả năng thích nghi của họ với môi trường sống, thậm chí là những thói quen... sẽ giúp bác sĩ có được chỉ định điều trị tốt nhất với từng người.

Phòng bệnh theo nhịp sinh học

Huyết áp của người bình thường thay đổi nhiều nhất và theo nhịp 24 giờ. Sự thay đổi này có những chu kỳ nhất định song ở từng cá thể cũng khác nhau. Để phòng và điều trị tốt nhất các biến đổi này, người ta đã phát minh ra một loại máy đo huyết áp gắn vào cơ thể đo 24 giờ (kể cả lúc ăn, ngủ).

Bệnh hen phế quản xẩy ra ban đêm, gần sáng vì tuyến thượng thận sản xuất ra chất cortisol theo nhịp ngày đêm và tỷ lệ cortisol máu sản xuất thấp nhất vào ban đêm do đó dễ xuất hiện cơn hen lúc cortisol máu thấp nhất. Chất này thường dùng để điều trị cơn hen.
 
Thị lực cũng thay đổi theo nhịp khoảng 30 ngày và thời kỳ rụng trứng của phụ nữ là thời kỳ có thị lực tốt nhất. Có thể nói, các hoạt động có tính chất chu kỳ, tính chất nhịp điệu này xuất hiện như một đặc tính cơ bản của vật chất sống. Nhưng nhịp sinh học này ngoài sự quyết định của chính bản thân vật chất, sinh học còn có ảnh hưởng của môi trường, khí hậu, thời tiết. Người ta cũng xét đoán và nghiên cứu xem những loại bệnh gì không thích hợp với loại hình thời tiết nào, với những, với những yếu tố khí tượng nào.

Gió, nhiệt độ, độ ẩm, khí áp, độ iôn trong khí quyển... ảnh hưởng tới con người ở những mức độ nào, kéo dài bao nhiêu lâu và biến động như thế nào sẽ gây nguy hại cho sức khỏe và sẽ gây nên bệnh tật? Đó là những điều mà y sinh khí tượng học quan tâm.

Để giảm thiểu tử vong, một số tác giả đã nghiên cứu sự phân phối ngày, đêm đối với sự tử vong của một số bệnh. Tai biến mạch máu não xẩy ra nhiều nhất vào tháng 12 và tháng 1, ít nhất vào tháng 5, tháng 6 và vào buổi sáng từ 7-12 giờ 59 phút. Nhóm bệnh tim mạch tử vong nhiều nhất vào buổi tối. Bệnh tiêu hóa tăng rõ rệt vào mùa hè. Như vậy, thời bệnh học nghiên cứu tìm ra các nhịp, các chu kỳ bệnh tật và tử vong.

Cơ thể chúng ta được coi như một đồng hồ sinh học lớn, trong đó có rất nhiều loại đồng hồ sinh học nhỏ hoạt động theo các chu kỳ riêng theo một quay luật nhất định. Do đó phải nghiên cứu các loại hoạt động của từng đồng hồ (cũng có nghĩa là từng bộ phận của cơ thể) để phòng tráng bệnh tật và điều trị hữu hiệu.
 
Theo Sức khỏe & Đời sống
hoaianh
Bình luận
Xem thêm bình luận
Ý kiến của bạn
Chỉ ăn hạt thay bữa chính để giảm cân: Cẩn thận nguy cơ béo phì

Chỉ ăn hạt thay bữa chính để giảm cân: Cẩn thận nguy cơ béo phì

Sống khỏe - 3 phút trước

Nhiều người chọn ăn các loại hạt thay bữa chính để giảm cân, nhưng chuyên gia dinh dưỡng khẳng định đây là quan niệm sai lầm.

Cách hỗ trợ làm tan cục máu đông tránh nguy cơ tai biến mạch máu não

Cách hỗ trợ làm tan cục máu đông tránh nguy cơ tai biến mạch máu não

Sống khỏe - 38 phút trước

Cục máu đông có thể gây tắc nghẽn mạch máu - Đây là nguyên nhân chính dẫn đến tai biến mạch máu não. Hãy cùng tìm hiểu cách hỗ trợ làm tan cục máu đông và phòng ngừa tai biến.

Thực phẩm bổ gan, tốt cho người bị gan nhiễm mỡ

Thực phẩm bổ gan, tốt cho người bị gan nhiễm mỡ

Sống khỏe - 1 giờ trước

Chế độ ăn uống cân bằng và dinh dưỡng hợp lý là chìa khóa để hỗ trợ sức khỏe gan, ngăn ngừa các vấn đề liên quan đến gan, trong đó có gan nhiễm mỡ.

Bé trai 6 tuổi ở Ninh Bình bị dập nhãn cầu, xuất huyết trong mắt sau khi chơi dây thun và bóng nảy

Bé trai 6 tuổi ở Ninh Bình bị dập nhãn cầu, xuất huyết trong mắt sau khi chơi dây thun và bóng nảy

Y tế - 12 giờ trước

GĐXH - Bé V.M.Q (6 tuổi) đang chơi kéo bóng bằng dây thun cùng với em trai thì bóng bật ngược trở lại, va mạnh vào mắt trái từ khoảng cách 3 mét.

5 dấu hiệu cảnh báo bạn đang ăn quá nhiều đồ ngọt

5 dấu hiệu cảnh báo bạn đang ăn quá nhiều đồ ngọt

Bệnh thường gặp - 15 giờ trước

GĐXH - Nếu bạn đang gặp phải những dấu hiệu dưới đây, chứng tỏ bạn đang ăn quá nhiều đồ ngọt. Hãy kiểm soát lượng đường ngay từ bây giờ.

Những cách chữa bệnh xương khớp khiến bác sĩ phải 'lắc đầu' ngao ngán

Những cách chữa bệnh xương khớp khiến bác sĩ phải 'lắc đầu' ngao ngán

Sống khỏe - 16 giờ trước

GĐXH – Gần đây, liên tiếp những trường hợp phải nhập viện điều trị, thậm chí nguy kịch do sai lầm khi chữa các bệnh về xương khớp đã khiến nhiều người lo ngại. Đây cũng là hồi chuông cảnh báo cho người dân khi mắc các bệnh liên quan đến xương khớp, không nên tự ý điều trị để tránh rước thêm họa vào người.

Người đàn ông 53 tuổi nhập viện vì suy thận sau đột quỵ thừa nhận sai lầm nhiều người Việt mắc phải

Người đàn ông 53 tuổi nhập viện vì suy thận sau đột quỵ thừa nhận sai lầm nhiều người Việt mắc phải

Bệnh thường gặp - 19 giờ trước

GĐXH - Người đàn ông suy thận cho biết thường phải thức đêm làm việc lệch múi giờ nên ăn uống thất thường. Ông cũng thường tham gia các buổi tiệc thâu đêm, uống nhiều rượu bia, hút thuốc lá...

Tìm hiểu loại sữa công thức đang được nhiều mẹ 'lùng sục' giúp trẻ khỏe mạnh, ít ốm vặt

Tìm hiểu loại sữa công thức đang được nhiều mẹ 'lùng sục' giúp trẻ khỏe mạnh, ít ốm vặt

Sống khỏe - 21 giờ trước

Trên nhiều diễn đàn nuôi con, ngày càng nhiều phụ huynh chia sẻ kinh nghiệm tăng đề kháng cho trẻ bằng sữa công thức chứa Lactoferrin. Xu hướng này xuất phát từ nhu cầu thực tế khi trẻ nhỏ thường xuyên mắc các bệnh vặt như ho, cảm, tiêu chảy do sức đề kháng yếu, đặc biệt vào thời điểm giao mùa.

6 thời điểm không nên uống nước cam để tránh gây hại sức khỏe

6 thời điểm không nên uống nước cam để tránh gây hại sức khỏe

Sống khỏe - 23 giờ trước

GĐXH - Nhiều người cho rằng uống nước cam thường không gây hại cho sức khỏe. Điều đó chỉ đúng khi bạn uống nước cam đúng cách.

Ngực to như phụ nữ, nam thanh niên phải nịt chặt, ngại không dám yêu

Ngực to như phụ nữ, nam thanh niên phải nịt chặt, ngại không dám yêu

Y tế - 1 ngày trước

Mắc chứng phì đại tuyến vú khiến ngực to như nữ giới, nam thanh niên phải nịt chặt, giấu kín hơn 10 năm, không dám yêu.

Top