Kỳ nhân nguyện cả đời chăm sóc cho voi giữa đại ngàn: Cuộc chiến dành sự sống cho voi

Người ta bảo ông là "khùng" cũng đúng vì ở đâu hễ biết tin có chú voi nào đau ốm là ông bỏ hết công việc, lặn lội tìm đến xem bệnh và chữa trị. Đàng Năng Long còn là ông tơ, bà mối xe duyên cho những cặp voi có tình cảm với nhau bởi theo ông thì voi là con vật có tình cảm, cảm xúc rất rõ rệt. Chúng biết yêu, ghét, nhớ thương, sẵn sàng nhường phần ăn cho nhau và có thể chiến đấu đến cùng để bảo vệ "người thương".

 

Tài sản mà ông Long quý nhất chính là những chú voi. Ảnh: T.G

 

Ở Tây Nguyên, người ta tôn thờ voi nhưng vẫn chỉ nuôi voi theo cách thông thường là chăn dắt. Voi bị bệnh, họ bối rối không biết làm thế nào để chữa trị cho voi nên nhiều con vì bệnh tật lâu ngày dẫn đến suy kiệt mà chết. Cách đây gần 10 năm vì Nhà nước cấm săn bắt voi nên Khăm Bun được đưa vào Liên đoàn xiếc đi ra Hà Nội biểu diễn. Con Khăm Bun lúc này do vết thương ở chân tái phát nên cơ thể cứ yếu dần đi, nằm liệt một chỗ. Từ Tây Nguyên hay tin, Đàng Long lòng dạ nóng như lửa đốt, ông tức tốc bắt xe ra Hà Nội xem tình tình của Khăm Bun. Ông lo lắng khi thấy người ta chữa cho Khăm Bun theo cách chữa thông thường của các loài động vật. Voi đâu phải cứ bệnh là dùng thuốc chữa được, người ta không hiểu gì về nó thì làm sao biết nó bị bệnh gì. Khăm Bun nằm bất động, ánh mắt nó thẫn thờ, tuyệt vọng nhìn Đàng Long. Rồi nó cũng bị Giàng bắt về với núi. Đàng Năng Long đau khổ, thất vọng và tự trách móc bản thân mình. Từ ấy, voi nhà ông hễ con nào có dấu hiệu không bình thường là ông tìm cách chữa trị ngay.

Voi Y Khun là một trường hợp như vậy. Trước khi về nhà ông, nó gần như suy kiệt, khắp mình voi có vô số những ung nhọt, ghẻ lở. Đôi chân nó bước đi xiêu vẹo, thân hình gần guộc chỉ còn trơ lại bộ sương đồ sộ, sự sống đối với nó như ngọn đèn trước gió. Vì không muốn voi chết lại kỳ vọng về biệt tài chữa bệnh cho voi nên người chủ của nó đã trao tặng cho Đàng Năng Long. Nhận định rất có thể, Y Khun đã bị viêm đa cơ do quá trình bệnh kéo dài lại không được chăm sóc ngay từ đầu nên việc đầu tiên ông Long làm là dùng dao mổ hết tất cả những cục ung nhọt đang mưng mủ sưng tấy. Vết mổ sau đó được khử trùng bằng nước muối loãng, đắp bùn dưới hồ vào để xóa sẹo. Thế nhưng, khối u này mất thì khối u khác lại nhanh chóng hình thành, lây lan chóng mặt.

Kiên trì và bền bỉ, Đàng Long đã vào rừng, tìm cây thảo dược mà voi thường ăn giã thành nước cho voi uống. Nhưng nước thảo dược nguyên chất rất đắng, voi không uống được, ông lại nghĩ ra cách trộn thuốc vào hạt bắp khô sau đó luộc lên để khử vị đắng bám vào vỏ hạt bắp để voi dễ ăn. Ròng rã suốt hai năm trời, Y Khun dần hồi phục sức khỏe. Nó có thể tự đứng lên, tự ăn thức ăn mà không cần phải bón, mớm. 13 vết mổ trên người có những vết dài vài chục cen ti mét, sâu cả gang tay đều khép miệng, da non mọc lên che phủ mũi kim khâu. Giờ thì Y Khun đã béo mập đẫy đà, vòi dài ra, bắp chân bắp tay căng mọng thịt. Nó vượt lên trở thành con voi to lớn nhất trong đàn voi nhà ông Long. Vỗ về Y Khun vào lòng, Đàng Năng Long không dấu nổi niềm hạnh phúc: "Bản thân tôi cũng không nghĩ Y Khun sống được, tôi chỉ làm hết sức mình, những gì có thể tôi đều dồn cho nó. Nó khỏi bệnh, tôi cũng như người chết sống lại".

Quay sang con Y Trút, ông âu yếm cặp ngà của nó, lau nhanh đụn nghèn trên hai khóe mắt mà hồi tưởng lại cả một quá trình "đánh vật" với đôi mắt của nó. Y Trút vốn là voi của người em họ trao tặng. Cũng giống như voi Y Khun, gia chủ của nó cũng đành bất lực và đã chuẩn bị lo hậu sự cho nó rồi. Họ nhớ đến ông chú họ với biệt tài chữa bệnh cho voi nức tiếng xa gần nên cũng tự nguyện tặng lại cho ông. Nhận con voi với hai mắt hoàn toàn không thấy gì, đưa xuống hồ tắm, nó không bước lên bờ được mà cứ loạng choạng ra tận giữa lòng hồ. Càng tắm, mắt Y Trút càng chảy nghèn, hai tròng mắt đục ngầu, trắng xóa. Sau một thời gian theo dõi, ông nhận định, Y Trút đã bị hỏa công, tức là nóng bên trong cơ thể. Đây là căn bệnh phải kiêng nước, khí trời càng lạnh mắt voi càng đục mờ không nhìn thấy. Ông cho Y Trút vào rừng cùng với đàn voi khỏe mạnh và đi theo nó quan sát xem nó thường ăn cây gì nhiều nhất.

 

Con voi bị mù mắt nay đã sáng trở lại. Ảnh: T.G

Qua nhiều ngày theo dõi, ông phát hiện ra Y Trút thường chỉ chọn thân cây đót để ăn. Ông về nghiên cứu và thấy, thân cây đót rất mát, có chứa thảo dược trị nóng hữu hiệu. Đàng Long huy động các anh em nài voi đánh xe ô tô vào rừng chặt thân đót về cho Y Trút ăn. Ăn liên tục, ròng rã hàng tháng trời, mắt Y Trút sáng ra, không còn rỉ nghèn nữa, nó biết tự ăn, tự đi lại. Mỗi khi đi đâu xa về, ông cứ quấn quýt bên đàn voi nhà mình, lạ thay con nào thấy ông cũng chảy nước mắt. Người chủ của nó rưng rưng vừa lau nước mắt cho từng con vừa nói: "Nó nhớ nên khóc đấy,quaasnY Khun này, con Y Trút này, nhiều cảm xúc lắm, hay khóc lắm".

 

Voi rừng ngày càng hiếm, cùng với hoạt động săn bắt, tàn sát voi để lấy ngà thì nguy cơ tuyệt chủng loài voi đã được báo trước. Trăn trở trước sự tồn vong của loài voi, Đàng Năng Long đã làm một việc khiến nhiều người phản đối đó là xe duyên cho những cặp voi có tình cảm với nhau. Ông hy vọng và linh cảm rằng, sự tác hợp tự nhiên theo bản năng sinh lý của voi một ngày nào đó sẽ đơm hoa kết trái. Thời gian gắn bó với voi đủ để Đàng Năng Long nhận ra tình cảm, cảm xúc của từng con voi nhà mình. Con nào có tình cảm với nhau thì chúng sẽ thể hiện bằng cách dùng vòi âu yếm, vuốt ve thậm chí nhường thức ăn cho nhau.

Nắm được tình cảm của chúng, ông Long mạnh dạn tách chúng ra đưa vào rừng, tạo cho chúng khoảng không gian tự nhiên thoải mái để "yêu". Sau vài ngày, ông lại đưa chúng về. Thời gian đầu thực hiện ý tưởng, nhiều người đã kịch liệt phản đối vì sợ Giàng phạt. Đối với đồng bào M'nông, họ coi voi là sự linh thiêng nên việc sinh sản của voi phải được thực hiện trong rừng, có thần rừng, thần núi chứng giám chứ không thể có bàn tay thô tục của con người nhúng vào. Đàng Long cũng đã suy nghĩ, cân nhắc và khổ tâm rất nhiều nhưng voi già sẽ chết đi trong khi voi sinh sản không có thì nguy cơ tuyệt chủng là có thật. "Vẫn biết rằng luật tục bao đời nay của đồng bào mình là thế nhưng cái nào cổ hủ lỗi thời thì mình nên bỏ, mình chỉ giữ lại những cái tốt và phát triển chúng. Nếu không có cách làm đột phá, một ngày nào đó, loài voi không còn nữa thì chúng ta sẽ có tội với tổ tiên và Giàng", ông Long phân tích.

Ngoài chuyện luật tục thì việc ghép đôi cho voi cũng không đơn giản về mặt tự nhiên vì voi cần không gian và thời gian để tìm hiểu nhau. Ông Long giải thích thêm: "Chỉ khi voi có tình cảm với nhau chúng mới chịu ghép đôi, mình mà cố ép chúng, chúng sẵn sàng húc nhau đến chết để phản đối". Để thành công trong việc ghép đôi, đầu tiên phải nhận được sự đồng ý của người chủ voi, một khi chủ đồng ý cho voi nhà mình đi vào rừng để làm bạn với voi của ông Long là có một tia hy vọng. Tuy rằng, voi chưa mang thai nhưng đó là tín hiệu đáng mừng và một ngày nào đó, theo như sự linh cảm của ông Long, Giàng sẽ cho những chú voi tránh được nguy cơ diệt vong.

Nói đến đây, chợt mắt Đàng Năng Long đượm buồn, ông kể rằng mới hôm qua, trên đường về thăm voi, chợt ông nhìn thấy có tấm biển triển lãm đặt bên đường với nội dung: "Những người chủ cuối cùng của voi nhà". Lòng ông đau như ai chặt từng khúc ruột, voi ngày một già đi, chỉ còn vài con trong độ tuổi sinh sản mà cứ đà này, ông và những người yêu voi khác phải chạy đua với thời gian thôi.      

 

Trung bình mỗi con voi làm việc một ngày và nghỉ hai ngày, có nghĩa là một tháng chúng chỉ phải làm việc 10 ngày. Những người làm cho ông đều nói, với số lượng voi nhà như vậy, ông Long có thể tận dụng tối đa cho mục đích du lịch thì sẽ thu bội tiền nhưng ông Long không làm thế. Ông làm tất cả vì tình yêu sâu nặng với voi, việc đưa voi vào du lịch chỉ để làm thư giãn, thoải mái cho cuộc sống tự do của chúng mà thôi.